Χρηματικά και άλλα έπαθλα θα μοιράζει το Κράτος σε όσους δικαιούχους επιδομάτων τόσο του ΟΠΕΚΑ, όσο και της ΔΥΠΑ ξοδεύουν τα χρήματα που εισπράττουν μέσω κάρτας: Από τον ερχόμενο Σεπτέμβριο η καταβολή μιας σειράς επιδομάτων θα γίνεται μέσω προπληρωμένης κάρτας και με το νομοσχέδιο του Υπουργείου Εργασίας που κατατέθηκε προς ψήφισε στην Βουλή χορηγούνται και κίνητρα για να ξοδευτούν τα ποσά των επιδομάτων με τη χρήση της κάρτας.
Γράφει ο Βαγγέλης Δουράκης
Μέσω του νομοσχεδίου καθορίζεται –μεταξύ άλλων- η ημερομηνία υιοθέτησης του νέου «μοντέλου» καταβολής των επιδομάτων ΟΠΕΚΑ και ΔΥΠΑ, το ποια επιδόματα εξαιρούνται από αυτή την διαδικασία και τα κίνητρα που χορηγούνται για την χρήση κάρτας.
Τι προβλέπεται για την καταβολή επιδομάτων μέσω καρτών
Όπως προβλέπει λοιπόν το νομοσχέδιο του Υπ. Εργασίας, τα επιδόματα ΔΥΠΑ και ΟΠΕΚΑ, πλην ολίγων εξαιρέσεων, θα καταβάλλονται σταδιακά μέσω προπληρωμένης κάρτας. Οι δικαιούχοι θα πρέπει να χρησιμοποιήσουν τουλάχιστον το 50% ηλεκτρονικά ενώ για το υπόλοιπο παρέχεται η δυνατότητα ανάληψης μετρητών.
Με άλλα λόγια, ο χρήστης της κάρτας δικαιούται να αναλαμβάνει, μεν, ποσό σε μετρητά από τον λογαριασμό του, αλλά σε ύψος που δεν υπερβαίνει το μισό των επιδομάτων που έχει λάβει. Για παράδειγμα, από το επίδομα ανεργίας των 479 ευρώ, τα μισά θα πρέπει να δαπανηθούν με την κάρτα.
Προκειμένου να ενθαρρυνθεί η χρήση της κάρτας και να ξοδεύονται ολόκληρα τα ποσά που διοχετεύονται σε αυτή με ηλεκτρονικές συναλλαγές, θεσμοθετείται η συμμετοχή σε ειδικές λοταρίες –κατά το πρότυπο της φορολοταρίας– με τη διαφορά ότι εδώ προβλέπονται και άλλα έπαθλα εκτός από χρηματικά ποσά, που θα μοιράζονται στους «τυχερούς».
Τι προβλέπει λοιπόν το νομοσχέδιο που μπήκε προς ψήφιση στη Βουλή;
«1. Τα επιδόματα, βοηθήματα, ενισχύσεις και κάθε είδους παροχές της Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης (Δ.ΥΠ.Α.) και του Οργανισμού Προνοιακών Επιδομάτων και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (Ο.Π.Ε.Κ.Α.), πλην αυτών της παρ. 4 , καταβάλλονται σε λογαριασμούς των δικαιούχων που κινούνται αποκλειστικά με τη χρήση ειδικής προπληρωμένης κάρτας 137 («προπληρωμένη κάρτα»). Σε κάθε δικαιούχο αντιστοιχεί ένας και μοναδικός λογαριασμός της παρούσας.
- Η προπληρωμένη κάρτα εκδίδεται από παρόχους υπηρεσιών πληρωμών της περ. δ) του άρθρου 62 του ν. 4446/2016 (Α΄240) που λειτουργούν στην Ελλάδα και στους οποίους οι δικαιούχοι διατηρούν ενεργό λογαριασμό πληρωμών. Οι πάροχοι υπηρεσιών πληρωμών χορηγούν την προπληρωμένη κάρτα και παρέχουν την αντίστοιχη υπηρεσία λειτουργίας της προς τους δικαιούχους χωρίς αντάλλαγμα.
- Το ήμισυ (1/2) του καταβαλλόμενου ποσού κάθε επιδόματος, βοηθήματος, παροχής ή ενίσχυσης δαπανάται αποκλειστικά μέσω χρήσης της προπληρωμένης κάρτας του δικαιούχου για αγορές προϊόντων ή υπηρεσιών, (συμπεριλαμβανομένων των ηλεκτρονικών αγορών), ή πληρωμές χωρίς επιβάρυνση του δικαιούχου με έξοδα κόστους συναλλαγών τραπεζικής συναλλαγής. Ο χρήστης της κάρτας δικαιούται να αναλαμβάνει ποσό σε μετρητά από τον λογαριασμό του που δεν υπερβαίνει το ήμισυ (1/2) των επιδομάτων που έχει λάβει. Η χρήση της προπληρωμένης κάρτας επιτρέπεται για συναλλαγές που πραγματοποιούνται εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ποια επιδόματα δεν θα καταβάλλονται μέσω κάρτας
- Επιδόματα, βοηθήματα και παροχές που δεν καταβάλλονται σε λογαριασμούς της παρ. 1 μέσω της προπληρωμένης κάρτας είναι τα εξής: α) Για επιδόματα, βοηθήματα και παροχές που χορηγεί ο Ο.Π.Ε.Κ.Α.: αα) Το επίδομα κοινωνικής αλληλεγγύης ανασφάλιστων υπερηλίκων του άρθρου 93 του ν. 4387/2016 (Α΄ 85), αβ) τα αναπηρικά επιδόματα, αγ) το επίδομα ομογενών προσφύγων του άρθρου 5 του ν.δ. 57/1973 (Α΄ 149), αδ) το επίδομα στέγασης του άρθρου 3 του ν. 4472/2017 (Α΄ 74), αε) η εισοδηματική ενίσχυση οικογενειών ορεινών και μειονεκτικών περιοχών της παρ. 2 του άρθρου 27 του ν.3016/2002 (Α΄30), αστ) τα έξοδα κηδείας σε περίπτωση θανάτου ανασφάλιστου υπερήλικα του ν. 1296/1982 (Α΄ 128), αζ) το επίδομα στεγαστικής συνδρομής σε ανασφάλιστους υπερήλικες της υποπερ. αα) της περ. στ) της παρ. 1 του άρθρου 4 του ν. 4520/2018 (Α΄ 30), αη) η μηνιαία οικονομική ενίσχυση με τη μορφή επιδόματος προς τα προστατευόμενα τέκνα θανόντων από τις πυρκαγιές που έπληξαν περιοχές της Περιφέρειας Αττικής στις 23 και 24 Ιουλίου 2018 του άρθρου 2 της από 26.7.2018 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου (Α’ 138), που κυρώθηκε με το άρθρο 3 του ν. 4576/2018 (Α΄ 196), αθ) η μηνιαία οικονομική ενίσχυση με τη μορφή επιδόματος προς κάθε ανήλικο τέκνο των θανόντων κατά τη διάρκεια και εξαιτίας των πλημμυρικών φαινομένων που έπληξαν την Κρήτη κατά τον μήνα Φεβρουάριο 2019 του άρθρου 244 του ν. 4610/2019 (Α΄ 70), ι) η μηνιαία οικονομική ενίσχυση της παρ. 3 του άρθρου 18 του ν. 2768/1999 (Α΄273), όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 73 του ν. 5043/2023 (Α΄91), προς τα προστατευόμενα τέκνα και αδέλφια θανόντων κατά τη διάρκεια και εξαιτίας των πυρκαγιών που έπληξαν την περιοχή Βαρυμπόμπης Δήμου Αχαρνών την 3η Αυγούστου 2021 και εξαιτίας του σεισμού της 30ής Οκτωβρίου 2020 στη Σάμο.
Για επιδόματα, βοηθήματα και παροχές που χορηγεί η Δ.ΥΠ.Α.: 138 βα) Το επίδομα λόγω αφερεγγυότητας εργοδότη του άρθρου 16 του ν. 1836/1989 (Α΄ 79), ββ) Το επίδομα διαθεσιμότητας του τρίτου εδαφίου της παρ. 5 του άρθρου 27 του ν.δ. 2961/1954 (Α’ 197) βγ) έκτακτες οικονομικές ενισχύσεις που καταβάλει η Δ.ΥΠ.Α., 5. Τα άτομα με οπτική αναπηρία σε ποσοστό από ογδόντα τοις εκατό (80%) και άνω που έχουν πιστοποιηθεί από το Κέντρο Πιστοποίησης Αναπηρίας του Ηλεκτρονικού Εθνικού Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης εξαιρούνται από την καταβολή μέσω προπληρωμένης κάρτας.
Η υιοθέτηση του ειδικού προγράμματος δημοσίων κληρώσεων
Συναλλαγές για την αγορά αγαθών ή υπηρεσιών που πραγματοποιούνται με τη χρήση της προπληρωμένης κάρτας λαμβάνονται υπόψη για συμμετοχή των δικαιούχων της παρ. 1 σε ειδικό πρόγραμμα δημοσίων κληρώσεων (Λοταρίες), μέσω του οποίου χορηγούνται στους κληρωθέντες χρηματικά ή άλλα έπαθλα. Τα χρηματικά έπαθλα είναι ακατάσχετα στα χέρια του Δημοσίου ή τρίτων, κατά παρέκκλιση κάθε γενικής και ειδικής διάταξης, δεν υπόκεινται σε οποιαδήποτε κράτηση, τέλος ή εισφορά, δεν δεσμεύονται και δεν συμψηφίζονται με βεβαιωμένα χρέη προς τη Φορολογική Διοίκηση και το Δημόσιο εν γένει, τους δήμους, τις περιφέρειες, τα ασφαλιστικά ταμεία ή τους παρόχους υπηρεσιών πληρωμών.
Το συνολικό διανεμόμενο χρηματικό ποσό για τις δημόσιες κληρώσεις που θα διενεργηθούν από την έναρξη ισχύος του παρόντος, μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2025, δεν υπερβαίνει το ποσό των οκτώ εκατομμυρίων πεντακοσίων χιλιάδων (8.500.000) ευρώ.
Το ποσό αυτό χρηματοδοτείται από πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Πότε αρχίζει η καταβολή των επιδομάτων σε προπληρωμένη κάρτα
Οι πάροχοι υπηρεσιών πληρωμών γνωστοποιούν στους δικαιούχους της παρ. 1 και στα Υπουργεία Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας τα προγράμματα με τα οποία επιβραβεύουν τους χρήστες της προπληρωμένης κάρτας για τις συναλλαγές αγοράς προϊόντων και υπηρεσιών που οι τελευταίοι πραγματοποιούν με τη χρήση της.
Από την έναρξη ισχύος του παρόντος και μέχρι την 30η Σεπτεμβρίου 2024, ο χρόνος έναρξης καταβολής κάθε επιδόματος, βοηθήματος και παροχής σε λογαριασμούς, οι οποίοι κινούνται αποκλειστικά μέσω ειδικής προπληρωμένης κάρτας ορίζεται με κοινή απόφαση των Υπουργών Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας.
Από την 30η Σεπτεμβρίου 2024 το σύνολο των παροχών της παρ. 1, με την επιφύλαξη της παρ. 4, καταβάλλονται μέσω της προπληρωμένης κάρτας».