Οι διαφωνίες μεταξύ του Βερολίνου και του ΔΝΤ εμπόδιζαν μέχρι αργά χθες το βράδυ την επίτευξη συνολικής απόφασης για την Ελλάδα, που θα περιλαμβάνει και το χρέος, ωστόσο ο πρόεδρος του Εurogroup Γερούν Ντάισελμπλουμ, υποβοηθούμενος από τον νέο υπουργό Οικονομικών της Γαλλίας Μπρούνο Λεμέρ και τον επίτροπο Πιερ Μοσκοβισί αναζητούσε κοινό τόπο.
Κοινοτικές πηγές χθες το βράδυ, μετά από αλλεπάλληλες διαβουλεύσεις των εμπλεκόμενων πλευρών, διαπίστωναν ότι υπήρχε η βούληση από την πλευρά των Ευρωπαίων να βρεθεί λύση, ίσως και μέσα στις επόμενες ώρες ή λίγες μέρες.
Χθες ο κ. Ντάισελμπλουμ, ο οποίος είχε δεσμευθεί στο τέλος Απριλίου ενώπιον της Ευρωβουλής ότι κάνει τα πάντα για να πετύχει μια συνολική απόφαση για την Ελλάδα που θα περιλαμβάνει και το χρέος, όντως προσπάθησε πολύ, ενώ τον στήριξε και τον βοήθησε ο Μπρούνο Λεμέρ, ο οποίος επέδειξε μια πολύ φιλική στάση έναντι της χώρας μας στην πρώτη του παρουσία στις Βρυξέλλες.
Ο κ. Σόιμπλε δεν ήταν αρνητικός στην αναζήτηση λύσης, αλλά δεν ήθελε να ξεφύγει πολύ από το πνεύμα της δήλωσης του Εurogroup της 25ης Μαΐου 2016, η οποία αναφερόταν σε βραχυπρόθεσμα, μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα μέτρα ελάφρυνσης του χρέους, χωρίς ωστόσο να περιέχει πολιτικά «ενοχλητικές λεπτομέρειες», ενώ διευκρίνιζε επίσης ότι οι παρεμβάσεις θα γίνουν εάν κριθεί αναγκαίο.
Ο Γερμανός υπουργός είχε δηλώσει προσερχόμενος σε σχέση με το ΔΝΤ ότι ο διεθνής οργανισμός έχει τη δική του ανάλυση για τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους, που δεν συμφωνεί με εκείνη των Ευρωπαίων και για αυτό πρέπει, όπως είπε, να βρεθεί λύση προκειμένου να συμμετάσχει στο πρόγραμμα. Μάλιστα, αφού χαρακτήρισε το θέμα δύσκολο, εμφανίστηκε πεπεισμένος ότι στο τέλος θα επιτευχθεί συμφωνία.
Σε σχέση με το χρέος ο κ. Ντάισελμπλουμ επανέλαβε ότι τα όποια περαιτέρω μέτρα ελάφρυνσης του χρέους θα υλοποιηθούν μετά τη λήξη του ελληνικού προγράμματος, το καλοκαίρι του 2018. Πρόσθεσε ότι αυτή τη στιγμή το ΔΝΤ θέλει μεγαλύτερη σαφήνεια για τα μέτρα για το χρέος και αυτό εξετάζει σήμερα το Eurogroup. Πάντως, διαβεβαίωσε ότι στόχος είναι να συμμετάσχει το ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα, ενώ επιβεβαίωσε ότι οι διαφορές εστιάζονται περισσότερο στους ρυθμούς ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας μετά το 2022.
Μοσκοβισί, Λεμέρ υπέρ Ελλάδας
Ο επίτροπος Πιερ Μοσκοβισί πρόβαλε το επιχείρημα ότι η ελληνική Βουλή ψήφισε ένα δύσκολο πακέτο μέτρων με το οποίο ζητά από τον ελληνικό λαό νέες θαρραλέες, αλλά και αναγκαίες προσπάθειες.
Η Ελλάδα τηρεί τις δεσμεύσεις της και κάνει σημαντικές προσπάθειες και γι’ αυτό είναι σημαντικό και οι εταίροι της να τηρήσουν τις δικές τους δεσμεύσεις, να αναλάβουν τις ευθύνες τους, είπε επαναλαμβάνοντας τον στόχο που είναι να κλείσει η δεύτερη αξιολόγηση και να βρεθεί μια συμφωνία για τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους, με τη συμμετοχή του ΔΝΤ. «Ελπίζω και πιστεύω ότι μπορούμε να φτάσουμε γρήγορα σε μια συμφωνία», ανέφερε ο Π. Μοσκοβισί, σημειώνοντας ότι αυτό θέλουν όλες οι πλευρές, ενώ τόνισε ότι πρέπει να εργασθούμε για να υπάρξει σύγκλιση απόψεων μεταξύ της Γερμανίας και του ΔΝΤ.
Ο κ. Λεμέρ ανέφερε ότι είχε σειρά επαφών για το ελληνικό ζήτημα με ομολόγους του καθώς και χθες το πρωί στο Βερολίνο με τον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε και την επικεφαλής του ΔΝΤ, Κριστίν Λαγκάρντ.
Ο ελληνικός λαός έλαβε δύσκολες αποφάσεις μέσω των μέτρων που ψηφίστηκαν την περασμένη εβδομάδα στη Βουλή, ενώ πρόσθεσε ότι πρέπει να υπάρξει άμεσα μια συμφωνία που θα επιτρέψει στην Ελλάδα να ατενίσει το μέλλον με πιο θετικό τρόπο, είπε.
Με την έναρξη της συνεδρίασης ο κ. Μοσκοβισί διαβεβαίωσε τους υπουργούς ότι από τις εισηγήσεις των θεσμών προκύπτει ότι η Ελλάδα τήρησε τις δεσμεύσεις της ψηφίζοντας τα προαπαιτούμενα.
Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα η συζήτηση να εστιαστεί στον καθορισμό της διάρκειας κατά την οποία η Ελλάδα θα πρέπει να επιτυγχάνει πρωτογενή πλεονάσματα 3,5% του ΑΕΠ, όπου φαίνεται ότι ο κοινός τόπος είναι μέχρι το τέλος του 2022. Αντίθετα, εκεί που είχαν κολλήσει οι συζητήσεις μέχρι αργά χθες το βράδυ ήταν στην απαίτηση των Γερμανών να επιτυγχάνονται πρωτογενή πλεονάσματα κατά μέσο όρο 2,6% ετησίως για δεκαετίες και ο λόγος ήταν εμφανής, όσο πιο μεγάλα είναι τα πλεονάσματα τόσο μικρότερη η ανάγκη ελάφρυνσης του χρέους.
Με την προσέγγιση αυτή διαφωνούσε κατηγορηματικά το ΔΝΤ ζητώντας να πλεονάσματα να καθοριστούν στη ζώνη του 1,5% του ΑΕΠ ετησίως, ενώ ο κ. Ντάισελμπλουμ αναζητούσε μια συμβιβαστική λύση.
Σενάρια
Για το χρέος τα διάφορα σενάρια στο τραπέζι είχαν ως βάση το πλαίσιο της απόφασης του Μαΐου 2016. Χθες συζητήθηκαν οι μεσοπρόθεσμες παρεμβάσεις οι οποίες θα μπορούσαν να περιλάβουν, μεταξύ άλλων, τις επιμηκύνσεις του χρόνου αποπληρωμής των δανείων του ΕΤΧΑ (δεύτερο μνημόνιο), την πρόωρη εξαγορά των ακριβών δανείων του ΔΝΤ από τα σαφώς φτηνότερα του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας, τη μετατροπή των κυμαινόμενων επιτοκίων σε σταθερά μέσω παράγωγών προϊόντων και την επιστροφή των κερδών της ΕΚΤ και κεντρικών τραπεζών από τα ελληνικά ομόλογα που αγόρασαν το 2010 σε τιμές πολύ χαμηλότερες της ονομαστικής τους αξίας.
Σε σχέση με τις παραπάνω παρεμβάσεις το πρόβλημα είχε να κάνει με τη διατύπωση στην τελική απόφαση, αφού το Βερολίνο για εσωτερικούς πολιτικούς λόγους δεν ήθελε να υπάρχουν πολλές λεπτομέρειες.
Στον αέρα και η δόση λόγω του «βέτο» για συμμετοχή του ΔΝΤ
Μαζί με την εκκρεμότητα για το χρέος στον αέρα βρίσκεται και η εκταμίευση της δόσης η οποία κανονικά θα ακολουθούσε το κλείσιμο της δεύτερης αξιολόγησης.
Στην παρούσα φάση ακόμη και με τη θετική έκθεση συμμόρφωσης (Compliance report) από την Κομισιόν υπάρχει το πρόβλημα της Γερμανίας και της Ολλανδίας οι οποίες επισήμως έχουν ανακοινώσει από την αρχή του χρόνου ότι δεν μπορούν να εκταμιεύσουν νέα δόση προς την Ελλάδα αν δεν υπάρχει έστω και κατ’ αρχήν συμφωνία για την ένταξη του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα.
Η συμμετοχή του Ταμείου είναι απαράβατος κανόνας για τις δύο κυβερνήσεις αλλά και για τη Φινλανδία, την Αυστρία και τη Σλοβακία ώστε να μπορούν να εγκρίνουν τη συνέχιση του ελληνικού προγράμματος. Ωστόσο το «ναι» του ΔΝΤ για το ελληνικό πρόγραμμα προϋποθέτει λύση που θα καταστήσει το ελληνικό χρέος βιώσιμο στο διηνεκές. Κάτι τέτοιο ακόμη δεν υπάρχει.
Αν τελικά η λύση δοθεί σε κάποιο έκτακτο Eurogroup στις αρχές Ιουνίου ή ακόμη χειρότερα στο επόμενο Eurogroup της 15ης Ιουνίου τα χρονικά περιθώρια για την Ελλάδα είναι οριακά.
Τούτο διότι και από την έγκριση τη εκταμίευσης μέχρι και την αποστολή των χρημάτων στον ειδικό λογαριασμό της ΤτΕ θα πρέπει να μεσολαβήσει ένα διάστημα τουλάχιστον τεσσάρων εβδομάδων ώστε η δόση να εγκριθεί και από τα εθνικά κοινοβούλια.
Αυτό σημαίνει ότι στην καλύτερη περίπτωση (αν εγκριθούν από έκτακτο Eurogroup στις αρχές Ιουνίου) τα χρήματα θα είναι διαθέσιμα στις αρχές Ιουλίου ενώ αν εγκριθούν στις 15 του επομένου μήνα θα έρθουν στο παρά πέντε των λήξεων για τις υποχρεώσεις του Ιουλίου.
Με βάση το ημερολόγιο πληρωμών του ΟΔΔΗΧ από τις συνολικές υποχρεώσεις των 7,4 δισ. ευρώ για τον Ιούλιο η πρώτη μεγάλη πληρωμή του Ιουλίου έρχεται στις 17 του μήνα και αφορά την αποπληρωμή που τριετούς ομολόγου ύψους 2,2 δισ. που εξέδωσε το Ελληνικό Δημόσιο το 2014 σε μια από τις πρώτες προσπάθειες εξόδου στις αγορές εν μέσω των μνημονίων.
– Στις 18 Ιουλίου λήγει δόση ύψους 289,8 εκατ. ευρώ του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου.
– Στις 20 Ιουλίου εκπνέει η προθεσμία για την αποπληρωμή ομολόγων που βρίσκονται στην κατοχή της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, συνολικού ύψους 3,9 δισ. ευρώ.
– Μέχρι και το τέλος του μήνα θα πρέπει να πληρωθούν και τόκοι ύψους περίπου 800 εκατ. ευρώ.
Πηγή: Ελεύθερος Τύπος