Με «φόντο» τις τιμές των καυσίμων που κυριολεκτικά έχουν πάρει «φωτιά» και «πετάνε» από ρεκόρ σε ρεκόρ, το Υπουργείο Οικονομικών αναζητά τα χρήματα τα οποία απαιτούνται για διαμορφώσει ένα νέο «πακέτο» ενίσχυσης νοικοκυριών και επαγγελματιών τους επόμενους μήνες. Η συζήτηση για παράδειγμα για την επέκταση του fuel pass έχει ανοίξει για τα καλά, αλλά δεν είναι η μοναδική παρέμβαση η οποία βρίσκεται στο «τραπέζι».
Γράφει ο Βαγγέλης Δουράκης
«Κλειδί» για να ανοίξει η πόρτα σε ένα νέο «πακέτο» μέτρων, αλλά και να καθορίσει το ποια και πόσα μέτρα θα υιοθετηθούν από όσα βρίσκονται στο «οπλοστάσιο», είναι τα έσοδα που προκύπτουν από την εκτέλεση του Κρατικού Προϋπολογισμού.
Ποιες είναι οι σκέψεις για το νέο πακέτο στήριξης
Αυτή τη στιγμή στο οικονομικό επιτελείο υπάρχουν ήδη σκέψεις για παράταση της επιδότησης στο πετρέλαιο κίνησης και μετά τον Ιούνιο (15 λεπτά το λίτρο), ενώ στο τραπέζι έχει πέσει και η νέα ενίσχυση των ιδιοκτητών αυτοκινήτων με την κάρτα καυσίμων (fuel pass).
Προϋπόθεση να βρεθούν νέα δημοσιονομικά περιθώρια που θα επιτρέψουν να δοθούν οι όποιες επιδοτήσεις στα καύσιμα.
Ένα από τα «κλειδιά» των αποφάσεων συνιστά η πορεία των κρατικών εσόδων το α’ τετράμηνο της χρονιάς, με έμφαση στο πώς κινείται ο Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης σε καύσιμα, φυσικό αέριο και ενεργειακά προϊόντα συνολικά.
Προκαταρκτικά στοιχεία έδειχναν υπέρβαση εισπράξεων από φόρους τον Απρίλιο 8,6%, δηλαδή 320 εκατομμύρια πάνω από τον προϋπολογισμό. Και συνολική υπέρβαση 12,5% ή σχεδόν 1,8 δισ. για την περίοδο Ιανουαρίου- Απριλίου. Αυτά τα χρήματα όμως θα απορροφηθούν ώστε να καλύψουν τις έκτακτες επιδοτήσεις για το ρεύμα και δη την μεγαλύτερη επιδότηση των μηνών Μαίου- Ιουνίου και τα αναδρομικά 600αρια.
Από τώρα και στο εξής πλέον, οι κρατικές εισπράξεις κάθε μήνα θα είναι καθοριστικές για την λήψη νέων μέτρων στήριξης νοικοκυριών και επιχειρήσεων.
Το οικονομικό επιτελείο όμως καλείται να βρει την «χρυσή τομή» ώστε από την μια να περιορίσει τον αντίκτυπο της «τρελής» κούρσας των καυσίμων για νοικοκυριά και επιχειρήσεις και από την άλλη να αντιμετωπίσει το γεγονός ότι φθηνά δανεικά πλέον δεν υπάρχουν, με τα επιτόκια στα 10ετη κρατικά ομόλογα να έχουν ξεπεράσει το 3% εδώ και μήνες.
Και το εγχείρημα δυσκολεύει ακόμη περισσότερο όταν οι θεσμοί στην 14η Αξιολόγηση κάνουν λόγο για συνεχή πρωτογενή πλεονάσματα μέχρι το 2060.
Ποια είναι η προτεραιότητα της Κυβέρνησης
Αυτή την στιγμή προτεραιότητα της Κυβέρνησης είναι να μην απειληθεί η «εμπιστοσύνη» των αγορών που δανείζουν τη χώρα. Έτσι, θεωρεί ότι για κανένα λόγο δεν πρέπει να ξεφύγουν οι κρατικές δαπάνες, πόσο μάλλον όταν όπως λένε από το ΥΠΟΙΚ με τις επιδοτήσεις ρεύματος, εξαντλήθηκαν όλα τα έως τώρα δημοσιονομικά περιθώρια.
Έτσι, μοιραία ο στόχος είναι η αναζήτηση νέων κονδυλίων: Σε αυτό συμβάλλει όχι μόνον η υπερείσπραξη φόρων τον Απρίλιο αλλά και μια σχετική υποχώρηση της τιμής του φυσικού αερίου.
Στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους όμως βάζουν «στο ζύγι» τα έσοδα από τους φόρους στα καύσιμα, για να διαπιστώσουν πόσα χάνει το κράτος από τον Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης
Τι δείχνει αυτός ο φόρος και γιατί είναι κρίσιμος για τη λήψη αποφάσεων;
Σε αντίθεση με τον ΦΠΑ καυσίμων που αυξάνεται αναλογικά όσο αυξάνεται η τιμή τους, ο Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης-ΕΦΚ είναι σταθερός και επιβάλλεται στον όγκο των πωλήσεων. Αν η τιμή στην αντλία ανεβαίνει, το κράτος κερδίζει περισσότερα ευρώ από ΦΠΑ που δεν ανέμενε. Ο κίνδυνος είναι όμως, αν με τα ίδια ή και περισσότερα χρήματα οι καταναλωτές βάζουν λιγότερα λίτρα στο ρεζερβουάρ τους, να χάνει έσοδα από τον Ειδικό Φόρο.
Για παράδειγμα στο τρίμηνο Ιανουαρίου-Μαρτίου, τα επίσημα στοιχεία έδειξαν ότι το Κράτος ωφελήθηκε 97 εκατ. ευρώ παραπάνω έσοδα από ΦΠΑ στα πετρελαιοειδή. Και θα μπορούσε να τα επιστρέψει ίσως ως επιδότηση ξανά στους καταναλωτές, αν την ίδια στιγμή δεν έχανε 82 εκατ. ευρώ τα οποία ανέμενε ως τον Μάρτιο από τον Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης, λόγω μικρότερων ποσοτήτων που πουλήθηκαν.
Αυτό βεβαίως που αβίαστα προκύπτει είναι ότι απομακρύνεται η πιθανότητα να πέσει «ψαλίδι» σε ΕΦΚ ή ΦΠΑ καυσίμων προκειμένου να αποκλιμακωθούν οι τιμές.
Αναζητούνται όμως εκείνα τα εφόδια που θα επιτρέψουν επέκταση των επιδοτήσεων.