Η δημόσια παραδοχή του υπουργού Οικονομικών Χρήστου Σταϊκούρα
ότι η ένταση των ανατιμητικών τάσεων στα ενεργειακά κόστη «είναι οξύτερη από
ό,τι περιμέναμε» έδωσε και το στίγμα των αποφάσεων της Κυβέρνησης για νέα
αναπροσαρμογή της επιδότησης στους λογαριασμούς ρεύματος.
Όπως είχε επισημάνει
το www.enikonomia.gr τα συναρμόδια υπουργεία είχαν ρίξει στο τραπέζι το ενδεχόμενο
μια νέας αύξησης της επιδότησης στο ρεύμα, αλλά και το φυσικό αέριο, εφόσον
«ξέφευγαν» οι τιμές ενέργειας.
Γράφει ο Βαγγέλης Δουράκης
Με «φόντο» το «ράλι» των διεθνών τιμών, το οποίο έχει ανεβάσει
τόσο ψηλά τις τιμές που η κρατική συνδρομή μόλις και μετά βίας καλύπτει το ¼
των χρημάτων που καλούνται να πληρώσουν τα νοικοκυριά, ο κύβος ερρίφθη για νέα
αύξηση της επιδότησης με τα ακριβή ποσά να αναμένεται να ανακοινωθούν από τον
Πρωθυπουργό.
Τι ποσά θα καλύψει η νέα επιδότηση
Αν και η αύξηση αναμένεται να είναι «γενναία» και πάλι δεν
καλύπτει ολόκληρη την ζημιά από τις ανατιμήσεις που βαρύνουν τους λογαριασμούς
των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων.
Η επιδότηση για τις καταναλώσεις
Δεκεμβρίου δεν αποκλείεται να ανέβει ακόμη και στα επίπεδα των 230 ευρώ/MWh, υψηλότερη κατά 77% σε σχέση με την ισχύουσα
(130 ευρώ/MWh), η οποία υιοθετήθηκε για τον Νοέμβριο και επρόκειτο να
εφαρμοστεί και τον τρέχοντα μήνα.
Αυτό σημαίνει ότι οι καταναλωτές, θα γλιτώσουν 69 ευρώ από τις αυξήσεις του
μήνα έναντι 39 ευρώ με βάση τα όσα είχαν αποφασιστεί.
Πάντως, ακόμη και η προαναφερόμενη επιδότηση δεν αρκεί για να καλύψει τις
εκρηκτικές αυξήσεις των τιμών της κιλοβατώρας, που σπάνε κάθε ρεκόρ: Η μέση
τιμή της «day ahead market – αγοράς επόμενης ημέρας» του
Ελληνικού Χρηματιστηρίου Ενέργειας εκτινάχθηκε σε 24 ώρες πάνω από 47%.
Ξεπέρασε το φράγμα των 300 ευρώ/MWh και διαμορφώθηκε στα 328,46 ευρώ/MWh.
Είναι ενδεικτικό πως ο μήνας Νοέμβριος έκλεισε με μέση τιμή ηλεκτρικής
ενέργειας στα 228,87 ευρώ/MWh.
Η εξέλιξη αυτή «φούσκωσε»
κι άλλο σε σχέση με το δίμηνο Σεπτεμβρίου-Οκτωβρίου τον τελικό λογαριασμό που καλούνται
να πληρώσουν οι καταναλωτές για το ρεύμα που «έκαψαν» τον Νοέμβριο.
Συγκεκριμένα υπολογίζεται πως το κόστος είναι
αυξημένο τουλάχιστον
- 14 ευρώ
επιπλέον στους λογαριασμούς Νοεμβρίου του μέσου νοικοκυριού συγκριτικά με το κόστος που θα είχε ο
λογαριασμός με μια χονδρεμπορική τιμή 193 ευρώ, στα επίπεδα δηλαδή του
Οκτωβρίου - 34 ευρώ
επιπλέον στους λογαριασμούς Νοεμβρίου για τις μικρές επιχειρήσεις συγκριτικά με το κόστος που θα είχε ο
λογαριασμός με μια χονδρεμπορική τιμή 193 ευρώ, στα επίπεδα δηλαδή του
Οκτωβρίου
Με άλλα λόγια, οι ανατιμήσεις
των διεθνών τιμών υπολογίζεται πως θα προσθέσουν -σε σχέση με τις
αρχές του καλοκαιριού- για ένα μέσο νοικοκυριό που καταναλώνει 375 KWh το
μήνα, 97 ευρώ για την κατανάλωση
Νοεμβρίου αφού αφαιρεθεί και η κρατική επιδότηση των 39
ευρώ!!
Και όπως όλα δείχνουν για τις καταναλώσεις Δεκεμβρίου
το «καπέλο» θα είναι ακόμη μεγαλύτερο, για αυτό και το κυβερνητικό επιτελείο
σπεύδει να αναπροσαρμόσει την επιδότηση.
Η έκπτωση στους λογαριασμούς φυσικού αερίου
Μεγαλύτερη επιβάρυνση θα δουν τους
επόμενους μήνες και οι καταναλωτές φυσικού αερίου. Στο
ολλανδικό hub το TTF για τα συμβόλαια Ιανουαρίου
εκτινάχθηκε μία ανάσα από τα 134 ευρώ/MWh.\
Στο φυσικό αέριο η ΔΕΠΑ
Εμπορίας προχωρά σε έκπτωση 15% προς τους προμηθευτές προκειμένου εκείνοι να
την μετακυλίσουν στους οικιακούς καταναλωτές.
Βάσει του μοντέλου που έχει υιοθετηθεί η έκπτωση θα χορηγηθεί σε όλους τους λιανοπωλητές φυσικού αερίου, ανεξάρτητα
αν είναι πελάτες της ΔΕΠΑ ή όχι, για το τμήμα των πωλήσεών τους που καταλήγει
σε οικιακούς πελάτες, βρίσκεται η διοίκηση της Δημόσιας Επιχείρησης Αερίου.
Η ΔΕΠΑ υπέγραψε με την Deloitte, ώστε η τελευταία να αναλάβει, ως ορκωτός
λογιστής, τις επαφές και τον έλεγχο των προμηθευτών φυσικού αερίου, ώστε να
διασφαλιστεί ότι η οριζόντια έκπτωση 15% που δεσμεύθηκε η ΔΕΠΑ να δώσει στους
οικιακούς καταναλωτές, για το διάστημα έως και τον Δεκέμβριο, θα δοθεί πράγματι
σε αυτούς και μόνον (και όχι στους ηλεκτροπαραγωγούς ή στη βιομηχανία).
Ο έλεγχος των προμηθευτών (οι οποίοι δεν αγοράζουν αέριο μόνον από τη ΔΕΠΑ,
ενώ έχουν πελάτες όλων των κατηγοριών), πρέπει να γίνει από ανεξάρτητο οίκο,
καθώς συναρτάται με θέματα εμπορικής πολιτικής των εταιρειών.
Ας ληφθεί υπόψη ότι οι σχέσεις της ΔΕΠΑ με τους λιανοπωλητές αερίου
ποικίλουν. Η δημόσια εταιρεία προμηθεύει κατά 100% τη θυγατρική της «Φυσικό
Αέριο» κατά πολύ μεγάλο ποσοστό άλλες εταιρείες, όπως η ZeniΘ και η ΔΕΗ, και
κατά μικρότερο ή και μηδενικό ποσοστό άλλες εταιρείες.
Πληροφορίες αναφέρουν ότι η Deloitte θα βρίσκεται σε επαφή με τις εταιρείες
προμήθειας καταγράφοντας πόσες Μεγαβατώρες πούλησε κάθε εταιρεία σε οικιακούς
καταναλωτές και αν πέρασε πράγματι στους λογαριασμούς της την έκπτωση 15%. Από
τον έλεγχο αυτό θα προκύπτει το ποσό που η ΔΕΠΑ θα καταβάλλει σε κάθε εταιρεία,
κατά κύριο λόγο μέσω της τιμολόγησης, εκ μέρους της, στο πλαίσιο των συναλλαγών
τους.
Ο Πρωθυπουργός πάντως ήδη προανήγγειλε νέες αυξήσεις των επιδοτήσεων και
στους λογαριασμούς φυσικού αερίου και η δημόσια επιχείρηση προτίθεται να
συνεχίσει την ελάφρυνση των νοικοκυριών και τους πρώτους μήνες του 2022,
ανάλογα πάντα με το πώς θα κινηθούν οι τιμές.
Στο πλαίσιο αυτό, έχει εκπονήσει φόρμουλα που θα εξασφαλίζει ότι οι πάροχοι
αερίου θα τιμολογούνται, ειδικά για τους οικιακούς πελάτες τους, με τρόπο
ανάλογο με το «καλάθι» προμήθειας που έχει η ΔΕΠΑ, έτσι ώστε να παίρνουν τιμές
χαμηλότερες από εκείνες της χρηματιστηριακής αγοράς.
Εκτιμάται ότι έτσι η έκπτωση που θα λάβουν με αυτόν τον τρόπο οι οικιακοί
καταναλωτές, μπορεί να είναι και υψηλότερη από το 15% που εφαρμόζεται μέχρι το
τέλος του 2021.
Μηχανισμός αυτόματης επιδότησης
λογαριασμών
Η σφοδρή καταιγίδα που έχει ξεσπάσει στις αγορές και εκτοξεύει
τα κόστη ενέργειας δεν λέει να κοπάσει όμως. Τα συναρμόδια υπουργεία
παρακολουθούν στενά τις εξελίξεις, με την Κυβέρνηση να αφήνει ανοιχτό το
ενδεχόμενο η στήριξη σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις να συνεχιστεί ακόμη και
κατά το α’ τετράμηνο της νέας χρονιάς, σε πλήρη συνάρτηση βέβαια με τις
εξελίξεις στην αγορά ενέργειας. Για αυτό στο τραπέζι έχει πέσει η δημιουργία
ενός μηχανισμού αυτόματης επιδότησης λογαριασμών.
Ο εν λόγω «μόνιμος μηχανισμός» (σ.σ.: επί της ουσίας θα
ενεργοποιείται σε κρίσιμες περιόδους ενεργειακής ακρίβειας όπως αυτή που
διανύουμε) επί της ουσίας μέσω ενός αλγόριθμου θα επιδοτεί αυτόματα τους
λογαριασμούς των νοικοκυριών, ανάλογα με τα κόστη ενέργειας.