Οι προϋποθέσεις συνταξιοδότησης με καθεστώς διαδοχικής ασφάλισης

Το “Έθνος – Συντάξεις
και Ασφάλιση” ετοίμασε έναν αναλυτικό οδηγό για το νέο καθεστώς διαδοχικής με
έξι συχνές ερωτήσεις – απαντήσεις.

1
Διατηρούνται με τον νέο νόμο οι προϋποθέσεις
που καθιστούν τον τελευταίο φορέα αρμόδιο για να κρίνει και να χορηγήσει
τη σύνταξη ;

Με το νέο νόμο εξακολουθούν να ισχύουν οι προϋποθέσεις καθορισμού
αρμόδιου φορέα όπως ίσχυαν . Η διαδικασία που ακολουθείται σε περίπτωση δύο
ταμείων ασφάλισης για αίτημα σύνταξης λόγω γήρατος έχει ως εξής:

α) Κρίση με τις διατάξεις της νομοθεσίας του τελευταίου φορέα σε α
φάση.

Για να
χορηγήσει σύνταξη γήρατος ο Ε.Φ.Κ.Α. πρέπει στην ασφάλιση του τελευταίου
ενταχθέντα φορέα:

Να
πραγματοποιήθηκαν πέντε έτη ή 1.500 ημέρες εργασίας, εκ των οποίων 20 μήνες ή
500 ημέρες αντίστοιχα κατά την τελευταία πενταετία πριν τη διακοπή της
απασχόλησης ή την υποβολή της αίτησης για σύνταξη λόγω γήρατος.

Να
πληρούνται οι διατάξεις της νομοθεσίας του τελευταίου ενταχθέντα φορέα με
ολόκληρο το χρόνο της διαδοχικής ασφάλισης.

β
)Κρίση με τις διατάξεις της
νομοθεσίας του προηγουμένου φορέα

Aν σε πρώτη φάση δεν πληρούνται
οι προϋποθέσεις του τελευταίου φορέα το αίτημα συνταξιοδότησης απορρίπτεται και
διαβιβάζεται για να κριθεί από τον φορέα
στον οποίο ο ασφαλισμένος πραγματοποίησε το μεγαλύτερο αριθμό ημερών εργασίας
κατά φθίνουσα σειρά .

γ
)Κρίση με τις διατάξεις του τελευταίου φορέα σε β φάση .

Αν
τελικά δεν συγκεντρώνει ο ασφαλισμένος τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης που
προβλέπει η νομοθεσία του προηγούμενου
φορέα, τότε καθίσταται αρμόδιος και πάλι ο τελευταίος ενταχθείς φορέας εφόσον ο
ασφαλισμένος πραγματοποίησε στην ασφάλιση του:

• 1.000 ημέρες εργασίας ή 40 μήνες ασφάλισης, από τις οποίες 300 ημέρες εργασίας
ή 12 μήνες την τελευταία πενταετία πριν τη διακοπή της απασχόλησης ή την
υποβολή της αίτησης για σύνταξη λόγω γήρατος

• 300 ημέρες εργασίας οποτεδήποτε για σύνταξη λόγω γήρατος.

2 Ποιοι χρόνοι ασφάλισης λαμβάνονται υπόψη για την συμπλήρωση των
προϋποθέσεων αρμοδιότητας;

Χρόνος
ασφάλισης που λαμβάνεται υπόψη για την πλήρωση των προϋποθέσεων αρμοδιότητας
είναι ο χρόνος υποχρεωτικής ή προαιρετικής ασφάλισης, καθώς και ο χρόνος
αναγνώρισης στρατιωτικής υπηρεσίας ο οποίος λαμβάνεται υπόψη μόνο:

• για την συμπλήρωση των 1.500 ή 1.000 ημερών ασφάλισης

• για τις 300 της τελευταίας 5ετίας στις περιπτώσεις αναπηρίας και θανάτου μόνο
αν συμπίπτει χρονικά.

Oι χρόνοι επιδότησης λόγω
ανεργίας ή ασθενείας ή συνταξιοδότησης λόγω αναπηρίας, υπολογίζονται μεν για
την θεμελίωση του δικαιώματος (σε όσους εντασσόμενους φορείς ίσχυαν) αλλά δεν
λαμβάνονται υπόψη για την συμπλήρωση των προϋποθέσεων αρμοδιότητας.

3.Με
ποιον τρόπο γίνεται η κατοχύρωση του δικαιώματος σε περίπτωση διαδοχικής ασφάλισης;

Με τον νέο νόμο, προκειμένου να διαπιστωθεί η κατοχύρωση
συνταξιοδοτικού δικαιώματος στο τελευταίο φορέα, δεν εξετάζεται πλέον εάν κατά
το έτος της εκ νέου επανασύνδεσης του ασφαλισμένου με τον τελευταίο φορέα συντρέχουν οι προϋποθέσεις
συνταξιοδότησης που απαιτούνται κατά περίπτωση, άλλα εάν οι προϋποθέσεις αυτές συντρέχουν συνολικά στους δύο η τρεις
φορείς ασφάλισης.

Με τον νέο νόμο όλος ο χρόνος ασφάλισης θεωρείται ενιαίος και συνεπώς
η κατοχύρωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος μπορεί να λειτουργεί αναδρομικά
και ο ασφαλισμένος μπορεί με τον τρόπο
αυτόν να θεμελιώσει πολλά χρόνια νωρίτερα συνταξιοδοτικό δικαίωμα.

Με τον νέο νόμο οι διατάξεις της διαδοχικής ασφάλισης
επαναπροσδιορίζονται στον αρχικό τους
στόχο που είναι η προστασία των δικαιωμάτων του ασφαλισμένου που έχει ασφάλιση
σε περισσότερα του ενός ταμεία και όχι η τιμωρία του για αυτό, όπως συνέβαινε
μέχρι πρόσφατα.

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ

1.

Άνδρας γεννημένος το 1960
,ασφαλισμένος αρχικά στο πρώην ΙΚΑ ,και έπειτα στον πρώην ΟΑΕΕ έχει μέχρι το 2011 συνολικά στα δύο ταμεία
9500 ημέρες ασφάλισης . Το 2013 εισέρχεται και πάλι στην ασφάλιση του
πρώην ΙΚΑ όπου ασφαλίζεται μέχρι το 2014.

Με το προηγούμενο καθεστώς της διαδοχικής.

Ο ασφαλισμένος θα κατοχύρωνε
συνταξιοδοτικό δικαίωμα με τις προϋποθέσεις του έτους 2013 (έτους επανόδου του
στο πρώην ΙΚΑ) και Θα μπορούσε να
συνταξιοδοτηθεί σε ηλικία 62 ετών και με
40 χρόνια ασφάλισης .Επειδή όμως δεν ήταν δυνατόν να συμπληρώσει 40 χρόνια
ασφάλισης θα συνταξιοδοτούνταν σε ηλικία
67 ετών .

Με τον νέο νόμο

Ο ασφαλισμένος εφόσον αναγνωρίσει πλασματικά για να συμπληρώσει μέχρι
το 2011 τις 10500 ΗΑ θα κατοχυρώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα με τις προϋποθέσεις του έτους 2011,έτους που
συμπληρώνει τις απαιτούμενες χρονικές προϋποθέσεις με τον χρόνο διαδοχικής ασφάλισης του στα δύο
ταμεία και ανεξάρτητα από το ταμείο που είναι τελευταία ασφαλισμένος.
Συνεπώς θα συνταξιοδοτηθεί σε ηλικία 60 ετών με 10800 ΗΑ
καθώς το 58ο έτος το συμπληρώνει το 2018 .Θα συνταξιοδοτηθεί δηλ
επτά χρόνια νωρίτερα .

2.

Μητέρα γεννημένη το 1965
ασφαλισμένη αρχικά στο πρώην ΙΚΑ και στην συνέχεια στο πρώην ΟΑΕΕ
μέχρι το 2009 είχε ανήλικο παιδί και 5500 ΗΑ. Το 2011 εισέρχεται και
πάλι στην ασφάλιση του πρώην ΙΚΑ και
πραγματοποιεί 500 ημέρες αλλά το παιδί της έχει ήδη ενηλικιωθεί το 2010.

Με το προηγούμενο καθεστώς της διαδοχικής.

Η ασφαλισμένη δεν κατοχύρωνε συνταξιοδοτικό δικαίωμα σαν μητέρα
ανηλίκου γιατί κρινόταν με τις
προϋποθέσεις του 2011 ,του έτους επανασύνδεσης και δεν είχε τότε ανήλικο παιδί
.Η ασφαλισμένη θα μπορούσε να συνταξιοδοτηθεί σε ηλικία 67 ετών με πλήρη
σύνταξη η 62 ετών με μειωμένη .

Με τον νέο νόμο

Η ασφαλισμένη θα κατοχυρώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα με τις προϋποθέσεις του έτους 2009,έτους που
συμπλήρωσε τις απαιτούμενες χρονικές προϋποθέσεις με τον χρόνο διαδοχικής ασφάλισης της στα δύο
ταμεία και είχε και ανήλικο παιδί και
μπορεί πλέον να συνταξιοδοτηθεί με μειωμένη σύνταξη άμεσα καθώς το 50ο
έτος το συμπλήρωσε ήδη από το α εξάμηνο του 2015.

4 Πως
υπολογίζεται το ποσό της σύνταξης με τις
διατάξεις της διαδοχικής;

Με το νέο καθεστώς εφαρμόζεται ο ενιαίος τρόπος υπολογισμού του ποσού
της σύνταξης που ισχύει για όλους τους ασφαλισμένους με βάση τις συντάξιμες
αποδοχές ,το εισόδημα και τα ίδια ποσοστά αναπλήρωσης για όλους.

Το ποσό της σύνταξης συνεπώς δεν θα αποτελείται πλέον από
επιμέρους τμηματικά ποσά για τον χρόνο
ασφάλισης σε κάθε πρώην Ταμείο. Αντίθετα θα χορηγείται πλήρες για το σύνολο του διαδοχικού χρόνου ασφάλισης χωρίς τις μειώσεις που επιβάλλονταν με το προηγούμενο καθεστώς.

Με τον τρόπο αυτόν ευνοείται
μεγάλος αριθμός ασφαλισμένων κυρίως του δημοσίου που ελάμβαναν μειωμένη σύνταξη με διαδοχική
λόγω μη θεμελίωσης ορίου ηλικίας στους ενδιάμεσους φορείς ασφάλισης.(πχ ΙΚΑ
,ΟΑΕΕ ).

Παράδειγμα

Aσφαλισμένος
στο Δημόσιο πατέρας ανηλίκου συμπληρώνει 25ετία το 2011 με τον χρόνο ασφάλισης
που είχε αρχικά στο ΙΚΑ .Ο ασφαλισμένος έχει τη δυνατότητα να συνταξιοδοτηθεί
σε ηλικία 58 ετών και 5 μηνών (το 2017
συμπληρώνει το 52ο έτος) από το δημόσιο .Με το προηγούμενο καθεστώς
της διαδοχικής μπορούσε να λάβει το ποσό της τμηματικής σύνταξης του ΙΚΑ είτε
μειωμένο είτε πλήρες με τη συμπλήρωση του 67ου έτους .Με το νέο νόμο
θα λάβει ενιαίο πλήρες ποσό σε ηλικία 58
ετών και 5 μηνών δηλαδή σε όριο
ηλικίας που ισχύει στο ταμείο που θεμελιώνει δικαίωμα .

5.Εξακολουθεί
η όχι να ισχύει η δυνατότητα επιλογής του συνυπολογισμού του διαδοχικού χρόνου
ασφάλισης;

H εφαρμογή των διατάξεων της
διαδοχικής ασφάλισης δεν είναι υποχρεωτική για τους χρόνους που έχουν
πραγματοποιηθεί έως 31/12/2016. Eξακολουθεί δηλαδή να παρέχεται η δυνατότητα στον
ασφαλισμένο να επιλέξει το συνυπολογισμό ή μη του χρόνου διαδοχικής που έχει
διανύσει σε κάποιον από τους ενταχθέντες στον Ε.Φ.Κ.Α. φορείς, υπό την
προϋπόθεση ότι μετά την 1/1/2017 δεν ασφαλίζεται στον Ε.Φ.Κ.Α. για
δραστηριότητα που υπάγεται στην ασφάλιση του αντίστοιχου πρώην φορέα. Δεν είναι
δυνατή η προσμέτρηση μόνο μέρους του χρόνου.

Παράδειγμα:
Ασφαλισμένος που έχει χρόνο ασφάλισης στο πρώην
Ν.Α.Τ. το έτος 1980 (3 μήνες) καθώς και στον τ. Ο.Α.Ε.Ε. και τ. Ι.Κ.Α.. δύναται
να επιλέξει να μη συνυπολογίσει τον χρόνο του τ. Ν.Α.Τ. στην αίτησή του για
συνταξιοδότηση που θα υποβάλλει στον Ε.Φ.Κ.Α..

Εάν,
όμως, έχει διανύσει και χρόνο ως ναυτικός μετά την 1/1/2017 ασφαλιστέο στον
Ε.Φ.Κ.Α. (π.χ. 2 μήνες), δεν δύναται να αποποιηθεί το χρόνο αυτό (των 3 μηνών
του έτους 1980) αλλά πρέπει να συνυπολογιστεί όλος ο χρόνος που διένυσε ως
ναυτικός πριν και μετά την 1/1/2017.

Συνεπώς,
δεν δύναται να γίνει αποποίηση χρόνου ασφάλισης που έχει διανυθεί μετά την
1/1/2017 στον Ε.Φ.Κ.Α..

6 Σε περιπτώσεις παράλληλης ασφάλισης μπορεί ο ασφαλισμένος να επιλέξει το χρόνο που
επιθυμεί να συνυπολογιστεί και το φορέα με τις προϋποθέσεις του οποίου
επιθυμεί να συνταξιοδοτηθεί ;

Στις
περιπτώσεις που έχει διανυθεί παράλληλος χρόνος ασφάλισης σε περισσότερους του
ενός ενταχθέντες στον Ε.Φ.Κ.Α. Φορείς, ο ασφαλισμένος μπορεί να επιλέξει, για
το παράλληλο αυτό διάστημα, το χρόνο ασφάλισης που επιθυμεί να συνυπολογίσει
σύμφωνα με τις διατάξεις της διαδοχικής.

Για τον
διαδοχικά ασφαλισμένο που κατά τη λήξη της υποχρεωτικής ασφάλισής του μετά την
1/1/2017 προκύπτει πολλαπλή δραστηριότητα και κατά συνέπεια παράλληλη ασφάλιση
δύναται να επιλέξει τις προϋποθέσεις του ενταχθέντα φορέα με τις οποίες
επιθυμεί να συνταξιοδοτηθεί .

Παράδειγμα:

Διαδοχικά
ασφαλισμένος στο τ. Ι.Κ.Α. έως 2015 και ασφαλισμένος από 2015 έως 2019
παράλληλα στο τ. Ε.Τ.Α.Α. (τ. Τ.Σ.Μ.Ε.Δ.Ε.) και Δημόσιο. Η λήξη της
υποχρεωτικής ασφάλισής του τον βρίσκει μετά την 1/1/2017 σε καθεστώς παράλληλης
ασφάλισης.

Ο εν
λόγω διαδοχικά ασφαλισμένος δύναται να επιλέξει τις ευνοϊκότερες προϋποθέσεις
με τις οποίες θα συνταξιοδοτηθεί , το δε ανταποδοτικό μέρος της σύνταξης θα
υπολογίζεται λαμβάνοντας υπόψη το σύνολο των εισφορών που έχουν καταβληθεί κατά
την κρίσιμη περίοδο(από το 2002 και μετά) καθώς
ο χρόνος παράλληλης
ασφάλισης μπορεί να χρησιμοποιηθεί για προσαύξηση της σύνταξης
.