Ως ταραξία της περιοχής χαρακτήρισε ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας την Τουρκία και υπογράμμισε ότι τον λυπεί η φωτογραφία, στην οποία ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάνέχει ως φόντο έναν χάρτη που δείχνει ως τουρκικά το μισό Αιγαίο Πέλαγος και τη θαλάσσια περιοχή έως την Κρήτη.
Μιλώντας στον ραδιοφωνικό σταθμό Alpha 98,9 ο κ. Δένδιας αναφέρθηκε επίσης στο μεταναστευτικό, καθώς και στις συζητήσεις για την αγορά φρεγατών από τη Γαλλία.
«Θέλω να είμαι ειλικρινής. Απόλυτη βεβαιότητα σε αυτά τα θέματα δεν μπορούμε να έχουμε. Από την άλλη πλευρά όμως είναι συμβατική η υποχρέωση της Τουρκίας και υποχρέωση που προβλέπεται από τη συμφωνία του ’16 με την Ευρωπαϊκή Ένωση, να μην μετατρέπεται σε χώρο διέλευσης παράτυπων μεταναστών.
Κατά συνέπεια το ίδιο το γεγονός, ανεξάρτητα από τα κίνητρα της άλλης πλευράς, το ίδιο το γεγονός ότι γυρίσαμε πάλι στην κατάσταση του ’12, δηλαδή 500 και άτομα στη Μυτιλήνη και 700 σχεδόν συνολικά, αποτελεί παράβαση από την πλευρά της Τουρκίας και η ελληνική κυβέρνηση αξιολόγησε με απόφαση του Πρωθυπουργού, ότι είναι κάτι πολύ σοβαρό και θα έπρεπε με τον πιο καθαρό τρόπο να υπάρξει διάβημα προς την Τουρκική πλευρά για να καταλάβει ότι αυτά δεν τα περνάμε σαν μια κανονική διαδικασία και σαν μια «νορμάλ» ημέρα», ανέφερε ο κ. Δένδιας ερωτώμενος για το μεταναστευτικό και το γεγονός ότι κάλεσε στο ΥΠΕΞ την Παρασκευή τον Τούρκο πρέσβη.
Σχετικά με τις αποφάσεις του ΚΥΣΕΑ σημείωσε: «Η απώθηση δεν είναι κομμάτι του διεθνούς δικαίου και δεν είναι κομμάτι των μέτρων τα οποία η Ελλάδα υλοποιεί, ή διαχρονικά. Η παρουσία του Πολεμικού Ναυτικού έχει την εξής έννοια, τη συμπαράταξη όλων των δυνάμεων της χώρας στην αντιμετώπιση του μεταναστευτικού φαινομένου και στην προσπάθεια ανθρωπιστικά να μπορέσουμε να ελέγξουμε την κατάσταση.
Νομίζω ότι και το Πολεμικό μας Ναυτικό είναι κομμάτι του συνολικού μηχανισμού της Ελληνικής Δημοκρατίας. Κατά συνέπεια έχοντας υπάρξει μάλιστα και Υπουργός Άμυνας σας λέω ότι δεν υπάρχει κανένας λόγος να μη συμμετέχει και το Πολεμικό μας Ναυτικό σε αυτή τη συνολική και συλλογική προσπάθεια».
Σχετικά με την κλιμάκωση στα ελληνοτουρκικά και αν ανησυχεί, ο κ. Δένδιας υπογράμμισε: «Κατ’ αρχάς ας ξεκινήσουμε από το θέμα της Κύπρου. Η Κύπρος είναι ένα ανεξάρτητο κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Είναι ξεκάθαρο ότι η Τουρκία παραβιάζει και την κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας. Και η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει λάβει μέτρα και ελπίζουμε ότι η Τουρκία θα συμμορφωθεί για να μη χρειαστεί να ληφθούν σκληρότερα μέτρα εναντίον της Τουρκίας. Τα σύνορα των κρατών και τα όρια των ζωνών – αναφέρομαι στο χάρτη που μου λέτε – των περιοχών που οι χώρες ασκούν κυριαρχικά δικαιώματα και δικαιοδοσίες, δεν καθορίζονται με όποιο χάρτη θέλει να ζωγραφίσει ο καθένας σε όποιο Υπουργείο του αρέσει, αλλά βάσει του διεθνούς δικαίου. Και εκστρατείες επικοινωνιακού χαρακτήρα δεν νομίζω ότι μπορούν να μεταβάλλουν τη διεθνή νομιμότητα, πόσο μάλλον φωτογραφίες. Νομίζω ότι αυτά είναι απόπειρες δημιουργίας εντυπώσεων και θα ήθελα να πω ότι οι παραβατικές ενέργειες απλώς εδραιώνουν την εικόνα της Τουρκίας ως παραβάτη. Δεν παράγουν έννομα αποτελέσματα. Οι απόψεις της Τουρκίας, εάν μου επιτρέπετε κυρία Μακρή, σε αυτά τα θέματα, είναι η μειοψηφία του ενός στην παγκόσμια κοινότητα. Απομονώνεται η Τουρκία και εμείς από την πλευρά μας θεωρούμε ότι προϋπόθεση της σταθερότητας είναι η εφαρμογή του διεθνούς δικαίου της θάλασσας, όπως ισχύει, όχι όπως μπορεί να το ερμηνεύσει ο οποιοσδήποτε, ζωγραφίζοντας ελεύθερα ως να πρόκειται για πίνακα νεοσουρεαλισμού.
Και επίσης μιλώντας ειλικρινά προς την τουρκική πλευρά, διότι οι Τούρκοι είναι γείτονές μας, θα θέλαμε να μπορέσουμε να συνεννοηθούμε μαζί τους, λέω ότι ούτε εμείς είμαστε διατεθειμένοι να τους ακολουθήσουμε σε βαλκανοποίηση ξανά της περιοχής, ούτε να τους ακολουθήσουμε στη λογική του περιφερειακού επαρχιωτισμού που ακολουθούνε. Αυτά δεν είναι σοβαρά πράγματα που κάνανε.
Καλό είναι να σοβαρευτούν, να επανέλθουν στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου και να μπορέσουμε να συζητήσουμε σοβαρά μεταξύ μας. Είμαστε γείτονες. Η Τουρκία αυτή τη στιγμή λειτουργεί ως ο ταραξίας της περιοχής. Δεν βοηθάει αυτό ούτε την ίδια την Τουρκία. Και πάντως εμείς δεν είμαστε διατεθειμένοι να τους ακολουθήσουμε σε ένα τέτοιο κατήφορο».
Σε ερώτηση για το Καστελόριζο και αν ανησυχεί ότι μπορεί να προκαλέσει εκεί η Τουρκία η απάντηση του κ. Δένδια ήταν η εξής: «Θα σας απαντήσω ευθέως. Νηφάλια ναι, ήπια καθόλου. Γιατί ουδείς έχει δικαίωμα να εκχωρήσει την κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελληνικής Δημοκρατίας. Ουδείς. Διαχρονικά ουδείς.Κατά συνέπεια με νηφαλιότητα πάντοτε, αλλά είναι καλό αυτό να μην παρεξηγείται. Το ότι εμείς δεν φερόμαστε σαν βαλκανικός ταραξίας δεν σημαίνει ότι δεν ξέρουμε να προστατεύουμε τα εθνικά μας δικαιώματα. Και ξαναλέω εμένα η φωτογραφία αυτή με λυπεί. Δεν είναι σοβαρή εικόνα αυτή».
«Νομίζω ότι σας απάντησα, εάν μου επιτρέπετε, με τον τρόπο που ο Υπουργός Εξωτερικών βεβαίως πρέπει και επιτρέπεται να διατυπώνει τη σκέψη του. Δεν θα πέσουμε στην παγίδα της άλλης πλευράς κυρία Μακρή. Δεν είμαστε το ίδιο πράγμα. Είμαστε μια σοβαρή, στέρεη, δημοκρατική, ευρωπαϊκή χώρα και ελπίζουμε ότι η Τουρκία θα ακολουθήσει αυτό το παράδειγμα. Είναι καλό και για την Τουρκία», πρόσθεσε ο κ. Δένδιας.
Σε ερώτηση για το αν υπάρχει περίπτωση να κάτσει η Ελλάδα στο ίδιο τραπέζι με την Τουρκία για τα κοιτάσματα σημείωσε: «Θα σας απαντήσω ειλικρινά. Δεν νομίζω ότι η Τουρκία θέλει να συζητήσουμε σοβαρά, γιατί συζητάμε πάρα πολλά χρόνια, δεν είναι επί της δικής μας κυβερνήσεως, που δεν έχουμε αρχίσει καν ακόμα, στο πλαίσιο δεκάδων πλαισίων διαλόγου, μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης κλπ.
Ποια είναι το πλαίσιο αναφοράς στο οποίο η Τουρκία θα ήθελε να συζητήσει; Εάν το πλαίσιο αναφοράς είναι το διεθνές δίκαιο και το δίκαιο της θάλασσας, βεβαίως. Αλλά αυτό το πλαίσιο. Όχι το πλαίσιο νεοσουρεαλιστικών διεκδικήσεων οι οποίες εκφράζονται ως πίνακας και φωτογραφίζονται για να αποσταλούν εμμέσως ως μήνυμα στην Ελλάδα. Αυτό δεν είναι πλαίσιο συζήτησης».
Για το αν θα συναντήσει τον Τούρκο ομόλογό του, είπε: «Θα το δούμε κυρία Μακρή, αλλά για να γίνει μια συνάντηση και να είναι επωφελής, πρέπει να υπάρχει και ένα πλαίσιο σοβαρό. Πρέπει η Τουρκία να το βοηθήσει αυτό το πλαίσιο. Πρέπει να το κατανοήσει. Εμείς δεν πρόκειται να συρθούμε σε συναντήσεις υπό το κράτος πιέσεων. Αυτά δεν γίνονται. Είμαστε μια σοβαρή ευρωπαϊκή χώρα, βεβαίως κάθε υπουργός εδώ και αυτή είναι και η εντολή του Πρωθυπουργού, θέλουμε σχέσεις καλής γειτονίας με όλους. Βεβαίως θα ήθελα να συναντήσω τον κ. Τσαβούσογλου. Σας είπα ότι είναι άνθρωπος με τον οποίο συνδέομαι και φιλικά, αλλά πρέπει να υπάρχει ένα πλαίσιο. Εάν η Τουρκία συνεχώς δημιουργεί προβλήματα, τι πλαίσιο συνάντησης να φτιάξουμε;
Σε ερώτηση για τις συζητήσεις με τη Γαλλία σχετικά με την αγορά φρεγατών ανέφερε: «Υπήρξε μια συζήτηση γι’ αυτό. Η Belharra είναι ένα εξαιρετικό όπλο. Μια φρεγάτα αντιαεροπορικής προστασίας. Είναι από τα οπλικά συστήματα που οι ελληνικές ένοπλες δυνάμεις θα ήθελαν να έχουν. Από εκεί και πέρα θα δούμε πώς θα μπορούσε να υλοποιηθεί μια τέτοια συνεργασία με τους Γάλλους συμμάχους και φίλους μας.
Τέλος, σε ότι αφορά στη Συμφωνία των Πρεσπών, ο κ. Δένδιας τόνισε: «Αν μου επιτρέψετε να περιγράψω ολόκληρη τη στάση μας, να τη θυμίσω μάλλον, στην ελληνική κοινωνία, δηλαδή όπως ο Κυριάκος Μητσοτάκης επανειλημμένως τοποθετήθηκε, είπε εάν υπογραφεί, από εκεί και πέρα πρέπει να τηρηθεί. Το κράτος έχει συνέχεια. Αυτή ήταν η τοποθέτηση του αρχηγού της Νέας Δημοκρατίας. Επί αυτής της τοποθέτησης ψηφίστηκε. Δεν είπε εγώ με το που θα εκλεγώ θα ανατρέψω τα πάντα, γιατί δεν μπορεί να το κάνει άλλωστε και να θέλαμε. Είμαστε μια σοβαρή παράταξη, προειδοποιήσαμε πριν από την ψήφιση, προειδοποιήσαμε πριν από την υπογραφή. Τώρα αυτή τη στιγμή πρέπει να υποχρεωθούν τα Σκόπια, η Βόρεια Μακεδονία, να εφαρμόσει τη συμφωνία.
Για το αν εφαρμόζεται η Συμφωνία των Πρεσπών, ανέφερε: «Διακρίνω μια προσπάθεια να την εφαρμόσει. Διακρίνω και αντιστάσεις τμημάτων του εκεί κρατικού μηχανισμού. Σε αυτά εμείς δεν πρόκειται να επιτρέψουμε παρεκκλίσεις. Το ξεκαθάρισα στον κ. Ντιμιτρόφ. Με διαβεβαίωσε οφείλω να πω για την πρόθεση της κυβέρνησης της Βόρειας Μακεδονίας να τηρήσει τη συμφωνία επακριβώς. Δεν υπήρξε αντίλογος. Υπήρξε συμφωνία επ’ αυτού. Όμως, αυτό είναι κάτι που παρατηρούμε και που θέλουμε να το δούμε. Δεν θα είμαστε επιεικείς ερμηνευτές. Θα είμαστε ακριβείς παρατηρητές.
Σε ερώτηση για το αν τον Οκτώβριο για παράδειγμα στο Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων τεθεί εκ νέου θέμα ημερομηνίας έναρξης διαπραγματεύσεων για τα Σκόπια, θα δώσετε το πράσινο φως, ο κ. Δένδιας απάντησε: «Εάν, εάν, εάν, το λέω τρεις φορές το εάν ….Εάν έχουν τηρήσει τα συμπεφωνημένα με αυστηρό τρόπο ερμηνευόμενα. Προσκλήσεις σε αυτή την συγκυρία δεν απευθύνθηκαν. Περάσαμε μια περίοδο, μια μακρά περίοδο, να μην κοροϊδευόμαστε, με τα Σκόπια, -Βόρεια Μακεδονία, να συνηθίσουμε τη νέα ονομασία τους- καχυποψίας, διαφορών κλπ. Βεβαίως να προσπαθήσουμε να χτίσουμε μια καινούργια σχέση, αλλά πρέπει να καταβληθεί και το κεφάλαιο από την άλλη πλευρά και πρέπει να δούμε καταβαλλόμενο κεφάλαιο καλής θέλησης και αξιοπιστίας.
Η Ελλάδα είναι εδώ για να βοηθήσει. Ξαναλέω εμείς είμαστε μια ευρωπαϊκή χώρα στα Βαλκάνια. Δεν είμαστε μια βαλκανική χώρα στην Ευρώπη. Θα εξάγουμε αυτή την ευρωπαϊκή αντίληψη και στις γειτονικές μας χώρες, αλλά πρέπει και αυτές να συμμεριστούν αυτή την αντίληψη. Άλλωστε και η Βόρεια Μακεδονία και η Αλβανία στην Ευρώπη θέλουν να ανήκουν. Να μια ωραία ευκαιρία να αντιληφθούν το ευρωπαϊκό πρότυπο και να το ακολουθήσουν και όχι να σέρνονται πίσω από προσπάθειες να ξεφύγουν από αυτά που έχουν συμφωνήσει».