Στο Νταβός συγκεντρώνεται και φέτος η διεθνής ελίτ της πολιτικής και της οικονομίας για το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ. Δεν λείπει όμως και η κριτική για τη «μυστική διπλωματία» των ελβετικών Άλπεων όπου η Ελλάδα είναι απούσα.
Ένα είναι σίγουρο: για μία ακόμη χρονιά τους συμμετέχοντες περιμένουν άφθονο χιόνι, αλλά και αστρονομικές τιμές στο γραφικό χωριό της ραιτορομανικής Ελβετίας, που αυτοπροβάλλεται ως «η πόλη με το μεγαλύτερο υψόμετρο στις Άλπεις». Τα 78 ξενοδοχεία του Νταβός είναι ήδη κλεισμένα, ενώ στους επισκέπτες διατίθενται επιπλέον 9.300 κρεβάτια σε εξοχικές κατοικίες και άλλα 2.648 κρεβάτια σε κατασκηνώσεις και ξενώνες νεότητας.
Ένα μικροσκοπικό δωμάτιο σε πρώην νοσοκομείο που έχει μετασκευαστεί σε ξενώνα κοστίζει εύκολα 300 ευρώ- και αυτό, με ελάχιστη και υποχρεωτική διάρκεια παραμονής επτά ημερών κατά τη διάρκεια του Φόρουμ.
Για να ανταποκριθούν στη ζήτηση και να την αξιοποιήσουν βεβαίως, οι κάτοικοι του Νταβός δεν αφήνουν ελεύθερο ούτε τετραγωνικό. Ακόμα και το μουσείο προς τιμήν του γερμανού εξπρεσιονιστή Ερνστ Λούντβιχ Κίρχνερ στο κέντρο του Νταβός μετατρέπεται προσωρινά σε χώρο εκδηλώσεων. Η υπεύθυνη δημοσίων σχέσεων του μουσείου, Ντολόρες Μαρκ, δεν αποκαλύπτει ποιοι έχουν κλείσει το κτίριο, λέει ωστόσο ότι πρόκειται για έξι διαφορετικές εταιρίες, οι οποίες διοργανώνουν μίτινγκς ή δεξιώσεις στους εκθεσιακούς χώρους. «Είμαστε ιδιωτικό μουσείο και χρειαζόμαστε τα έσοδα για να συντηρηθούμε» υποστηρίζει η υπεύθυνη του μουσείου Κίρχνερ.
«Εμπιστευτική» ή «μυστική» διπλωματία;
Στο 45ο Φόρουμ του Νταβός αναμένονται μεταξύ άλλων η γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ, ο γάλλος πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ και ο αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Τζον Κέρι.
Το «παρών» δίνουν ο πρόεδρος της Κύπρου αλλά και ο πρωθυπουργός της Τουρκίας. Μπορεί να συνομιλήσουν ο πρόεδρος της Ουκρανίας με τον αντιπρόεδρο της ρωσικής κυβέρνησης.
Άνθρωποι που δύσκολα μιλούν μεταξύ τους θα έχουν την ευκαιρία να συναντηθούν στις κορυφές των ελβετικών Άλπεων. Αυτό ισχύει για την ελίτ της πολιτικής αλλά και της διεθνούς οικονομίας. Πρόκειται για μία συνεχή προσπάθεια δεκαετιών, που είχε αρχίσει ο ιδρυτής του Φόρουμ Κλάους Σβαμπ, Γερμανός με ρίζες και διασυνδέσεις στην Ελβετία.
Όπως επισημαίνει ο καθηγητής διεθνών σχέσεων Μίχαελ Τσιρν, «είναι σίγουρα ένα έργο ζωής για τον κ.Σβαμπ. Μπορεί να επικρίνουμε πολλά σε αυτό το Νταβός, αλλά είναι γεγονός ότι πρόκειται για χώρο διαλόγου και ανταλλαγής απόψεων. Είναι μία ευκαιρία για να συναντηθούν οι παγκόσμιες ελίτ και να κάνουν αυτό που κατά τα άλλα μάλλον σπάνια κάνουν: να ακούσουν. Καλό είναι να υπάρχει και αυτός ο τρόπος επικοινωνίας, έστω κι αν δεν είναι επαρκής». Πάντως οι συμμετέχοντες στις «παγκόσμιες ελίτ» δεν συνομιλούν παρά μόνο μεταξύ τους και υπό δρακόντεια μέτρα ασφαλείας.
Ειδικά φέτος, μετά τις πρόσφατες τρομοκρατικές επιθέσεις στη Γαλλία, τα μέτρα είναι ακόμη πιο αυστηρά και εμπιστευτικά. Ο εκπρόσωπος της τοπικής αστυνομίας δεν θέλει να αποκαλύψει ούτε καν τον αριθμό των αστυνομικών και των στρατιωτών που έχουν έρθει στο Νταβός από όλη τηνΕλβετία αλλά και το Λιχτενστάιν.
Διαχωριστικές γραμμές ανάμεσα στην ελίτ και τον λαό
Τελικά οι συμμετέχοντες μένουν μεταξύ τους, άλλωστε γι’ αυτό ήρθαν στο απόμακρο Νταβός. Ο καθηγητής Μίχαελ Τσιρν θεωρεί ότι η «αυτοαπομόνωση» στις ελβετικές Άλπεις έχει σχεδόν συμβολικό χαρακτήρα:«Έχουμε ένα φαινόμενο που το βλέπουμε και αλλού στις δυτικές κοινωνίες, τουλάχιστον στην Ευρώπη και στην Αμερική.
Η διαχωριστική γραμμή δεν κινείται πλέον μεταξύ Αριστεράς και Δεξιάς. Κινείται μεταξύ των ελίτ -που έχουν διεθνείς παραστάσεις, δραστηριοποιούνται εκτός συνόρων, θέλουν μία κοινωνία εξωστρεφή- και στον ευρύτερο πληθυσμό που αντιμετωπίζει με σκεπτικισμό την όλη διαδικασία της παγκοσμιοποίησης. Από τη στιγμή που έτσι έχουν τα πράγματα, σίγουρα δεν αρκεί να συναντώνται οι ελίτ αυτές και να συνομιλούν μεταξύ τους» τονίζει ο καθηγητής Τσιρν.
Παλαιότερες εκδηλώσεις διαμαρτυρίας κατά της παγκοσμιοποίησης είχαν διαλυθεί από την ελβετική αστυνομία, όχι μόνο στο Νταβός αλλά ακόμα και στην πρωτεύουσα Βέρνη, που απέχει 270 χιλιόμετρα από τον χώρο του Φόρουμ. Παραδοσιακά οι ακτιβιστές διοργανώνουν πλέον κάθε χρόνο το δικό τους «Παγκόσμιο Κοινωνικό Φόρουμ», που κάποιοι χαρακτηρίζουν «αντι-Νταβός».
Όπως λέει ο καθηγητής Μίχαελ Τσιρν, «πιστεύω ότι δεν βλάπτει να υπάρχει κι αυτό, δεν υπάρχει λόγος να μην οργανώνονται σε υπερεθνικά δίκτυα επικοινωνίας και εκείνοι που δεν ανήκουν στις παγκόσμιες ελίτ. Από την άλλη πλευρά θα ήθελα να δω ένα Νταβός πιο ʻανοιχτόʼ υπό την έννοια ότι δεν θα φιλοξενεί μόνο εκείνους που λαμβάνουν τις αποφάσεις, αλλά και εκείνους που εκπροσωπούν τον ευρύτερο πληθυσμό».
στο 