Εξοικονομώ – Αυτονομώ: Μετ’ εμποδίων το πρόγραμμα – Γιατί καθυστερούν οι πληρωμές

Εξοικονομώ

Mετ’ εμποδίων φαίνεται πως προχωράει το πρόγραμμα «Εξοικονομώ – Αυτονομώ».

Όπως δείχνουν τα τελευταία στοιχεία εκκρεμούν 12.500 αιτήσεις που έχουν υποβληθεί για το πρόγραμμα. Αυτός ο αριθμός μεταφράζεται σε ποσοστό 38%. Επίσης επισημαίνεται πως από τις 37.000 αιτήσεις που έχουν υποβληθεί μέχρι στιγμής έχουν εγκριθεί 21.000 και έχουν εκταμιευθεί 390 εκατ. ευρώ, 3.500  βρίσκονται σε διαδικασία αξιολόγησης, ενώ 62 αιτήσεις  είναι σε στάδιο πληρωμής.

Τα προβλήματα

Ανακοίνωση για τα προβλήματα που υπάρχουν στις διαδικασίες ελέγχου ολοκλήρωσης και εκταμίευσης αιτήσεων Προγράμματος «Εξοικονομώ – Αυτονομώ» αλλά και προτάσεις για την επίλυσή τους εξέδωσαν από κοινού το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας και ο Πανελλήνιος Σύλλογος Πιστοποιημένων Ενεργειακών Επιθεωρητών.  Αντίστοιχα κοινές επιστολές προς την ηγεσία και τα αρμόδια στελέχη του  υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας ( ΥΠΕΝ) και της Ελληνικής  Αναπτυξιακής  Τράπεζας  ( ΕΑΤ) απέστειλαν οι διοικήσεις του ΤΕΕ (με υπογραφή του Προέδρου Γιώργου Στασινού) και του Π.Συ.Π.Εν.Επ. (με υπογραφές του Προέδρου Κων/νου Λάσκου και της ΓΓ Χρυσούλας Βαΐτση).

Στα κείμενα τονίζονται τα εξής:

«Στο πλαίσιο της δραστηριότητας των μελών μας, το τελευταίο διάστημα, δυστυχώς γινόμαστε δέκτες συνεχών «καταγγελιών» και παραπόνων από μέλη μας, σχετικά με τις διαδικασίες και τους χρόνους ελέγχου των αιτήσεων που άπτονται της αρμοδιότητας της ΕΑΤ και ειδικότερα για το είδος των παρατηρήσεων και των ζητουμένων για τον έλεγχο ολοκλήρωσης και εκταμίευσης αιτήσεων του προγράμματος «Εξοικονομώ – Αυτονομώ».

Είναι αξιοσημείωτο πως πρόκειται για συνεχείς, επαναλαμβανόμενες και – πλέον – καθολικά συμβαίνουσες στο σύνολο σχεδόν των αιτήσεων παρατηρήσεις, αποκλείοντας έτσι την πιθανότητα της φυσιολογικής και πάντοτε αναμενόμενης «σύμπτωσης», «ανθρώπινου λάθους» και «αβλεψίας».

Πρόκειται μάλιστα για «περίεργες» παρατηρήσεις που στην αρχή εμφανίζονταν αποσπασματικά σε κάποιες μόνο αιτήσεις, στην πορεία όμως κατέστησαν καθολικές όπως προαναφέραμε.

Οι κύριες και επαναλαμβανόμενες αναφορές μελών, για προβλήματα που αντιμετωπίζουν κατά την διεκπεραίωση υποβολής και ελέγχου φακέλων για την τελική εκταμίευση των ωφελημάτων, είναι οι ακόλουθες:

1. Μεγάλη καθυστέρηση στην αξιολόγηση των αιτημάτων τελικής εκταμίευσης

Είτε πρόκειται για την αρχική υποβολή για τελικό έλεγχο και εκταμίευση, είτε υποβολή διορθώσεων / συμπληρώσεων από / σε παρατηρήσεις, η απάντηση έρχεται συνήθως μετά από παρέλευση τουλάχιστον τριών εβδομάδων.

Επιπλέον του μεγάλου χρόνου απάντησης, δεν υπάρχει ούτε συγκεκριμένος μέγιστος χρόνος απάντησης, αφού δεν τηρείται καν η άτυπη δέσμευση της ΕΑΤ για απαντήσεις μέχρι το μέγιστο ενός (1) μήνα.

Χαρακτηριστικά αναφέρεται παράδειγμα αίτησης που έχει υποβληθεί για τελικό έλεγχο εκταμίευσης από 1 Μαρτίου 2021 και έλαβε απάντηση μετά την παρέλευση δύο μηνών, καθώς και άλλη που έλαβε τις ίδιες – αρχικές – παρατηρήσεις μετά την παρέλευση 4 μηνών (!) από την διόρθωση των παρατηρήσεων του 1ου αρχικού ελέγχου.

Επιπλέον, είναι αξιοσημείωτο όσο και παράδοξο, πολύ συχνά αν όχι συνήθως, ο χρόνος απάντησης να μεγαλώνει όσο οι παρατηρήσεις τελειώνουν και η αίτηση προχωράει στο τέλος της. Η αρχική αίσθηση των Συμβούλων, που πλέον έχει γίνει πεποίθηση, είναι πως δεν είναι επιθυμητό να κλείνουν οι αιτήσεις, αλλά να εκκρεμούν.

2. Αδυναμία επικοινωνίας με ελεγκτικό μηχανισμό

Πρακτικά δεν υπάρχει καμία απολύτως δυνατότητα του ωφελούμενου και των εκπροσώπων του (μηχανικού – συμβούλου) για έλεγχο, ενημέρωση, πολλώ δε μάλλον αντίδραση σχετικά με την πορεία της αίτησής του, αφού και η υποτιθέμενη επικοινωνία μέσω email στην πράξη είναι παντελώς αναποτελεσματική γιατί κανένα email δεν απαντάται ποτέ ουσιαστικά. Ενδεικτική απάντηση σε email συναδέλφου:

«Παρακαλούμε σημειώστε ότι λόγω της προστασίας του αδιάβλητου της διαδικασίας του ελέγχου δεν μπορούμε να επέμβουμε στο ελεγκτικό έργο. Συνεπώς όπως ακολουθήσετε τις οδηγίες του αξιολογητή.

Σε κάθε περίπτωση παρακαλούμε σημειώστε ότι έχετε την δυνατότητα να ανεβάσετε ένα έγγραφο Word το οποίο να απευθύνεται στον αξιολογητή, προκειμένου να ζητήσετε περισσότερες διευκρινίσεις ή να τον ενημερώσετε για ότι θέλετε. Παρακαλούμε κατόπιν κλείστε τον φάκελο για νέα αξιολόγηση.

3. Αποσπασματικός έλεγχος, με τυχαία επαναλαμβανόμενες και άστοχες παρατηρήσεις

Αν τα προηγούμενα προβλήματα θα μπορούσαν να αποδοθούν σε ατέλειες και ανεπάρκειες του συστήματος, το τρίτο βασικό πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε είναι αποκλειστικής ευθύνης του ελεγκτικού μηχανισμού.

Πρόκειται για αποσπασματικό έλεγχο των αιτήσεων με συνεχείς και τυχαία επαναλαμβανόμενες «άστοχες» και «άκυρες» παρατηρήσεις, οι οποίες αρχικά ήταν πιο «περιστασιακές» πλέον όμως είναι «σίγουρες» και συμβαίνουν καθολικά σε όλες τις αιτήσεις.

Αποσπασματικός έλεγχος δεδομένου ότι μετά την πρώτη αξιολόγηση – παρατήρηση – διαπίστωση ελλείψεων και αφού έχουν απαντηθεί-συμπληρωθεί-αναρτηθεί τα όσα έχουν ζητηθεί, ο ελεγκτής επανέρχεται με διαφορετικές παρατηρήσεις.

Κύκλος παρατηρήσεων – απαντήσεων που μπορεί να επαναληφθεί αρκετές φορές και μάλιστα με διαφορετικές παρατηρήσεις πολλές φορές «άκυρες» ή με παρατηρήσεις που έχουν ήδη επιλυθεί αλλά επαναλαμβάνονται με τυχαίο τρόπο. Θα μπορούσε να αποδώσει κανείς την δεύτερη περίπτωση (ζήτηση στοιχείων που έχουν ήδη αναρτηθεί) σε αβλεψία, όμως είναι δύσκολο να γίνει αποδεκτό γιατί εφ’ ενός δεν μπορεί οι μισές και πλέον παρατηρήσεις να είναι λόγω αβλεψίας αλλά και δεν μπορεί να επαναλαμβάνεται η ίδια «άκυρη» παρατήρηση τρείς (3) φορές για στοιχείο που έχει ήδη αναρτηθεί από την αρχή.

Η κατάσταση δηλαδή γίνεται ολοένα και χειρότερη. Με κάθε σεβασμό, θα λέγαμε πως πλήθος τέτοιων παρατηρήσεων μοιάζουν περιπαικτικές μέχρι και προσβλητικές για τη δραστηριότητά μας, ειδικά στο συγκεκριμένο πρόγραμμα και έχουν φτάσει τους μηχανικούς κατά το κοινώς λεγόμενο «στα όριά τους».

Υπάρχει όμως και το επίσης συχνό φαινόμενο, καινοφανών παρατηρήσεων που δεν έχουν κανένα λογικό ή συμβατικό του προγράμματος έρεισμα και απορεί κανείς πώς και ποιος σκέφτηκε να τις διατυπώσει:

Υπάρχουν όμως αρκετά συχνά και παρατηρήσεις που κάνουν κάτι περισσότερο από προφανές πως ο ελεγκτής ενός τεχνικού έργου δεν έχει καμία σχέση και αντίληψη επ’ αυτού – στοιχείο ιδιαιτέρως θλιβερό και προσβλητικό για τη δουλειά των ασχολούμενων μηχανικών. Ενδεικτικά:

4. Απαίτηση υποβολής επιπρόσθετων δικαιολογητικών, για τα οποία δεν υπάρχει καμία αναφορά στον οδηγό του προγράμματος

Τέλος, μεγάλα προβλήματα και καθυστερήσεις προκαλούνται από την απαίτηση υποβολής επιπρόσθετων δικαιολογητικών, για τα οποία δεν υπάρχει καμία αναφορά στον οδηγό του προγράμματος, αλλά ούτε και ζητήθηκαν στους δύο προηγούμενους κύκλους του ΕΚΟ ΙΙ, δίνοντας την εικόνα πως ο κάθε αξιολογητής ζητάει ό,τι «κατά την εκτίμησή του» ίσως είναι χρήσιμο ή αναγκαίο, χωρίς την τήρηση κανενός πρωτοκόλλου υποχρεώσεων εκ των δύο πλευρών – ωφελούμενων και αξιολογητών και χωρίς να υπάρχει καμία πρόβλεψη για αποζημίωση του ωφελούμενου για το σχετικό έξοδο όταν αυτό πραγματοποιείται. Ενδεικτικά αναφέρονται τα εξής:

5. Απαίτηση υποβολής επιπρόσθετων υπεύθυνων δηλώσεων, για τις οποίες δεν υπάρχει καμία αναφορά στον οδηγό του προγράμματος και που δεν εξυπηρετούν κανένα σκοπό

Τον τελευταίο καιρό μας έρχονται πλήθος καταγγελίες σχετικά με παρατηρήσεις που ζητώνται ΥΔ από ωφελούμενους, επιθεωρητές και αναδόχους για δεδομένα που είτε προκύπτουν από άλλα έγγραφα τα οποία αναγνωρίζει η ελληνική πολιτεία , είτε δεν προσδίδουν καμία πρόσθετη αξία είτε και ακόμη μπορεί να δημιουργήσουν νομικά προβλήματα στους υπογράφοντες.

Σημειωτέον πως η ΥΔ έχει πλέον καταστεί το απολύτως απαραίτητο στοιχείο για όλες τις δραστηριότητες του προγράμματος, αντικαθιστώντας πιστοποιήσεις φορέων, CE, δημόσια έγγραφα, τεχνικά χαρακτηριστικά κατασκευαστών εξοπλισμού κλπ. αφού στην πλειοψηφία των φακέλων πλέον, ζητούνται ΥΔ από όλους για όλα, άσχετα αν αυτά αναφέρονται ξανά και ξανά σε πολλά δικαιολογητικά και παραστατικά.

Ως παράδειγμα να αναφέρουμε την περίπτωση των κουφωμάτων: Στο Έντυπο Ολοκλήρωσης Παρεμβάσεων, δίνεται πλήρης περιγραφή των εργασιών και ακολουθεί τυποποιημένος πίνακας όπου καταχωρούνται όλα τα κουφώματα αναλυτικά κατά κατηγορία επιδότησης και συνοδευόμενα από τα χαρακτηριστικά τους. Τώρα πλέον ζητείται στην γενική περιγραφή των εργασιών να ξαναγίνει (2η φορά) αναλυτική περιγραφή των κουφωμάτων και των χαρακτηριστικών τους, να επαναληφθεί ουσιαστικά ο πίνακας της επόμενης σελίδας αλλά σε κείμενο (κάτι που δεν προκύπτει από κανένα σημείο του οδηγού του προγράμματος).

Επιπλέον, είναι αυτονόητο πως ως βασικό στοιχείο του προγράμματος υποβάλλεται και η αποκαλούμενη «Δήλωση Επιδόσεων» και τα πιστοποιητικά CE των κουφωμάτων, όπου αναλυτικά αναφέρονται ένα προς ένα όλα τα χαρακτηριστικά των κουφωμάτων, σφραγισμένα και συνοδευόμενα από τα σχετικά πιστοποιητικά (3η φορά που καθορίζονται τα χαρακτηριστικά). Ωστόσο, πλέον, οι ελεγκτές της ΕΑΤ δεν αισθάνονται σίγουροι, και ζητούν (4η φορά) να δοθεί ΚΑΙ ΥΔ από τον προμηθευτή – εγκαταστάτη για τα Uw των κουφωμάτων, αναλυτικά ένα προς ένα. Είναι δε – επιστημονικής – απορίας άξιο, γιατί στην ΥΔ ζητούνται μόνο τα Uw και όχι και τα υπόλοιπα χαρακτηριστικά (g, κλάση αεροπερατότητας κλπ.) για τα οποία έχει υποβληθεί πιστοποίηση μόνο 3 φορές (εξαιρούνται της 4ης !)».

«Η ανωτέρω λίστα έχει συνέχεια, αλλά για λόγους συντομίας αναφέρονται μόνο ενδεικτικά όσα καταγγέλλουν οι συνάδελφοι, καθημερινά. Όλα τα παραπάνω συμβάλλουν ανεπανόρθωτα στη δημιουργία μιας αναξιόπιστης εικόνας προς τους ωφελούμενους των εμπλεκόμενων Μηχανικών (επιθεωρητές, μηχανικούς και συμβούλους) και φυσικά των Αναδόχων αλλά και τους επιβαρύνουν οικονομικά δυσβάστακτα όταν στις μέρες μας ο πληθωρισμός τρέχει σε επίπεδα άνω του 10% και οι καθυστερήσεις στην αποπληρωμή του προγράμματος σε αρκετές περιπτώσεις ξεπερνάει τους 6 μήνες. Αξίζει δε να υπενθυμίσουμε, πως εν πολλοίς το πρόγραμμα βασίζεται στην καλή πίστη και εμπιστοσύνη των Αναδόχων να αναλάβουν εγκαταστάσεις με πίστωση της τάξης μέχρι και 80% !

Για όλους τους παραπάνω λόγους, παρακαλούμε θερμά όπως προβείτε άμεσα σε διορθωτικές ενέργειες. Προς διευκόλυνσή και συνδρομή στην βελτίωση του προγράμματος, παρακαλούμε λάβετε υπόψη σας τις παρακάτω συγκεκριμένες προτάσεις:

Τέλος, θεωρούμε ιδιαίτερα σημαντικό να διευκρινίσουμε πως αναγνωρίζουμε και εμείς, πως υπάρχουν αρκετές περιπτώσεις συναδέλφων που δεν κάνουν σωστά τη δουλειά τους και υποβάλουν φακέλους με προβλήματα, ενίοτε πολλά και σοβαρά. Αυτό όμως δεν αποτελεί δικαιολογία για τα παραπάνω προαναφερόμενα που αποτελούν τον κανόνα της διαδικασίας ελέγχου στην ΕΑΤ και όχι την εξαίρεση. Αντίστοιχα, κατανοούμε κι εμείς πως είναι απολύτως ανθρώπινο να γίνονται μικρολάθη και αβλεψίες στον έλεγχο – λόγω και του όγκου των δικαιολογητικών – όπως συμβαίνει και με εμάς που προετοιμάζουμε όλον αυτόν τον όγκο δικαιολογητικών.

Και πάλι όμως θα τονίσουμε πως η αντίδρασή μας δεν στοχεύει στο ανθρώπινο λάθος, που εκτός από αναμενόμενο και κατανοητό είναι και απολύτως αντιληπτό, αλλά σε μια συνεχόμενη καθολικά εφαρμοζόμενη κατάσταση που δεν μπορεί να αποτελεί σύμπτωση.

Προκειμένου λοιπόν, να δοθεί μια λύση στα παραπάνω προβλήματα, που στοιχίζουν στην αξιοπιστία και τη λειτουργία του προγράμματος, παρακαλούμε θερμά να αποδεχτείτε τις προτάσεις μας. »σημειώνεται μεταξύ άλλων.

 

 

Exit mobile version