Στο τέλος του έτους αναμένεται νέα μείωση στις ασφαλιστικές εισφορές κατά 0,6%, που θα οδηγήσει σε περαιτέρω αύξηση των μισθών. Πώς η εφαρμογή της ψηφιακής κάρτας θα συμβάλει στην υποχώρηση του ασφαλιστικού κόστους.
Της ΑΡΓΥΡΩΣ Κ. ΜΑΥΡΟΥΛΗ – ΠΗΓΗ: Realnews
Ο δρόμος για περαιτέρω μείωση των ασφαλιστικών εισφορών και του μη μισθολογικού κόστους κατά 0,6%, με την έλευση της νέας χρονιάς, ανοίγει με το νομοσχέδιο που φέρνει ο υπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης Άδωνις Γεωργιάδης για την πλήρη εφαρμογή της ψηφιακής κάρτας εργασίας. Όπως άλλωστε έχει δεσμευτεί η κυβέρνηση, σε βάθος τετραετίας οι εισφορές θα μειωθούν τουλάχιστον κατά μία επιπλέον μονάδα, μόνο με τον ταυτόχρονο περιορισμό της εισφοροδιαφυγής και την καταπολέμηση της αδήλωτης απασχόλησης.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τον σχεδιασμό, θα υπάρξει σταδιακή μείωση κατά τουλάχιστον μία επιπλέον μονάδα των ασφαλιστικών εισφορών και του μη μισθολογικού κόστους, ενώ εκκρεμεί και η μείωση κατά 0,6% από τις πέντε μονάδες που είχαν προαναγγελθεί την προηγούμενη τετραετία. Κύκλοι του υπουργείου Εργασίας αναφέρουν στη Realnews ότι με βάση την πορεία της οικονομίας θα εξεταστεί το ενδεχόμενο η μείωση των εισφορών κατά 0,6% να τεθεί σταδιακά σε εφαρμογή με την έλευση της νέας χρονιάς. Υπενθυμίζεται ότι ήδη οι ασφαλιστικές εισφορές έχουν μειωθεί κατά 4,4 ποσοστιαίες μονάδες, αυξάνοντας με αυτόν τον τρόπο το καθαρό εισόδημα των εργαζoμένων και μειώνοντας σημαντικά το κόστος για τις επιχειρήσεις.
Σύμφωνα με τον υπουργό Εργασίας, ο δραστικός περιορισμός της εισφοροαποφυγής μέσω της υποδηλωμένης εργασίας και η κατάργηση της γραφειοκρατίας θα οδηγήσουν σε αύξηση των θέσεων απασχόλησης, αλλά και των εισφορών. Με το νομοσχέδιο, που θα τεθεί σε εφαρμογή από το φθινόπωρο, το πρόστιμο για την υποδηλωμένη απασχόληση εκτοξεύεται στα 10.500 ευρώ (όσο είναι σήμερα για την αδήλωτη απασχόληση), ενώ ταυτόχρονα καταργείται η προαναγγελία των αλλαγών σε τροποποίηση ωραρίου των εργαζομένων σε επιχειρήσεις που εφαρμόζουν την ψηφιακή κάρτα εργασίας.
Πρόστιμο 10.500 ευρώ
Ο Άδωνις Γεωργιάδης προχωρά στην κατάργηση της ανάρτησης στο πληροφοριακό σύστημα «Εργάνη» μιας σειράς εντύπων για τις επιχειρήσεις που θα επιλέξουν να εφαρμόσουν ταχύτερα την ψηφιακή κάρτα εργασίας. Με το σχέδιο νόμου περιορίζεται η γραφειοκρατία για την εφαρμογή της κάρτας εργασίας σε επιχειρήσεις με προσωπικό έως 20 εργαζομένους, με τις περισσότερες εξ αυτών να μη διαθέτουν ούτε τμήμα λογιστηρίου.
Σύμφωνα με τη διάταξη, οι επιχειρηματίες δεν θα έχουν την υποχρέωση να καταχωρίζουν εκ των προτέρων τις αλλαγές στο ωράριο ή την υπερωριακή απασχόληση, όμως σε περίπτωση που εντοπιστούν εργαζόμενοι να απασχολούνται και αυτό να μην έχει καταγραφεί στην ψηφιακή κάρτα εργασίας τότε το πρόστιμο που θα επιβάλλεται είναι 10.500 ευρώ.
Αναλυτικότερα, οι εργοδότες, οι επιχειρήσεις των οποίων έχουν ενταχθεί στο ηλεκτρονικό σύστημα μέτρησης του χρόνου εργασίας κάνοντας χρήση της ψηφιακής κάρτας εργασίας για τους εργαζομένους τους με εξαρτημένη εργασία, δύνανται να μην καταχωρίζουν τις αλλαγές ή την τροποποίηση του ωραρίου εργασίας ή της οργάνωσης του χρόνου εργασίας καθώς και την υπερωριακή απασχόληση πριν από την έναρξη πραγματοποίησής τους. Όμως, όταν διαπιστώνεται από τα αρμόδια ελεγκτικά όργανα αλλαγή ή τροποποίηση του ωραρίου εργασίας ή της οργάνωσης του χρόνου εργασίας ή υπερωριακή απασχόληση, χωρίς αυτή να ταυτοποιείται από τη σήμανση της ψηφιακής κάρτας εργασίας, τότε θα επιβάλλεται στον εργοδότη πρόστιμο 10.500 ευρώ για κάθε εργαζόμενο του οποίου το ωράριο απασχόλησης δεν συμβαδίζει με την παρουσία του στην επιχείρηση.
Ήδη ο Αδ. Γεωργιάδης, κατά τη διάρκεια ελέγχου από την Ανεξάρτητη Αρχή Επιθεώρησης Εργασίας σε επιχείρηση στο κέντρο της Αθήνας, ξεκαθάρισε ότι τους επόμενους μήνες θα δώσει πολύ μεγάλη μάχη όχι μόνο για την ανασφάλιστη, αλλά και για την υποδηλωμένη εργασία, που είναι ο νέος μεγάλος πονοκέφαλος στις εργασιακές σχέσεις, ώστε οι εργαζόμενοι να λαμβάνουν αυτό που τους αναλογεί, αυξάνοντας το πρόστιμο της υποδηλωμένης εργασίας στο ύψος της αδήλωτης εργασίας, δηλαδή στα 10.500 ευρώ.
Όσον αφορά στην ψηφιακή κάρτα εργασίας, επισημαίνει ότι ως εργαλείο μπορεί και καταγράφει τις υπερωρίες πολύ καλύτερα από ό,τι η προαναγγελία των υπερωριών στο πληροφοριακό σύστημα «Εργάνη», καθώς η καταγραφή γίνεται σε πραγματικό χρόνο. Σύμφωνα με τον υπουργό Εργασίας, στις επιχειρήσεις που θα εφαρμόσουν την ψηφιακή κάρτα εργασίας θα αποτυπώνεται με ακρίβεια δευτερολέπτου ο χρόνος εργασίας όλων των εργαζομένων, άρα θα πληρώνονται στο ακέραιο οι υπερωρίες τους και δεν θα χρειάζονται διορθώσεις εκ των υστέρων, σε περίπτωση τροποποίησης του προγράμματος εργασίας.
Το «κλειδί»
Η περαιτέρω μείωση των ασφαλιστικών εισφορών από το 2024 θα εξαρτηθεί από τα δημοσιονομικά δεδομένα στην εκπνοή του 2023, δηλαδή αν και σε ποιο βαθμό μπορεί ο κρατικός Προϋπολογισμός να αντέξει μια νέα μείωση εσόδων λόγω της μείωσης εισφορών, και ασφαλώς από την πορεία των εσόδων με βάση τον περιορισμό της εισφοροδιαφυγής μέσω της μείωσης της αδήλωτης και υποδηλωμένης εργασίας χάρη στην εφαρμογή της ψηφιακής κάρτας εργασίας.
Το δημοσιονομικό κόστος για κάθε μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά μία ποσοστιαία μονάδα ανέρχεται σε περίπου 300 εκατ. ευρώ. Υπενθυμίζεται ότι το κόστος της μείωσης των εισφορών κατά τρεις μονάδες το 2021-2023 (περίπου 900 εκατ. ευρώ) καλύφθηκε από το κράτος.
Ήδη οι ασφαλιστικές εισφορές έχουν μειωθεί κατά 4,4 ποσοστιαίες μονάδες. Συγκεκριμένα, οι εισφορές μειώθηκαν κατά 0,9 ποσοστιαίες μονάδες τον Ιούνιο του 2020 (0,42 π.μ. για τον εργαζόμενο και 0,48 π.μ. για τον εργοδότη) και κατά 3 π.μ. τον Ιανουάριο του 2021 (1,21 π.μ. για τον εργαζόμενο και 1,79 π.μ. για τον εργοδότη). Επίσης, από 1η/6/2022 μειώθηκε το ύψος των εισφορών επικουρικής ασφάλισης από 6,5% σε 6%, ισόποσα για εργοδότες και μισθωτούς. Σύμφωνα με το υπουργείο Εργασίας, ως αποτέλεσμα αυτών των μειώσεων της λεγόμενης «φορολογικής σφήνας» (tax wedge) αυξάνεται το διαθέσιμο εισόδημα των εργαζομένων και, ταυτόχρονα, επέρχεται ελάφρυνση στο μη μισθολογικό κόστος των επιχειρήσεων. Ολα αυτά με τη σειρά τους οδηγούν σε αύξηση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων και ενίσχυση της απασχόλησης.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat ειδικά για τους χαμηλόμισθους εργαζομένους, ενώ το 2019, με βάση το μέγεθος της «φορολογικής σφήνας», η Ελλάδα βρισκόταν στη 14η θέση μεταξύ των κρατών-μελών της Ε.Ε., το 2021 ανέβηκε στην 5η καλύτερη θέση και με την επερχόμενη μείωση αναμένεται περαιτέρω βελτίωση της κατάταξής της. Δηλαδή, το ποσοστό των ασφαλιστικών εισφορών, που ήταν 40,56% τον Ιούλιο του 2019, μειώθηκε αρχικά στο 39,66% και με τη νέα μείωση των ασφαλιστικών εισφορών από 1η/1/2021 κατέβηκε στο 36,66%.
Ωστόσο, αυτή η βελτίωση αφορά μόνο τους αμειβόμενους με τον κατώτατο μισθό, καθώς στους μέσους και υψηλούς μισθούς το μη μισθολογικό κόστος εξακολουθεί να επιβαρύνει τις επιχειρήσεις και να στερεί διαθέσιμο εισόδημα από τους μισθωτούς. Οι εργοδοτικοί φορείς επανέφεραν πρόσφατα, με αφορμή την έναρξη της διαδικασίας για τον καθορισμό του νέου κατώτατου μισθού, το πάγιο αίτημά τους για περαιτέρω μείωση των ασφαλιστικών εισφορών, τονίζοντας ότι, παρά τις μειώσεις, το κόστος για τις επιχειρήσεις είναι υψηλό.
Οι 0,6 μονάδες που υπολείπονται μέχρι την εκπλήρωση του σχετικού στόχου θα αφαιρεθούν από το ασφαλιστικό πακέτο των μισθωτών εντός του 2023. Οπως και το 2019-2022, η μείωση θα αφορά τόσο τις εργατικές όσο και τις εργοδοτικές εισφορές, οδηγώντας σε αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματος των μισθωτών και της ρευστότητας των επιχειρηματιών.
Μάλιστα, αναμένεται οι εργοδότες να επαναφέρουν το ζήτημα με την έλευση της νέας χρονιάς, οπότε θα ξεκινήσει εκ νέου συζήτηση για νέα αύξηση του κατώτατου μισθού. Προς αποφυγή μιας υπέρμετρης επιβάρυνσης του κρατικού Προϋπολογισμού και στην κατεύθυνση μιας στοχευμένης ενίσχυσης του καθαρού μισθού των αμειβομένων με τον κατώτατο, το ΙΟΒΕ έχει προτείνει η επόμενη μείωση των εισφορών να αφορά μόνο τη συγκεκριμένη κατηγορία εργαζομένων.