Υποχρεωτικά με ηλεκτρονικό τρόπο θα γίνονται από την 1η Ιανουαρίου μέσω του myPROPERTY αρχικές και τροποποιητικές δηλώσεις φόρου κληρονομιάς: Από την αρχή του έτους η πλατφόρμα της ΑΑΔΕ έχει υποδεχθεί πάνω 140.000 δηλώσεις για μεταβιβάσεις ακινήτων, με τις περισσότερες να αφορούν αγοραπωλησίες και να ακολουθούν οι γονικές παροχές. Δεδομένης της «κινητικότητας» στην αγορά ακινήτων η ΑΑΔΕ «άνοιξε» την δυνατότητα της ηλεκτρονικής υποβολής και των δηλώσεων κληρονομιάς μέσω του myProperty.
Γράφει ο Βαγγέλης Δουράκης
Ήδη τέθηκαν σε λειτουργία και οι ψηφιακές τροποποιητικές δηλώσεις και ενώ η πλατφόρμα υποδεχόταν αρχικές δηλώσεις κληρονομιών με προαιρετικό χαρακτήρα. Από τη νέα χρονιά όμως προκειμένου κάποιος να υποβάλλει δήλωση φόρου κληρονομιάς, υποχρεωτικά θα πρέπει να ακολουθήσει τον ψηφιακό δρόμο…
Ποια διαδικασία πρέπει να ακολουθήσουν οι φορολογούμενοι
Η διαδικασία αποτυπώνεται μέσα από μια σειρά ερωτήσεων και απαντήσεων που είναι διαθέσιμες στην ιστοσελίδα της ΑΑΔΕ. Βασικά ερωτήματα είναι τα εξής:
- Ποιο είδος δήλωσης κληρονομιάς υποβάλλεται ηλεκτρονικά; Υποβάλλονται ηλεκτρονικά, μέσω της εφαρμογής myPROPERTY της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης για θανάτους από 01/01/2022 και μετά: 1) οι αρχικές και τροποποιητικές δηλώσεις κληρονομιάς του υπόχρεου σε δήλωση κληρονόμου ή νόμιμου εκπροσώπου Νομικού Προσώπου, εφόσον δεν συντάσσεται συμβολαιογραφικό έγγραφο αποδοχής αυτής, για κινητά περιουσιακά στοιχεία με τη χρήση των προσωπικών του κωδικών πρόσβασης myAADE. 2) οι αρχικές και τροποποιητικές δηλώσεις κληρονομιάς με τις οποίες συντάσσεται συμβολαιογραφικό έγγραφο αποδοχής, συμπληρώνονται από τον πιστοποιημένο συμβολαιογράφο που θα καταρτίσει την συμβολαιογραφική πράξη της αποδοχής για κινητά περιουσιακά στοιχεία και ακίνητα εντός αντικειμενικού συστήματος και υποβάλλονται από τον υπόχρεο σε δήλωση ή τον νόμιμο εκπρόσωπο αυτού με τη χρήση των προσωπικών του κωδικών πρόσβασης myAADE. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι να μην έχει προηγουμένως υποβληθεί άλλη δήλωση σε έντυπη μορφή στη ΔΟΥ. Οι αρχικές δηλώσεις υποβάλλονται μέσω της εφαρμογής: Από την 02/11/2022 προαιρετικά και από την 01/01/2023 υποχρεωτικά. Οι τροποποιητικές δηλώσεις υποβάλλονται μέσω της εφαρμογής: Από την 01/12/2022 προαιρετικά και από την 01/01/2023 υποχρεωτικά.
- Ποια είναι η αρμόδια ΔΟΥ για την υποβολή της δήλωσης κληρονομιάς; Για τις δηλώσεις φόρου κληρονομιάς, είτε υποβάλλονται ηλεκτρονικά είτε σε έντυπη μορφή, αρμόδιος είναι οποιοσδήποτε υπάλληλος της ΔΟΥ στη χωρική αρμοδιότητα της οποίας βρίσκεται η τελευταία δηλωθείσα, στο Μητρώο της Φορολογικής Διοίκησης, διεύθυνση κατοικίας του κληρονομούμενου. Στην περίπτωση που ο κληρονομούμενος δεν κατοικούσε στην Ελλάδα, αρμόδιος είναι οποιοσδήποτε υπάλληλος της ΔΟΥ Κατοίκων Εξωτερικού και Εναλλακτικής Φορολόγησης Φορολογικών Κατοίκων Ημεδαπής.
- Ποιο είδος δήλωσης κληρονομιάς δεν υποβάλλεται ηλεκτρονικά; Εξακολουθούν να υποβάλλονται σε έντυπη μορφή είτε μέσω της εφαρμογής «Τα αιτήματά μου» σύμφωνα με την Α. 1054/2022 (Β΄2154) απόφαση Διοικητή ΑΑΔΕ, είτε σύμφωνα με την Α.1137/2020 (Β΄ 2423) απόφαση Διοικητή, ενδεικτικά: α) οι δηλώσεις που αφορούν ακίνητα εκτός Α.Π.Α.Α. β) οι δηλώσεις αναβολής φορολογίας, γ) οι δηλώσεις με αντικείμενο κινητά κάθε είδους ή μετρητά και δεν διασφαλίζεται η πληρωμή του φόρου από την περιουσία του υπόχρεου κληρονόμου, για τα οποία ο φορολογούμενος παρέχει ασφάλεια ή εγγυητική επιστολή τράπεζας, προκειμένου να βεβαιωθεί ο φόρος σε δόσεις, δ) οι δηλώσεις κληρονομιάς επικαρπίας, η οποία περιέρχεται λόγω θανάτου του επικαρπωτή στον ψιλό κύριο που έχει αγοράσει την ψιλή κυριότητα, για την οποία υπόκειται σε φόρο για τα υπόλοιπα δέκατα της αξίας της πλήρους κυριότητας (περ. ε΄ παρ. 1 του άρθρου 2 του Κώδικα), ε) οι αρχικές δηλώσεις που η συνολική αξία του ενεργητικού κάθε δήλωσης υπολείπεται της συνολικής αξίας του παθητικού της ίδιας δήλωσης κληρονομιάς.
- Ποιοι και πόσοι είναι οι συμβαλλόμενοι σε κάθε δήλωση; Α Ανά ζεύγος κληρονομούμενου – κληρονόμου και ανά αιτία κτήσης (εξ αδιαθέτου, εκ διαθήκης), συντάσσεται μία δήλωση, ανεξαρτήτως του αριθμού των μεταβιβαζόμενων περιουσιακών στοιχείων. Σε περίπτωση περισσότερων του ενός κληρονόμων συντάσσονται αντίστοιχα περισσότερες δηλώσεις.
- Πώς δηλώνεται επαγωγή κληρονομιάς με διαθήκη και εξ αδιαθέτου. Πόσες δηλώσεις υποβάλλονται; Υποβάλλονται ξεχωριστές δηλώσεις για κάθε αιτία κτήσης κληρονομιάς (χωριστή δήλωση για την εξ αδιαθέτου κληρονομιά και χωριστή δήλωση για την εκ διαθήκης κληρονομιά).
- Πώς υποβάλλονται δηλώσεις κληρονομιάς που περιλαμβάνουν κινητά και ακίνητα περιουσιακά στοιχεία ; Υποβάλλεται κοινή ηλεκτρονική δήλωση η οποία συμπληρώνεται από τον συμβολαιογράφο, όταν από τον έλεγχο της εφαρμογής διασφαλίζεται η καταβολή του φόρου σε δόσεις. Όταν από τον έλεγχο της εφαρμογής δεν διασφαλίζεται για τα κινητά η καταβολή του φόρου σε δόσεις, υποβάλλεται χωριστή ηλεκτρονική δήλωση και ο φόρος θα πρέπει να καταβληθεί εφάπαξ. Εφόσον ο φορολογούμενος επιθυμεί να δώσει εμπράγματη ασφάλεια για την καταβολή του φόρου των κινητών σε δόσεις, τότε υποβάλλει χειρόγραφη δήλωση στη ΔΟΥ.