Επικίνδυνο φρενάρισμα στις ρυθμίσεις δανείων

Ομως, από τη μια οι καθυστερήσεις στην ψήφιση του εξωδικαστικού μηχανισμού και από την άλλη η πρόσθετη επιβάρυνση των ασφαλιστικών εισφορών σε όσους έχουν μπλοκάκι (ελεύθεροι επαγγελματίες και αγρότες) δημιουργούν ανησυχία στους τραπεζίτες ότι θα είναι πολύ δυσκολότερος ο περιορισμός των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων.

Είναι χαρακτηριστικό ότι πέρυσι ρυθμίστηκαν δάνεια ύψους 14 με 15 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 4 με 4,5 δισ. ευρώ έγιναν με βάση τις προβλέψεις του Κώδικα Δεοντολογίας. Η εκτίμηση και η προσδοκία των τραπεζών ήταν πως και φέτος, θα ρυθμίζονταν άλλα 15 δισ. ευρώ «κόκκινων» οφειλών.

Το αν θα επιτευχθεί ο στόχος τελικά είναι άγνωστο, καθώς όπως λένε τραπεζικά στελέχη οι δανειολήπτες μέχρι στιγμής αποφεύγουν να ρυθμίσουν τις οφειλές τους και περιμένουν να «κλειδώσει» το νέο θεσμικό πλαίσιο.

Οπως μάλιστα επισημαίνουν η μεγαλύτερη ανησυχία σήμερα για τις τράπεζες είναι το ενδεχόμενο οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις να σταματήσουν να εξυπηρετούν δάνεια εάν δουν ότι οι καθυστερήσεις -και εν όψει του νέου θεσμικού πλαισίου- συνεχίζονται. «Τότε θα βγούμε εκτός στόχων», λένε χαρακτηριστικά τα στελέχη που τους τελευταίους μήνες ασχολούνται αποκλειστικά με ποιο τρόπο θα μειωθεί το «βουνό» των 108 δισ. ευρώ καθυστερούμενων οφειλών τουλάχιστον κατά 40 δισ. ευρώ μέχρι το τέλος του 2019.

Και σαν να μη φτάνουν όλα αυτά, ήρθε προ ημερών και η έκθεση του ΔΝΤ που κάνει λόγο για 4η ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών και θεωρεί πιθανό το ενδεχόμενο να χρειαστούν 10 δισ. ευρώ νέα κεφάλαια, ακριβώς λόγω των καθυστερούμενων δανείων.

Εμπόδια

Παράλληλα οι τράπεζες έχουν να αντιμετωπίσουν ένα ακόμη εμπόδιο καθώς οι θεσμοί ζητούν να μην εξαιρούνται από τις αναδιαρθρώσεις τα «κουρέματα» και οι πωλήσεις, τα δάνεια που έχουν δοθεί με την εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου και τα οποία σήμερα βρίσκονται στο «κόκκινο».

Τα δάνεια αυτά είναι κυρίως στεγαστικά και επιχειρηματικά. Το πρόβλημα είναι ότι οι τράπεζες δεν έχουν λάβει προβλέψεις, καθώς υπήρχε η εγγύηση του κράτους. Σε αυτές τις περιπτώσεις λοιπόν, οι τράπεζες αν «κουρέψουν» τα δάνεια θα πρέπει να στραφούν ευθέως κατά του Δημοσίου ενώ προηγουμένως θα πρέπει να έχουν προχωρήσει σε κεφαλαιακές απομειώσεις.

Σε κάθε περίπτωση -και εν όψει των stress tests της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας το 2018- οι ελληνικές τράπεζες θα πρέπει να έχουν πιάσει τους στόχους τους, διαφορετικά θα βρεθούν αντιμέτωπες με την «οδύσσεια» νέας ανακεφαλαιοποίησης. Και αυτή τη φορά τα πράγματα θα είναι οδυνηρά καθώς η κοινοτική οδηγία προβλέπει bail in, δηλαδή «κούρεμα» καταθέσεων.

Τα προγράμματα

Οι τράπεζες σήμερα προχωρούν σε λύσεις ρυθμίσεων που είναι απολύτως προσαρμοσμένες στις οικονομικές δυνατότητες του κάθε δανειολήπτη.

Ως βραχυπρόθεσμοι τύποι ρυθμίσεων θεωρούνται οι τύποι ρύθμισης με διάρκεια μικρότερη των δυο ετών που αφορούν σε περιπτώσεις όπου οι δυσκολίες αποπληρωμής κρίνονται, βάσιμα, προσωρινές. Συγκεκριμένα προβλέπουν:

• Την κεφαλαιοποίηση των ληξιπρόθεσμων οφειλών και την αναπροσαρμογή του προγράμματος αποπληρωμής του οφειλόμενου υπολοίπου.

• Τη συμφωνία αποπληρωμής των ληξιπρόθεσμων οφειλών με προκαθορισμένο χρονοδιάγραμμα.

• Μειωμένη δόση μεγαλύτερη των οφειλόμενων τόκων.

• Καταβολή μόνο τόκων κατά τη διάρκεια καθορισμένης βραχυπρόθεσμης περιόδου.

• Μειωμένη δόση μικρότερη των οφειλόμενων τόκων.

• Περίοδο χάριτος δηλαδή την αναστολή πληρωμών για προκαθορισμένη περίοδο, ενώ οι τόκοι κεφαλαιοποιούνται ή διευθετούνται.

Οι μακροπρόθεσμες ρυθμίσεις -με διάρκεια μεγαλύτερη των δύο ετών- έχουν στόχο τη μείωση της τοκοχρεολυτικής δόσης ή/και της δανειακής επιβάρυνσης, λαμβάνοντας υπόψη συντηρητικές παραδοχές για την εκτιμώμενη μελλοντική ικανότητα αποπληρωμής του δανειολήπτη μέχρι τη λήξη του προγράμματος αποπληρωμής. Συγκεκριμένα προβλέπουν:

• Μείωση Επιτοκίου.

• Παράταση της διάρκειας αποπληρωμής.

• Διαχωρισμό της οφειλής του δανειολήπτη σε δύο τμήματα. Το μέρος της οφειλής, το οποίο μπορεί να αποπληρώνει, με βάση την υφιστάμενη και την εκτιμώμενη μελλοντική ικανότητά του, και το υπόλοιπο τμήμα του δανείου, το οποίο τακτοποιείται μεταγενέστερα, με ρευστοποίηση περιουσίας ή άλλου είδους διευθέτηση, η οποία συμφωνείται εξ αρχής από τα δυο μέρη.

• Μερική Διαγραφή Οφειλής

Τέλος ως λύση οριστικής διευθέτησης ορίζεται οποιαδήποτε μεταβολή του είδους της συμβατικής σχέσης μεταξύ και δανειολήπτη ή ο τερματισμός αυτής, με στόχο την οριστική τακτοποίηση της απαίτησης της τράπεζας. Η λύση αυτή μπορεί να συνδυάζεται με παράδοση (εθελοντική) της εμπράγματης εξασφάλισης (ακινήτου) στην τράπεζα προς μείωση του συνόλου της απαίτησης ή ακόμα και με οικειοθελή ρευστοποίηση των εξασφαλίσεων.

Πηγή: Έθνος