Έως το τέλος Μαρτίου αναμένεται να ανοίξει το Taxisnet για τις φετινές φορολογικές δηλώσεις. Ήδη ο χρόνος μετρά αντίστροφα για φορείς του Δημοσίου και λογιστήρια, που, σύμφωνα με απόφαση του διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) Γιώργου Πιτσιλή, θα πρέπει έως τις 28 Φεβρουαρίου να έχουν αποστείλει τις βεβαιώσεις αποδοχών, συντάξεων, αμοιβών από επιχειρηματική δραστηριότητα και εισοδημάτων από μερίσματα, τόκους και δικαιώματα.
Του ΔΗΜΗΤΡΗ ΧΡΙΣΤΟΥΛΙΑ
Βάσει των στοιχείων που θα αποσταλούν στην ΑΑΔΕ, θα προσυμπληρωθούν στη φορολογική δήλωση τα στοιχεία για τα εισοδήματα που αποκτήθηκαν το 2022, καθώς και οι φόροι που αναλογούν. Όσοι φορολογούμενοι διαπιστώσουν διαφορές ανάμεσα στα προσυμπληρωμένα χρηματικά ποσά και σε αυτά που πραγματικά έχουν λάβει θα πρέπει να επικοινωνήσουν με τον εργοδότη τους ή με τον ασφαλιστικό τους φορέα, από τον οποίο λαμβάνουν τη σύνταξή τους, προκειμένου να γίνουν οι απαραίτητες διορθώσεις. Επίσης, για πρώτη φορά φέτος, θα είναι προσυμπληρωμένα το έντυπο Ν και, το έντυπο Ε3 για τις επιχειρήσεις.
Η μεγάλη «παγίδα»
Μεγάλη προσοχή θα πρέπει να δώσουν οι φορολογούμενοι σε ό ,τι αφορά την κάλυψη τεκμηρίων, ιδιαίτερα στις φετινές φορολογικές δηλώσεις, εξαιτίας της αύξησης των αντικειμενικών αξιών. Πλέον οι νέες αντικειμενικές αξίες, που έχουν τεθεί σε ισχύ από τον Ιανουάριο του 2022, οδηγούν σε αύξηση των τεκμηρίων διαβίωσης. Αντίστοιχα, όμως, σε περιοχές όπου μειώθηκαν οι αντικειμενικές αξίες θα υπάρχει μείωση των τεκμηρίων διαβίωσης.
Για παράδειγμα, σε περιοχές όπου οι αντικειμενικές αξίες αυξήθηκαν πάνω από 2.800 ευρώ το τ.μ. τα τεκμήρια διαβίωσης αυξάνονται ακόμη και κατά 40%, ενώ σε περιοχές που οι τιμές ζώνης αυξήθηκαν πάνω από 5.000 ευρώ το τ.μ. τα τεκμήρια αυξάνονται κατά περίπου 21%. Για παράδειγμα, για έναν ιδιοκτήτη διαμερίσματος 80 τ.μ. με αντικειμενική αξία χαμηλότερη των 2.800 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο, το τεκμήριο διαβίωσης φτάνει στα 3.200 ευρώ, ενώ, εάν η τιμή ζώνης είναι πάνω από 2.800 ευρώ το τεκμήριο αυξάνεται σε 4.480 ευρώ. Σημειώνεται ότι, εάν ένας φορολογούμενος έχει -για παράδειγμα- 10.000 ευρώ ετήσιο πραγματικό εισόδημα και το τεκμαρτό του εισόδημα είναι 20.000 ευρώ, θα φορολογηθεί με βάση το τεκμαρτό εισόδημα, κάτι που σημαίνει ότι θα πληρώσει φόρο για εισοδήματα που δεν έχει. Υπενθυμίζεται ότι για σπίτια μέχρι και 80 τ.μ. κύριων χώρων το τεκμήριο υπολογίζεται σε 40 ευρώ το τ.μ., ενώ για ακίνητα από 81 έως και 120 τ.μ. σε 65 ευρώ το τ.μ. Σύμφωνα με πληροφορίες, πρόκειται για ένα θέμα που έχει απασχολήσει το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης και δεν αποκλείεται στο άμεσο μέλλον να υπάρξουν αποφάσεις ώστε να μειωθούν ή ακόμη και να καταργηθούν οι επιβαρύνσεις εξαιτίας των τεκμηρίων διαβίωσης.
Ζευγάρια
Την ίδια στιγμή, προθεσμία έως τις 28 Φεβρουαρίου έχουν όσο έγγαμα ζευγάρια επιθυμούν να πάρουν «φορολογικό διαζύγιο». Έως το τέλος του επόμενου μήνα θα πρέπει να έχουν μπει στην πλατφόρμα της ΑΑΔΕ έτσι ώστε να δηλώσουν ότι θέλουν να υποβάλουν χωριστές φορολογικές δηλώσεις. Σημειώνεται ότι ακόμα και όσοι υπέβαλαν πέρυσι χωριστή δήλωση θα πρέπει να υποβάλουν ξανά αίτηση φέτος. Όσοι, όμως, πάρουν «φορολογικό διαζύγιο» θα πρέπει να γνωρίζουν ότι δεν θα μπορεί ο ένας σύζυγος να καλύπτει τα τεκμήρια διαβίωσης του άλλου, ούτε το αφορολόγητο όριο και το ύψος των ηλεκτρονικών δαπανών. Αντίθετα, οι χωριστές φορολογικές δηλώσεις αποτελούν λύση στις περιπτώσεις που ο σύζυγος ή η σύζυγος έχει ληξιπρόθεσμες οφειλές προς την εφορία.
Ηλεκτρονικές δαπάνες
Μία ακόμη μεγάλη «παγίδα» και στις φετινές φορολογικές δηλώσεις αποτελεί η ορθή καταγραφή των δαπανών που έχουν γίνει μέσω τραπεζών, δηλαδή με χρεωστικές ή πιστωτικές κάρτες ή μέσω e-banking. Εάν οι φορολογούμενοι δεν έχουν δαπανήσει το 30% των ετήσιων αποδοχών τους με ηλεκτρονικές συναλλαγές, θα πληρώσουν επιπλέον φόρο. Το ποσοστό αυτό μειώνεται στο 20% για όσους έχουν δαπανήσει το 60% του εισοδήματός τους σε ενοίκια, φόρους και τόκους δανείων. Για παράδειγμα, εάν ένας φορολογούμενος έχει 10.000 ετήσιο εισόδημα, θα έπρεπε το 2022 να έχει πραγματοποιήσει ηλεκτρονικές δαπάνες ύψους 3.000 ευρώ. Εάν οι αγορές με κάρτες ανέρχονται σε 2.000 ευρώ, τότε ο συγκεκριμένος φορολογούμενος θα επιβαρυνθεί με επιπλέον φόρο 220 ευρώ, δηλαδή με φόρο 22% επί του ποσού που δεν έχει καλυφθεί με ηλεκτρονικές δαπάνες.
Ε9 έως τις 31 Μαρτίου
Δύο μήνες περιθώριο έχουν οι ιδιοκτήτες ακινήτων που θέλουν να κάνουν διορθώσεις στο Ε9, προκειμένου να δηλώσουν με ακρίβεια την ακίνητη περιουσία τους. Οι μεταβολές μπορούν να αφορούν διορθώσεις λόγω αγοράς ή μεταβίβασης ακινήτων αλλά και τακτοποίηση αυθαίρετων επιφανειών.
Στη συνέχεια, εντός Απριλίου, αναμένεται να εκδοθούν τα εκκαθαριστικά του νέου ΕΝΦΙΑ, που αφορά 7,2 εκατομμύρια ιδιοκτήτες ακινήτων, οι οποίοι θα κληθούν να πληρώσουν την πρώτη δόση μέχρι το τέλος Μαΐου και τη δέκατη και τελευταία στο τέλος Φεβρουαρίου του 2024. Η σωστή υποβολή του Ε9 θα οδηγήσει και στον σωστό υπολογισμό του ΕΝΦΙΑ. Για παράδειγμα, οι ιδιοκτήτες ακινήτων με ημιτελή κτίσματα δικαιούνται έκπτωση 60% εάν δεν έχουν ηλεκτροδοτηθεί ή ηλεκτροδοτούνται με εργοταξιακό ρεύμα, ενώ οι βοηθητικοί χώροι ενός ακινήτου δηλώνονται χωριστά από τους κύριους, καθώς σε αυτή την περίπτωση ο ΕΝΦΙΑ είναι χαμηλότερος κατά 90%. Επίσης, πρέπει να δηλώνονται επακριβώς από τους συνιδιοκτήτες ενός ακινήτου τα ποσοστά συνιδιοκτησίας που κατέχουν, ώστε να πληρώσουν τον φόρο που τους αναλογεί.
Σε 8 δόσεις ο φόρος εισοδήματος
Όπως και για το οικονομικό έτος 2021, έτσι και για το 2022, η πληρωμή του φόρου εισοδήματος θα γίνει σε 8 μηνιαίες δόσεις, με την πρώτη να πρέπει να έχει πληρωθεί μέχρι το τέλος Ιουλίου και η όγδοη και τελευταία μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου του 2024. Σημειώνεται ότι, ανεξάρτητα από το πότε θα υποβληθεί η φορολογική δήλωση, δηλαδή ακόμη και εάν κάποιος την υποβάλει την τελευταία ημέρα του Ιουλίου, θα πρέπει ταυτόχρονα να καταβληθεί η πρώτη δόση. Σημειώνεται ότι τόσο ο φόρος εισοδήματος όσο και ο ΕΝΦΙΑ μπορούν να ενταχθούν στην πάγια ρύθμιση οφειλών στην εφορία σε έως 24 μηνιαίες δόσεις, ακόμη και πριν καταστούν ληξιπρόθεσμες.
Ποια επιδόματα δεν δηλώνονται
Μεγάλη προσοχή θα πρέπει να δώσουν φέτος οι φορολογούμενοι και σε ό,τι αφορά τη δήλωση επιδομάτων και παροχών που έλαβαν κατά τη διάρκεια της προηγούμενης χρονιάς. Σύμφωνα με απόφαση της ΑΑΔΕ, δεν καταγράφονται και δεν θα φορολογηθούν τα έξοδα κίνησης σε υπαλλήλους, το επίδομα στέγασης, οι οικονομικές ενισχύσεις που δόθηκαν λόγω κρίσης, όπως είναι το power pass, το fuel pass, το North Evia και το Samos pass. Επίσης, παροχές που έχουν δοθεί από τον ΟΠΕΚΑ και αφορούν έξοδα κηδείας, παροχές και υπηρεσίες του Λογαριασμού Αγροτικής Εστίας, προνοιακές παροχές, εισοδηματικές ενισχύσεις και κοινωνικές υπηρεσίες για την ενίσχυση ειδικών και ευπαθών ομάδων, επίδομα ομογενών προσφύγων, έκτακτες εφάπαξ οικονομικές ενισχύσεις σε πληγέντες από φυσικές καταστροφές, καθώς επίσης και επίδομα γέννησης, που απαλλάσσεται από κάθε φόρο και εισφορά, συμπεριλαμβανομένης και της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης, και δεν προσμετράται στο συνολικό, πραγματικό ή τεκμαρτό οικογενειακό εισόδημα.
Μεγάλη προσοχή θα πρέπει να δώσουν οι φορολογούμενοι στη δήλωση παροχών και επιδομάτων που δεν φορολογούνται, αλλά υπολογίζονται στην κάλυψη των τεκμηρίων. Αναλυτικότερα, προσυμπληρώνονται στη δήλωση για να καλύψουν τεκμήρια και όχι για να φορολογηθούν οι προνοιακές παροχές ΟΠΕΚΑ σε ανασφάλιστους υπερήλικες, το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα, το επίδομα κοινωνικής αλληλεγγύης και το επίδομα ομογενών προσφύγων. Επίσης, το επίδομα παιδιού (Α21), όπου αναγράφεται το σύνολο του επιδόματος του έτους, ανεξαρτήτως του χρόνου καταβολής του. Το ίδιο ισχύει και για τις «επιταγές ακρίβειας» που δόθηκαν ως έκτακτες προσαυξήσεις επιδομάτων και συντάξεων. Εμφανίζονται αλλά δεν φορολογούνται επίσης και οι εξής παροχές ΟΠΕΚΑ σε άτομα με αναπηρία, όπως είναι το επίδομα κίνησης σε παραπληγικούς, τετραπληγικούς κ.λπ., το διατροφικό επίδομα σε νεφροπαθείς και μεταμοσχευμένους, η οικονομική ενίσχυση ατόμων με βαριά αναπηρία, νοητική υστέρηση κ.ά., η οικονομική ενίσχυση ΑμΕΑ ανασφάλιστων και ασφαλισμένων του Δημοσίου, η ενίσχυση ατόμων με μεσογειακή – δρεπανοκυτταρική – αναιμία κ.λπ, η ενίσχυση κωφών και βαρήκοων ατόμων, ατόμων με αναπηρία όρασης, με εγκεφαλική παράλυση ή αποθεραπευμένων χανσενικών και των οικογενειών τους.
Αναδρομικά
Επίσης, σύμφωνα με την απόφαση της ΑΑΔΕ, το εξωιδρυματικό επίδομα και κάθε συναφές ποσό που καταβάλλεται σε άτομα με αναπηρία εμφανίζονται μεν στη δήλωση, αλλά εξαιρούνται από τον υπολογισμό του εισοδήματος από μισθωτή εργασία και συντάξεις. Τυχόν αναδρομικά με περίοδο αναφοράς προ του 2022 αναγράφονται ξεχωριστά στο έτος/χρήση που αυτά αφορούν. Ακόμη, αμοιβές σε εργαζομένους με ημερομίσθιο για παροχή υπηρεσιών ορισμένου χρόνου, διάρκειας μικρότερης από ένα έτος, καθώς επίσης και σε ξεναγούς, για τις οποίες διενεργείται, από 14/6/2018, παρακράτηση φόρου 5%, και αμοιβές που καταβλήθηκαν από φορείς του Δημοσίου σε εργαζομένους του ιδιωτικού τομέα μέσω του μηχανισμού «ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ». Για αναδρομικά που αφορούν αποβιώσαντες και τα οποία έχουν εισπραχθεί από τους κληρονόμους και όχι από τον αποβιώσαντα, δεν αποστέλλεται αρχείο, καθώς τα ποσά αυτά δεν εμπίπτουν στην έννοια του εισοδήματος.