Πώς ερμηνεύουν διπλωματικοί κύκλοι στην Αθήνα τις απειλές που εκτοξεύουν ο Τούρκος Πρόεδρος, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και οι στενοί συνεργάτες του.
Των Π. ΓΑΛΙΑΤΣΑΤΟΥ, ΕΥ. ΑΡΕΤΑΙΟΥ. Π. ΒΑΛΑΣΟΠΟΥΛΟΥ
Σωρεία προκλήσεων, σε φραστικό και διπλωματικό επίπεδο, προβλέπει η Αθήνα το επόμενο διάστημα, μετά την προαναγγελία του Μεβλούτ Τσαβούσογλου ότι θα ανοίξει τη συζήτηση για την αποστρατιωτικοποίηση των νησιών του Αιγαίου και το καθεστώς της κυριαρχίας τους.
Διπλωματικές πηγές θεωρούν δεδομένο πως, μόλις αναρτηθεί στην ιστοσελίδα των Ηνωμένων Εθνών η απάντηση της Αθήνας στη δεύτερη επιστολή Σινιρλίογλου, θα ακολουθήσει και τρίτη από τον Τούρκο μόνιμο αντιπρόσωπο για το θέμα αυτό, αφού η Άγκυρα έχει δείξει σαφώς την πρόθεσή της να επιμείνει.
Μετά το ξέσπασμα του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν κατά του Κυριάκου Μητσοτάκη, στις διμερείς σχέσεις δεν κινείται φύλλο. Οι προγραμματισμένες συναντήσεις για τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης ανεστάλησαν επ’ αόριστον, οι συναντήσεις στο πλαίσιο της θετικής ατζέντας επίσης, αν και είχαν προαναγγελθεί και είχε οριστεί και ημερομηνία. Διερευνητικές επαφές δεν θα γίνουν, ούτε βεβαίως θα συγκληθεί το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας.
Μόνο ο δίαυλος ανάμεσα στην διπλωματική σύμβουλο του Πρωθυπουργού Άννα-Μαρία Μπούρα και τον εξ απορρήτων του Ερντογάν, Ιμπραήμ Καλίν, παραμένει ανοιχτός, όμως υπολειτουργεί. Ενδεικτικό του κλίματος είναι και το γεγονός ότι ακόμα δεν έχει γίνει γνωστό αν και πώς θα εκπροσωπηθεί η Τουρκία στη Σύνοδο της Θεσσαλονίκης για τη Διαβαλκανική Συνεργασία, που θα πραγματοποιηθεί την Παρασκευή. Η Αθήνα υπολογίζει σε κλιμάκωση των τουρκικών αιτιάσεων σε ό,τι αφορά την αποστρατιωτικοποίηση των νησιών, χωρίς όμως να τις φοβάται.
Πέρα από μια νέα επιστολή της Τουρκίας στον ΟΗΕ για το θέμα, διπλωματικές πηγές δεν αποκλείουν να προσπαθήσει να το θέσει στη Γενική Συνέλευση (με την υποστήριξη των τουρκόφωνων χωρών) ή ακόμα και στις διμερείς της διπλωματικές επαφές. Μια πιθανή κίνηση, επίσης, θεωρείται το να κληθεί το διπλωματικό σώμα στην Αγκυρα, στο ανάκτορο του Ερντογάν, και εκεί να γίνει μια προσπάθεια ενημέρωσης για την κυριαρχία των νησιών του Αιγαίου και τις τουρκικές θέσεις. Κάτι ανάλογο, άλλωστε, είχε γίνει πριν από λίγα χρόνια για τη θεωρία της «Γαλάζιας πατρίδας».
Οι ίδιες πηγές, πάντως, θεωρούν πολύ πιθανό η Τουρκία να επιχειρήσει να αλλάξει το γήπεδο (επειδή έχει αντιληφθεί -μετά την ομοβροντία υποστηρικτικών για την Ελλάδα δηλώσεων από ΗΠΑ, Ε.Ε., Γαλλία και Γερμανία- πως με την αμφισβήτηση της κυριαρχίας ελληνικών νησιών δεν θα βρει ευήκοα ώτα), κατηγορώντας την Ελλάδα για σκληρή στάση στο προσφυγικό, επαναπροωθήσεις μεταναστών και κακομεταχείριση της μουσουλμανικής μειονότητας στη Θράκη.
Το υπουργείο Εξωτερικών έχει τεθεί σε ετοιμότητα, για να απαντήσει όπου χρειαστεί. Κάτι πιο «θερμό» από φραστικές επιθέσεις και διπλωματικές κινήσεις δεν αναμένεται. Η Αθήνα δεν περιμένει ένα θερμό καλοκαίρι. Διπλωματικές πηγές λένε ότι η Τουρκία έχει πάρει τα μηνύματα από την αντίδραση των εταίρων, αλλά και του ευρωπαϊκού και του αμερικανικού Τύπου, και δεν θα τραβήξει άλλο το σχοινί με την Ελλάδα, αν και δεν θεωρείται ότι θα κάτσει φρόνιμα στην Κύπρο, όπου ήδη το κατοχικό καθεστώς προετοιμάζεται να ενσωματώσει ένα ακόμα μέρος της περίκλειστης πόλης της Αμμοχώστου, κατά παράβαση των αποφάσεων του ΟΗΕ.
Εθνικιστικός λαϊκισμός
Ανησυχία, πάντως, προκαλεί σε κάποιους στην κυβέρνηση η εξαλλοσύνη με την οποία τα τουρκικά κόμματα (της συμπολίτευσης και της αντιπολίτευσης) προσπαθούν να ξεπεράσουν τον Ερντογάν και την κυβέρνησή του σε εθνικιστικό λαϊκισμό. Την περασμένη εβδομάδα, τόσο ο αντιπολιτευόμενος Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου όσο και ο συμπολιτευόμενος Ντεβλέτ Μπαχτσελί κάλεσαν ευθέως τον Ερντογάν να προχωρήσει σε στρατιωτικές επιχειρήσεις στα νησιά.
Διαβάστε εδώ ολόκληρο το δημοσίευμα της Realnews
Επενδύουν στην ένταση με στόχο τη συσπείρωση
Το στοίχημα της έντασης σε τρία μέτωπα (Ελλάδα, Συρία και ΝΑΤΟ) φαίνεται να παίζει ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, με διπλό στόχο αφενός να διαχειριστεί τις πάγιες ανησυχίες της εθνικής ασφάλειας της Τουρκίας και αφετέρου να πετύχει τη συσπείρωση των υποστηρικτών του.
Η διεθνής συγκυρία έχει επαναφέρει στο προσκήνιο τις ανησυχίες της Άγκυρας για την εθνική ασφάλεια, που αφορούν τον ενδεχόμενο αποκλεισμό της από τη Μεσόγειο και την επέκταση της ιρανικής παρουσίας στη Συρία, καθώς η Ρωσία αποσύρεται σταδιακά λόγω του πολέμου στην Ουκρανία, με το Κουρδικό να αποτελεί ένα από τα βασικά «αγκάθια» για την Τουρκία.
Στο εσωτερικό, η ολοένα και πιο δύσκολη κατάσταση της οικονομίας, με τον κίνδυνο ενός ανεξέλεγκτου πληθωρισμού να διαφαίνεται στον ορίζοντα, «ροκανίζει» τη δημοτικότητα του Τούρκου Προέδρου, του ΑΚΡ και των εθνικιστών συμμάχων τους του ΜΗΡ. Σε αυτό το πλαίσιο, με τον Έρντογάν να έχει συνδυάσει σχεδόν απόλυτα τις εθνικές ανησυχίες της Τουρκίας με τις δικές του προεκλογικές ανασφάλειες, η Ελλάδα φαίνεται ότι αποτελεί μέρος της ευρύτερης προσπάθειας αποπροσανατολισμού της κοινής γνώμης και της ανάδειξης, για ακόμη μία φορά, της εικόνας του Τούρκου Προέδρου ως ηγέτη που δεν τολμά να συγκρουστεί με τη Δύση και κυρίως με τις ΗΠΑ.
Η επίσκεψη του Κυριάκου Μητσοτάκη στις ΗΠΑ και οι εκεί συνομιλίες του, με αποκορύφωμα την ομιλία του στο Κογκρέσο, αποτέλεσαν «δώρο» για τον Τούρκο Πρόεδρο προκειμένου να συμπεριληφθεί και η Ελλάδα στο ευρύτερο στοίχημά του, καθώς, όπως θεωρούν συνομιλητές της Realnews στην Άγκυρα, είχαν «έλλειψη διπλωματικού τακτ» και έτσι δεν αποτελεί έκπληξη η έντονη δυσαρέσκεια που προκάλεσαν στην Τουρκία οι τοποθετήσεις του Έλληνα πρωθυπουργού στην Ουάσιγκτον.
«Τα λέει στον Μητσοτάκη, αλλά θέλει να τον ακούσουμε εμείς», έγραψε στον αντιπολιτευόμενο ιστότοπο Τ24 ο έγκριτος σχολιαστής Μεχμέτ Γιλμάζ. Ο Γιλμάζ εκτιμά ότι οι δηλώσεις του Τούρκου Προέδρου για τον Κυριάκο Μητσοτάκη απευθύνονται στο εσωτερικό ακροατήριο και δεν γίνονται με βάση τα μακροπρόθεσμα συμφέροντα της Τουρκίας.
Η Άγκυρα, πάντως, συνεχίζει να κλιμακώνει την ένταση και επαναφέρει πεισματικά πια τους ισχυρισμούς της περί αμφισβητήσιμης εθνικής κυριαρχίας της Ελλάδας σε νησιά του Αιγαίου. Συνομιλητές της «R» στην Τουρκία εξηγούν ότι οι απειλές του Μεβλούτ Τσαβούσογλου ότι θα «ξεκινήσει συζήτηση για την κυριαρχία τους» θα κινηθούν κυρίως σε επικοινωνιακό επίπεδο. Είτε στο πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών, με προσπάθειες οι ισχυρισμοί της Τουρκίας να τεθούν ενδεχομένως στη Γενική Συνέλευση, είτε με συστηματικές ενημερώσεις ξένων πρεσβευτών για τις θέσεις της Άγκυρας.
Την ίδια ώρα, η αντιπολίτευση δεν φαίνεται να λειτουργεί διαφορετικά, καθώς, μέσα στην περιρρέουσα ατμόσφαιρα εθνικισμού και λαϊκισμού, ρίχνει λάδι στη φωτιά, ούσα εθνικιστική και η ίδια, αλλά και έχοντας προφανώς αντιληφθεί ότι ο εθνικισμός είναι πια το μόνο αφήγημα που αποδίδει.
Διαβάστε εδώ κι εδώ ολόκληρο το δημοσίευμα της Realnews
στο 