‘Αρθρο του Γιάννη Καράμπελα *
Αποτελεί εθνική αναγκαιότητα η (επιτέλους) εφαρμογή συγκεκριμένων ριζοσπαστικών μέτρων, πού θα κάνουν το σημερινό προβληματικό «κοινωνικό» κράτος στη χώρα μας υγιές και βιώσιμο.
Νομίζω ότι τώρα, εν μέσω κρίσης, επιβάλλεται να επανασχεδιάσουμε, ύστερα από εξαντλητικό διάλογο με την κοινωνία στο σύνολό της (όχι μόνο με τις συνδικαλιστικές ηγεσίες και τους γραφειοκράτες των Υπουργείων), το νέο Ασφαλιστικό σύστημα της χώρας και όχι να μας επιβληθεί, χωρίς ουσιαστική συζήτηση, από τους δανειστές μας.
Απαιτείται, μετά την κρίση, η Ελλάδα να έχει νέο πρότυπο ανάπτυξης, εφοδιασμένο με ένα νέο ασφαλιστικό σύστημα.
Η ανάκαμψη πρέπει οπωσδήποτε να μας βρει με νέο σύστημα. Αλλιώς ο χρόνος που κερδήθηκε με τις θυσίες των σημερινών συνταξιούχων θα χαθεί και το παλιό πρόβλημα σιγά-σιγά θα επανεμφανιστεί.
Δυστυχώς, το πολιτικό προσωπικό της χώρας (συνήθως κατώτερο των περιστάσεων) δείλιασε να αναλάβει την εθνική πρωτοβουλία επίλυσης του τεράστιου αυτού ζητήματος από μηδενική βάση και αρκέστηκε σε «μικροδιορθώσεις».
Το πρόβλημα όμως διογκώνεται και απειλεί την ίδια τη δομή της ελληνικής οικονομίας με ολοκληρωτική κατάρρευση.
Αυτή τη στιγμή συνεχίζεται ακάθεκτη δημογραφική κρίση στην Ελλάδα, πού μαζί με την κρίση απασχόλησης (2,7 εκ. συνταξιούχοι, 3,5 εκ. εργαζόμενοι και ανεργία 25,2%), καθιστούν τη βιωσιμότητα των Ασφαλιστικών Ταμείων προβληματική.
Στις εκλογές κανένα από τα μεγάλα κόμματα, πού διεκδίκησαν την ψήφο των πολιτών, δεν δεσμεύτηκε για τις μεταρρυθμίσεις πού εκ των πραγμάτων θα γίνουν, φοβούμενες το λεγόμενο πολιτικό κόστος.
Πιστεύω ότι ο εθνικός διάλογος για το Ασφαλιστικό θα καταδείξει το νέο πλαίσιο λειτουργίας και χρηματοδότησής του.
Συγκεκριμένα, θα πρέπει να απαντηθεί αν θα υπερφορολογηθούν οι εργαζόμενοι, αν θα αυξηθούν οι εισφορές, αν θα μειωθούν περαιτέρω οι συντάξεις ή αν θα πρέπει να αναζητήσουμε νέους πόρους, προκειμένου να εξασφαλισθεί η ομαλή καταβολή συντάξεων και άλλων παροχών.
Τώρα έχουμε ένα κατακερματισμένο, ακόμη, δημόσιο σύστημα κοινωνικής ασφάλισης, ελλιπώς χρηματοδοτούμενο, σε συνθήκες γήρανσης του πληθυσμού, συνεχιζόμενης υπογεννητικότητας, οικονομικής κρίσης, το οποίο δεν μπορεί να λειτουργήσει επί μακρόν.
Η ελληνική κοινωνία σήμερα δεν αντέχει ούτε άλλη οριζόντια περικοπή συντάξεων, ούτε αύξηση ορίων ηλικίας, ούτε συνδυασμό αυτών των δύο, όπως προτείνουν οι τεχνοκράτες των δανειστών μας. Τι άλλο μένει; Πού μπορεί να καταλήξει ο προτεινόμενος εθνικός διάλογος για το Ασφαλιστικό;
Το κρίσιμο ερώτημα πού θα κληθεί να απαντηθεί από τον εθνικό διάλογο είναι το είδος και η μορφή του πλαισίου συνεργασίας και συμπλήρωσης δημόσιων και ιδιωτικών συντάξεων. Αυτό θα επιτρέψει μια ανακατανομή των διαθέσιμων πόρων. Αυτό σημαίνει μια αναδιάταξη δυνάμεων και μέσω αυτής ενδυνάμωση της κοινωνικής προστασίας.
Τώρα είναι ώριμες οι συνθήκες μιας πρωτοβουλίας για να συζητήσουμε και να αποφασίσουμε τη μορφή του νέου ασφαλιστικού συστήματος, διορθώνοντας τα πολλά κακώς κείμενα και οικοδομώντας τη νέα αρχιτεκτονική του.
Συγκεκριμένα, θα πρέπει να αποφασίσουμε και να εφαρμόσουμε με τη μεγαλύτερη δυνατή συναίνεση:
• Την δημιουργία ενός και μόνο ΕΘΝΙΚΟΥ ΦΟΡΕΑ ΣΥΝΤΑΞΕΩΝ ΜΙΣΘΩΤΩΝ, με κύριο κορμό το ΙΚΑ – ΕΤΑΜ
• Την θεσμοθέτηση αναλογικών εισφορών για τους ελεύθερους επαγγελματίες, ανάλογα με το εισόδημά τους
• Τον καθορισμό συγκεκριμένου κανονιστικού πλαισίου, πού θα εξασφαλίζει την παροχή συντάξεων και παροχών υγείας, ανάλογα με τις δημοσιονομικές αντοχές της ελληνικής οικονομίας
Είμαι αισιόδοξος ότι, αν υπάρξει πολιτική βούληση από τη νέα κυβέρνηση, τελικά η ανάπτυξη της εθνικής μας οικονομίας θα επιτευχθεί, οι θυσίες των συμπολιτών μας δεν θα πάνε χαμένες και θα γίνει πραγματικότητα η αξιοπρεπής κοινωνική προστασία.
Οφείλουν οι φορείς της εξουσίας, κυρίως στις νέες γενιές, να προσφέρουν αξιοπρεπή ασφάλιση, στηριζόμενοι σε υγιείς βάσεις. Ας ελπίσουμε το πολιτικό σύστημα αυτή τη φορά να μην διαψεύσει τις προσδοκίες μας.
* Ο Γιάννης Καράμπελας είναι Οικονομολόγος και πρώην Βουλευτής Βοιωτίας