Διπλασιάστηκε ο αριθμός των καταναλωτών στον κλάδο της ενοικίασης αυτοκινήτων ανάμεσα στο 2010 και στο 2016, αλλά και ο συνολικός αριθμός αναφορών που υποβλήθηκαν στα Ευρωπαϊκά Κέντρα Καταναλωτή αυξήθηκε κατά δύο τρίτα: Το 2012 υπήρξαν περίπου 1.050 υποθέσεις, 1.750 το 2014, ενώ το 2016, ξεπέρασαν τις 2.000.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα στοιχεία του Ευρωπαϊκού Κέντρου Καταναλωτή, τη χρονιά που μας πέρασε, περισσότεροι από 2.000 καταναλωτές στην Ευρώπη, αντέδρασαν σε κρυφές αυξήσεις για ηλεκτρονική κράτηση ενοικίασης αυτοκινήτου, υποβάλλοντας καταγγελίες στα Ευρωπαϊκά Κέντρα Καταναλωτή. Επισημαίνεται ότι το Δίκτυο των Ε.Κ.Κ. που λειτουργεί στα 28 κράτη μέλη της Ε.Ε. και, επιπλέον, στη Νορβηγία και την Ισλανδία, έχει ως αρμοδιότητα τη βοήθεια και την υποστήριξη των καταναλωτές όταν ταξιδεύουν και όταν προμηθεύονται αγαθά ή υπηρεσίες διασυνοριακά εντός Ε.Ε.
Οι κρυφές αυξήσεις οδήγησαν την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να ζητήσει από τις εθνικές αρχές εφαρμογής της καταναλωτικής νομοθεσίας να ενεργήσουν από κοινού σε ευρωπαϊκό επίπεδο και να απαιτήσουν από τον κλάδο της ενοικίασης αυτοκινήτων να βελτιώσει τον βαθμό συμμόρφωσής του με την ευρωπαϊκή νομοθεσία για την προστασία των δικαιωμάτων του καταναλωτή. Στο πλαίσιο αυτό η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και οι αρμόδιες για την τήρηση της καταναλωτικής νομοθεσίας εθνικές αρχές ξεκίνησαν μία διαδικασία συνεργασίας με τις πέντε μεγαλύτερες εταιρείες ενοικίασης αυτοκινήτων, την Avis, τη Europcar, την Enterprise, τη Hertz και τη Sixt.
Η διαδικασία αυτή ολοκληρώθηκε επιτυχώς και τέθηκε ήδη σε εφαρμογή προς όφελος των Ευρωπαίων καταναλωτών. Χάρη σε αυτόν τον θεσμικό διάλογο, τον οποίο συντόνισε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, οι καταναλωτές αποκομίζουν τα ακόλουθα πλεονεκτήματα:
– Διαφανής πολιτική καυσίμων: Στους καταναλωτές θα παρέχεται από τις εταιρείες σε κάθε περίπτωση η επιλογή να παραλάβουν το αυτοκίνητο με γεμάτο το ρεζερβουάρ και να το επιστρέψουν γεμάτο.
– Το συνολικό κόστος κράτησης θα συμπεριλαμβάνει όλες τις αναγκαίες χρεώσεις: Για παράδειγμα, αν σε κάποιες χώρες η χρήση χειμερινών ελαστικών είναι υποχρεωτική από το νόμο, το κόστος αυτό πρέπει να περιλαμβάνεται στη βασική τιμή που φαίνεται στην κεφαλίδα κατά την ηλεκτρονική κράτηση και να μην προστίθεται εκ των υστέρων.
– Περιγραφή των βασικών υπηρεσιών ενοικίασης σε απλή γλώσσα: Στους καταναλωτές θα παρέχονται σαφείς πληροφορίες για τα βασικά χαρακτηριστικά της σύμβασης ενοικίασης οχήματος (αριθμός συμπεριλαμβανομένων χιλιομέτρων, πολιτική καυσίμων, πολιτική ακυρώσεων, τυχόν απαιτήσεις καταβολής εγγύησης κλπ).
– Σαφείς πληροφορίες σχετικά με την επιπλέον ασφάλιση: Οι καταναλωτές θα ενημερώνονται από τους προμηθευτές, είτε αυτοπροσώπως είτε μέσω της σχετικής ιστοσελίδας για την τιμή και τις λεπτομέρειες των προαιρετικών προσθέτων υπηρεσιών, ιδίως σχετικά με τα δικαιώματα παραίτησης από ασφαλιστικά προϊόντα που μειώνουν το ποσό συμμετοχής που πρέπει να καταβληθεί από τον καταναλωτή σε περίπτωση ζημίας. Το τι καλύπτεται από τη βασική τιμή ενοικίασης και τι από κάθε πρόσθετη ασφάλιση θα πρέπει να επισημαίνεται από την εταιρεία πριν ο καταναλωτής προβεί στην αγορά των εν λόγω προϊόντων. Όσον αφορά τις ζημιές:
– Γίνονται πιο σαφείς οι διαδικασίες επιθεώρησης των οχημάτων: Στους καταναλωτές θα παρέχονται αποδεικτικά στοιχεία και ειδική αιτιολόγηση για οποιαδήποτε ζημία, πριν από την πληρωμή.
– Γίνονται πιο δίκαιες οι διαδικασίες διαχείρισης των ζημιών και των αποζημιώσεων: Στον καταναλωτή θα παρέχεται η δυνατότητα να αμφισβητήσει κάθε αξίωση της εταιρείες για πρόκληση ζημίας στο όχημα πριν από την παρακράτηση της πληρωμής.
Επόμενα βήματα
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και οι εθνικές αρχές εφαρμογής της καταναλωτικής νομοθεσίας (στην Ελλάδα η γενική γραμματεία Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή) θα εξακολουθήσουν σύμφωνα με το Αθηναϊκό Πρακτορείο, να παρακολουθούν στενά την αγορά της ενοικίασης οχημάτων. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα εστιάσει ιδιαίτερα στις πρακτικές των υπόλοιπων παραγόντων της αγοράς αυτής, όπως είναι οι μεσάζοντες και άλλες εταιρείες ενοικιάσεως, έτσι ώστε όσες εταιρείες δραστηριοποιούνται στον τομέα αυτόν να διασφαλίζουν το ίδιο επίπεδο διαφάνειας αναφορικά με τις παρεχόμενες υπηρεσίες και το κόστος αυτών.
Όπως δήλωσε η διευθύντρια του Ευρωπαϊκού Κέντρου Καταναλωτή Ελλάδας Αθηνά Κοντογιάννη «Ο καταναλωτής πρέπει να ενημερώνεται πριν από τη σύναψη της σύμβασης ενοικίασης οχήματος κατά τρόπο διαφανή, σαφή και κατανοητό, τι περιλαμβάνει το βασικό αντικείμενο της σύμβασης αυτής και ποιο το ακριβές οφειλόμενο ποσό, ώστε να αποφασίσει, στη συνέχεια, αν επιθυμεί τυχόν πρόσθετες υπηρεσίες και παροχές (πρόσθετες ειδικές ασφάλειες, παιδικό κάθισμα, σύστημα πλοήγησης κλπ.) που συνεπάγονται, όμως, και πρόσθετες χρεώσεις. Και, φυσικά, να καταγγέλλει εμπορικές πρακτικές που παραβιάζουν αυτούς τους κανόνες, συμβάλλοντας, με τον τρόπο αυτό, στην αναβάθμιση του επιπέδου των υπηρεσιών και αυτού του τουριστικού κλάδου».