Ως ανάχωμα στο ολοένα διογκούμενο «κύμα» αποποίησης κληρονομιών μπορεί να λειτουργήσει η ιδιωτική ασφάλιση δανείου. Μέσω αυτής, τόσο ο δανειολήπτης όσο και ο εγγυητής εξασφαλίζουν ότι σε περίπτωση απώλειας της ζωής τους τα χρέη τους δεν θα περάσουν… πακέτο στους κληρονόμους.
«Η ασφαλιστική εταιρία αναλαμβάνει την εξόφληση του δανείου, χωρίς να υπάρχει κίνδυνος για την οικογένεια του δανειολήπτη να βρεθεί στη δύσκολη θέση να ρευστοποιήσει από ανάγκη ή να χάσει περιουσιακά στοιχεία και κόπους ζωής από πιθανές κατασχέσεις είτε να αποποιηθεί την κληρονομιά», επισημαίνουν στο «Ασφάλιση & Συντάξεις» παράγοντες της ασφαλιστικής αγοράς. Αξίζει να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία που διαβίβασε στη Βουλή ο υπουργός Δικαιοσύνης, κ. Σταύρος Κοντονής, την τελευταία τριετία ο αριθμός των αποποιήσεων έχει… χτυπήσει ταβάνι.
Πιο αναλυτικά, μόνο στα δύο μεγαλύτερα Ειρηνοδικεία της χώρας -Αθήνας και Θεσσαλονίκης- οι αποποιήσεις «άγγιξαν» πέρυσι τις 17.218 (11.655 και 5.563 αντίστοιχα), όταν το 2013, για παράδειγμα, ο αριθμός των επίμαχων αιτήσεων δεν ξεπερνούσε τις 9.377 (6.079 και 3.298). Παρόμοια είναι η εικόνα που έρχεται και από τα Ειρηνοδικεία στα προάστια των δύο μεγάλων πόλεων, με πλέον ενδεικτικό παράδειγμα αυτό του Αμαρουσίου (περιλαμβάνει τους Δήμους Αμαρουσίου, Κηφισιάς, Δροσιάς, Εκάλης, Λυκόβρυσης, Μελισσίων, Πεύκης και Ν. Ερυθραίας). Το 2016 δέχτηκε 1.300 αιτήσεις αποποίησης κληρονομιάς, όταν τον αμέσως προηγούμενο χρόνο οι αποποιήσεις διαμορφώθηκαν σε 1.167. Το 2014 ήταν 935 και το 2013 λιγότερες από 780. Για το σύνολο της χώρας, οι αποποιήσεις κληρονομιάς ανήλθαν σε 29.199 το 2013, 41.388 το 2014, 45.628 το 2015 και 54.422 το 2016.
Ποιους αφορά
«Η ασφάλιση δανείου αποτελεί μία πολύ σοβαρή και υπεύθυνη πράξη», σημειώνουν στελέχη του ασφαλιστικού γραφείου Συράκη, που εδρεύει στη Λάρισα. Σύμφωνα με τα ίδια, την επίμαχη ασφάλιση μπορούν να αγοράσουν όλοι όσοι έχουν συνάψει κάποιο είδος τραπεζικού δανείου- επαγγελματικό (σε ατομική επιχείρηση), ανοικτό, στεγαστικό, καταναλωτικό κ.λπ.- εξασφαλίζοντας ότι στην περίπτωση που, λόγω απώλειας ζωής ή ανικανότητας για εργασία, δεν μπορούν να εξοφλήσουν ολοσχερώς την υποχρέωσή τους, θα το αναλάβει η ασφαλιστική εταιρία.
Πέντε ερωτήσεις-κλειδιά για την ασφάλιση δανείου
1. Ποιες οι προϋποθέσεις που πρέπει να πληρούνται και ποιες οι παροχές της επίμαχης ασφάλισης;
Οι παροχές αφορούν στην κάλυψη του κινδύνου απώλειας ζωής από ασθένεια ή ατύχημα, καθώς και στη μόνιμη ολική ανικανότητα προς εργασία από ασθένεια ή ατύχημα. Υπενθυμίζεται ότι ως μόνιμη ολική ανικανότητα θεωρείται αυτή που καθιστά τον ασφαλισμένο ανίκανο -σε ποσοστό τουλάχιστον 67%- να εκτελέσει οποιαδήποτε εξαρτημένη ή όχι, επικερδή εργασία ή απασχόληση και η οποία διαρκεί για το υπόλοιπο της ζωής του. Υπάρχουν ασφαλιστικές εταιρίες οι οποίες παρέχουν ακόμη την κάλυψη πληρωμής τοκοχρεολυτικών δόσεων σε περίπτωση ανεργίας, προσωρινής ανικανότητας προς εργασία και νοσηλείας. Το αρχικό κεφάλαιο κάλυψης μπορεί να είναι το ύψος του δανείου ή άλλο κεφάλαιο, το οποίο μπορεί να οριστεί από τον ασφαλισμένο. Σε περίπτωση πολύ υψηλότερου κεφαλαίου πρέπει να προσκομισθούν οικονομικά στοιχεία, που να δικαιολογούν το κεφάλαιο το οποίο ζητά ο πελάτης. Προϋπόθεση είναι ο ασφαλισμένος να είναι υγιής κατά τη σύναψη του συμβολαίου, ιδιαίτερα όταν πρόκειται για την κάλυψη από ασθένεια. Εάν ο πελάτης έχει συμπληρώσει το 60ό έτος της ηλικίας του ή το δάνειο είναι πολύ μεγάλο σε διάρκεια χρειάζεται συνεννόηση με τον ασφαλιστή και την εταιρία, ώστε να διευκρινιστούν οι όροι και οι εξαιρέσεις του συμβολαίου. Η ηλικία εισόδου στην ασφάλιση συνήθως είναι από 20 έως 60 ετών, ενώ ελάχιστες είναι οι εταιρίες που δέχονται μέγιστη ηλικία εισόδου το 65ο έτος. Η κάλυψη δεν μπορεί να ξεπερνά το 75ο έτος της ηλικίας. Σημαντική διευκρίνιση: Καμία ασφαλιστική εταιρία δεν καλύπτει απώλεια ζωής σε περίπτωση πολέμου ή στρατιωτικών γυμνασίων, αυτοκτονίας, χρήσης ναρκωτικών ή ατυχήματος που προκλήθηκε υπό την επήρεια αλκοόλ. Υπάρχουν σαφέστατοι όροι σε όλα τα ασφαλιστήρια συμβόλαια, που πρέπει να γνωρίζουμε.
2. Μπορεί να αγοράσει ένα τέτοιο συμβόλαιο κάποιος με «κόκκινο» δάνειο; Τι «εξασφαλίσεις» ζητούν οι ασφαλιστικές εταιρίες;
Υπάρχουν δύο τρόποι ασφάλισης: Ασφάλιση δανείου που συνδέεται με το δάνειο (συνήθως είναι ομαδικά συμβόλαια) και ξεχωριστό ατομικό συμβόλαιο. Στην περίπτωση αυτή ο οποιοσδήποτε μπορεί να επιλέξει τις καλύψεις και το ύψος των καλύψεων που επιθυμεί. Εάν επέλθει ο κίνδυνος, για τον οποίο έχει ασφαλιστεί, αποζημιώνεται, ανεξάρτητα εάν υπάρχει δάνειο ή όχι. Σε περίπτωση απώλειας ζωής και όταν υπάρχει «κόκκινο» δάνειο, οι νόμιμοι κληρονόμοι είναι υποχρεωμένοι να συνεννοηθούν με την τράπεζα, αλλιώς τυχόν δικαστήρια, πλειστηριασμοί, κατασχέσεις κ.λπ. βαραίνουν τους ίδιους. Κάθε εταιρία έχει δικούς της όρους για να εκτιμήσει έναν κίνδυνο. Σε περίπτωση που ένας δανειολήπτης δεν επιλέξει να ασφαλιστεί από την αρχή και θελήσει να μπει στην ασφάλιση αργότερα, συνήθως οι ασφαλιστικές εταιρίες καλύπτουν την απώλεια ζωής ή την ανικανότητα από ασθένεια μετά από ένα χρόνο.
Εάν ο πελάτης έχει επιλέξει απώλεια ζωής και ανικανότητα από ασθένεια, ίσως του ζητηθούν κάποιες εξετάσεις εφόσον είναι πάνω από 45 ετών ή το βιβλιάριο υγείας του. Το ίδιο θα συμβεί εάν ο δανειολήπτης ζητήσει μεγαλύτερο κεφάλαιο ασθενείας από ό,τι το κεφάλαιο του δανείου του. Σε κάθε περίπτωση οι δανειολήπτες πρέπει να απαντούν στο ερωτηματολόγιο με απόλυτη ειλικρίνεια, χωρίς να προσπαθούν να αποκρύψουν τυχόν περιστατικά υγείας. Καλύτερα να μπει μία εξαίρεση σε ένα συμβόλαιο, παρά να μην υπάρξει καμία πληρωμή όταν αποκαλυφθούν ψευδείς δηλώσεις ή δόλος. Γενικότερα, πρέπει να έχουμε στο νου μας τις βασικές αρχές όταν πρόκειται να συνάψουμε οποιαδήποτε ασφάλιση: 1) Από μια ζημία δεν μπορεί να βγει κέρδος, 2) δεν μπορούμε να ζητήσουμε οποιαδήποτε κάλυψη μετά το συμβάν και 3) είμαστε πάντοτε ειλικρινείς εάν θέλουμε να μας αντιμετωπίσουν με ειλικρίνεια.
3. Ποιο το κόστος της συγκεκριμένης ασφάλισης;
Το κόστος εξαρτάται από την ηλικία του ασφαλισμένου, τη διάρκεια και το ύψος του δανείου. Υπάρχουν ασφαλιστικές εταιρίες οι οποίες υπολογίζουν επιπλέον το φύλο και το επάγγελμα. Ετσι, ένας άνδρας 40 ετών πληρώνει περισσότερα από μία γυναίκα ίδιας ηλικίας ή ένας οικοδόμος περισσότερα από ένα δάσκαλο. Βάσει των παραπάνω είναι εξαιρετικά πολύπλοκο να αναφερθεί κάποιο συγκεκριμένο ασφάλιστρο. Πάντως, λόγω του ότι τα συμβόλαια είναι ομαδικά, το κόστος του ασφαλίστρου είναι πολύ προσιτό και κυμαίνεται από 29 ευρώ έως και 40 ευρώ το μήνα για 100.000 ευρώ δανείου.
4. Είναι αλήθεια ότι κάθε χρόνο τα ασφάλιστρα μειώνονται; Ποιοι παράγοντες το καθορίζουν αυτό;
Τα συμβόλαια ασφάλισης δανείου είναι κλιμακούμενου κεφαλαίου. Αυτό σημαίνει πως εξελίσσονται ανάλογα με το ύψος του δανείου. Οσο το δάνειο αποπληρώνεται, μειώνεται το αρχικό κεφάλαιο, με αποτέλεσμα να μειώνεται αντίστοιχα και το ασφάλιστρο της κάλυψης. Τα τελευταία χρόνια του δανείου κεφάλαιο και ασφάλιστρα θα είναι πολύ χαμηλά, αφού ο δανειολήπτης έχει εξοφλήσει σχεδόν την υποχρέωσή του.
5. Μπορούν οι ενδιαφερόμενοι να επιλέξουν την ασφαλιστική εταιρία που επιθυμούν;
Ασφαλώς. Βάσει της Εγκυκλίου 462 της Τραπέζης της Ελλάδος (ΤτΕ) τόσο στην ασφάλιση κατοικίας όσο και στην ασφάλιση του δανείου η επιλογή ασφαλιστικής εταιρίας και ασφαλιστικού συμβούλου είναι ελεύθερη, ανεξάρτητα από το ποιος χορηγεί το δάνειο. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι να είναι εγκεκριμένη ασφαλιστική εταιρία και το συμβόλαιο να πληροί τους όρους που θέτει η τράπεζα.
Πηγή: Ελεύθερος Τύπος