Σε εξέλιξη είναι η διαδικασία για τις φορολογικές δηλώσεις, με τη σχετική προθεσμία να λήγει στις 31 Ιουλίου και ώρα 15:00: Την ίδια ημέρα και μέχρι και λίγο πριν τα μεσάνυχτα ηλεκτρονικά θα πρέπει να γίνει η εξόφληση της α’ δόσης του φόρου που τυχόν έχει προκύψει. Σε αυτό το πλαίσιο νέοι που συμπλήρωσαν τα 18 τους χρόνια θα πρέπει να κάνουν την πρώτη τους δήλωση. Υπάρχουν πάντως και εκείνοι που εξαιρούνται της συγκεκριμένης υποχρέωσης.
Γράφει ο Βαγγέλης Δουράκης
Υπάρχει μία «κόκκινη γραμμή» που χωρίζει τους 18χρονους που επιβάλλεται να υποβάλουν φορολογική δήλωση φέτος, από τους συνομήλικούς τους που δεν έχουν την ίδια υποχρέωση: Αυτοί που πρέπει να την υποβάλουν είναι όσοι έχουν «κλείσει» τα 18 έτη έως και τις 31 Δεκεμβρίου του 2022. Πρέπει να το πράξουν μάλιστα ακόμη και εάν έχουν έναν τραπεζικό λογαριασμό που τους αποδίδει μερικά μόνον λεπτά του ευρώ σε τόκους. Και βέβαια το πρώτο πράγμα που θα πρέπει να κάνουν είναι να εκδώσουν ΑΦΜ.
Η διαδικασία έκδοσης ΑΦΜ και κλειδάριθμου για 18άρηδες
Όπως προβλέπεται από την ισχύουσα νομοθεσία υποχρεούνται να υποβάλουν φέτος δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος, νέοι οι οποίοι έχουν κλείσει μέχρι και τις 31-12-2022, το 18ο έτος της ηλικίας τους, εφόσον έχουν να δηλώσουν οποιουδήποτε ύψους πραγματικό ή τεκμαρτό εισόδημα.
Όσοι υποβάλουν για πρώτη φορά δήλωση πρέπει να εκδώσουν ΑΦΜ ψηφιακά μέσω τηλεδιάσκεψης, διαδικασία που περιλαμβάνει τα ακόλουθα βήματα:
- Είσοδος στην υπηρεσία μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης (myaadelive.gov.gr)
- Συμπλήρωση των απαραίτητων στοιχείων στην ψηφιακή αίτηση Απόκτησης ΑΦΜ και λήψη αριθμού καταχώρησης
- Επιλογή της ημέρας και ώρας για ραντεβού με εκπρόσωπο της ΑΑΔΕ
- Σύνδεση μέσω βιντεοκλήσης, όπου -μετά τη διαδικασία ταυτοποίησης- λαμβάνεται ο ΑΦΜ, ενώ η σχετική βεβαίωση αποστέλλεται ως ηλεκτρονικό έγγραφο
Με την εισαγωγή της απόκτησης ΑΦΜ στην υπηρεσία myAADElive, ολοκληρώνεται η πρώτη διαδικασία του ελληνικού Δημοσίου για εξ αποστάσεως ταυτοποίηση πολιτών (digital onboarding). Στην ίδια βιντεοκλήση, ο πολίτης μπορεί να πάρει και κλειδάριθμο.
Ποιοι 18άρηδες είναι υποχρεωμένοι να υποβάλουν δήλωση
Δήλωση φόρου εισοδήματος θα υποβάλουν λοιπόν φέτος και οι νέοι που έχουν συμπληρώσει τα 18 έτη και ασχέτως αν είναι εξαρτώμενα μέλη (φοιτητές, μαθητές κ.λπ.) εφόσον το προηγούμενο έτος (2022) απέκτησαν έστω και 0,01 ευρώ εισόδημα (π.χ. από τόκους καταθέσεων).
Αυτό σημαίνει ότι, όσων είχαν ανοίξει οι γονείς τους ένα λογαριασμό στην τράπεζα, στο όνομα των παιδιών, είναι υποχρεωμένοι να υποβάλλουν δήλωση, εφόσον τους πιστωθούν τόκοι έστω και 1 λεπτού το ευρώ.
Επίσης, οι νέοι που συμπλήρωσαν το 18ο έτος, εντός του 2022, υποχρεούνται φέτος να υποβάλουν ξεχωριστή φορολογική δήλωση, εφόσον:
- Δεν συγκατοικούν στο ίδιο σπίτι με τους γονείς τους αλλά διαμένουν σε κατοικία στην οποία κατέχουν έστω ένα μικρό ποσοστό πλήρους κυριότητας ή επικαρπίας ή σε κτίσμα το οποίο του παραχωρήθηκε δωρεάν από τους γονείς του ή από κάποιον φίλο του.
- Κατέχουν οποιοδήποτε άλλο περιουσιακό στοιχείο που λαμβάνεται υπόψη ως τεκμήριο διαβίωσης, όπως αυτοκίνητο, μοτοσικλέτα, σκάφος κ.λπ.
- Απέκτησαν εντός του 2022 οποιασδήποτε μορφής εισόδημα, όπως από μισθούς, επιδόματα, ενοίκια, αγροτικές ή επιχειρηματικές δραστηριότητες, υπεραξίες από μετοχές, ομόλογα, αμοιβαία κεφάλαια κ.λπ.
- Ίδρυσε εντός του 2022 επιχείρηση στο όνομά του
- Έκανε εντός του 2022 έναρξη ελευθέριου επαγγέλματος.
- Είναι έγγαμος ή έγγαμη την στιγμή της υποβολής της φορολογικής δήλωσης.
«Φουσκώνει» το τεκμήριο των γονέων
Το γεγονός όμως ότι ο 18άρης που μένει με τους γονείς του και έχει εισόδημα από τόκους 1 λεπτό του ευρώ, αναγκάζεται να υποβάλλει φορολογική δήλωση, μπορεί να προκαλέσει «θέμα» στους γονείς με φόντο την ενεργοποίηση των τεκμηρίων.
Γιατί μπορεί για το 1 λεπτό των τόκων όπως είναι φυσικό να μην φορολογείται, αλλά η Εφορία θα του καταλογίσει την ελάχιστη τεκμαρτή δαπάνη των 3.000 ευρώ.
Και μπορεί για το τεκμήριο των 3.000 ευρώ να μην φορολογηθεί, αλλά το συγκεκριμένο ποσό της τεκμαρτής δαπάνης του τέκνου, θα προσαυξήσει ισόποσα το τεκμαρτό εισόδημα των γονιών του!
Έτσι, αν το πραγματικό εισόδημα του γονέα είναι χαμηλότερο από το άθροισμα των τεκμαρτών δαπανών, τότε θα επιβαρυνθεί ανάλογα, με έξτρα φόρο εισοδήματος, λόγω του τεκμηρίου των 3.000 ευρώ του τέκνου.
Ποιοι 18αρηδες εξαιρούνται
Αντίθετα, δεν έχουν υποχρέωση να υποβάλουν δήλωση φέτος, μόνο οι νέοι οι οποίοι συμπλήρωσαν τα 18 έτη ηλικίας εντός του 2022 και κατά το προηγούμενο έτος δεν είχαν καθόλου εισοδήματα ούτε από τόκους, ούτε κατείχαν περιουσιακά στοιχεία που να αποτελούν τεκμήρια (κατοικία, αυτοκίνητο κλπ), εφόσον φιλοξενήθηκαν σε σπίτια γονέων, άλλων συγγενών ή φίλων, ή εφόσον είναι φοιτητές και λόγω σπουδών διαμένουν με ενοίκιο σε άλλη πόλη από αυτήν στην οποία ζουν οι γονείς τους.