Άρθρο του καθηγητή Γιώργου Αγαπητού, πρώην υπηρεσιακού Υπουργού Οικονομικών
Το τραγικό αυτής της συμπεριφοράς των εταίρων αποκαλύπτεται από το πρωτόγνωρο σενάριο δεσμευτικών υβριδικών πρωτογενών πλεονασμάτων μέχρι το 2060. Είναι απορίας άξιο ποιο μυστικό υβριδικό, θεωρητικό, οικονομετρικό μοντέλο τους δίνει αυτά τα μεγέθη για τα επόμενα 40 χρόνια, το οποίο όμως φανερώνει και τη μεθόδευση των εταίρων για την αφυδάτωση της χώρας.
Τα μέτρα αυτά (2018-2021) ανανεώνουν το εισιτήριο για την είσοδο σε νέα προγράμματα λιτότητας. Πώς είναι δυνατόν, ενώ έχουν νομοθετηθεί αβάσταχτες πλέον μειώσεις μισθών-συντάξεων και αυξήσεις φόρων, να προβλέπεται αύξηση των φορολογικών εσόδων (κατά 7 δισ.) και αύξηση της ιδιωτικής κατανάλωσης κατά 1,3%! Ενώ η συσταλτική αυτή οικονομική πολιτική αναπόφευκτα θα μειώσει την ενεργό ζήτηση, εντούτοις προβλέπεται αύξηση του ΑΕΠ κατά 35 δισ. και αύξηση της απασχόλησης (μείωση της ανεργίας).
Δυστυχώς η αποτυχία των προγραμμάτων λιτότητας 2010-2017 δεν έχει διδάξει ούτε την Ε.Ε. ούτε την Ελλάδα ότι υπάρχουν όρια αντοχής των λαών. Τα όρια αυτά έχουν ξεπεραστεί γιατί τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις έχουν φτωχοποιηθεί, η ανεργία είναι τραγική, η κατανομή των εισοδημάτων και η ανταγωνιστικότητα της οικονομίας έχουν χειροτερεύσει και ο παραγωγικός ιστός, ο ιδιωτικός τομέας και όλοι «οι προωθητικοί αναπτυξιακοί παράγοντες» έχουν πλέον καταστραφεί. Οι πολιτικές αυτές δεν επιτρέπουν την πραγματοποίηση των απαραίτητων μεταρρυθμίσεων, ιδίως στον δημόσιο τομέα, ενώ ισοπέδωσαν τις «πολιτικές ιδεολογίες», οι οποίες είναι απαραίτητες για τη λειτουργία της Δημοκρατίας.
Τα προβλεπόμενα πρωτογενή πλεονάσματα εξασφαλίζουν μεν τους τόκους των δανείων των δανειστών, αλλά είναι «δημοσιονομικός πνιγμός» για τη χώρα. Το τεχνητό αυτό πλεόνασμα ευνοεί τους δανειστές, αλλά και με τεχνητό έλλειμμα το 2010 μας έβαλαν στη μέγγενη των μνημονίων και μετέτρεψαν το ελληνικό δημόσιο χρέος σε διακρατικό για να σωθούν γαλλικές και γερμανικές τράπεζες. Αν η σημερινή συμπεριφορά των εταίρων – συμμάχων – δανειστών επικρατούσε μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, μερικές ευρωπαϊκές χώρες θα είχαν εξαφανιστεί από τον χάρτη της Ευρώπης.
Ο,τι συμβαίνει με τα προγράμματα 2010-2017, το ίδιο θα συμβεί και με το πρόγραμμα 2018-2021. Είναι βέβαιο ότι μετά από λίγα χρόνια Ε.Ε. και ΔΝΤ θα ομολογήσουν ότι ήταν λανθασμένες οι εκτιμήσεις τους.
Η αναποτελεσματικότητα των μνημονίων από το 2010 αποκαλύπτεται αφού μειώθηκαν: το ΑΕΠ ( 60 δισ.), οι καταθέσεις (140 δισ.), οι αμοιβές της εξαρτημένης εργασίας (30 δισ.) και το οικογενειακό εισόδημα (50 δισ.), ενώ αυξήθηκε το δημόσιο χρέος και η πραγματική ανεργία εκτοξεύτηκε πάνω από το 25%. Τουλάχιστον 400.000 αξιόλογοι νέοι επιστήμονες έχουν μεταναστεύσει και κατά τον Αριστοτέλη… «όταν οι νέοι φεύγουν από τη χώρα τους, τότε από τις εποχές του έτους λείπει η άνοιξη». Μήπως θα πρέπει να καθιερωθεί κάθε φορά που αναγκαστικά φεύγουν 50 νέοι να καταργείται οριστικά με κλήρωση μια κοινοβουλευτική έδρα;
Κανείς σε αυτήν τη χώρα δεν ισχυρίζεται ότι δεν κάναμε σοβαρά λάθη, ούτε ότι δεν υπήρχε σημαντική εισροή πόρων από τα κοινοτικά ταμεία, ούτε ότι δεν θα πληρώσουμε ό,τι οφείλουμε, αρκεί να μην εμποδίζεται η ανάπτυξη της οικονομίας. Είναι η ώρα να δείξει η Ε.Ε. την πραγματική της αλληλεγγύη κι εμπιστοσύνη προς την Ελλάδα, όπως συμβαίνει στις ΗΠΑ όπου προβλέπεται «ανακύκλωση των πλεονασμάτων» μεταξύ των πολιτειών. Είναι τραγικό 60 χρόνια μετά την υπογραφή της Συνθήκης της Ρώμης να κινδυνεύει ένα ιδρυτικό μέλος της Κοινότητας να πτωχεύσει και να βρεθεί εκτός Ε.Ε. για να τιμωρηθεί, ενώ έχει συμβάλλει σημαντικά στην πορεία της ευρωπαϊκής ενοποίησης. Είναι κρίμα που οι εταίροι θυμίζουν τις νυχτερίδες των σπηλαίων όπου οι θηλυκές, μετά το ζευγάρωμα, για να επιβιώσουν, σκοτώνουν και τρώνε τους συντρόφους τους.
Για να βγει η οικονομία από τον καταστροφικό φαύλο κύκλο, το πολιτικό προσωπικό της χώρας πρέπει να πάρει γενναίες αποφάσεις:
1. Να καταρτιστεί ένα εθνικό πρόγραμμα ανασυγκρότησης με διακομματική συμφωνία ή κυβέρνηση, που θα εμπεριέχει ένα αναπτυξιακό μείγμα οικονομικής πολιτικής, το οποίο θα είναι δεσμευτικό για τους εταίρους, εκτός αν επιθυμούν την έξοδο της χώρας από την ευρωζώνη.
2. «Κούρεμα» ενός μεγάλου τμήματος των οφειλών των πολιτών προς το Δημόσιο και τις τράπεζες.
3. Να επιδιωχθεί συμπλήρωση της διαδικασίας του PSI με OSI («κούρεμα» διακρατικών δανείων ή οφειλών – βλ. Συμφωνία του Λονδίνου το 1953).
4. Επιστροφή από την ΕΚΤ των κερδών της από τα ελληνικά ομόλογα . Παράλληλα, επειδή η χώρα έχει «δανείσει» το εκδοτικό της προνόμιο στην ΕΚΤ, να απαιτήσει την έκδοση νέου χρήματος για να ενισχυθεί η ρευστότητα των οικονομιών.
5. Μηδενισμός του αφορολόγητου ορίου και έκπτωση από το φορολογητέο εισόδημα όλων των δαπανών (βλ. ΗΠΑ), ώστε να επιτευχθεί έμμεσα σταδιακή αύξηση μισθών-συντάξεων, χωρίς ονομαστική αύξησή τους. Παράλληλα, εξαιτίας της ανεργίας των νέων και την εξάρτησή τους από τους γονείς τους, είναι πλέον απαραίτητη η καθιέρωση της φορολόγησης του οικογενειακού εισοδήματος (βλ. Γαλλία), όπου ο φόρος προκύπτει αφού διαιρεθεί το εισόδημα με τον αριθμό των μελών της οικογένειας .
6. Σταδιακή μείωση των έκτακτων και ασφαλιστικών εισφορών.
7. Μείωση ΦΠΑ στο 20% (βλ. π.χ. Γαλλία, Αυστρία, Γερμανία), ώστε να ενισχυθεί η ζήτηση και να μειωθεί η φοροδιαφυγή.
8. Ενταξη των μη δασικών περιοχών στο σχέδιο πόλεως, με την καταβολή εισφοράς των ιδιοκτητών σε χρήμα, με παράλληλη μείωση του ΕΝΦΙΑ.
9. Ο κρατικός Προϋπολογισμός την επόμενη πενταετία να μην είναι ούτε πλεονασματικός ούτε ελλειμματικός, αλλά ισοσκελισμένος.
Μόνο με μείωση των φορολογικών συντελεστών θα ενισχυθεί η ενεργός ζήτηση (κατανάλωση+εξαγωγές+επενδύσεις) και θα μειωθεί η φοροδιαφυγή, αρκεί οι πολιτικοί να μη συνδέουν τις αποφάσεις τους με το πολιτικό κόστος-όφελος ή την εξουσία, γιατί η χώρα και οι ίδιοι δεν έχουν πλέον αυτή την πολυτέλεια.