Πώς μπορείς να αξιοποιήσεις έναν υπερ-υπολογιστή; Αυτό είναι το ερώτημα που απασχολεί την ελληνική επιστημονική κοινότητα μετά την έναρξη λειτουργίας πριν από μερικές εβδομάδες του ARIS, του υπολογιστή υψηλών επιδόσεων που απέκτησε η χώρα μας, με το Εθνικό Δίκτυο Έρευνας και Τεχνολογίας (ΕΔΕΤ) να είναι ο φορέας που εξασφαλίζει την απρόσκοπτη λειτουργία της σχετικής υποδομής όπως και την υποστήριξη των χρηστών.
Η επωνυμία ARIS προέρχεται από τα αρχικά Advanced Research Information System και αξίζει να σημειωθεί ότι ο ελληνικός υπερ-υπολογιστής συμπεριλήφθηκε την περασμένη εβδομάδα στη λίστα με τους 500 ισχυρότερους υπολογιστές του κόσμου.
Το ARIS βρίσκεται στην 468η θέση της λίστα, αλλά όπως σημειώνει στην «Η» ο Παναγιώτης Τσανάκας, πρόεδρος του ΕΔΕΤ και καθηγητής του Εθνικού Μετσόβειου Πολυτεχνείου (ΕΜΠ), «η κατάταξη της νέας εθνικής μας υπερ-υπολογιστικής υποδομής στα 500 κορυφαία συστήματα του κόσμου αποτελεί ορόσημο για την Ελλάδα στον χώρο των ηλεκτρονικών υποδομών.
Για πρώτη φορά, η ερευνητική και επιστημονική κοινότητα της χώρας μπορεί να πειραματιστεί, υλοποιώντας εφαρμογές και προσομοιώσεις που απαιτούν προηγμένους υπολογιστικούς πόρους».
Χρήση
Ο εθνικός υπερ-υπολογιστής ξεκίνησε να λειτουργεί τον Ιούνιο και σύντομα θα είναι διαθέσιμος σε όλους τους ερευνητές των πανεπιστημίων, των ΤΕΙ και των ερευνητικών κέντρων, για την υλοποίηση επιστημονικών και τεχνολογικών εφαρμογών μεγάλης κλίμακας. «Το νέο σύστημα συμβάλλει στην ενδυνάμωση της ερευνητικής μας κοινότητας για την προαγωγή της καινοτομίας σε στρατηγικούς επιστημονικούς κλάδους όπως η βιοπληροφορική, η χημεία, η μετεωρολογία, η φυσική και η σεισμολογία, όπου ο όγκος των δεδομένων και οι συνακόλουθες ανάγκες επεξεργασίας αυξάνονται εκθετικά», επισημαίνει ο κ. Τσανάκας.
Δυνατότητες
Το νέο υπερ-υπολογιστικό σύστημα βασίζεται στην πλατφόρμα NeXtScale της ΙΒΜ και τους επεξεργαστές Intel Xeon E5 v2 τεχνολογίας Ivy Bridge. Η θεωρητική υπολογιστική του ισχύς φτάνει τα 190 teraflops (τρισεκατομμύρια πράξεις κινητής υποδιαστολής ανά δευτερόλεπτο). Για να υπάρξει ένα μέτρο σύγκρισης, ο τελευταίος γενιάς Mac Pro της Apple, ένας από τους πιο ισχυρούς προσωπικούς υπολογιστές, προσφέρει ισχύ 6,1 teraflops.
Ο ARIS διαθέτει 426 υπολογιστικούς κόμβους και προσφέρει συνολικά πάνω από 8500 επεξεργαστικούς πυρήνες (CPU cores) διασυνδεμένους σε δίκτυο FDR Infiniband, μια τεχνολογία διασύνδεσης που προσφέρει πολύ χαμηλή καθυστέρηση (low latency) και υψηλό εύρος ζώνης (high bandwidth).
Η υποδομή ολοκληρώνεται από ένα αποθηκευτικό σύστημα υψηλών επιδόσεων, μεγέθους 1 Petabyte (τετράκις εκατομμύρια bytes), το οποίο βασίζεται στο IBM Elastic Cloud, εξέλιξη του Παράλληλου Συστήματος Αρχείων της ΙΒΜ (General Parallel File System – GPFS). Τέλος, το σύστημα διαθέτει λογισμικό για την ανάπτυξη εφαρμογών όπως μεταγλωττιστές, επιστημονικές βιβλιοθήκες και δημοφιλείς σουίτες επιστημονικών εφαρμογών.
Σημειωτέον πως ο ARIS απέχει ακόμη αρκετά από τους κορυφαίους υπερ-υπολογιστές του κόσμου. Στην πρώτη θέση της λίστας βρίσκεται -και με μεγάλη διαφορά μάλιστα- ο Tianhe-2, ο οποίος λειτουργεί στο National Super Computer Center στην πόλη Γκουανγκτζού της Κίνας και η υπολογιστική ισχύς του μπορεί να φθάσει -θεωρητικά- έως τα 54.902 teraflops. Ακολουθεί ο αμερικανικός Titan, που βρίσκεται στο Oak Ridge National Laboratory των Ηνωμένων Πολιτειών, με 27.112 teraflops. Γενικότερα, πάντως, στην πρώτη δεκάδα συναντάμε υπερ-υπολογιστές από την Ιαπωνία, την Ελβετία, τη Γερμανία αλλά και τη… Σαουδική Αραβία. Όπως είναι προφανές, τα περισσότερα από τα κορυφαία συστήματα χρησιμοποιούνται για ερευνητικούς σκοπούς, αν και συναντάμε υπερ-υπολογιστές και σε εταιρείες, κυρίως από τον χώρο της πετρελαϊκής βιομηχανίας.
Επέκταση
Παράλληλα με τη λειτουργία του συστήματος, προγραμματίζεται η επέκταση και η αναβάθμισή του με επιπλέον υπολογιστικούς κόμβους και νέες υπολογιστικές δυνατότητες, εντός του 2015. Η επέκταση αυτή αναμένεται να διπλασιάσει την υπολογιστική ισχύ του συστήματος και να διευρύνει το πεδίο εφαρμογών που θα μπορεί να ικανοποιήσει, καθιστώντας την ισχυρό εργαλείο στη διάθεση των επιστημόνων και των ερευνητών.
Σημειώνεται ότι η νέα υποδομή ενσωματώνεται στο ευρωπαϊκό οικοσύστημα υπερ-υπολογιστών και ενισχύει την πρόσβαση των ελλήνων χρηστών τους στην πανευρωπαϊκή υποδομή του PRACE (Partnership for Advanced Computing in Europe). Ακόμη, να αναφερθεί ότι η προμήθεια και εγκατάσταση του συστήματος υλοποιείται στο πλαίσιο του έργου «PRACE-GR – Ανάπτυξη Εθνικής Υπερυπολογιστικής Υποδομής και Παροχής Συναφών Υπηρεσιών στην Ελληνική Ερευνητική και Ακαδημαϊκή Κοινότητα», το οποίο συγχρηματοδοτείται από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Αττική» και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ).
Πηγή: Ημερησία