Μετά τα μέσα του καλοκαιριού θα αρχίσει να μπαίνει το 50% των επιδομάτων, βοηθημάτων και κάθε είδους παροχών και ενισχύσεων της Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης (ΔΥΠΑ) και του Οργανισμού Προνοιακών Επιδομάτων και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΟΠΕΚΑ), σε προπληρωμένη κάρτα. Εντός του επόμενου διαστήματος θα εκδοθεί και η σχετική Υπουργική Απόφαση και πλέον θα προσλάβει «σάρκα και οστά» η εξόφληση της πλειονότητας των κοινωνικών και προνοιακών επιδομάτων μέσω προπληρωμένων καρτών.

Γράφει ο Βαγγέλης Δουράκης

Η εξέλιξη αυτή θα συμβάλει στον περιορισμό της χρήσης μετρητών στην αγορά και από την άλλη και σε συνδυασμό με τη διασύνδεση των ταμειακών μηχανών με τα POS, το μέτρο αποκλείει τη διοχέτευση των επιδομάτων προς την παραοικονομία.

Τι αλλάζει με την προπληρωμένη κάρτα

Τι θα αλλάξει λοιπόν για τους δικαιούχους επιδομάτων τόσο του ΟΠΕΚΑ, όσο και της Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης (πρώην ΟΑΕΔ), με την υιοθέτηση της συγκεκριμένης πρακτικής;
Βάσει του σχεδιασμού το 50% του ποσού του κάθε επιδόματος θα μπορεί να χρησιμοποιείται μόνο με προπληρωμένη κάρτα και το άλλο 50% θα έχει την δυνατότητα ο δικαιούχος να το κάνει ανάληψη μετρητών.

Έτσι, αν για παράδειγμα κάποιος που παίρνει επίδομα ανεργίας από ΔΥΠΑ ύψους 479 ευρώ θα μπορεί τα 239,5 ευρώ να τα ξοδέψει μέσω προπληρωμένης κάρτας και το άλλα 239,5 ευρώ μέσω μετρητών.
Είναι ενδεικτικό ότι ο δικαιούχος θα μπορεί να ξοδέψει ολόκληρο το ποσό του επιδόματος μέσω της κάρτας του, όχι όμως όλο το ποσό με μετρητά.

Ποιες δαπάνες θα «φρενάρουν» μέσω της χρήσης κάρτας

Προς τα τέλη της τρέχουσας χρονιάς υπολογίζεται πως η πληρωμή της πλειονότητας των επιδομάτων του ΟΠΕΚΑ και της ΔΥΠΑ θα γίνεται με προπληρωμένες κάρτες, ενώ σήμερα μόνο το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα (πρώην ΚΕΑ) πληρώνεται από τον ΟΠΕΚΑ μέσω κάρτας και ο δικαιούχος μπορεί να κάνει ανάληψη μετρητών μόνο για το μισό ποσό.

Όλα τα υπόλοιπα επιδόματα του ΟΠΕΚΑ και τα επιδόματα ανεργίας της ΔΥΠΑ πληρώνονται μέσω κατάθεσης σε λογαριασμό του δικαιούχου. Οι αλλαγές που θα γίνουν έχουν ως εξής:

• Θα καθιερωθούν προπληρωμένες κάρτες και για τα άλλα σημαντικά προνοιακά επιδόματα του ΟΠΕΚΑ, όπως το επίδομα τέκνου και το επίδομα για τη γέννηση,
• Θα πληρώνονται με κάρτες τα βασικά επιδόματα ανεργίας της ΔΥΠΑ,
• Θα καθιερωθούν όρια ανάληψης μετρητών για τις προπληρωμένες κάρτες και το ποσό που θα μένει πέραν του ορίου θα μπορεί να δαπανάται μόνο με ηλεκτρονικές πληρωμές, δηλαδή με αγορές μέσω POS, αγορές μέσω e-banking κ.α.
• Θα δοθούν κίνητρα για τη χρήση των προπληρωμένων καρτών για συγκεκριμένα αγαθά και υπηρεσίες (όπως οι δαπάνες για τα παιδιά ή για τον τοκετό) και θα απαγορευθούν άλλες δαπάνες, όπως για τζόγο. Με αυτό τον τρόπο η προπληρωμένη κάρτα δεν θα επιτρέπει την συναλλαγή σε περίπτωση που ο δικαιούχος επιχειρεί να κάνει μία απαγορευμένη δαπάνη.

Ποια επιδόματα του ΟΠΕΚΑ θα χορηγούνται με προπληρωμένη κάρτα

Ποια επιδόματα όμως του ΟΠΕΚΑ αναμένεται θα ενταχθούν σε προπληρωμένη κάρτα;

• Επίδομα Γέννησης: Όπως αναμένεται το επίδομα γέννας θα καταβάλλεται μέσω προπληρωμένης κάρτας. Με την κάρτα αυτή οι δικαιούχες μητέρες θα μπορούν να αγοράζουν οποιοδήποτε προϊόν τους χρειάζεται από οποιοδήποτε κατάστημα της χώρας με βρεφικά ή παιδικά είδη, αλλά δεν θα μπορούν να κάνουν ανάληψη ούτε ενός σεντ από αυτό, καθώς δεν θα αντιστοιχεί σε κάποιο τραπεζικό λογαριασμό τους. Αντίθετα, με βάση το υφιστάμενο σύστημα, το ποσό της ενίσχυσης κατατίθεται σε έναν τραπεζικό λογαριασμό της μητέρας και αυτή μπορεί να κάνει άμεση ανάληψη ακόμα και όλου του ποσού μέσω του ΑΤΜ ή τραπεζικού υποκαταστήματος.
• Επίδομα Παιδιού (Α21): Χορηγείται με εισοδηματικά κριτήρια από το πρώτο παιδί και το συνολικό ποσό καθορίζεται από τον αριθμό των εξαρτώμενων παιδιών και την κατηγορία του οικογενειακού εισοδήματος. Το ποσό του επιδόματος ανέρχεται σε 70 ή 42 ή 28 ευρώ για κάθε παιδί για το πρώτο και δεύτερο παιδί ανά μήνα, ανάλογα με το ύψος του εισοδήματος και σε 140 ή 84 ή 56 από το τρίτο και για κάθε επόμενο παιδί, ανά μήνα.
• Αγροτική εστία: Πρόγραμμα παροχής χρηματικών βοηθημάτων σε τρίτεκνες και πολύτεκνες αγρότισσες μητέρες συνταξιούχους ή ασφαλισμένες του e-ΕΦΚΑ (ΟΓΑ). Το πρόγραμμα αφορά στην καταβολή χρηματικού βοηθήματος ύψους 700 ευρώ σε 4.000 τρίτεκνες μητέρες και 1.000 ευρώ σε 1.000 πολύτεκνες μητέρες.
• Επίδομα αναδοχής: Για κάθε παιδί που τοποθετείται σε αναδοχή χορηγείται στους ανάδοχους γονείς ή στο ίδιο μετά την ενηλικίωσή του, οικονομική ενίσχυση, για την κάλυψη των τρεχουσών αναγκών διαβίωσης του αναδεχόμενου ατόμου. Το ποσό που καταβάλλεται ξεκινάει από 325 ευρώ και κλιμακώνεται στα 375 ευρώ και πάνω για παιδιά με παθήσεις.
• Ενίσχυση σε Οικογένειες Ορεινών και Μειονεκτικών Περιοχών: Το ποσό ξεκινάει από 300 έως 600 ευρώ με τη χρήση εισοδηματικών κριτηρίων.

Ποια επιδόματα της ΔΥΠΑ θα μπουν στο «σύστημα»

Στο νέο σύστημα αναμένεται να ενταχθούν και τα ακόλουθα επιδόματα της ΔΥΠΑ:

• Επίδομα ανεργίας
• Ειδικό βοήθημα μετά τη λήξη της τακτικής ανεργίας
• Ειδικό βοήθημα μετά από τρίμηνη παραμονή στο μητρώο ανέργων
• Επίδομα επίσχεσης
• Ειδικό βοήθημα σε αποφυλακισθέντες
• Ειδικό εποχικό βοήθημα
• Επίδομα αφερεγγυότητας εργοδότη
• Επίδομα διαθεσιμότητας.