Γράφει ο Μανος Κρανιδης*
Η συμφωνία παράτασης μεταξύ Ελλάδας και Θεσμών έχει τελικά ως πυρήνα την πρόταση και υλοποίηση ριζικών μεταρρυθμίσεων με θετικό δημοσιονομικό, αναπτυξιακό και χρηματοπιστωτικό αποτέλεσμα. Η Ελλάδα συμφώνησε επιτέλους να διορθώσει οριστικά τα κακώς κείμενα του παρελθόντος και να οδηγηθεί σε «ρήξη» με την διαχρονική αδράνεια πολιτικής σε βασικούς τομείς της οικονομίας και της κοινωνίας. Άλλωστε οι ριζικές μεταρρυθμίσεις είναι το πεπρωμένο μας. Πλέον σε αυτό η Ελλάδα έχει ορθώς και απαρέγκλιτα δεσμευθεί. Έκλεισε την ατελέσφορη υποχρέωση των μέτρων ύφεσής και άνοιξε την μεγάληεθνική πρόκληση των διαθρωτικών αλλαγών ανάπτυξης. Τώρα ξεκινάει ο ανηφορικός δρόμος να γίνουν πράξη, απέναντι όμως σε συγκεκριμένα καθεστωτικά οικονομικά συμφέροντα και ιδιοτελείς «τύπου κλίκας» πολιτικές ή κοινωνικές νοοτροπίες. Ο κατάλογος των μεταρρυθμίσεων της Δευτέρας οφείλουν να είναι συγκεκριμένος και ευρύς διότι οι αλλαγές που πρέπει να γίνουν είναι σύνθετες και πολλές.
Μια κορυφαία μεταρρύθμιση για τον κατάλογο της Δευτέρας είναι ηαξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας, των 70.000 ακινήτων και των πολλών σημαντικών υποδομών. Άλλωστε πληροί 100% τα κριτήρια της συμφωνίας παράτασης και προσφέρει σημαντικά δημοσιονομικά και αναπτυξιακά οφέλη. Είναι εφικτή μια λογική απόδοση από την αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας των πολλών δισεκατομμυριων ως εγγύηση για την επίτευξη μετρήσιμων αποτελεσμάτων. Εν γένει η αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας μπορεί δυνητικά, βραχυπρόθεσμα και μεσοπρόθεσμα, να αποτελέσει τον απόλυτο καταλύτη ανάπτυξης, με την ενεργοποίηση κρίσιμων επενδυτικών κεφαλαίων και ρευστότητας.
Η κεντρική στρατηγική οφείλει να είναι αυτή των μακροχρόνιων παραχωρήσεων. Απαιτείται άμεσο σχέδιο με σαφείς στόχους και ρηξικέλευθες δράσεις. Να δοθούν δραστικές λύσεις σε θέματα γραφειοκρατίας, πολεοδομίας, κτηματολογίου, φορολογίας, και καταπατημένων δημοσίων ακινήτων. Σήμερα υπάρχουν πολλά ώριμα δημόσια ακίνητα κι υποδομές εξαιρετικών προδιαγραφών προς αξιοποίηση, με δυνατότητα να παράγουν τεράστιες υπεραξίες.
Ιδανικό εργαλείο οι επενδυτικές συμμαχίες, κράτους και επενδυτών, βάσει μιας λογικής αμοιβαίων οικονομικών και κοινωνικών ωφελειών, στοχεύοντας τελικά σε μια win–win κατάσταση και βέβαια σε πολλαπλά οφέλη για τους Έλληνεςπολίτες και τα ελληνικά συμφέροντα. Οι βασικές προδιαγραφές που πρέπει να διέπουν αυτές τις συμμαχίες επιβάλλονται από την κοινή λογική. Οι κυριότερες είναι οι ακόλουθες:
Η διαχρονική απραξία ή ιδιοτελής εκμετάλλευση αποτελεί ένα κορυφαίο «σκάνδαλο» της περιόδου της 40ετούς μεταπολίτευσης με την τραγική κατάληξη το 2010. Την τετραετία των μνημονίων η αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας χαρακτηρίζεται από αναποτελεσματικότητα. Χιλιάδες δημόσια ακίνητα παραμένουν, σήμερα και για δεκαετίες, αναξιοποίητα ή απαξιωμένα με κορυφαίο παράδειγμα το ακίνητο του Ελληνικού. Η αξιοποίηση δημόσιας περιουσίας προχώρησε με δειλούς ρυθμούς και χωρίς ένα σαφές δυναμικό αναπτυξιακό αποτύπωμα στην ελληνική οικονομία. Η μεγάλη πρόκληση της ευρείας προσέλκυσης επενδυτικών κεφαλαίων και τοπικής ή υπεροπτικής διάχυσης της ανάπτυξης παραμένει ανεκπλήρωτη. Το ελκυστικό επενδυτικό κοινωνικοοικονομικό περιβάλλον δεν αποτελεί ακόμη ξεκάθαρη πραγματικότητα. Δεν είναι τυχαίο ότι κάθε σπουδαίος διαγωνισμός δημόσιας αξιοποίησης καταλήγει τελικά με μόνο ένα επενδυτικό σχήμα. Το υπέρογκο δημόσιο χρέος και η συνεχιζόμενη ύφεση προβάλλουν ως κολοσσιαία εμπόδια προς επίλυση αλλά το μεγάλο ζητούμενο η λειτουργία του κράτους ως στρατηγείο, ρυθμιστής-ελεγκτής, πόλος διασφάλισης του κοινωνικού και εθνικού συμφέροντος, κατ’ ουσία ως υποστηρικτής των υγιών επενδύσεων.
Εν κατακλείδι, τα τελευταία έτη η κομβική σημασία της αμφίδρομης σχέσης αξιοποίησης δημόσιας περιουσίας και του νέου εθνικού σχεδίου ανάπτυξης έχει γίνει καθολικά αντιληπτή από την Ελληνική κοινωνία. Λείπουν τα πρακτικά αποτελέσματα, για αυτό η ταχεία επιτάχυνση της αξιοποίησης είναι μια κορυφαία μεταρρύθμιση του καταλόγου της Δευτέρας και του μεσοπρόθεσμου προγράμματος των επόμενων ετών. Είναι εφικτή και η κοινωνική βούληση υπάρχει. Μένει η σαφής, συνεκτική, συναινετική και σταθερή εθνική πολιτική δράση για να γίνει πραγματικότητα και καταλύτης ανάπτυξης της ελληνικής κοινωνίας και οικονομίας.
*Πολιτικός Μηχανικός ΕΜΠ, MSc Public Policy Carnegie Mellon University US
ΤΕΧΝΙΚΟ ΓΡΑΦΕΙΟ Ε.ΚΡΑΝΙΔΗΣ & ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ «KRAMA PROPERTY”
Πρόεδρος της Ένωσης Ιδιοκτητών Ακινήτων Βορειοανατολικών Προαστίων Αττικής (ΕΝΙΒΟΠΑ)
Twitter: @mkranidis
στο 