Εύχρηστα εργαλεία για ηλεκτρονικές πληρωμές από κινητό και τον υπολογιστή τους έχουν στη διάθεσή τους οι καταναλωτές σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο, με χαρακτηριστικό παράδειγμα την υπηρεσία online πληρωμών IRIS, η οποία υλοποιήθηκε και υποστηρίζεται από τη ΔΙΑΣ AE και τους εγχώριους Παρόχους Υπηρεσιών Πληρωμών (Alpha Bank, Εθνική Τράπεζα, Eurobank, Τράπεζα Πειραιώς και Viva Wallet).
Η υπηρεσία IRIS e-commerce προσφέρει τη δυνατότητα πληρωμής των αγορών που πραγματοποιούνται σε ηλεκτρονικό κατάστημα με απευθείας χρέωση του τραπεζικού λογαριασμού από το κινητό (mobile banking) ή τον υπολογιστή (e-Banking). Το προϊόν αυτό χρησιμοποιούν οι καταναλωτές για τις ηλεκτρονικές τους αγορές (σε όποια e-shops το διαθέτουν), εναλλακτικά των πληρωμών με κάρτα/αντικαταβολής/διατραπεζικής μεταφοράς. Με το πάτημα ενός κουμπιού, ο καταναλωτής μεταφέρεται στο e-banking της τράπεζας που χρησιμοποιεί και κάνει απευθείας την πληρωμή από τον λογαριασμό του. Ο έμπορος βλέπει απευθείας τα χρήματα στον λογαριασμό του, δεν χρειάζεται ο πελάτης να στείλει αποδεικτικό της πληρωμής κλπ για να πιστοποιήσει την πληρωμή σε δεύτερο χρόνο. Το 2021 καταγράφηκε αύξηση 75% στο πλήθος των συναλλαγών και 83% αύξηση στην ένταξη του αριθμού των επιχειρήσεων.
Όπως αναφέρεται στην ιστοσελίδα της ΔΙΑΣ, στα πλεονεκτήματα του IRIS περιλαμβάνονται η άμεση πίστωση 24 ώρες την εβδομάδα και τις 365 μέρες του έτους (o δικαιούχος πιστώνεται μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα) η ευκολία και ταχύτητα (η πληρωμή εκτελείται με απλές κινήσεις στο έξυπνο κινητό τηλέφωνο καθώς και η ασφάλεια (πληρωμή σύμφωνα με το ευρωπαϊκό σχήμα SEPA Instant Credit Transfer).
Μια επιπλέον δυνατότητα που έχουν οι χρήστες της υπηρεσίας IRIS είναι η μεταφορά χρημάτων σε φίλους (από Alpha, Εθνική, Eurobank, Πειραιώς), άμεσα και εύκολα, με χρήση του αριθμού κινητού, χωρίς να γνωρίζουν τον ΙΒΑΝ, αρκεί να έχουν ενεργοποιήσει την υπηρεσία IRIS στο mobile banking της τράπεζάς τους. Για τη λειτουργία της υπηρεσίας χρησιμοποιείται η υποδομή TIPS.
Η διαδικασία μεταφοράς χρημάτων ολοκληρώνεται εντός λίγων δευτερολέπτων και ο δικαιούχος τής πληρωμής ενημερώνεται άμεσα ως προς την ολοκλήρωση της συναλλαγής. Ο χρήστης διατηρεί την ευελιξία να αποστείλει το ποσό από την τράπεζα και τον λογαριασμό τής επιλογής του. Το ημερήσιο όριο συναλλαγών είναι 500 ευρώ. Η υπηρεσία προσφέρεται από Alpha Bank, Εθνική Τράπεζα, Eurobank και Τράπεζα Πειραιώς. Οι εγγεγραμμένοι χρήστες σήμερα προσεγγίζουν το ένα εκατομμύριο, ενώ το 70% των συναλλαγών περίπου δεν ξεπερνά τα 30 ευρώ.
Τον Φεβρουάριο, η υπηρεσία IRIS e-commerce επεκτάθηκε και στις πληρωμές οφειλών προς το Δημόσιο, σε συνεργασία της ΔΙΑΣ με την ΑΑΔΕ και τα εγχώρια πιστωτικά ιδρύματα (Alpha Bank, Εθνική Τράπεζα, Eurobank και Τράπεζα Πειραιώς), για όλο το φάσμα των φορολογικών οφειλών και ρυθμίσεων. Για τις πληρωμές που υλοποιούνται μέσω του IRIS, η ΑΑΔΕ ενημερώνεται για την είσπραξη εντός δευτερολέπτων, όλο το 24ωρο, επτά ημέρες την εβδομάδα, 365 ημέρες τον χρόνο. Το γεγονός αυτό δίνει πλέον τη δυνατότητα στα φυσικά και νομικά πρόσωπα να εκδίδουν φορολογική ενημερότητα σε πραγματικό χρόνο
Αλλάζουν ραγδαία οι τάσεις των πληρωμών
Όπως επισήμανε πρόσφατα η διευθύνουσα σύμβουλος της ΔΙΑΣ ΑΕ Σταυρούλα Καμπουρίδου οι εξελίξεις στο τοπίο των πληρωμών σε διεθνές επίπεδο είναι συνταρακτικές και αποτυπώνονται όπως είναι φυσικό και στις συναλλακτικές συνήθειες των Ελλήνων. Ιδιαίτερη προτίμηση δείχνουν, πλέον, οι καταναλωτές στα ψηφιακά πορτοφόλια, ενώ απομακρύνονται σταδιακά από τις αντικαταβολές και τα μετρητά. Ενδεικτικό είναι ότι το 2025 τα έσοδα από πληρωμές σε παγκόσμιο επίπεδο αναμένεται να πλησιάσουν τα 2,5 τρισ. δολάρια. Όπως ανέφερε η κα Καμπουρίδου, σύμφωνα με το ΑΠΕ-ΜΠΕ, οι καταναλωτές χρησιμοποιούν ολοένα περισσότερο τα κινητά τηλέφωνα για να κάνουν ηλεκτρονικές συναλλαγές, όπως αγορές, σε σύγκριση με τις συναλλαγές μέσω σταθερού υπολογιστή (desktop) που φθίνουν αισθητά τα τελευταία έτη.
Το 2021, το πλήθος των συναλλαγών e-commerce που πραγματοποιήθηκαν διεθνώς πλησιάζει για πρώτη φορά τα επίπεδα των συναλλαγών μέσω POS στα φυσικά καταστήματα και το 2025 προβλέπεται ότι θα φτάσει το 59% του συνόλου διεθνώς με τη χρήση του έξυπνου κινητού τηλεφώνου (smartphone) να ξεπερνά τη χρήση του desktop στις ηλεκτρονικές αγορές.
Συναλλαγές μέσω της ΔΙΑΣ Α.Ε.
Εξαιτίας της πανδημικής κρίσης, το πρώτο τρίμηνο του 2020 σημειώθηκε αύξηση 26% των πλήθος των συναλλαγών που εκτελούνται μέσω της ΔΙΑΣ σε ετήσια βάση, γεγονός που οφειλόταν στην καταβολή των επιδομάτων για την Covid-19 αλλά και της στροφής των πολιτών στις ηλεκτρονικές πληρωμές. Το πρώτο τρίμηνο του 2022, το πλήθος συναλλαγών διατηρήθηκε στα ίδια επίπεδα, γεγονός που σημαίνει ότι οι χρήστες έμειναν πιστοί στις υπηρεσίες της ΔΙΑΣ. Το ενδιαφέρον στοιχείο είναι ότι παρατηρήθηκε σημαντική άνοδος στην αξία των συναλλαγών, γεγονός που αποδίδεται στο κύμα ακρίβειας. Η αύξηση στην αξία των συναλλαγών αφορά τόσο στις πληρωμές λογαριασμών, όσο και στις μεταφορές ποσών μεταξύ φυσικών προσώπων και επιχειρήσεων.
Ειδικότερα, σύμφωνα με στοιχεία της ΔΙΑΣ, το πρώτο τρίμηνο του έτους εκκαθαρίστηκαν 69 εκατ. συναλλαγές συνολικής αξίας 75 δισ. ευρώ. Σημειώνεται ότι το αντίστοιχο διάστημα το 2021, η αξία των διατραπεζικών συναλλαγών είχε ανέλθει σε 63 δισ. ευρώ. Τους τελευταίους μήνες, η ΔΙΑΣ έχει συμβάλει μαζί με πιστωτικά ιδρύματα και φορείς του Δημοσίου στην υλοποίηση σημαντικών projects με στόχο τη διευκόλυνση των συναλλαγών πληρωμών από τους πολίτες και τις επιχειρήσεις.
Πληρωμές με κωδικό RF/QR
Οι καταναλωτές πραγματοποιούν προς επιχειρήσεις, οργανισμούς και φορείς του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, πληρωμές με κωδικό (RF/QR), χωρίς να απαιτείται να γνωρίζουν τον ΙΒΑΝ του δικαιούχου και χρησιμοποιώντας το μέσο της επιλογής τους (web banking, mobile banking). Ο κωδικός πληρωμής RF είναι ένας μοναδικός, 25ψήφιος κωδικός που επιτρέπει την πληρωμή, μέσω μεταφοράς πίστωσης. Εναλλακτικά, υπάρχει η δυνατότητα απεικόνισής του και ως QR, οπότε η πληρωμή μπορεί να γίνει σκανάρωντάς τον από το mobile banking των τραπεζών που το παρέχουν.
Ενδεικτικά, κωδικό πληρωμής χρησιμοποιούν οι φορολογικές αρχές για πληρωμή φόρων (π.χ. τέλη κυκλοφορίας), φορείς κοινωνικής ασφάλισης, εταιρείες ενέργειας, τηλεφωνίας, ασφαλιστικές, φαρμακοβιομηχανίες, εταιρείες ταχυμεταφορών, εμπορίας αυτοκινήτων, ιδιωτικά εκπαιδευτήρια, εταιρείες εμπορίας ειδών ένδυσης και καλλυντικών κ.ά.
Από τα τέλη Μαρτίου παρέχεται η δυνατότητα πληρωμής και του ηλεκτρονικού παραβόλου (e-Παράβολο) με τη χρήση κωδικού RF ή QR, η οποία ανακοινώθηκε από το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης. Ενδεικτικό είναι ότι το 77% των επιχειρήσεων που εξυπηρετούνται από τη ΔΙΑΣ (λογαριασμοί ενέργειας, τέλη κυκλοφορίας, τηλεπικοινωνίες κ.α.) χρησιμοποιούν πλέον αυτό το μοντέλο πληρωμών για τις εισπράξεις τους.