Του Τάσου Δασόπουλου
Ενώπιον μιας- ακόμη – συνολικής αλλαγής στο σύστημα με τα οποίο θα φορολογούνται από το 2016 τα εισοδήματα τους βρίσκονται περίπου 6 εκατομμύρια φορολογούμενοι κατ’ επιταγή του μνημονίου ΙΙΙ.
Κατά την χθεσινή άτυπη τελετή παράδοσης παραλαβής στο ΥΠΟΙΚ τόσο ο νέος υπουργός οικονομικών κ. Ευκλείδης Τσακαλώτος όσο και ο αναπληρωτής του, τέως υπηρεσιακός υπουργός οικονομικών κ. Γιώργος Χουλιαράκης χαρακτήρισαν τις αλλαγές που θα έρθουν ως μια ευκαιρία μιας πιο δίκαιης αναδιανομής εισοδήματος υπέρ των αδυνάτων.
Η αλήθεια είναι ότι η ευκαιρία για κάτι τέτοιο υπάρχει με βάση το σχεδιασμό του προγράμματος και τις τεράστιες αδικίες που ισχύουν με βάση το σημερινό σύστημα φορολογίας . Θα υπάρχουν όμως και κάποιες εξαιρέσεις όπως για παράδειγμα οι αγρότες οι οποίοι θα γίνουν σιγά- σιγά ελεύθεροι επαγγελματίες αν και οι προεκλογικές υποσχέσεις μιλούσαν για «αντισταθμιστικά» μέτρα. Ας δούμε όμως πρώτα , σε πολύ αδρές γραμμές τι ισχύει σήμερα:
– Το ετήσιο εισόδημα από μισθούς και συντάξεις φορολογείται με κλίμακα στην οποία τα πρώτα 9.545 ευρώ είναι αφορολόγητα, τα επόμενα 10.455 ευρώ φορολογούνται με 22%, τα επόμενα 5.000 ευρώ φορολογούνται με 30% και τυχόν υπερβάλλον ποσό εισοδήματος φορολογείται με 42%.
– Το ετήσιο εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα που ασκείται ατομικώς φορολογείται με 26% από το πρώτο ευρώ και μέχρι το επίπεδο των 50.000 ευρώ και με 33% πάνω από το επίπεδο των 50.000 ευρώ.
– Το ετήσιο εισόδημα από ενοίκια και λοιπά εισοδήματα από ακίνητα φορολογείται με 11% από το πρώτο ευρώ μέχρι το επίπεδο των 12.000 ευρώ και με 33% πάνω από το επίπεδο των 12.000 ευρώ.
– Το ετήσιο εισόδημα από γεωργική δραστηριότητα φορολογείται στο σύνολό του με 13%.
Οι αλλαγές
Σε ότι αφορά στις αλλαγές εξετάζονται δύο διαφορετικά σενάρια για το διάδοχο φορολογικό σύστημα , τα εξής:
1. Η φορολόγηση του αθροίσματος όλων των εισοδημάτων από όλες τις παραπάνω πηγές με μία ενιαία και «προοδευτική» φορολογική κλίμακα στην οποία ενδεχομένως θα υπάρχει και ένα αφορολόγητο όριο, το οποίο θα χορηγείται εφόσον στα φορολογούμενα εισοδήματα περιλαμβάνονται μισθοί ή συντάξεις σε ποσοστό πάνω από το 50% του συνολικού εισοδήματος.
2. Η φορολόγηση κάθε πηγής εισοδήματος και πάλι με ξεχωριστή κλίμακα αλλά με συντελεστές ίδιους για όλες τις πηγές. Π.χ. αν για κάθε πηγή εισοδήματος ισχύσει κλίμακα στην οποία τα πρώτα 10.000 ευρώ φορολογούνται με 20% και τα επόμενα 10.000 ευρώ με 22%, τότε εισόδημα 8.000 ευρώ από επιχειρηματική δραστηριότητα θα φορολογείται με 20% και εισόδημα 10.000 ευρώ από ενοίκια θα φορολογείται πάλι με 20% (δεν θα αθροίζονται για να φορολογηθούν μαζί σε ενιαία κλίμακα).
Ουσιαστικά, η εξίσωση των συντελεστών θα γίνει προς τα πάνω τουλάχιστον για τα εισοδήματα από γεωργικές δραστηριότητες και από ακίνητα, για τα οποία σήμερα οι φορολογικοί συντελεστές ξεκινούν από χαμηλά επίπεδα της τάξεως του 11% και του 13%, αντίστοιχα.
3. Σε κάθε περίπτωση , στη νέα ενιαία φορολογική κλίμακα ή στις ίδιες αυτοτελείς κλίμακες φορολόγησης που σχεδιάζονται θα ενσωματωθεί και η ειδική εισφορά αλληλεγγύης 1%-8%, στην οποία ωστόσο ισχύει αφορολόγητο όριο 12.000 ευρώ, το οποίο είτε θα διατηρηθεί και κατά την ενσωμάτωση είτε θα μειωθεί είτε θα καταργηθεί πλήρως.
4. Οι αγρότες θα έχουν τριπλό χτύπημα αφού η αλλαγή του δικού τους φορολογικού περιβάλλοντος θα περιλαμβάνει:
α. Σταδιακή κατάργηση της επιστροφής του ειδικού φόρου κατανάλωσης στο πετρέλαιο κίνησης ντίζελ για τους αγρότες. Πρώτο στάδιο τον Οκτώβριο του 2015, δεύτερο τον Οκτώβριο του 2016.
β. Αύξηση φορολογίας με το εισόδημα τους να φορολογείται με 20% το 2016 και με 26% για το 2017.
γ. Αυστηρότερους όρους για τον προσδιορισμό της έννοιας του αγρότη, πράγμα που θα οδηγήσει σε μαζικό αποκλεισμό από το σύστημα επιδοτήσεων.
5. Περικοπές σε άδικες φορολογικές εξαιρέσεις οι οποίες αφαιρούν εισόδημα από το δημόσιο Στο πλαίσιο αυτό αναμένεται να επιβληθούν σημαντικός περιορισμός:
α. στα αφορολόγητα όρια για μεταβιβάσεις ακινήτων, κληρονομιές, δωρεές και γονικές παροχές,
β. στις απαλλαγές και τις εξαιρέσεις που ισχύουν στα τεκμήρια διαβίωσης (π.χ. θα καταργηθεί η εφαρμογή τεκμηρίων μειωμένων κατά 30% για τους συνταξιούχους άνω των 65 ετών),
γ. στις απαλλαγές από τους ειδικούς φόρους κατανάλωσης, τα τέλη ταξινόμησης και τα τέλη κυκλοφορίας (απαλλαγές για πολύτεκνους και τρίτεκνους κ.λπ.).
δ. Περιορισμοί στα φορολογικά κίνητρα που δίνονται για επενδύσεις όπου αυτά κριθούν ότι είναι αναποτελεσματικά.
στο 