Έρχονται νέες ανατιμήσεις. Διπλό πλήγμα δέχτηκε η εγχώρια παραγωγή και το λιανικό εμπόριο από τις καταστροφικές πλημμύρες στην Θεσσαλία, καθώς πέρα από τον αφανισμό χωραφιών, κτηνοτροφικών μονάδων και άλλων υποδομών, είχαμε και διακοπή της κυκλοφορίας -και άρα και του μεταφορικού έργου- μέσω της Εθνικής Οδού: Έτσι, ακόμη και τα εμπορεύματα από το εξωτερικό, που έρχονται να καλύψουν τις όποιες ελλείψεις εμφανίστηκαν στην αγορά, φτάνουν μετ’ εμποδίων στους πάγκους των λαϊκών ή των κρεοπωλών και στα ράφια των super market με το ανάλογο «αλμυρό» αντίτιμο.
Γράφει ο Βαγγέλης Δουράκης
Αυτή η διπλή «πίεση» που δέχεται ο πρωτογενής τομέας και το λιανεμπόριο δεν αποκλείεται να μεταφραστεί σε ένα νέο κύκλο ανατιμήσεων. Σήμερα, έμποροι και αλυσίδες σούπερ μάρκετ αναζητούν εναλλακτικές οδούς και άλλους προμηθευτές από την Ελλάδα και το εξωτερικό, για να αναπληρώσουν το κενό που προέκυψε μετά το πέρασμα της κακοκαιρίας Daniel από τον θεσσαλικό κάμπο, ώστε αφενός καλύψουν τη ζήτηση και αφετέρου να επιτύχουν όσο το δυνατόν καλύτερες τιμές.
Προβλήματα στη σύνδεση Βορρά – Νότου φέρνουν νέες ανατιμήσεις
Εντούτοις, τόσο η διακοπή της οδικής σύνδεσης μεταξύ Νότου και Βορρά μέσω της παλιάς και νέας Εθνικής οδού, όσο και η διακοπή της σιδηροδρομικής σύνδεσης Αθήνας – Θεσσαλονίκης, που θα επέτρεπε αν μη τι άλλο την απρόσκοπτη μεταφορά προϊόντων από άλλους προμηθευτές, δημιουργεί επιπλέον πονοκεφάλους και… κόστη.
Οι εναλλακτικές που έχουν σήμερα οι εταιρείες μεταφορών για να προσεγγίσουν την Θεσσαλονίκη είναι δύο: Η πρώτη είναι τα φορτηγά από την Αθήνα να φύγουν προς Δομοκό, να ανέβουν τα βουνά και να πάνε από Γρεβενά. Η δεύτερη λύση είναι να πάνε από Πάτρα, Ιόνια Οδό, Γιάννενα, να πιάσουν Εγνατία Οδό και να φθάσουν Θεσσαλονίκη.
Δεδομένου ότι ξεκάθαρα η επιλογή είναι η μεταφορά αγαθών μέσω Πάτρας, οι εταιρείες βλέπουν τόσο το μεταφορικό κόστος όσο και τον απαιτούμενο χρόνο να αυξάνεται: Υπολογίζεται πως το κόμιστρο έχει ανέβει κατά 50 με 60%. Από τα 500 ευρώ που ήταν η διαδρομή Αθήνα-Θεσσαλονίκη, σήμερα, για να καλυφθεί η διαφορά του πετρελαίου, των διοδίων, κ.λπ., το κόστος διαμορφώνεται σε 800 ευρώ. Επιπλέον ο χρόνος έχει αυξηθεί τουλάχιστον 3,5-4 ώρες και έχει ξεπεράσει τις 11,5 ώρες.
Αν και οι εταιρείες επί του παρόντος απορροφούν το έξτρα κόστος, εφόσον δεν αποκατασταθεί σύντομα η οδική κυκλοφορία Αθήνας – Θεσσαλονίκης και η σύνδεση συνεχίσει να γίνεται μέσω των Ιωαννίνων, αργά ή γρήγορα τα «ενισχυμένα» κόστη θα περάσουν στην κατανάλωση.
«Ράλι» τιμών σε κρέας και γαλακτοκομικά
Ήδη βασικά αγαθά που καταλήγουν στο τραπέζι μας έχουν καταγράψει ράλι τιμών τον τελευταίο χρόνο, όπως αποδεικνύεται και από τα στοιχεία της ΕΛ.ΣΤΑΤ.: Οι μεγαλύτερες αυξήσεις σημειώθηκαν τον Αύγουστο σε γαλακτοκομικά-αυγά (+11,9%), έλαια και λίπη (+12%), φρούτα (10,7%) και λαχανικά (+17,6%).
Ο αφανισμός μεγάλου μέρους της παραγωγής του Θεσσαλικού Κάμπου όμως σε συνδυασμό με τα σοβαρά προβλήματα τροφοδοσίας της αγοράς μεταξύ Βορρά – Νότου, τα τρόφιμα δεν αποκλείεται να καταγράψουν νέο ράλι.
Άλλωστε, σύμφωνα με εκτιμήσεις το 15% της ελληνικής παραγωγής εντοπίζεται στον θεσσαλικό κάμπο. Και δεν είναι βέβαιο -δεδομένων και των αναταράξεων στην εφοδιαστική αλυσίδα, πως είναι εφικτό να καλυφθεί αυτό το μέρος της παραγωγής εξ’ ολοκλήρου από τις εισαγωγές.
Είναι ενδεικτικό πως στη Θεσσαλία, πριν την καταστροφή παραγόταν το 71,1% του χοιρινού κρέατος, περισσότερο από το ένα τρίτο σε αρνιά (36,6%) και πρόβατα (35,8%) και το ένα τρίτο του κρέατος από νεαρά μοσχάρια (έως 2 ετών).
Στην περιοχή είχαμε και τη μισή ελληνική παραγωγή τυριών (47% των μαλακών τυριών, 23% των σκληρών τυριών, 57% του νωπού βουτύρου, 38% της μυζήθρας και 38% της κρέμας) -το μεγαλύτερο μέρος τους στο νομό Τρικάλων-, το 18,5% του γάλακτος (20,4% του πρόβειου, 25,4% του βουβαλίσιου, 15,2% του αγελαδινού).
Στη Θεσσαλία βρίσκονταν πάνω από τις μισές αχλαδιές (54%) και αμυγδαλιές (51,5%) της χώρας, το 36% των καστανιών, το 31% των μηλιών και το 22,2% των καρυδιών.
Πήραν «φωτιά» και οι τιμές στα λαχανικά
Εδώ θα πρέπει να σημειωθεί πως τη Δευτέρα οι τιμές χονδρικής στα λαχανικά, σύμφωνα με τα στοιχεία από την Κεντρική Αγορά Αθηνών (ΟΚΑΑ), είχαν ήδη «τσιμπήσει» σε σχέση με την προηγούμενη εβδομάδα ενώ κινούνταν πολύ υψηλότερα έναντι της αντίστοιχης περσινής χρονικής περιόδου.
Η τιμή στις μπάμιες αυξήθηκε 14,28% έναντι της προηγούμενης εβδομάδας και 33,33% από πέρυσι, στις εγχώριες ντομάτες η τιμή ήταν αυξημένη κατά 44,44% έναντι της προηγούμενης εβδομάδας και 85,71% σε σχέση με ένα χρόνο πριν, στις εισαγόμενες ντομάτες η αύξηση ήταν 75% έναντι της προηγούμενης εβδομάδας, όταν τα φασολάκια πουλήθηκαν τη σε τιμή χονδρικής 2 ευρώ, 33,33% υψηλότερη έναντι της προηγούμενης εβδομάδας.