Οι νέες πολύνεκρες τροµοκρατικές επιθέσεις των τζιχαντιστών στις Βρυξέλλες βρήκαν την Ευρώπη σε µια από τις χειρότερες ιστορικές της περιόδους, µε την οικονοµική και την προσφυγική κρίση να την έχουν καταπονήσει ιδιαίτερα και µε τις εσωτερικές της ισορροπίες να δοκιµάζονται σοβαρά. Εξασθενηµένη οικονοµικά και ασταθής πολιτικά, η -κατ’ επίφαση µόνο- Ενωµένη Ευρώπη καλείται τώρα να αντιµετωπίσει άλλη µια µεγάλη πρόκληση: Το ISIS επιτίθεται εναντίον της µε πρωτοφανή αγριότητα, στο πλαίσιο ενός ολοκληρωτικού πολέµου που δεν αποσκοπεί στην κατάληψη εδαφών, αλλά στην υπονόµευση και εντέλει στην καταστροφή του δυτικού πολιτισµού και των διαχρονικών αξιών του. Θα µπορέσει άραγε η σηµερινή, εσωτερικά σπαρασσόµενη και οικονοµικά αδύναµη Ευρωπαϊκή Ενωση να αµυνθεί; Θα µπορέσει να προστατεύσει τις ζωές των πολιτών της, χωρίς να απολέσει την ταυτότητά της; Θα µπορέσει να θωρακίσει την ασφάλειά της, χωρίς να χάσει την «ψυχή» της;
ΤΟ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ αυτό βάναυσο χτύπηµα στις Βρυξέλλες ρίχνει τώρα βαριά σκιά φόβου και καχυποψίας στη ζωή των Ευρωπαίων, αποσταθεροποιεί την καθηµερινότητά τους και υπονοµεύει τα ατοµικά δικαιώµατα και τις ελευθερίες τους. Η διαρκώς κλιµακούµενη τροµοκρατική απειλή θέτει «de facto» υπό αµφισβήτηση τις δηµοκρατικές κατακτήσεις δεκαετιών, ενώ είναι βέβαιο ότι θα επηρεάσει σε σηµαντικό βαθµό τις πολιτικές επιλογές και αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Ενωσης σε µια σειρά από κρίσιµα θέµατα, µε κορυφαίο το προσφυγικό. Παράλληλα, είναι εξαιρετικά πιθανό να οδηγήσει σε περαιτέρω αύξηση της ήδη ανησυχητικά µεγάλης επιρροής των ακραίων εθνικιστικών κοµµάτων σε ολόκληρη τη Γηραιά Ηπειρο. Είναι χαρακτηριστικό ότι πολλαπλασιάζονται τον τελευταίο καιρό οι φωνές για κατάργηση της Συνθήκης του Σένγκεν και για επιστροφή στα εθνικά σύνορα, ενώ ελάχιστοι πλέον πιστεύουν ότι θα εφαρµοσθεί τελικά η πρόσφατη συµφωνία Ε.Ε. – Τουρκίας για την ανάσχεση των προσφυγικών ροών. Οσο για τις οικονοµικές επιπτώσεις των τροµοκρατικών επιθέσεων στην Ευρώπη, καταγράφονται ήδη στον τουρισµό, αλλά και στην κατανάλωση. Ας ελπίσουµε τουλάχιστον ότι δεν θα διαρκέσουν πολύ…
ΤΟ ΜΕΓΑΛΟ πρόβληµα της Ευρωπαϊκής Ενωσης στη σηµερινή, εξαιρετικά κρίσιµη περίοδο είναι η ουσιαστική απουσία αλληλεγγύης ανάµεσα στα κράτη-µέλη της, που έχει οδηγήσει στη χαλάρωση των δεσµών και των σχέσεών τους. Οι µεταξύ τους συγκρούσεις και τριβές έχουν πολλαπλασιασθεί επικίνδυνα. Και βέβαια µια Ευρώπη πολυδιασπασµένη και εσωτερικά σπαρασσόµενη είναι αυτονόητο ότι δεν µπορεί να αντιµετωπίσει αποτελεσµατικά την ασύµµετρη απειλή της ισλαµικής τροµοκρατίας. Αντίθετα, µάλιστα, τείνει να µετατραπεί -όπως αποδεικνύεται- σε εύκολο στόχο! Και βέβαια όσο οι ρωγµές στην εικόνα της Ε.Ε. θα διευρύνονται, µε αφορµή τις εκρηκτικές οικονοµικές ανισότητες Βορρά – Νότου, αλλά και την ανισοκατανοµή των βαρών της προσφυγικής κρίσης, τόσο ο κίνδυνος διάλυσής της θα γιγαντώνεται.
Η ΜΟΝΑΔΙΚΗ ρεαλιστική διέξοδος για την εκ νέου ισχυροποίηση της Ευρωπαϊκής Ενωσης σήµερα είναι η επιστροφή της στις «ρίζες» των ιδρυτικών της αρχών και αξιών, ώστε να χαλυβδώσει την ενότητά της και να διευρύνει αποφασιστικά τα πεδία συναντίληψης και συνεργασίας των µελών της. Η λύση για την αντιµετώπιση της τροµοκρατίας δεν βρίσκεται στη µετατροπή της Ευρώπης σε σιδηρόφρακτο και στρατοκρατούµενο χώρο, ούτε στον δραστικό περιορισµό των δηµοκρατικών ελευθεριών και των ατοµικών δικαιωµάτων των πολιτών της. Αυτό επιδιώκουν οι τροµοκράτες! Να υποσκάψουν τα θεµέλια του δυτικού τρόπου ζωής! Η λύση για την Ευρώπη είναι να αποκτήσει κοινή εξωτερική πολιτική και -κυρίως- κοινή πολιτική ασφάλειας. Για παράδειγµα, είναι απαραίτητο σήµερα να οικοδοµηθεί επιτέλους ένα κλίµα εµπιστοσύνης και συνεργασίας ανάµεσα στις εθνικές υπηρεσίες πληροφοριών, υπό την αιγίδα της Europol, ώστε µέσω της ανταλλαγής στοιχείων να καταστεί αποτελεσµατικότερη η πρόληψη των τροµοκρατικών ενεργειών.
ΑΣ ΑΝΑΤΡΕΞΟΥΝ λοιπόν οι Ευρωπαίοι ηγέτες, που δυστυχώς αποδεικνύονται µέχρι στιγµής κατώτεροι των σηµερινών κρίσιµων περιστάσεων, στα ιδρυτικά κείµενα της Ε.Ε. Ας ανατρέξουν στη συµφωνία της 7ης Φεβρουαρίου 1992 στο Μάαστριχτ, που υπογράµµιζε µερικές σηµαντικές αρχές και αξίες, που εγκαταλείφθηκαν ή πάντως υποβαθµίστηκαν στη συνέχεια:
• Την προσήλωση στην ελευθερία, τη δηµοκρατία και τον σεβασµό των ανθρωπίνων δικαιωµάτων, των θεµελιωδών ελευθεριών, καθώς και του κράτους δικαίου.
• Την καλλιέργεια βαθύτερων σχέσεων αλληλεγγύης µεταξύ των ευρωπαϊκών λαών.
• Την ενίσχυση και τη σύγκλιση των ευρωπαϊκών οικονοµιών.
• Την εφαρµογή µιας κοινής εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφαλείας, που περιλαµβάνει την εν καιρώ διαµόρφωση µιας κοινής αµυντικής πολιτικής.
• Τη διευκόλυνση της ελεύθερης κυκλοφορίας των προσώπων, διαφυλάσσοντας ταυτόχρονα την ασφάλεια και την προστασία των λαών.
Η ΠΑΡΟΥΣΑ ολίγιστη ηγεσία της Ε.Ε., που έχει αποδειχθεί ότι αδυνατεί να εµπνεύσει τους λαούς των χωρών-µελών της, µε ένα νέο ευρωπαϊκό όραµα ελπίδας και προοπτικής, ας επιστρέψει τουλάχιστον τώρα στις ρίζες των ιδρυτικών κειµένων της που υπέγραψαν άλλες, σηµαντικότερες πολιτικές προσωπικότητες πριν από 24 χρόνια. Και ας τα εφαρµόσει χωρίς εκπτώσεις και παρεκκλίσεις, σαν αυτές που µας οδήγησαν στη σηµερινή παρακµή. Η απάντηση στην τροµοκρατία δεν µπορεί παρά να είναι περισσότερη -πιο ενωµένη και πιο ανθρώπινη- Ευρώπη!