Το «όπλο» των κατασχέσεων τραπεζικών καταθέσεων, μισθών, ενοικίων, ακινήτων και κινητών περιουσιακών στοιχείων επιστρατεύει και πάλι το υπουργείο Οικονομικών που βλέπει τα ληξιπρόθεσμα χρέη να έχουν εκτοξευθεί στα 88,5 δισ. ευρώ, τα φορολογικά έσοδα να εμφανίζουν «τρύπα», ενώ εκφράζονται ήδη φόβοι για νέα έκρηξη των απλήρωτων φόρων τους επόμενους μήνες όταν οι φορολογούμενοι θα κληθούν να πληρώσουν τα νέα εκκαθαριστικά των δηλώσεων, τον αυξημένο ΕΝΦΙΑ, τα νέα τέλη κυκλοφορίας.
Σε καθημερινή βάση τα δικαστικά τμήματα των εφοριών στέλνουν στις τράπεζες τουλάχιστον 1.200 ηλεκτρονικά κατασχετήρια τραπεζικών λογαριασμών ακόμη και σε όσους χρωστούν στην εφορία μικροποσά.
Οι τράπεζες με το που λάβουν ηλεκτρονικά τα ειδοποιητήρια προχωρούν άμεσα στη δέσμευση των ποσών που βρίσκουν στους τραπεζικούς λογαριασμούς των φορολογούμενων που χρωστούν στο Δημόσιο και στη συνέχεια «σηκώνουν» καταθέσεις που μπορεί να προέρχονται από μισθούς, συντάξεις, ενοίκια, αποταμιεύσεις.
Το εντυπωσιακό, μάλιστα σύμφωνα με την Ημερησία, είναι ότι ο ίδιος ο οφειλέτης βρίσκεται προ εκπλήξεως καθώς δεν γνωρίζει τίποτα για τη διαδικασία, αφού η εφορία δεν του κοινοποιεί την απόφαση της κατάσχεσης.
Απλώς το μαθαίνει όταν πάει στην τράπεζα. Η κατάσχεση απαιτήσεων στα χέρια τρίτων θεωρείται από τις υπηρεσίες του υπουργείου Οικονομικών το πιο πρόσφορο μέτρο αναγκαστικής είσπραξης, καθώς μπορεί να επιβληθεί με πιο γρήγορη διαδικασία σε σύγκριση με οποιοδήποτε άλλο, όπως η κατάσχεση κινητών ή ακινήτων περιουσιακών στοιχείων του οφειλέτη.
Μάλιστα είναι το πιο αποδοτικό καθώς μπορεί να εφαρμοστεί με διαδικασία η οποία δεν γνωστοποιείται άμεσα στον οφειλέτη, με συνέπεια ο τελευταίος να μην έχει τη δυνατότητα να αντιδράσει για να την αποτρέψει.
Η διαδικασία της κατάσχεσης γίνεται ως εξής: από τη στιγμή που η εφορία διαπιστώσει ότι ένας φορολογούμενος δεν πληρώνει τη δόση του για πάνω από τρεις μήνες η ρύθμιση στην οποία έχει υπαχθεί ακυρώνεται και ξεκινάει η διαδικασία δέσμευσης λογαριασμών.
Τα δικαστικά τμήματα των ΔΟΥ αποστέλλουν ηλεκτρονικά κατασχετήρια σε όλες τις τράπεζες με την εντολή να δεσμευτούν τραπεζικές καταθέσεις μέχρι του οφειλόμενου ποσού, με την προϋπόθεση βέβαια ότι στον λογαριασμό υπάρχουν καταθέσεις. Η κάθε τράπεζα είναι υποχρεωμένη αυτομάτως να ελέγξει τα αρχεία της και να δεσμεύσει οτιδήποτε έχει στην κατοχή του ο πολίτης το αργότερο μέσα σε δυο ημέρες. Η κατάσχεση ολοκληρώνεται μέσα σε 5 εργάσιμες ημέρες από την αποστολή του ηλεκτρονικού κατασχετηρίου.
Καταθέσεις
Για οποιοδήποτε ποσό ληξιπρόθεσμου χρέους προς το Δημόσιο η εφορία έχει δικαίωμα να «σηκώσει» ποσά από τις καταθέσεις του οφειλέτη στις τράπεζες. Εξαιρούνται τα ακόλουθα ποσά:
• Μισθοί, συντάξεις και λοιπά βοηθήματα καταβαλλόμενα τακτικά από ασφαλιστικά ταμεία, εφόσον έχουν κατατεθεί σε έναν συγκεκριμένο λογαριασμό μισθοδοσίας, ο οποίος έχει δηλωθεί ηλεκτρονικά από τον οφειλέτη, στη Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων. Στην περίπτωση αυτή ισχύει ακατάσχετο όριο 1.000 ευρώ.
• Ορισμένα κοινωνικά επιδόματα, όπως το επίδομα ανεργίας που καταβάλλεται από τον ΟΑΕΔ, τα επιδόματα τέκνων και τα ειδικά επιδόματα τριτέκνων και πολυτέκνων, που καταβάλλονται από τον ΟΓΑ. Για να μην κατασχεθούν τα ποσά αυτά ενόσω βρίσκονται κατατεθειμένα σε τραπεζικό λογαριασμό του οφειλέτη, θα πρέπει να μην υπερβαίνουν τα 1.000 ευρώ και ο λογαριασμός στον οποίο έχουν κατατεθεί να έχει δηλωθεί ηλεκτρονικά από τον οφειλέτη, ως «ο ένας και μοναδικός λογαριασμός για τον οποίο ισχύει ακατάσχετο όριο καταθέσεων».
• Οποιασδήποτε άλλης προέλευσης χρηματικό υπόλοιπο μέχρι 1.250 ευρώ σε για έναν και μοναδικό ατομικό ή κοινό λογαριασμό και σε ένα μόνο πιστωτικό ίδρυμα.
Κατάσχεση ακινήτου
Η εφορία δικαιούται να κατάσχει ακίνητο για ληξιπρόθεσμο χρέος άνω των 500 ευρώ. Έτσι αν ένας φορολογούμενος χρωστάει στην εφορία οποιοδήποτε ποσό πάνω από 500 ευρώ (π.χ. ένα ποσό της τάξεως των 600 ή των 1.000 ευρώ) και δεν έχει καταθέσεις στις τράπεζες ούτε κάποια έσοδα ή εισοδήματα ή κινητά περιουσιακά στοιχεία που μπορούν να κατασχεθούν για να αποπληρωθεί η οφειλή, τότε υπάρχει πιθανότητα να εκδοθεί εντολή για κατάσχεση του σπιτιού του ή κάποιου άλλου ακινήτου. Ο νόμος προβλέπει ότι για ληξιπρόθεσμα χρέη προς το Δημόσιο άνω των 500 ευρώ δύνανται να επιβληθούν όλα τα εναλλακτικά αναγκαστικά μέτρα είσπραξης, συμπεριλαμβανομένων και των κατασχέσεων ακινήτων.
Κατάσχεση αυτοκίνητου, σκάφους
Η εφορία μπορεί να προχωρήσει σε κατάσχεση αυτοκινήτου, σκάφους ή οποιουδήποτε άλλου κινητού περιουσιακού στοιχείου, εφόσον ο φορολογούμενος χρωστάει πάνω από 500 ευρώ. Για ληξιπρόθεσμα χρέη προς το Δημόσιο άνω των 500 ευρώ επιτρέπεται στις φορολογικές αρχές να κατάσχουν οποιαδήποτε κινητά περιουσιακά στοιχεία των οφειλετών.
Μισθοί, εφάπαξ, ενοίκια
Για οποιοδήποτε ποσό ληξιπρόθεσμης οφειλής προς το Δημόσιο η εφορία έχει το δικαίωμα να κατάσχει τα ακόλουθα ποσά που τυχόν δικαιούται να εισπράξει ο οφειλέτης:
• Από ποσά μισθών, συντάξεων και ασφαλιστικών βοηθημάτων άνω των 1.000 και έως 1.500 ευρώ το μήνα επιτρέπεται η κατάσχεση στα χέρια του εργοδότη ή του ασφαλιστικού ταμείου ποσοστού 50% επί του τμήματος πάνω από τα 1.000 και μέχρι τα 1.500 ευρώ, ενώ για ποσά άνω των 1.500 ευρώ το μήνα επιτρέπεται η κατάσχεση του συνόλου του υπερβάλλοντος των 1.500 ευρώ.
• Το 1/2 οποιουδήποτε άλλου ασφαλιστικού βοηθήματος καταβάλλεται περιοδικά στον οφειλέτη, εφόσον αυτό υπερβαίνει τα 1.000 ευρώ. Σε κάθε περίπτωση το ποσό που απομένει μετά την κατάσχεση δεν μπορεί να είναι χαμηλότερο των 1.000 ευρώ.
• Το 1/5 των καταβαλλόμενων ημερομισθίων.
• Το ½ του εφάπαξ που καταβάλλεται από οποιοδήποτε ασφαλιστικό ταμείο, λόγω εξόδου από την υπηρεσία ή το επάγγελμα.
• Έως και το 100% των ενοικίων των οποίων επίκειται η είσπραξη, εφόσον ο οφειλέτης δικαιούται να λαμβάνει τέτοια εισοδήματα.
• Έως και το 100% των πάσης φύσεως αποζημιώσεων (π.χ. για ζημιά που υπέστη κάποιο ασφαλισμένο περιουσιακό στοιχείο του κ.λπ.)
• Έως και το 100% των πάσης φύσεως εισπράξεων από πωλήσεις προϊόντων ή οποιονδήποτε άλλων πραγμάτων (π.χ. ακινήτων, ΙΧ αυτοκινήτων, σκαφών κ.λπ.).
Οι κατασχέσεις των παραπάνω ποσών επιτρέπεται να γίνονται πριν την καταβολή τους στους δικαιούχους-οφειλέτες του Δημοσίου, δηλαδή ενώ τα ποσά αυτά βρίσκονται ακόμη στα χέρια εκείνων που πρόκειται να τα καταβάλουν (στα χέρια τρίτων, δηλαδή στα χέρια των εργοδοτών αν πρόκειται για μισθούς ή των ασφαλιστικών ταμείων αν πρόκειται για συντάξεις ή άλλες παροχές ή στα χέρια των ενοικιαστών αν πρόκειται για ενοίκια ή στα χέρια των αγοραστών αν πρόκειται για ποσά από πωλήσεις κ.λπ.).
Πότε αίρεται η κατάσχεση στα χέρια τρίτων
Σε καθημερινή βάση φεύγουν από τη Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων προειδοποιητικά ηλεκτρονικά ειδοποιητήρια σε όσους έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές με τα οποία καλούνται να τακτοποιήσουν να τις τακτοποιήσουν. Στο πρώτο πεντάμηνο του έτους email έλαβαν 319.840 φορολογούμενοι με συνολικές οφειλές 289,3 εκατ. ευρώ. Πολλοί έσπευσαν να εξοφλήσουν ή να ρυθμίσουν τα χρέη τους για να μην βρεθούν αντιμέτωποι με τις κατασχέσεις. Συνολικά από τα 289,3 εκατ. ευρώ εισπράχθηκαν 188,2 εκατ. ευρώ ή το 65,03%.
στο 