Αυξήσεις από 10% έως και 30 % θα δουν από την 1η Ιανουαρίου του 2024 στους μισθούς τους εκατοντάδες χιλιάδες μισθωτοί, εργαζόμενοι του ιδιωτικού τομέα, λόγω του ξεπαγώματος των τριετιών, όπως αυτό προκύπτει από σχετική εγκύκλιο που εξέδωσε το υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης.
Όπως αναφέρεται στην εγκύκλιο, από την 1η Ιανουαρίου 2024 αίρεται η αναστολή της ισχύος διατάξεων νόμων, κανονιστικών πράξεων, συλλογικών συμβάσεων ή διαιτητικών αποφάσεων, οι οποίες προβλέπουν αυξήσεις μισθών ή ημερομισθίων, συμπεριλαμβανομένων και εκείνων περί υπηρεσιακών ωριμάνσεων, με μόνη προϋπόθεση την πάροδο συγκεκριμένου χρόνου εργασίας, όπως το επίδομα πολυετίας, το επίδομα χρόνου εργασίας, το επίδομα τριετίας και το επίδομα πενταετίας.
Πώς υπολογίζεται η προϋπηρεσία
Για όσους εργαζόμενους αμείβονται με τον κατώτατο νομοθετημένο μισθό ή ημερομίσθιο, ως χρόνος προϋπηρεσίας αναγνωρίζεται ο χρόνος εξαρτημένης σύμβασης ή σχέσης εργασίας, που έχει διανυθεί σε οποιονδήποτε εργοδότη και σε οποιαδήποτε ειδικότητα, πριν από τη 14η.2.2012 και μετά την 1η.1.2024. Η κατά τα ανωτέρω προσαύξηση λόγω προϋπηρεσίας καθορίζεται ως εξής:
α) Για τους υπαλλήλους με εξαρτημένη σχέση εργασίας, σε ποσοστό 10% για κάθε τριετία προϋπηρεσίας και έως 3 τριετίες και συνολικά σε ποσοστό 30% για προϋπηρεσία 9 ετών και άνω.
β) Για τους εργατοτεχνίτες, με εξαρτημένη σχέση εργασίας σε ποσοστό 5% για κάθε τριετία προϋπηρεσίας και έως 6 τριετίες και συνολικά 30% για προϋπηρεσία 18 ετών και άνω.
-Ο χρόνος εργασίας που έχει διανυθεί έως την 14η Φεβρουαρίου 2012 (ή θα διανυθεί από 1.1.2024 και μετά) με καθεστώς μερικής απασχόλησης, λαμβάνεται υπόψη ως χρόνος προϋπηρεσίας για τους σκοπούς του άρθρου 33 του ν.5053/2023, με τον ίδιο τρόπο που λαμβάνεται υπόψη και για τον συγκρίσιμο εργαζόμενο, δηλαδή τον αντίστοιχο εργαζόμενο πλήρους απασχόλησης της παρ. 2/β΄ του άρθρου 2 του ν.3846/2010 (Α΄ 66) όπως ισχύει. Για τον υπολογισμό της προϋπηρεσίας αυτής, μερική απασχόληση που αντιστοιχεί στον κανονικό (νόμιμο ή συμβατικό) ημερήσιο χρόνο τού ως άνω αναφερόμενου συγκρίσιμου εργαζόμενου, αντιστοιχεί σε μία ημέρα προϋπηρεσίας.
-Αν οι καταβαλλόμενες τακτικές αποδοχές είναι υπέρτερες των νόμιμων αποδοχών, οι αυξήσεις, οι προσαυξήσεις και τα ποσά εν γένει που προκύπτουν από την εφαρμογή των ανωτέρω, συμψηφίζονται με τη διαφορά που προκύπτει μεταξύ καταβαλλόμενων και νόμιμων αποδοχών, με την καταβολή της οποίας εξοφλούνται ολοσχερώς ή μερικώς. Για το δε χρονικό διάστημα από τη 14ηΦεβρουαρίου 2012 έως και την 31ηΔεκεμβρίου 2023 καμία αξίωση δεν γεννάται, ούτε οφείλονται αυξήσεις μισθών ή ημερομισθίων, συμπεριλαμβανομένων και εκείνων περί υπηρεσιακών ωριμάνσεων, με μόνη προϋπόθεση την πάροδο συγκεκριμένου χρόνου εργασίας, όπως αναφέρονται ανωτέρω, ούτε επιτρέπεται να υπολογιστεί προϋπηρεσία που έχει διανυθεί από τη 14η Φεβρουαρίου 2012 έως και την 31η Δεκεμβρίου 2023 .
Προϋπηρεσία: Πώς αποδεικνύεται
Ο τρόπος απόδειξης της προϋπηρεσίας που διανύθηκε ως το 2012 ή θα διανυθεί από 1ης/1/2024 εξαρτάται από το περιεχόμενο των περί προϋπηρεσίας διατάξεων της Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας στην οποία υπάγεται ο μισθωτός και η οποία δύναται να ρυθμίζει ειδικότερα τα ζητήματα της αναγνώρισης και προσμέτρησης της προηγούμενης εργασιακής εμπειρίας.
Στην εγκύκλιο αναφέρονται δύο περιπτώσεις για την αναγνώριση της προϋπηρεσίας. Αναλυτικά:
Πρώτη περίπτωση
- Μισθωτός που προσελήφθη, είτε πριν την 14.2.2012, είτε μετά και δεσμεύεται σήμερα από Συλλογική Σύμβαση Εργασίας (Σ.Σ.Ε.) που βρίσκεται σε ισχύ, θα προσμετρηθεί η προϋπηρεσία του/της πριν την 14.2.2012 και μετά την 1.1.2024, με τους όρους και τις προϋποθέσεις που αναφέρονται στην παρ. 2 της παρούσας.
Δεύτερη περίπτωση
- Μισθωτός που προσελήφθη, είτε πριν την 14.2.2012, είτε μετά και δεν δεσμεύεται σήμερα από ισχύουσα Σ.Σ.Ε., θα προσμετρηθεί η προϋπηρεσία του/της πριν την 14.2.2012 και μετά την 1.1.2024, κατά τα οριζόμενα στην παρ. 3 της παρούσας, σε οποιονδήποτε εργοδότη και σε οποιαδήποτε ειδικότητα.
Σύμφωνα όμως με την εφημερίδα “Ελεύθερος Τύπος”, υπάρχει και μία τρίτη κατηγορία, που είναι οι μισθωτοί που διάνυσαν προϋπηρεσία με κλαδική σύμβαση εργασίας ως το 2012, η οποία όμως έληξε και δεν ανανεώθηκε στη συνέχεια. Σε αυτή την περίπτωση η προϋπηρεσία που διανύθηκε ως το 2012 δεν θα προστεθεί στην προϋπηρεσία που συνεχίζεται από 1/1/2024.
Οι κερδισμένοι και οι χαμένοι
Οι μισθωτοί που είχαν προϋπηρεσία ως το 2012, η οποία μετά το πάγωμά της στα μνημονιακά χρόνια θα αρχίσει να προσμετράται εκ νέου στην προϋπηρεσία που θα διανύουν οι εργαζόμενοι από 1ης/1/2024 θα είναι περισσότερο κερδισμένοι από την επαναφορά των τριετιών. Οι εργαζόμενοι αυτοί θα λάβουν 10% ως 30% προσαύξηση μισθού, εφόσον μέσα στο 2024 «φτιάξουν» την πρώτη, δεύτερη ή τρίτη τριετία τους με την προϋπηρεσία ως το 2012.
Οι χαμένοι
Λιγότερο κερδισμένοι θα είναι οι μισθωτοί που προσλήφθηκαν μετά το πάγωμα των τριετιών, δηλαδή μετά τις 14/2/2012, καθώς θα αρχίσουν να μετρούν την προϋπηρεσία τους για την προσαύξηση μισθού από 1ης/1/2024 ώστε την 1/1/2027 να πάρουν την πρώτη κλίμακα της προσαύξησης με 10% επάνω στο μισθό.
Ενώ τελείως χαμένοι του μέτρου είναι όσοι είχαν προϋπηρεσία από το 2012 μέχρι και το 2023, καθώς δεν θα δουν καμία προσαύξηση του μισθού και αυτό επειδή το διάστημα αυτό εμπίπτει στις απαγορεύσεις του Μνημονίου που προέβλεπαν το πάγωμα των προσαυξήσεων λόγω προϋπηρεσίας για όσο διάστημα η ανεργία είναι πάνω από 10%.
Οι απαγορεύσεις αυτές ήρθησαν με το άρθρο 33 του νόμου 5053/2023 που ψήφισε η κυβέρνηση και πλέον οι προσαυξήσεις λόγω προϋπηρεσίας επανέρχονται από 1ης/1/2024, και μάλιστα με την ανεργία να αναμένεται στο 9,3%, σύμφωνα με τις προβλέψεις της νέας έκθεσης του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, και οριακά πάνω από 10% κατά τις κυβερνητικές προβλέψεις.