Μόλις η κεντρική τράπεζα των ΗΠΑ, η Federal Reserve, αρχίσει να αυξάνει τα επιτόκια, οι τράπεζες θα δουν τα κέρδη τους να αυξάνονται, με τους καταθέτες ωστόσο να μην επωφελούνται ιδιαίτερα.
Η Fed, η οποία εδώ και καιρό έχει υπαινιχθεί ότι σκοπεύει να τερματίσει το επταετές πείραμα των μηδενικών επιτοκίων, μπορεί να αρχίσει να αυξάνει τα επιτόκια ακόμα και σήμερα. Ό,τι κι αν κάνει, οι τράπεζες μπορούν να αρχίσουν να χρεώνουν παραπάνω για τη χορήγηση δανείων, ίσως όμως να μην βιαστούν να μην πληρώνουν παραπάνω για τις καταθέσεις.
Με την Fed να έχει μειώσει δραστικά τα επιτόκια και να έχει διοχετεύσει τρισεκ. δολάρια στην οικονομία από τότε που ξεκίνησε η χρηματοοικονομική κρίση, οι τράπεζες έχουν πολύ περισσότερες καταθέσεις απ’ όσες θεωρούν απαραίτητες και δεν επηρεάζονται εάν κάποιοι δυσαρεστημένοι αποταμιευτές πάνε κάπου αλλού τα χρήματά τους. Τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα συνήθως καθυστερούν να αυξήσουν τα επιτόκια καταθέσεων, αλλά επειδή οι καταθέσεις των ιδιωτών είναι σε υψηλά επίπεδα, αυτή τη φορά μπορεί να το κάνουν με ακόμα βραδύτερο ρυθμό.
Η επιβολή μεγαλύτερων χρεώσεων στα δάνεια χωρίς να αυξάνονται τα επιτόκια καταθέσεων θα βοηθήσει τα κέρδη των περισσοτερών τραπεζών. Αναλυτές στην Morgan Stanley είπαν ότι 37 από τις 44 αμερικανικές τράπεζες που καλύπτουν αναμένουν περισσότερα κέρδη εάν τα επιτόκια αυξηθούν.
Το όφελος για τις τράπεζες σε βάρος των καταθετών υπογραμμίζει το πώς οι πρόσφατες πολιτικές της Fed έχουν δημιουργήσει κερδισμένους και χαμένους. Τα ιστορικά χαμηλά επιτόκια δανεισμού και τα περίπου 3,6 τρισεκ. δολάρια που έχει διοχετεύσει στην οικονομία η Fed έχουν βοηθήσει σε μια σειρά από συγχωνεύσεις και εξαγορές εταιριών, έχουν ανακόψει την κρίση με τα στεγαστικά δάνεια και έχουν ενισχύσει τις χρηματιστηριακές αγορές. Αλλά η χαλαρή νομισματική πολιτική έχει επίσης πλήξει τους αποταμιευτές, ιδιαίτερα τους συνταξιούχους, των οποίων το εισόδημα βασίζεται στα ομόλογα και τους τραπεζικούς τους λογαριασμούς.
«Βασικά έχει υπάρξει μια μαζική μεταφορά πλούτου από τους συνταξιούχους και άλλους καταθέτες στις τσέπες των υπερχρεωμένων Αμερικανών», σχόλιασε ο Γκρεγκ ΜακΜπράιντ, αναλυτής στην bankrate.com.
Τραπεζικά στελέχη λένε ότι οι καταθέτες τείνουν να σκέφτονται το ενδεχόμενο να στραφούν σε άλλες τράπεζες ή εναλλακτικές επενδύσεις χαμηλού ρίσκου μόλις δουν κάποιον να προσφέρει λίγο μεγαλύτερο επιτόκιο. Μια τέτοια εξέλιξη ίσως να μην προκύψει άμεσα, δεδομένου ότι η Fed δεν έχει κάνει ακόμα το πρώτο βήμα και πολλοί χρηματιστές αναμένουν ότι θα διατηρήσει τα επιτόκια αμετάβλητα έως τον επόμενο μήνα ή και τον Δεκέμβριο.
Τα καλά νέα είναι ότι όταν τελικά γίνει κάτι τέτοιο, η μάχη για την προσέλκυση καταθετών εύκολα θα μπορούσε να ενταθεί λόγω των νέων κεφαλαιακών κανόνων που υιοθετήθηκαν μετά την έναρξη της χρηματοοικονομικής κρίσης, οι οποίοι αναγκάζουν τις τράπεζες να στηρίζονται περισσότερο απ’ ό,τι πριν στη χρηματοδότηση από τις καταθέσεις ιδιωτών.
Οι τεχνολογικές εξελίξεις των τελευταίων ετών, ιδιαίτερα η πληθώρα των εφαρμογών για κινητά τηλέφωνα, διευκολύνει τους καταθέτες να συγκρίνουν επιτόκια και να μεταφέρουν γρηγορότερα χρήματα μεταξύ λογαριασμών.
Τραπεζικά στελέχη επισημαίνουν ότι είναι δύσκολο να προβλέψει κανείς πότε οι καταθέτες θα αρχίσουν να σκέφτονται να μεταφέρουν τα χρήματά τους αλλού, θεωρούν ωστόσο ότι προς το παρόν ο χρόνος είναι με το μέρος τους.
Ο χαμηλός πληθωρισμός, η υποχώρηση των παγκόσμιων τιμών των εμπορευμάτων και η μέτρια οικονομική ανάπτυξη υποδηλώνουν ότι ο όποιος κύκλος αύξησης των επιτοκίων από την Fed θα είναι πιθανόν μετρημένος και βραδύς.
Την τελευταία φορά που η Fed άρχισε να αυξάνει τα επιτόκια, τον Ιούνιο του 2004, πέρασαν 90 ημέρες πριν οι τράπεζες προσφέρουν στους καταναλωτές υψηλότερα επιτόκια για τους βασικούς καταθετικούς τους λογαριασμούς, σύμφωνα με τον Νταν Γκέλερ από την Analyticom.
Πηγή: ΑΠΕ ΜΠΕ