Του Γιώργου Κρεμλή*
Διερωτάται κανείς γιατί μετά από 37 χρόνια στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η Χώρα μας είναι ουραγός σε θέματα ηλεκτρονικής διακυβέρνησης ενώ αλλά κράτη μέλη έχουν προχωρήσει τόσο πολύ, με πρωτοπόρο την Εσθονία, ένα νέο μικρό κράτος μέλος.
Να ξεκινήσουμε ενδεικτικά από τις αναχρονιστικές, από άποψης εμφάνισης, αστυνομικές μας ταυτότητες που θα έπρεπε να έχουν αντικατασταθεί από ηλεκτρονική με μικροτσίπ ταυτότητα, όπως συμβαίνει σε όλα τα κράτη μέλη, ακόμη και στη γειτονική Βουλγαρία, αποφεύγοντας έτσι – μεταξύ άλλων – τον κίνδυνο πλαστογράφησής τους.
Κεφαλαιώδους ανάγκης είναι η εισαγωγή ηλεκτρονικής κάρτας ασφάλισης του ΙΚΑ (ηλεκτρονικού βιβλιάριου) με διαφορετικά πεδία και κωδικούς πρόσβασης – για προστασία των προσωπικών δεδομένων – που θα καταργούσε εκ των πραγμάτων τις παράνομες συνταγογραφήσεις, θα ενίσχυε τη διαφάνεια και θα επέτρεπε την αξιοποίηση πραγματικών δεδομένων/στοιχείων για στατιστικούς σκοπούς. Σημειωτέον ότι στις ΗΠΑ, η κάρτα κοινωνικής ασφάλισης θεωρείται πιο σημαντική και από την ταυτότητα.
Η ηλεκτρονική διακυβέρνηση πρέπει να επεκταθεί και στις σχέσεις κράτους και πολίτη, στο ευρύτερο δυνατό φάσμα των αναγκών του, όπως για παράδειγμα στις σχέσεις του με την Εφορία, τα ασφαλιστικά ταμεία, τις άλλες κρατικές υπηρεσίες και τους δήμους. Αξίζει να σημειωθεί ότι η Τουρκία έχει ένα ηλεκτρονικό σύστημα που καλύπτει όλες τις ανάγκες του πολίτη ενημερώνοντάς τον για όλες τις υποχρεώσεις του (οφειλές, προθεσμίες, κλπ.), η χρήση του οποίου γίνεται και μέσω εφαρμογής κινητού τηλεφώνου.
Μια εξαιρετικά σημαντική και ιδιαίτερα ευεργετική για την εθνική οικονομία εφαρμογή της ΗΔ θα πρέπει να εστιαστεί στις δημόσιες προμήθειες, με χαρακτηριστικό παράδειγμα τις προμήθειες των δημόσιων νοσοκομείων σε φάρμακα και μηχανήματα που πρέπει να καταγράφονται ηλεκτρονικά και να καλύπτουν τον κύκλο ζωής τους.
Αποτέλεσμα όλων των ανωτέρω αδυναμιών που είναι ενδεικτικές, μια που η ηλεκτρονική διακυβέρνηση μπορεί να καλύψει όλα τα πεδία σχέσεων κράτους, οργανισμών και πολίτη αλλά και των πολιτών μεταξύ τους, είναι ένα τεράστιο οικονομικό και κοινωνικό κόστος που μεταφράζεται σε εκατοντάδες χιλιάδες χαμένες ανθρωποώρες στις διάφορες ουρές, σε κοινωνικές τριβές, σε ψυχοφθόρες καταστάσεις αλλά και σε άνθηση της διαπλοκής και της παραοικονομίας.
Όλα αυτά έχουν υλοποιηθεί σε όλα σχεδόν τα κράτη μέλη της ΕΕ και είναι πρότυπα τα οποία δεν χρειάζεται καν να δοκιμαστούν αφού θα μπορούσαν να εισαχθούν ως έχουν χωρίς καμία προσαρμογή. Δυστυχώς όχι μόνο δεν έγιναν προσπάθειες εισαγωγής τους αλλά έγιναν και πολλές αστοχίες, όπως για παράδειγμα στο Κτηματολόγιο το οποίο θα μπορούσε ήδη να έχει ολοκληρωθεί και χρηματοδοτηθεί με πόρους της ΕΕ, που δυστυχώς χαθήκαν.
Οι εφαρμογές της ΗΔ οδηγούν σε μια καλύτερη, πιο αποτελεσματική και ευέλικτη δημόσια διοίκηση και αυξάνουν την εμπιστοσύνη του πολίτη έναντι του κράτους ενισχύοντας τη διαφάνεια και την αξιοπιστία του και βελτιώνοντας την ανταγωνιστικότητα και την επιχειρηματικότητα.
*Ο Γιώργος Κρεμλής είναι Διευθυντής ε.τ. στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή