Σύμφωνα, ειδικότερα, με την ισχύουσα νομοθεσία (με βάση τις διατάξεις του άρθρου 31 του ν. 3986/2011 που θα εφαρμοστούν και φέτος):
1) Οι επιτηδευματίες και οι ασκούντες ελευθέριο επάγγελμα υποχρεούνται σε καταβολή ετήσιου τέλους επιτηδεύματος, το οποίο ανέρχεται σε:
α) 800 ευρώ ετησίως, για νομικά πρόσωπα που ασκούν εμπορική επιχείρηση και έχουν την έδρα τους σε τουριστικούς τόπους και σε πόλεις ή χωριά με πληθυσμό έως 200.000 κατοίκους,
β) 1.000 ευρώ ετησίως, για νομικά πρόσωπα που ασκούν εμπορική επιχείρηση και έχουν την έδρα τους σε πόλεις με πληθυσμό πάνω από 200.000 κατοίκους,
γ) 650 ευρώ ετησίως, για ατομικές εμπορικές επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες,
δ) 600 ευρώ ετησίως, για κάθε υποκατάστημα.
Ειδικά για τις Αστικές μη Κερδοσκοπικές Εταιρείες καθώς και για τους εργαζόμενους με «μπλοκάκια», δηλαδή τα φυσικά πρόσωπα που το εισόδημά τους προέρχεται από ατομική επιχείρηση παροχής υπηρεσιών ή ελευθέριο επάγγελμα και έχουν έγγραφη σύμβαση με μέχρι 3 φυσικά ή και νομικά πρόσωπα, ή το 75% των ακαθάριστων εσόδων τους προέρχεται από 1 φυσικό ή νομικό πρόσωπο, τα ποσά του τέλους επιτηδεύματος, ανέρχονται σε:
α) 400 ευρώ ετησίως, εφόσον η έδρα βρίσκεται σε τουριστικό τόπο ή σε πόλεις-χωριά με πληθυσμό έως 200.000 κατοίκους,
β) 500 ευρώ ετησίως, εφόσον η έδρα βρίσκεται σε πόλη με πληθυσμό πάνω από 200.000 κατοίκους.
Η περιοχή του νομού Αττικής λογίζεται ως μια πόλη, καθώς και το Πολεοδομικό Συγκρότημα Θεσσαλονίκης.
2) Εξαιρούνται από την επιβολή του τέλους επιτηδεύματος τα πρόσωπα που ασκούν ατομική εμπορική επιχείρηση ή ελευθέριο επάγγελμα και παρουσιάζουν αναπηρία ίση ή μεγαλύτερη του 80%.
3) Σε περίπτωση διακοπής της δραστηριότητας μέσα στη χρήση, το τέλος επιτηδεύματος περιορίζεται ανάλογα με τους μήνες λειτουργίας της επιχείρησης ή της άσκησης του επαγγέλματος. Χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των 15 ημερών λογίζεται ως μήνας.
4) Εξαιρούνται από τις υποχρεώσεις καταβολής του τέλους, εκτός εάν πρόκειται για τουριστικούς τόπους, οι εμπορικές επιχειρήσεις και ελεύθεροι επαγγελματίες που ασκούν τη δραστηριότητά τους σε χωριά με πληθυσμό έως 500 κατοίκους και σε νησιά κάτω από 3.100 κατοίκους. Επίσης εξαιρούνται ατομικές εμπορικές επιχειρήσεις και η ατομική άσκηση ελευθέριου επαγγέλματος, εφόσον δεν έχουν παρέλθει 5 έτη από την πρώτη έναρξη εργασιών, καθώς και οι περιπτώσεις ατομικών επιχειρήσεων εφόσον για τον επιτηδευματία υπολείπονται 3 έτη από το έτος της συνταξιοδότησής του. Ως έτος συνταξιοδότησης νοείται το 65ο έτος της ηλικίας.
5) Ειδικά για τα φυσικά πρόσωπα που ασκούν επιχείρηση ή επάγγελμα το τέλος επιτηδεύματος βεβαιώνεται και εμφανίζεται στο εκκαθαριστικό σημείωμα υπολογισμού του φόρου εισοδήματος κάθε φορολογικού έτους. Εξοφλείται δε μαζί με τυχόν επιβαρύνσεις φόρου εισοδήματος και ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης σε 3 δόσεις, η πρώτη εκ των οποίων λήγει στο τέλος Ιουλίου, η δεύτερη στο τέλος Σεπτεμβρίου και η τρίτη στο τέλος Νοεμβρίου του έτους υποβολής της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος.
6) Το τέλος επιτηδεύματος δεν αφαιρείται από το συνολικό εισόδημα ή από τον φόρο εισοδήματος των φυσικών προσώπων που ασκούν επιχείρηση ή επάγγελμα και δεν εκπίπτει από τα ακαθάριστα έσοδα των νομικών προσώπων.

Διακοπή δραστηριότητας
Σε κάθε περίπτωση κατά την οποία ένας επιχειρηματίας ή ένας ελεύθερος επαγγελματίας έχει διακόψει τη δραστηριότητά του για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο του έτους, δηλαδή σε χρήσεις πριν από το 2017, αλλά δεν έχει υποβάλει μέχρι σήμερα δήλωση διακοπής στην αρμόδια ΔΟΥ, το υπουργείο Οικονομικών παρέχει τη δυνατότητα απαλλαγής από το τέλος επιτηδεύματος για το χρονικό διάστημα που μεσολάβησε από την πραγματική ημερομηνία διακοπής της δραστηριότητας μέχρι και σήμερα επιτρέποντας την υποβολή εκπρόθεσμης δήλωσης διακοπής στην οποία θα πρέπει να αναγράφεται ο πραγματικός χρόνος παύσης εργασιών. Στην περίπτωση αυτή πάντως ο φορολογούμενος δεν απαλλάσσεται από την υποχρέωση να καταβάλει το πρόστιμο των 100 ευρώ, το οποίο προβλέπει ο Κώδικας Φορολογικών Διαδικασιών για την παράβαση της εκπρόθεσμης υποβολής δήλωσης πληροφοριακού χαρακτήρα.

Σύμφωνα, ειδικότερα, με την ισχύουσα νομοθεσία (με βάση τις διατάξεις του άρθρου 31 του ν. 3986/2011 που θα εφαρμοστούν και φέτος):
1) Οι επιτηδευματίες και οι ασκούντες ελευθέριο επάγγελμα υποχρεούνται σε καταβολή ετήσιου τέλους επιτηδεύματος, το οποίο ανέρχεται σε:
α) 800 ευρώ ετησίως, για νομικά πρόσωπα που ασκούν εμπορική επιχείρηση και έχουν την έδρα τους σε τουριστικούς τόπους και σε πόλεις ή χωριά με πληθυσμό έως 200.000 κατοίκους,
β) 1.000 ευρώ ετησίως, για νομικά πρόσωπα που ασκούν εμπορική επιχείρηση και έχουν την έδρα τους σε πόλεις με πληθυσμό πάνω από 200.000 κατοίκους,
γ) 650 ευρώ ετησίως, για ατομικές εμπορικές επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες,
δ) 600 ευρώ ετησίως, για κάθε υποκατάστημα.
Ειδικά για τις Αστικές μη Κερδοσκοπικές Εταιρείες καθώς και για τους εργαζόμενους με «μπλοκάκια», δηλαδή τα φυσικά πρόσωπα που το εισόδημά τους προέρχεται από ατομική επιχείρηση παροχής υπηρεσιών ή ελευθέριο επάγγελμα και έχουν έγγραφη σύμβαση με μέχρι 3 φυσικά ή και νομικά πρόσωπα, ή το 75% των ακαθάριστων εσόδων τους προέρχεται από 1 φυσικό ή νομικό πρόσωπο, τα ποσά του τέλους επιτηδεύματος, ανέρχονται σε:
α) 400 ευρώ ετησίως, εφόσον η έδρα βρίσκεται σε τουριστικό τόπο ή σε πόλεις-χωριά με πληθυσμό έως 200.000 κατοίκους,
β) 500 ευρώ ετησίως, εφόσον η έδρα βρίσκεται σε πόλη με πληθυσμό πάνω από 200.000 κατοίκους.
Η περιοχή του νομού Αττικής λογίζεται ως μια πόλη, καθώς και το Πολεοδομικό Συγκρότημα Θεσσαλονίκης.
2) Εξαιρούνται από την επιβολή του τέλους επιτηδεύματος τα πρόσωπα που ασκούν ατομική εμπορική επιχείρηση ή ελευθέριο επάγγελμα και παρουσιάζουν αναπηρία ίση ή μεγαλύτερη του 80%.
3) Σε περίπτωση διακοπής της δραστηριότητας μέσα στη χρήση, το τέλος επιτηδεύματος περιορίζεται ανάλογα με τους μήνες λειτουργίας της επιχείρησης ή της άσκησης του επαγγέλματος. Χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των 15 ημερών λογίζεται ως μήνας.
4) Εξαιρούνται από τις υποχρεώσεις καταβολής του τέλους, εκτός εάν πρόκειται για τουριστικούς τόπους, οι εμπορικές επιχειρήσεις και ελεύθεροι επαγγελματίες που ασκούν τη δραστηριότητά τους σε χωριά με πληθυσμό έως 500 κατοίκους και σε νησιά κάτω από 3.100 κατοίκους. Επίσης εξαιρούνται ατομικές εμπορικές επιχειρήσεις και η ατομική άσκηση ελευθέριου επαγγέλματος, εφόσον δεν έχουν παρέλθει 5 έτη από την πρώτη έναρξη εργασιών, καθώς και οι περιπτώσεις ατομικών επιχειρήσεων εφόσον για τον επιτηδευματία υπολείπονται 3 έτη από το έτος της συνταξιοδότησής του. Ως έτος συνταξιοδότησης νοείται το 65ο έτος της ηλικίας.
5) Ειδικά για τα φυσικά πρόσωπα που ασκούν επιχείρηση ή επάγγελμα το τέλος επιτηδεύματος βεβαιώνεται και εμφανίζεται στο εκκαθαριστικό σημείωμα υπολογισμού του φόρου εισοδήματος κάθε φορολογικού έτους. Εξοφλείται δε μαζί με τυχόν επιβαρύνσεις φόρου εισοδήματος και ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης σε 3 δόσεις, η πρώτη εκ των οποίων λήγει στο τέλος Ιουλίου, η δεύτερη στο τέλος Σεπτεμβρίου και η τρίτη στο τέλος Νοεμβρίου του έτους υποβολής της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος.
6) Το τέλος επιτηδεύματος δεν αφαιρείται από το συνολικό εισόδημα ή από τον φόρο εισοδήματος των φυσικών προσώπων που ασκούν επιχείρηση ή επάγγελμα και δεν εκπίπτει από τα ακαθάριστα έσοδα των νομικών προσώπων.

Διακοπή δραστηριότητας
Σε κάθε περίπτωση κατά την οποία ένας επιχειρηματίας ή ένας ελεύθερος επαγγελματίας έχει διακόψει τη δραστηριότητά του για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο του έτους, δηλαδή σε χρήσεις πριν από το 2017, αλλά δεν έχει υποβάλει μέχρι σήμερα δήλωση διακοπής στην αρμόδια ΔΟΥ, το υπουργείο Οικονομικών παρέχει τη δυνατότητα απαλλαγής από το τέλος επιτηδεύματος για το χρονικό διάστημα που μεσολάβησε από την πραγματική ημερομηνία διακοπής της δραστηριότητας μέχρι και σήμερα επιτρέποντας την υποβολή εκπρόθεσμης δήλωσης διακοπής στην οποία θα πρέπει να αναγράφεται ο πραγματικός χρόνος παύσης εργασιών. Στην περίπτωση αυτή πάντως ο φορολογούμενος δεν απαλλάσσεται από την υποχρέωση να καταβάλει το πρόστιμο των 100 ευρώ, το οποίο προβλέπει ο Κώδικας Φορολογικών Διαδικασιών για την παράβαση της εκπρόθεσμης υποβολής δήλωσης πληροφοριακού χαρακτήρα.