Νέα
μοντέλα «Εξοικονομώ» φέρνει το Ταμείο Ανάκαμψης: Πλέον δεν θα πριμοδοτείται
μόνο η α’ κατοικία, αλλά και η ενεργειακή αναβάθμιση επιχειρήσεων, κτιρίων του
Δημοσίου, ακόμη και η εγκατάσταση υποδομών οπτικών ινών. Το «Εξοικονομώ
–Αυτονομώ» για τις κατοικίες αλλάζει και ως φιλοσοφία
υιοθετώντας νέες πρακτικές για την εξασφάλιση των επιδοτήσεων.
Γράφει ο Βαγγέλης Δουράκης
Ανατροπές έρχονται στον νέο κύκλο Εξοικονομώ
-Αυτονομώ,
καθώς υιοθετείται μια τελείως διαφορετική φιλοσοφία στις επιδοτήσεις για
«μαστορέματα» στο σπίτι: Η λογική του «όποιος πρόλαβε… την κρατική ενίσχυση
είδε» εγκαταλείπεται και από τους επόμενους κύκλους που αρχίζουν το Φθινόπωρο,
υιοθετείται ένα νέο μοντέλο προϋποθέσεων, διαδικασιών και επιδοτήσεων για την
ενεργειακή αναβάθμιση μιας κατοικίας. Αυτό το ολοκαίνουριο μοντέλο «Εξοικονομώ –Αυτονομώ»
υπολογίζεται να κάνει πρεμιέρα μεταξύ Ιουλίου –Σεπτεμβρίου: Θα «μοιράσει»
σχεδόν 1 δισ. ευρώ, αλλά με τελείως διαφορετικό τρόπο από εκείνον που
λειτούργησαν οι προηγούμενοι κύκλοι Εξοικονομώ. Το νέο Πρόγραμμα Ενεργειακής Αναβάθμισης Κατοικιών που
θα χρηματοδοτηθεί από πόρους του ΕΣΠΑ της νέας προγραμματικής περιόδου (2021 -
2027) και από το Ταμείο Ανάκαμψης, στοχεύει στο να υποστηρίξει εργασίες και
παρεμβάσεις ενεργειακής αναβάθμισης σε 80.000 κτίρια και κτιριακές μονάδες μέσα
στο τρέχον έτος. Μάλιστα, νέοι κύκλοι Εξοικονομώ -Αυτονομώ, ανάλογοι του τύπου
που θα υιοθετηθεί το φθινόπωρο, θα ακολουθήσουν και θα επαναλαμβάνονται κάθε
χρόνο για τα επόμενα 5 χρόνια, τουλάχιστον.
Τέλος στο σύστημα… ο πιο γρήγορος τα
παίρνει όλα
Σύμφωνα με τα μέχρι τώρα πληροφορίες, μία βασική
ανατροπή στη διαδικασία θα έχει να κάνει με το σύστημα first in – first serve
(ένταξη με σειρά προτεραιότητας), το οποίο θα πάψει πλέον να ισχύει: Γίνονται
«ζυμώσεις» προκειμένου να θεσπιστούν νέα κριτήρια αξιολόγησης και κατάταξης των
δυνητικά ωφελούμενων. Άλλωστε, για το συγκεκριμένο σύστημα που έκανε δεκτή μία
αίτηση ανάλογα με το… πόσο γρήγορα αυτή είχε υποβληθεί, είχαν καταγραφεί
αρκετές ενστάσεις, πόσο μάλλον όταν αρκετά γραφεία μηχανικών χρησιμοποιούσαν
ειδικό software αυτόματης συμπλήρωσης των αιτήσεων και έπαιρναν το προβάδισμα. Ανοιχτό παραμένει το ενδεχόμενο να υπάρχει και λίστα επιλαχόντων, ώστε
αν υπάρχουν διαθέσιμοι πόροι να εντάσσονται στο πρόγραμμα και αυτοί. Στο
τραπέζι έχει πέσει και η αναθεώρηση του ύψους των επιδοτήσεων καθώς και η
ένταξη στο πρόγραμμα πρόσθετων επιλέξιμων παρεμβάσεων. Στις αλλαγές που
σχεδιάζονται εξετάζεται να ενταχθούν και πρόσθετα στοιχεία για την αξιολόγηση
των αιτήσεων, όπως οι καιρικές συνθήκες στην περιοχή του έργου, σε συνεργασία
με την ΕΜΥ (βαθμοημέρες), ένα σύστημα που ήδη έχει αξιοποιηθεί στην χορήγηση
του φετινού επιδόματος θέρμανσης και το ποσοστό βελτίωσης του οικήματος.
Αρκετές πιθανότητες συγκεντρώνει και το να γίνουν αλλαγές και στα εισοδηματικά
κριτήρια.
Και εξοικονομώ… επιχειρώντας
Αυτό πάντως είναι ένα
πρόγραμμα που έτσι και αλλιώς «έτρεχε»
και θα «φρεσκαριστεί»: Μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης όμως έρχονται και νέα
προγράμματα που αφορούν σε ενισχύσεις ενεργειακής αναβάθμισης σε τομείς που έως
σήμερα δεν είχαν λάβει τις σχετικές επιδοτήσεις. Ένας από αυτούς είναι οι
επιχειρήσεις και το νέο Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης έχει πρόβλεψη για «Εξοικονομώ
Επιχειρώντας».
Όπως αναφέρει το Σχέδιο
προωθείται ενίσχυση των ενεργειών βελτίωσης της
ενεργειακής αποδοτικότητας της λειτουργίας των μικρομεσαίων επιχειρήσεων
με στόχο εξοικονόμηση κατ’ ελάχιστον 30%. Περιλαμβάνονται ενεργειακές αναβαθμίσεις κτιρίων,
ενεργειακή αναβάθμιση παραγωγικών διαδικασιών, συστήματα ανάκτησης
θερμότητας στο πλαίσιο παραγωγικών διαδικασιών, εγκατάσταση
«έξυπνων» ενεργειακών συστημάτων, ηλεκτρικά οχήματα διανομής κ.λπ.
Εξοικονομώ και στο Δημόσιο
Πρόβλεψη υπάρχει και για εξοικονομώ σε
κτίρια του Δημοσίου: Ανακαίνιση και ενεργειακή αναβάθμιση υποδομών και κτιρίων
του Δημοσίου και της τοπικής αυτοδιοίκησης και ενεργειακή αναβάθμιση
του οδοφωτισμού, με την σύμπραξη του ιδιωτικού τομέα. Το «Εξοικονομώ
στο δημόσιο» υπάρχει η εκτίμηση πως θα οδηγήσει σε σημαντική εξοικονόμηση
ενέργειας που επιβαρύνει σήμερα τον κρατικό προϋπολογισμό.
Και εξοικονομώ για… οπτικές ίνες!
Ένα νέο πρόγραμμα που φέρνει στη ζωή μας
το Ταμείο Ανάπτυξης είναι η εγκατάσταση υποδομών οπτικών ινών σε
κτίρια προκειμένου να επιταχυνθεί η υιοθέτηση υποδομής επόμενης γενιάς
(next-generation infrastructure) από τους πολίτες. Θα υιοθετηθεί σχεδιασμός για την
υλοποίησή του βασισμένος στο μοντέλο του «Εξοικονομώ κατ’ οίκον». Στόχος του αρμόδιου υπουργείου η
ανάπτυξη σύγχρονων τεχνολογικών εφαρμογών και η βέλτιστη διασύνδεση των πολιτών
με τις πηγές των δεδομένων.