Με απόφασή του την Πέμπτη 3 Δεκεμβρίου το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου στην υπόθεση Μυτιληναίος και Κωστάκης κατά Ελλάδας (αίτηση αριθ. 29389/11.) έκρινε ομόφωνα ότι υπήρξε παραβίαση του άρθρου 11 (ελευθερία του συνέρχεσθαι και συνεταιρίζεσθαι) της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου.
Η υπόθεση αφορούσε στην υποχρέωση των αιτούντων, οι οποίοι είναι αμπελουργοί, να είναι μέλη της Ένωσης Οινοποιητικών Συνεταιρισμών Σάμου, καθώς και την αδυναμία τους να αποκτήσουν άδεια για για την διάθεση του κρασιού τους.
Το Δικαστήριο διαπίστωσε ότι, απαιτώντας από τους αμπελουργούς να παραδώσουν το σύνολο της παραγωγής τους κρασιού τους στους συνεταιρισμούς, το Ελληνικό δίκαιο είχε υποβάλει την πιο περιοριστική επιλογή όσον αφορά την ελευθερία του να μην είναι μέλος μίας ένωσης (αρνητική ελευθερία), ενώ οι επιδιωκόμενοι σκοποί (προστασία της ποιότητας της ποικιλίας των σταφυλιών και τα έσοδα των αμπελουργών) θα μπορούσαν να επιτευχθούν με άλλα μέσα. Έκρινε επίσης ότι η άρνηση των εθνικών αρχών να χορηγήσουν στους αιτούντες άδεια οινοποίησης υπερέβαινε αυτό που ήταν αναγκαίο για να επιτευχθεί μια δίκαιη ισορροπία μεταξύ των συγκρουόμενων συμφερόντων και δεν θα μπορούσε να θεωρηθεί ανάλογη προς τους επιδιωκόμενους σκοπούς.
Επικαλούμενοι το άρθρο 11 (ελευθερία του συνέρχεσθαι και του συνεταιρίζεσθαι), οι προσφεύγοντες διαμαρτύρονται για την άρνηση των εθνικών αρχών να τους χορηγήσει άδεια οινοποίησης, παρεμβαίνοντας έτσι στην ελευθερία τους να μην είναι μέλη της ένωσης, με την αιτιολογία ότι η Ένωση Οινοποιητικών Συνεταιρισμών Σάμου είχε αποκλειστικά δικαιώματα για την παραγωγή και διάθεση του μοσχάτου Σάμου. Η αίτηση υποβλήθηκε στο Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στις 28 Απριλίου 2011.
Το Δικαστήριο έκρινε ότι η Ελλάδα πρέπει να καταβάλει στον κάθε ένα από τους προσφεύγοντες € 6.000 (ευρώ) για ηθική βλάβη και 2.000 ευρώ για έξοδα και δαπάνες.
στο 