Σύμφωνα με έρευνα της NASA και του Γεωπαρατηρητηρίου Λάμοντ-Ντόχερτι του Πανεπιστημίου Columbia της Νέας Υόρκης, η ξηρασία στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, που άρχισε το 1998 και συνεχίζεται μέχρι σήμερα, είναι πιθανότατα η χειρότερη των τελευταίων 900 ετών.
Οι επιστήμονες βάσισαν τις εκτιμήσεις τους κυρίως στην μελέτη δακτυλίων δέντρων. Τα σχετικά στοιχεία που αφορούν και την Ελλάδα περιλαμβάνονται στον λεγόμενο «’Ατλαντα Ξηρασίας του Παλαιού Κόσμου». Τα στοιχεία από τα δέντρα συνδυάσθηκαν με περιγραφές του κλίματος από τα ιστορικά κείμενα. Η έλλειψη ή η αφθονία νερού σε μια περιοχή επηρεάζει διαχρονικά την ανάπτυξη των δέντρων. Όσο πιο λεπτοί είναι οι δακτύλιοι, τόσο μεγαλύτερη θεωρείται ότι είναι η ξηρασία.
Σκοπός της έρευνας είναι μεταξύ άλλων να αποδείξει τις επιπτώσεις στο κλίμα της περιοχής εξαιτίας της ανθρώπινης δραστηριότητας.
Σύμφωνα με τις νέες εκτιμήσεις, η ξηρασία μετά το 1998 στην περιοχή του Λεβάντε είναι περίπου 50% πιο έντονη από την πιο ξηρή περίοδο των τελευταίων 500 ετών και 10 έως 20% ξηρότερη από την χειρότερη ξηρασία των προηγούμενων 900 ετών. Οι ερευνητές διαπίστωσαν επίσης ότι το βόρειο τμήμα της Μεσογείου (Ελλάδα, Ιταλία, νότια Γαλλία, νότια Ισπανία) τείνει να είναι ξηρό, όταν η βορειοανατολική Αφρική είναι υγρή -και το αντίστροφο.
Οι αυξομειώσεις της ξηρασίας στην Μεσόγειο σχετίζονται με το κλίμα του Ατλαντικού. Κατά περιόδους, στη λεκάνη της Μεσογείου εισέρχονται παρατεταμένα ρεύματα ζεστού και ξηρού αέρα, με συνέπεια να μειώνονται οι βροχές, να ανεβαίνει η θερμοκρασία και τελικά να επικρατεί ξηρασία. Όλα τα κλιματολογικά μοντέλα εκτιμούν ότι το μέλλον της Μεσογείου, ιδίως στης ανατολικής, προβλέπεται ξηρό. Και η νέα μελέτη δείχνει ότι η ξηρασία στο Λεβάντε είναι ο προάγγελος όσων θα ακολουθήσουν.