Στην τρέχουσα οικονομική συγκυρία, η εμφανής ενίσχυση της εμπιστοσύνης στο εγχώριο τραπεζικό σύστημα συνοδεύεται από τη μικρή βελτίωση του γενικού δείκτη οικονομικού κλίματος τον Ιούλιο που επηρεάσθηκε θετικά από την ολοκλήρωση της πρώτης αξιολογήσεως του προγράμματος προσαρμογής και αρνητικά από το βρετανικό δημοψήφισμα, υποστηρίζει η Alpha Bank στο εβδομαδιαίο οικονομικό της δελτίο.
Η μικρή αυτή βελτίωση δεν είναι ωστόσο ισόρροπη, αφού συνδέεται κυρίως με τις επιχειρηματικές προσδοκίες στον τομέα των υπηρεσιών, λόγω της αναμενόμενης θετικής επιδόσεως της τουριστικής δραστηριότητας και το 2016. Από την άλλη πλευρά, η πτωτική πορεία του δείκτη καταναλωτικής εμπιστοσύνης καθώς και του όγκου των λιανικών πωλήσεων τον Ιούλιο σε ετήσια βάση αποτυπώνει ανάγλυφα τον μηχανισμό μέσω του οποίου η διατήρηση της δημοσιονομικής πειθαρχίας διά της αυξήσεως των φορολογικών επιβαρύνσεων οδηγεί σε περιορισμό της οικονομικής δραστηριότητας. Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΙΟΒΕ, επιδεινώθηκαν οι επιχειρηματικές προσδοκίες στη βιομηχανία και τις κατασκευές.
Η βελτίωση της εμπιστοσύνης στο εγχώριο χρηματοπιστωτικό σύστημα τεκμαίρεται από μία σειρά εξελίξεων.Πρώτον, η αναβάθμιση αυτήν την εβδομάδα του μεγάλων ελληνικών τραπεζών από το οίκο αξιολογήσεως πιστοληπτικής ικανότητας Standard & Poor’s.
Δεύτερον, η χαλάρωση των κεφαλαιακών περιορισμών που τόνωσε περαιτέρω την εμπιστοσύνη στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα, εξέλιξη που συμβάλλει στην προσέλκυση των αποταμιεύσεων κυρίως όσων διατηρούνται σε φυσική μορφή εντός της ελληνικής επικράτειας. Ενισχύει, με άλλα λόγια, την ελκυστικότητα των καταθέσεων σε σχέση με εναλλακτικές τοποθετήσεις. Ήδη τον Ιούνιο 2016 παρατηρήθηκε αύξηση των καταθέσεων του ιδιωτικού τομέα κατά €1,04 δισ. σε μηνιαία βάση. Επιπλέον, περιορίσθηκε ο ετήσιος ρυθμός μειώσεως των χορηγήσεων προς τις επιχειρήσεις (Ιούνιος 2016: -1,0%, Μάιος 2016: -1,2%).
Τρίτον, η επανένταξη των ελληνικών κρατικών τίτλων στις αποδεκτές από το Ευρωσύστημα εξασφαλίσεις (waiver), η οποία καθιστά φθηνότερη πλέον την χρηματοδότηση των ελληνικών τραπεζών από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Η επαναφορά του ύψους των περικοπών (haircut), οι οποίες εφαρμόζονται στις επιλέξιμες εξασφαλίσεις, στο επίπεδο πριν από την κατάργηση του waiver συνιστά ευνοϊκή εξέλιξη που επηρεάζει θετικά τη ρευστότητα των ελληνικών τραπεζών.
Οι ανωτέρω εξελίξεις είναι ιδιαίτερα σημαντικές για το ελληνικό τραπεζικό σύστημα σε μία χρονική στιγμή που διατηρείται το κλίμα αβεβαιότητας στις διεθνείς χρηματιστηριακές αγορές, και κυρίως στις ευρωπαϊκές, όπως αντικατοπτρίζεται στην υποχώρηση του γενικού ευρωπαϊκού τραπεζικού δείκτη (Euro Stoxx Banks Price).
Παρά το γεγονός ότι τα αποτελέσματα της δοκιμασίας ακραίων καταστάσεων (stress tests) στην οποία υποβλήθηκαν οι ευρωπαϊκές τράπεζες ήταν ικανοποιητικά και οι πρόσθετες κεφαλαιακές ανάγκες περιορίζονται σε ένα σχετικά μικρό αριθμό τραπεζών, οι αξίες στις διεθνείς κεφαλαιαγορές παραμένουν ευμετάβλητες λόγω: α) του περιβάλλοντος πολιτικής αβεβαιότητας, γεωπολιτικών εντάσεων και τρομοκρατικών επιθέσεων, β) των εξαιρετικά χαμηλών έως και αρνητικών επιτοκίων που συμπιέζουν την κερδοφορία του κλάδου, γ) της ασθενικής αναπτύξεως της Ευρωζώνης και του Ηνωμένου Βασιλείου που δύσκολα θα επιταχυνθεί μετά το αποτέλεσμα του βρετανικού δημοψηφίσματος και δ) της διογκώσεως των ανησυχιών για το ύψος των μη εξυπηρετούμενων δανείων και την εν γένει κατάσταση του ιταλικού χρηματοπιστωτικού τομέα.
Η υποχώρηση του δείκτη καταναλωτικής εμπιστοσύνης τον Ιούλιο του 2016 στο -69,2, από -68,0 τον Ιούνιο 2016 σε συνδυασμό με τη σημαντική πτώση του κύκλου εργασιών στο λιανικό εμπόριο κατά 5,5% σε ετήσια βάση στο πεντάμηνο του 2016, προμηνύουν σημαντική υποχώρηση της ιδιωτικής καταναλώσεως, κατά το πρώτο εξάμηνο του έτους, που είναι με διαφορά η μεγαλύτερη συνιστώσα του ελληνικού ΑΕΠ. Η ιδιωτική καταναλωτική δαπάνη περικόπτεται πρωτίστως εξαιτίας του εισοδηματικού αποτελέσματος της αυξήσεως της έμμεσης φορολογήσεως καθώς και των φορολογικών επιβαρύνσεων στο εισόδημα και την περιουσία
στο 