Tα χρόνια της ραγδαίας ανάπτυξης της τουρκικής οικονομίας έχουν παρέλθει. Σήμερα η οικονομία της χώρας είναι αντιμέτωπη με σοβαρά δομικά αλλά και πολιτικά προβλήματα. Ωστόσο κάποιες επενδυτικές ευκαιρίες παραμένουν.
Κατά την τελευταία δεκαετία η τουρκική οικονομία αναπτυσσόταν με ραγδαίους ρυθμούς. Τα χρόνια της πρωθυπουργίας του Ταγίπ Ερντογάν η χώρα κατάφερε να μετατραπεί από περιφερειακή δύναμη σε υπολογίσιμο παγκόσμιο διεθνή «παίκτη». Μεταξύ 2004 και 2005 ο ρυθμός ανάπτυξης της οικονομίας άγγιζε το 9,4%. Κομβικής σημασίας ήταν ο κλάδος των κατασκευών. Ανάμεσα στα σημαντικότερα έργα συγκαταλέγονταν η κατασκευή του μεγαλύτερου αεροδρομίου στον κόσμο, της τρίτης γέφυρας του Βοσπόρου, όπως επίσης ενός εκτεταμένου δικτύου μετρό και ενός νέου καναλιού στην ίδια πάντα περιοχή.
Φιλοδοξος στόχος της κυβέρνησης Ερντογάν ήταν να καταστεί η Τουρκία μία από τις 12 ισχυρότερες οικονομίες του κόσμου μέχρι το 2023. Τα χρόνια όμως των μεγάλων επιτυχιών έχουν παρέλθει. Η κατασκευαστική έκρηξη έχει αποτύχει στην επίτευξη αειφόρου ανάπτυξης. Το εξωτερικό χρέος έχει αυξηθεί, ενώ οι διεθνείς επενδυτές αποσύρουν επενδύσεις τους από τη χώρα. Το 2014 ο ρυθμός ανάπτυξης ανερχόταν περίπου στο 4%, ενώ οι προγνώσεις για το 2015 δεν είναι ενθαρρυντικές.
Απαισιόδοξες προβλέψεις για το 2015
«Οι οικονομικές προβλέψεις μου για το 2015 για το ρυθμό ανάπτυξης αγγίζουν περίπου το 3%. Εν ολίγοις δεν είναι πολύ αισιόδοξες» ανέφερε στην DW ο Σεϋφετίν Γκιουρσέλ, διευθυντής του Οικονομικού Τμήματος του Πανεπιστημίου Μπαχτσεσεχίρ της Κωνσταντινούπολης. « Αρχικά αυτό οφείλεται στην κρίση στη Μέση Ανατολή. Η Τουρκία συνορεύει με χώρες όπου μαίνονται πόλεμοι, ενώ δεν αναμένεται η κατάσταση να βελτιωθεί μέσα στη χρονιά».
Στο πλαίσιο αυτό οι εξαγωγές της Τουρκίας προς χώρες της Μέσης Ανατολής δεν αναμένεται να σημειώσουν σημαντικές επιδόσεις. Ως εκ τούτου οι ελπίδες στρέφονται προς την ΕΕ. Αλλά και εκεί ο Σεϋφετίν Γκιουρσέλ εντοπίζει προβληματικά στοιχεία: «Πιστεύω ότι φέτος ούτε και η ευρωπαϊκή οικονομία θα καταφέρει να έχει θετικές επιδόσεις».
Να επενδύσει κανείς ή να μην επενδύσει;
Για τον τούρκο οικονομολόγο η τουρκική οικονομία έχει υποστεί σοβαρά πλήγματα και για έναν ακόμη λόγο που αφορά το εσωτερικό της χώρας. Τα πρόσφατα σκάνδαλα διαφθοράς και οι μαζικές αποκαλύψεις έχουν δημιουργήσει ένα αρνητικό κλίμα εμπιστοσύνης προς τους ξένους επενδυτές. Η εικόνα μιας χώρας όπου οι θεσμοί του κράτους δικαίου ωχριούν μπροστά στην αυταρχική δομή του κυβερνώντος κόμματος αποτελεί έναν ακόμη παράγοντα που αποτρέπει τις επενδύσεις, εκτιμά ο τούρκος ειδικός.
Εντούτοις σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της Goldman Sachs η Τουρκία παραμένει μια από τις «καλύτερες» αναδυόμενες οικονομίες, μαζί με την Ινδία και την Ταϊβάν. Η πτωτική τάση στην τιμή του πετρελαίου αποτελεί, σύμφωνα με οικονομολόγους, εξαιρετική ευκαιρία για να επενδύσει κανείς ακόμη στην Τουρκία. Σύμφωνα με τον Σεϋφετίν Γκιουρσέλ πράγματι η συγκυρία θεωρείται ευνοϊκή, ωστόσο « το φθηνό πετρέλαιο δεν μπορεί να διορθώσει τα χρόνια, δομικά προβλήματα της Τουρκίας, ούτε και να επιφέρει υψηλότερο ρυθμό ανάπτυξης».