Επενδυτικές ευκαιρίες και χρηματοδότηση επιχειρήσεων

Εύποροι επιχειρηματίες και ιδιώτες ενδιαφέρονται να εντοπίσουν έξυπνες επιχειρηματικές ιδέες παρέχοντας τα δικά τους κεφάλαια, σε επιχειρήσεις που συνήθως βρίσκονται σε αρχικά στάδια της ανάπτυξής τους αλλά και αργότερα.

Επιπροσθέτως, να προσφέρουν σε αυτές διοικητική υποστήριξη μέσα από την εμπειρία τους και τις επιχειρηματικές/διοικητικές τους δεξιότητες αυξάνοντας έτσι τις πιθανότητες των επιχειρήσεων να επιβιώσουν. Αντάλλαγμά τους είναι η συμμετοχή τους στο μετοχικό κεφάλαιο της επιχείρησης και μία απόδοση στα κεφάλαιά τους που συχνά ανταμείβει κινδύνους και αποτυχίες που έχουν αναλάβει σε ανάλογες περιπτώσεις.

Οι ΕΑ αποτελούν σχέση-κλειδί στην χρηματοοικονομική/επιχειρηματική αλυσίδα. Συνήθως καλύπτουν ένα μέσο χρηματοδοτικό κενό από λίγες δεκάδες χιλιάδες ευρώ έως 2 εκ. ευρώ ανά επιχείρηση, αφού τα VCs και οι τράπεζες δεν καλύπτουν αυτές τις ανάγκες.

Η εμπειρία από τις ΗΠΑ, το ΗΒ και την ΕΕ δείχνει ραγδαία ανάπτυξη και ενεργοποίηση πολλών χιλιάδων ΕΑ και χιλιάδων δικτύων ΕΑ.

Ταυτόχρονα, τα δίκτυα ΕΑ δείχνουν τη συλλογική προσπάθεια καθώς έχουν αυξηθεί οι επενδυτές ΕΑ ώστε να χειρίζονται από κοινού τη ροή των επενδυτικών προτάσεων, τη διεξαγωγή του ελέγχου των επιχειρήσεων, τη λήψη καλύτερων επενδυτικών αποφάσεων, να συνδιάσουν τα κεφάλαιά τους σε μικρές ή μεγάλες μετοχικές επενδύσεις, αλλά και τις γνώσεις και τις δεξιότητές τους.

Τα δίκτυα ΕΑ υποστηρίζουν περισσότερες επιχειρήσεις.

Τέλος, οι ομάδες ΕΑ παρέχουν τις άυλες αξίες της συντροφικότητας και των κοινών στόχων.

Τα δίκτυα ΕΑ έχουν ως στόχο να φέρνουν σε επικοινωνία τους ΕΑ με επίδοξους επιχειρηματίες και να αυξάνουν την αποτελεσματικότητα του ταιριάσματος ΕΑ και επιχειρήσεων.

Υπάρχουν διάφορες μορφές οργανώσεων δικτύων ΕΑ, από απλές ενώσεις ΕΑ έως δομημένες εταιρείες με επαγγελματικό προσωπικό, ακόμα και με τη δημιουργία funds (pledged funds, committed funds, side funds κ.α.).

Παρά τα διάφορα σχήματα, σταθεροί παράγοντες είναι η συμμετοχή ιδιωτών που κατέχουν κεφάλαια και η άμεση και ενεργός συμμετοχή τους στην επένδυση των κεφαλαίων τους.

Αξίζει να τονιστεί ότι οι επενδύσεις ΕΑ φέρουν υψηλό κίνδυνο καθώς ένα μεγάλο ποσοστό τους αποτυγχάνει. Συνήθως ο μέσος όρος διακράτησης μίας επένδυσης είναι 3,5 – 5 χρόνια για επιτυχή έξοδο, όταν η επένδυση επιτυγχάνει. Υπάρχει στη συνέχεια και το θέμα της εξασθένησης (dilution) της αρχικής ποσοστιαίας μετοχικής συμμετοχής από μελλοντικούς γύρους αύξησης του μετοχικού κεφαλαίου.

Για αυτό οι ΕΑ επιδιώκουν πολύ υψηλή απόδοση επί της επένδυσής τους (ROI). Επειδή ένα μεγάλο ποσοστό των επενδύσεών τους αποτυγχάνει, διερευνούν για επενδύσεις που έχουν δυναμική επίδοσης, συχνά 10 ή περισσότερες φορές επί της αρχικής επένδυσης, μέσα από μία καθορισμένη στρατηγική εξόδου (exit) μετά από ορισμένα χρόνια.

Λαμβάνοντας υπόψη την ανάγκη να καλύψουν αποτυγχάνουσες επενδύσεις κατά την περίοδο διακράτησης, ο εσωτερικός ρυθμός απόδοσης (ΙRR) για ένα επιτυχημένο χαρτοφυλάκιο επενδύσεων έχει ως χαμηλό ποσοστό 20-30%.

Οι παρατηρήσεις αυτές δεν προορίζονται για να αποτρέψουν τις προσπάθειες για την εγκαθίδρυση μίας οργάνωσης ΕΑ, που εκτεταμένα προωθείται στον κόσμο, αλλά για να διασφαλίσουν την ορθή προσέγγιση στην πραγματικότητα.

‘Αλλωστε οι ΕΑ μπορούν να συστήσουν ομάδες ΕΑ και να μοιράζονται μαζί τους πόρους μίας επενδυτικής πρότασης (resource pooling).

Προς τους δυνητικούς επενδυτές

Οι επενδύσεις φέρουν υψηλό κίνδυνο. Συνήθως ο μέσος όρος διακράτησης μίας επένδυσης είναι 3,5 – 5 χρόνια για επιτυχή έξοδο όταν η επένδυση πετύχει.

Οι περισσότερες επενδύσεις αποδίδουν λιγότερο από το προσδοκώμενο. Περίπου 6 στις 10 θα αποδώσουν λιγότερο, 2 με 3 στις 10 λίγο περισσότερο, ενώ οι υπόλοιπες 1 με 2 θα αποφέρουν κέρδη τα οποία θα υπερκαλύψουν τις ζημίες των υπολοίπων επενδύσεων. Αυτό ισχύει κυρίως για συστηματικούς επενδυτές και πάντα αναφερόμαστε στο μέσο όρο. Σίγουρα υπάρχουν αποκλίσεις οι οποίες βασίζονται κυρίως στην εμπειρία και τη διορατικότητα του εκάστοτε επενδυτή.

Καλό θα είναι να μην περιμένει ο επενδυτής να τον εντυπωσιάσει μια επενδυτική πρόταση εξ αρχής και κατά τη πρώτη της παρουσίαση. Εάν ο ίδιος κρίνει πως μια πρόταση είναι ενδιαφέρουσα, τότε είναι πιο αποδοτικό και για τον ίδιο να έρθει σε επαφή με την επιχειρηματική ομάδα και να αφιερώσει χρόνο ώστε να γνωρίσει καλύτερα τόσο την ιδέα όσο και τους συμμετέχοντες. Κατ’ αυτό το τρόπο θα “ζυμώσουν’ την ιδέα μαζί και θα βελτιώσουν την αποδοτικότητα της. Μη ξεχνάμε ότι ο επενδυτής εκτός από το κεφάλαιο προσφέρει και τη σημαντική εμπειρία που έχει αποκτήσει.

Οι σκοποί του ΔΕΑ-ΕΒΕΑ

Οι σκοποί του Δικτύου Επιχειρηματικών Αγγέλων του Ε.Β.Ε.Α. (Δ.Ε.Α.-Ε.Β.Ε.Α.) είναι:

– να καλύψει το σημαντικό κενό που υπάρχει σήμερα στη χρηματοδότηση και διοικητική υποστήριξη των νεοφυών καινοτόμων επιχειρήσεων και ιδεών στην Ελλάδα, καθώς και επιχειρήσεων που ήδη βρίσκονται στα πρώτα στάδια της λειτουργίας τους.

– να συμβάλλει στην ενίσχυση της επιχειρηματικότητας, προσελκύοντας επενδύσεις αρχικά από τον Ελλαδικό χώρο και σε μετέπειτα στάδιο από την Ευρώπη και τον υπόλοιπο κόσμο.

– να προβάλλει τις Ελληνικές καινοτόμες ιδέες και επιχειρήσεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, δίνοντάς τους τη δυνατότητα να προσελκύσουν μεγαλύτερα κεφάλαια όπου αυτό κρίνεται απαραίτητο για την υλοποίηση και την ανάπτυξη τους.

– τη προώθηση της μετοχικής κουλτούρας στη χώρα.

Σημειώνεται ότι το ΔΕΑ-ΕΒΕΑ, δεν συνδέεται με τη δημιουργία Fund, ούτε με τη σύσταση επενδυτικών προτάσεων προς τους ΕΑ. Συγκεντρώνει επενδυτικές προτάσεις και φροντίζει για την παρουσίασή τους, από τους επιχειρηματίες-δημιουργούς τους, προς τους ΕΑ.

Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στη ποιότητα της ομάδας των ΕΑ. Για το λόγο αυτό προτιμώνται επενδυτές οι οποίοι προτείνονται από υπάρχοντα μέλη, χωρίς όμως να αποκλείεται η συμμετοχή επενδυτών που δε γνωρίζονταν με τα εκάστοτε μέλη πρωτίστως.

* Ο Παναγιώτης Αλεξάκης είναι καθηγητής Οικονομικής των Επιχειρήσεων και Αγορών, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Συμβούλου στο Δικτύου Επιχειρηματικών Αγγέλων του Ε.Β.Ε.Α.

Πηγή: ΑΠΕ