Ευνοϊκές ρυθμίσεις για δασικούς χάρτες – Ποια προβλήματα επιλύονται και τι προβλέπει η τροπολογία

Τέλος στις διεκδικήσεις του Δημοσίου σε εκτάσεις που δεν ισχύει το τεκμήριο της κυριότητας βάζει τροπολογία του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας δίνοντας ανάσα για χιλιάδες ιδιοκτήτες σε διάφορες περιοχές της χώρας. Σύμφωνα με την εφημερίδα ” Ελεύθερος Τύπος”, θεσπίζεται ειδική διαδικασία για τη διοικητική αναγνώριση της κυριότητας ή άλλων εμπραγμάτων δικαιωμάτων επί δασών, δασικών, χορτολιβαδικών και βραχωδών εκτάσεων στις περιφέρειες των Πρωτοδικείων των Ιονίων Νήσων, της Κρήτης, των Νομών Λέσβου, Σάμου, Χίου και Κυκλάδων, των νήσων Κυθήρων, Αντικυθήρων και της περιοχής Μάνης, όπως αυτή ορίζεται από διοικητικά όρια των Καλλικρατικών Δήμων Ανατολικής και Δυτικής Μάνης.
Όπως αναφέρεται στην αιτιολογική έκθεση της ρύθμισης, η επίλυση των ιδιοκτησιακών εκκρεμοτήτων του Ελληνικού Δημοσίου με τους ιδιώτες στις περιοχές που δεν ισχύει το τεκμήριο κυριότητας θα έχει ως αποτέλεσμα την αποσυμφόρηση των δικαστηρίων αλλά και των υπηρεσιών του Δημοσίου από πλήθος υποθέσεων, συμβάλλοντας παράλληλα στην ολοκλήρωση του Κτηματολογίου.
Ιδρύονται Συμβούλια
Η διαδικασία είναι η εξής: Πρόκειται να συγκροτηθούν τουλάχιστον τέσσερα Συμβούλια Ιδιοκτησίας με έδρα αντίστοιχα την Κέρκυρα, το Ηράκλειο Κρήτης, τη Μυτιλήνη και τον Πειραιά. Σε κάθε Συμβούλιο συμμετέχει πάρεδρος του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, ως πρόεδρος, ο προϊστάμενος της οικείας Κτηματικής Υπηρεσίας με έναν αναπληρωτή του και ο προϊστάμενος της Διεύθυνσης Δασών της έδρας του Συμβουλίου. Τα συμβούλια αυτά επιλαμβάνονται της αναγνώρισης της κυριότητας βάσει νόμιμα μεταγεγραμμένων τίτλων ιδιοκτησίας συνοδεία τοπογραφικών διαγραμμάτων, στα οποία αποτυπώνεται η επίδικη έκταση με τη συνδρομή και άλλων δημόσιων υπηρεσιών, όπου κριθεί χρήσιμο για ασφαλή κρίση. Εφόσον υπάρχουν περισσότερες αιτήσεις για την ίδια περιοχή εξετάζονται από κοινού. Μέχρι τη συγκρότηση των Συμβουλίων Ιδιοκτησίας για τα θέματα κυριότητας επιλαμβάνονται τα Συμβούλια Ιδιοκτησίας Δασών. Παράλληλα, ορίζεται ότι εφόσον οι ιδιώτες κατέχουν συμβόλαια γεωτεμαχίων που έχουν συνταχθεί έως την 1η Ιουλίου 2001 -ακόμα και αν αυτά έχουν μεταγραφεί μεταγενέστερα- και το Δημόσιο δεν διαθέτει τίτλους ή άλλα αποδεικτικά κυριότητας, δεν μπορεί να διεκδικήσει τις εν λόγω εκτάσεις.
Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει η ρύθμιση, αφορά περιοχές «για τις οποίες το Ελληνικό Δημόσιο δεν διαθέτει τίτλους ιδιοκτησίας ή άλλα επαρκή στοιχεία απόδειξης της κυριότητάς του, όπως πράξεις μίσθωσης, παραχώρησης ή άλλης εκμετάλλευσης, αξιοποίησης και προστασίας της έκτασης ως δημόσιας και, συγχρόνως, οι διεκδικούντες την έκταση διαθέτουν τίτλους ιδιοκτησίας, οι ίδιοι ή οι δικαιοπάροχοί τους, οι οποίοι έχουν συνταχθεί μέχρι την 1η.7.2001 το αργότερο, έστω και εάν έχουν μεταγράφει μεταγενέστερα κι εφόσον ήδη κατά τη σύνταξη του τίτλου του διεκδικούντος ή του δικαιοπαρόχου του αυτοί τελούσαν σε καλή πίστη και η έκταση δεν διεκδικούταν από το Δημόσιο. Σε περίπτωση που το δικαίωμα της κυριότητας επί των ανωτέρω εκτάσεων έχει καταχωρισθεί υπέρ ιδιωτών ή νομικών προσώπων δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου στα κτηματολογικά βιβλία των οικείων κτηματολογικών γραφείων, το Ελληνικό Δημόσιο δεν προβάλλει δικαιώματα κυριότητας επ’ αυτών και δεν ασκεί τα ένδικα βοηθήματα που προβλέπονται στο άρθρο 6 του Ν. 2664/1998 (Α’ 275)».
Λύση
Όπως επισημαίνεται στην αιτιολογική έκθεση της τροπολογίας, η συγκεκριμένη ρύθμιση έρχεται να επιλύσει ιδιοκτησιακά ζητήματα και εκκρεμότητες, καθώς είναι γνωστό ότι το Δημόσιο προβάλλει δικαιώματα κυριότητας σε όλα ανεξαιρέτως τα δάση, τις δασικές και χορτολιβαδικές εκτάσεις. Ωστόσο, στις περιοχές που δεν ισχύει το τεκμήριο κυριότητάς του η απόδειξη των ισχυρισμών του περί ιδίας κυριότητας ενώπιον των πολιτικών δικαστηρίων είναι ιδιαίτερα δυσχερής, με αποτέλεσμα οι εμπράγματες διαφορές που φτάνουν στις αίθουσες των δικαστηρίων να επιλύονται κατά κανόνα υπέρ των ιδιωτών.
Υπενθυμίζεται ότι το ΥΠΕΝ ήδη έχει προχωρήσει στον αποχαρακτηρισμό από «δασικές» δεκάδων χιλιάδων εκτάσεων που καλύπτονται από φρύγανα και ασπάλαθους, έπειτα από ομόφωνη απόφαση του Τεχνικού Συμβουλίου Δασών. Επιπλέον, οι εκτάσεις που χρησιμοποιήθηκαν για βοσκή και καλύπτονται διαχρονικά μόνο από φρυγανική βλάστηση και ασπάλαθο δεν χαρακτηρίζονται πλέον δασικές, αλλά χορτολιβαδικές. Παράλληλα, τρέχει η πίστωση χρόνου διάρκειας 6 μηνών για την υποβολή αντιρρήσεων.
Επιτάχυνση έργων
Με άλλη διάταξη, προβλέπεται η επιτάχυνση των μελετών και των έργων, κυρίως αντιδιαβρωτικών και αντιπλημμυρικών, για την προστασία των καμένων δασικών εκτάσεων, τα οποία στο εξής θα μπορούν να προχωρούν ως ειδικά δασοτεχνικά έργα, που δεν υπάγονται στους κανόνες περιβαλλοντικής αδειοδότησης, ενώ δεν θα χρειάζεται για αυτά η έκδοση απόφασης από τον υπουργό Περιβάλλοντος για τον καθορισμό των ειδικότερων όρων, προϋποθέσεων, κριτηρίων, διαδικασιών και λοιπών τεχνικών ζητημάτων.
Η τροπολογία δίνει επίσης λύση και στο ζήτημα των μεταβιβάσεων αγροτικών τμημάτων που βρίσκονται σε ευρύτερα κτήματα, τα οποία περιλαμβάνουν αγροτικές και δασικές εκτάσεις, ξεκαθαρίζοντας ότι η μεταβίβαση των αγροτικών τμημάτων δεν συνιστά παράνομη κατάτμηση.
Συγκεκριμένα αναφέρει ότι δρόμοι, αντιπυρικές ζώνες και άλλα τεχνικά έργα που κατασκευάζονται εντός δασών και δασικών εκτάσεων, καθώς και νομίμως κηρυσσόμενες αναγκαστικές απαλλοτριώσεις δεν συνιστούν κατάτμηση αυτών.