Στόχος είναι να επιβληθεί ένα ανώτατο όριο στη χονδρεμπορική τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας. Το κράτος θα ενεργοποιήσει έναν μηχανισμό υπερεσόδων που θα χρηματοδοτεί τις επιδοτήσεις στους λογαριασμούς των νοικοκυριών.
Της Σίσσυς Σταυροπιερράκου – Πηγή: Realnews
Στην τελική ευθεία βρίσκονται οι διεργασίες του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας με τα αρμόδια ευρωπαϊκά όργανα, ώστε την προσεχή εβδομάδα να ληφθούν οι οριστικές αποφάσεις για μια γραμμή άμυνας στις διαφαινόμενες μεγάλες αυξήσεις στα τιμολόγια ρεύματος του Δεκεμβρίου αλλά και των επόμενων μηνών. Το βασικό σχέδιο προβλέπει την ενεργοποίηση ενός μηχανισμού υπερεσόδων, ο οποίος θα τροφοδοτήσει τον κουμπαρά για νέες επιδοτήσεις στα νοικοκυριά, ώστε να θωρακιστούν από την άνοδο στα τιμολόγια ρεύματος λόγω της μεγάλης ανόδου της χονδρεμπορικής τιμής ρεύματος. Σύμφωνα με πηγές του υπουργείου Ενέργειας πολλά θα εξαρτηθούν και από τη στάση των προμηθευτών και το κατά πόσο θα βάλουν πλάτη για να συγκρατήσουν τις τιμές, καθώς τα δύο τελευταία 24ωρα η ελληνική αγορά παρουσιάζει σημάδια σχετικής αποκλιμάκωσης, από τα ακραία επίπεδα των προηγούμενων ημερών. Ωστόσο η μέση μηνιαία τιμή διαμορφώνεται στα 139,61 ευρώ ανά μεγαβατώρα, αυξημένη κατά 55% σε σχέση με τον Οκτώβριο.
Η αύξηση των τιμών στη χονδρεμπορική, που ξεκίνησε από τις αρχές του Νοεμβρίου, έχει σημάνει συναγερμό στην κυβέρνηση, καθώς είναι πολύ πιθανό να συνεχιστεί και τους επόμενους μήνες, προκαλώντας αλυσιδωτές αυξήσεις στα τιμολόγια και μεγάλες επιβαρύνσεις σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις.
Το σήμα για τη νέα παρέμβαση έδωσε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, ο οποίος διαβεβαίωσε ότι δεν υπάρχει περίπτωση να περάσουν στον καταναλωτή οι υπερβολικές αυξήσεις στις τιμές χονδρικής του ηλεκτρικού ρεύματος που παρατηρούνται στη νοτιοανατολική Ευρώπη.
Το πλαφόν
Το κυβερνητικό σχέδιο προβλέπει την επιβολή πλαφόν στη χονδρική τιμή του ρεύματος, εμποδίζοντας τις ακραίες αυξήσεις να περάσουν στα τιμολόγια λιανικής των επόμενων μηνών. Σε περίπτωση που οι τιμές ξεπεράσουν ένα συγκεκριμένο όριο, θα ενεργοποιείται ένας μηχανισμός υπερεσόδων, ανάλογος με αυτόν που τέθηκε σε λειτουργία την περίοδο της ενεργειακής κρίσης, προκειμένου να καλύπτεται το κόστος των επιδοτήσεων. Τα στελέχη του υπουργείου, υπό τον αρμόδιο υπουργό Θεόδωρο Σκυλακάκη, έχουν ξεκινήσει τις διαβουλεύσεις με αξιωματούχους της Ε.Ε., καθώς δεν μπορεί να ενεργοποιηθεί ο μηχανισμος αν δεν υπάρχει γενικευμένη κρίση, αφού αποτελεί μια παρέμβαση που αντιτίθεται στην οδηγία για την αγορά ενέργειας της Κομισιόν. Γι’ αυτό και απαιτείται μια ειδική έγκριση για τις ενδημικές κρίσεις. Το υπουργείο Ενέργειας υποστηρίζει ότι οι παρεμβάσεις στην αγορά ενέργειας δεν πρέπει να γίνονται μόνο όταν υπάρχει γενικευμένη κρίση, αλλά και όταν συντρέχουν λόγοι που προκαλούν ενδημικές κρίσεις.
Οι ανατιμήσεις στο ρεύμα αποδίδονται για μία ακόμη φορά, όπως και τον περασμένο Ιούλιο, στις στρεβλώσεις που προκαλούνται στις αγορές ενέργειας της Ευρώπης από την απότομη υποχώρηση της παραγωγής φθηνής ηλεκτρικής ενέργειας από τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, την αύξηση της ζήτησης λόγω χειμώνα και των κορεσμένων διασυνδέσεων μεταξύ κεντρικής και νοτιοανατολικής Ευρώπης.
Ωστόσο, όπως εκτιμάται, οι ακραίες διακυμάνσεις των τιμών στο ρεύμα είναι ένα φαινόμενο που θα είναι ολοένα και πιο συχνό όσο δεν αναπτύσσονται συστήματα αποθήκευσης ενέργειας και όσο οι διασυνδέσεις παραμένουν ισχνές για να μεταφέρουν τις ποσότητες της πράσινης ενέργειας.
Υπενθυμίζεται ότι οι υπουργοί Ενέργειας της Ελλάδας, της Ρουμανίας και της Βουλγαρίας είχαν ζητήσει από την Κομισιόν τη φορολόγηση των υπερεσόδων των παραγωγών και των εμπόρων ηλεκτρικής ενέργειας. Ο Θ. Σκυλακάκης τον Σεπτέμβριο πήρε την πρωτοβουλία και έστειλε επιστολή προς την επίτροπο Ενέργειας της Ε.Ε., Κάντρι Σίμσον, η οποία συνυπογράφεται από τους ομολόγους του της Ρουμανίας Σεμπάστιαν-Ιοαν Μπουρντούγια και της Βουλγαρίας Βλαντιμίρ Μαλίνοφ, ζητώντας τη λήψη μέτρων για την αντιμετώπιση της απότομης ανόδου των τιμών στις χονδρεμπορικές αγορές της νοτιοανατολικής Ευρώπης που παρατηρήθηκε το περασμένο καλοκαίρι, εξαιτίας εξωγενών παραγόντων.
Ανησυχία στη βιομηχανία
Σε νέο κύκλο ανόδου του κόστους ενέργειας μπαίνει ήδη και η βιομηχανία, κάτι που, όπως έχει επανειλημμένα αναδειχθεί από τους φορείς της, υπονομεύει την ανταγωνιστικότητά της. Στο πλευρό των κυβερνήσεων Ελλάδας, Βουλγαρίας και Ρουμανίας έχουν ταχθεί στην παρούσα φάση και οι σύνδεσμοι των ενεργοβόρων βιομηχανιών των τριών βαλκανικών χωρών, ΕΒΙΚΕΝ (Ελλάδα), BFIEC (Βουλγαρία) και ACER (Ρουμανία), που με επιστολή τους (την τέταρτη από το καλοκαίρι οπότε εκδηλώθηκε για πρώτη φορά η μίνι περιφερειακή ενεργειακή κρίση) στην Κομισιόν και δη στη Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού (DGCOMP) κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για την ολική απώλεια της ανταγωνιστικότητας λόγω των ακραίων τιμών ενέργειας. Σημειώνουν ότι στις ενεργοβόρες βιομηχανίες (μέταλλα, χημικά, λιπάσματα, τσιμεντοβιομηχανία, υαλουργία) το κόστος ενέργειας αντιστοιχεί στο 20%-60% του συνολικού κόστους παραγωγής.
Είναι χαρακτηριστικό ότι, με βάση το δελτίο εξελίξεων του ΙΟΒΕ για τη βιομηχανία για τον μήνα Νοέμβριο, ο κλάδος, από τον Σεπτέμβριο και σε ετήσια βάση, καταβάλλει προσπάθεια να αντιμετωπίσει την άνοδο του κόστους. Όπως αναφέρεται, η τιμή χονδρικής φορτίου βάσης ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα τον Σεπτέμβριο αυξήθηκε κατά 15% σε ετήσια βάση. Ωστόσο, τον Σεπτέμβριο η τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα (120,29 ευρώ/MWh) μειώθηκε κατά 10% σε σχέση με τον Αύγουστο, οπότε και είχε καταγραφεί, για δεύτερο μήνα, ράλι ανόδου. Το αξιοσημείωτο σε σχέση με την ανταγωνιστικότητα ήταν ότι οι τιμές ήταν σε υψηλότερα επίπεδα (από +47% έως +132%) από τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές αγορές (μηνιαίες τιμές από Nordpool για τις αγορές Αυστρίας, Βελγίου, Γερμανίας-Λουξεμβούργου, Γαλλίας και Ολλανδίας που συμμετέχουν στο Ευρωπαϊκό Χρηματιστήριο Ενέργειας), ενώ ήταν κατά 509% υψηλότερες από την τιμή συστήματος Nordic (19,76 ευρώ/MWh).
Δείτε το δημοσίευμα της Realnews
στο 