Του Τάσου Δασόπουλου
Αναπόφευκτη θεωρείται πλέον η πλήρης απελευθέρωση της αγοράς δανείων ακόμη και για στεγαστικά που αφορούν πρώτη κατοικία τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια για μικρομεσαίες επιχειρήσεις αλλά και τα καταναλωτικά.
Αρμόδια στελέχη του υπουργείου Ανάπτυξης τονίζουν ότι η άτυπη παράταση μέχρι και τις 15 Μαρτίου της εξαίρεσης από τις αγοραπωλησίες για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια δύο παραπάνω κατηγοριών είναι «ότι καλύτερο μπορούσε να γίνει σε αυτήν την φάση».
Ωστόσο η πίεση για πωλήσεις χωρίς εξαιρέσεις είναι πολύ μεγάλη. Δεν είναι μόνο το ΔΝΤ και η ΕΕ που πιέζουν για απελευθέρωση της αγοράς των η εξυπηρετούμενων δανείων. Και ο Ευρωπαϊκός Ενιαίος Μηχανισμός Εποπτείας (SSM) φαίνεται ότι πιέζει για πωλήσεις χωρίς εξαιρέσεις όχι μόνο την Κυβέρνηση αλλά και τις εμπορικές τράπεζες.
Τα επιχειρήματα υπέρ της απελευθέρωσης της αγοράς είναι και από τις δύο πλευρές κοινά. Από τα περίπου 52.000 στεγαστικά δάνεια που βρίσκονται σε καθυστέρηση άνω των 90 ημερών περίπου τα 4/5 αφορούν πρώτη κατοικία.
Από περίπου 110.000 «κόκκινα» δάνεια τα 100.000 αφορούν μικρομεσαίες επιχειρήσεις και τα υπόλοιπα 10.000 μεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις ενώ τα «κόκκινα» καταναλωτικά φτάνουν τα 10 δις ευρώ. Συνεπώς αν υπάρχουν μεγάλες εξαιρέσεις σε όλες τις κατηγορίες, τα «κόκκινα» δάνεια θα αργήσουν πολύ να εκκαθαριστούν, οι τράπεζες θα συνεχίζουν να εγγράφουν προβλέψεις έναντι των επισφαλειών και δεν θα έχουν κεφάλαια να χρηματοδοτήσουν την πραγματική οικονομία.
Οι δανειστές αναγνωρίζουν την ιδιαιτερότητα της ελληνικής αγοράς: Τον μεγάλο αριθμό μικρομεσαίων επιχειρήσεων και το γεγονός ότι τα περισσότερα δάνεια είναι σημαντικά χαμηλότερα από τις 100.000 ευρώ. Ωστόσο επιμένουν ότι με τις πωλήσεις οι τράπεζες θα ανακτήσουν κεφάλαια πολύτιμα για την επανεκκίνηση της οικονομίας και θα απαλλαχθούν από το βάρος των επισφαλειών. Διαφορετικά θα πάρει πολλά χρόνια η σταθεροποίηση του ελληνικού τραπεζικού συστήματος.
Επιπλέον θεωρούν ούτε λίγο ούτε πολύ προβληματικό το να συστήνει η Ελλάδα μια αγορά δανείων για να ξεκαθαρίσει μη εξυπηρετούμενα δάνεια ύψους 107 δις ευρώ (το 45% των συνολικών χορηγήσεων) και την ίδια ώρα να την περιορίζει.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η Τράπεζα της Ελλάδας θα έχει έτοιμο μέχρι και τις 29 του μήνα το θεσμικό πλαίσιο για την αδειοδότηση των εταιριών που επενδύουν σε κόκκινα δάνεια (Distress Funds).
Στο τέλος του μήνα θα δώσει το «πράσινο φως» στους ενδιαφερόμενους να πάρουν άδεια πιστωτικού ιδρύματος και να συμμετέχουν στις αγοραπωλησίες δανείων.
Από την ΥΠΑΝ έχει θέσει ήδη κάποια κριτήρια με τα οποία θα πρέπει α επιλέγονται ειδικά τα επιχειρηματικά δάνεια προ πώληση όπως είναι το ποσοστό βιωσιμότητας της επιχείρησης το χρόνο πάνω από τις 90 ημέρες που δεν εξυπηρετείται το δάνειο. Αντίθετα δηλώνει πρόθυμο να επιτρέψει την πώληση μεγάλων δανείων επιχειρήσεων με στόχο να υπάρξουν επενδυτές που θα βοηθήσουν στην εξυγίανση τους.
Απέναντι στην επιμονή αυτή του ΥΠΑΝ για εξαιρέσεις στα επιχειρηματικά οι δανειστές έφτασαν να υπαινιχθούν ότι οι ενστάσεις κατατίθενται για να προστατευτούν θύλακες επιχειρηματικών συμφερόντων.
Στα «κόκκινα» στεγαστικά που αφορούν πρώτη κατοικία το υπουργείο ανάπτυξης διαπραγματεύεται τριετή τουλάχιστον αναστολή της πώλησης για τα δάνεια με υποθήκη πρώτης κατοικίας Και σε αυτό το θέμα οι θεσμού δείχνουν ανένδοτοι με δεδομένο ότι δέχθηκαν το πλέγμα προστασίας από τους πλειστηριασμούς με τον αναθεωρημένο νόμο Κατσέλη.
Με όλα αυτά τα δεδομένα ο επόμενος γύρος διαπραγμάτευσης όποτε και αν ξεκινήσει θα είναι πολύ δύσκολος στο κομμάτι που αφορά την αγορά δανείων.