Στη «σκιά» της νέας «έκρηξης» του ενεργειακού κόστους, χιλιάδες πολίτες έχουν την ευκαιρία να ελέγξουν ή ακόμη και να περιορίσουν το σχετικό κόστος: Θα χρειαστεί βεβαίως να προχωρήσουν σε παρεμβάσεις στην κατοικία τους, μέρος των οποίων όμως μπορεί να καλυφθεί με κρατικές επιδοτήσεις από το πρόγραμμα «Εξοικονομώ». Για την υποβολή των αιτήσεων έχουν απομείνει πλέον ελάχιστες ημέρες και οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να σπεύσουν.
Γράφει ο Βαγγέλης Δουράκης
Προσοχή θα χρειαστεί στα κόστη που απαιτούνται για τον φάκελο αν και τα ποσά τα οποία καταβάλλονται πχ για την αμοιβή του Συμβούλου έργου, του κόστους των ενεργειακών πιστοποιητικών και των τεχνικών μελετών, επιδοτούνται σχεδόν στο σύνολό τους και οι τιμές είναι προκαθορισμένες από τον οδηγό του προγράμματος.
Πότε λήγει η προθεσμία για την υποβολή αιτήσεων
Η προθεσμία για την υποβολή των αιτήσεων λήγει στις 15 Νοεμβρίου του τρέχοντος έτους. Ο δυνητικός δικαιούχος θα πρέπει να γνωρίζει πως εφόσον η αίτηση για ένταξη στο Πρόγραμμα κριθεί «Καταρχήν Επιλέξιμη», απαιτείται η έκδοση και υποβολή στο Πρόγραμμα Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου.
Άλλο ένα «μυστικό» που θα του επιτρέψει την απρόσκοπτη πρόσβαση στα κονδύλια του «Εξοικονομώ 2023» -και σε δωρεάν κρατικό χρήμα μέχρι του ποσού των 21.000 ευρώ- είναι να γνωρίζει πως για να ανέβει ένα ενεργοβόρο ακίνητο τρεις ενεργειακές κλάσεις σε σχέση με την υφιστάμενη, όπως απαιτεί το πρόγραμμα, επιβάλλεται να γίνουν αρκετές ενεργειακές παρεμβάσεις και όχι επιλεκτικά μία ή δύο που επιθυμεί ο ενδιαφερόμενος.
Έτσι, για παράδειγμα όταν μία κατοικία ανήκει στην χαμηλή ενεργειακή κλάση ‘’Η’’ δηλ την πιο ενεργοβόρα, με βάση την κλίμακα κατάταξης της ενεργειακής αποδοτικότητας, θα πρέπει υποχρεωτικά το ακίνητο να ανέβει τρείς κλάσεις , δηλαδή να καταταχθεί κατ’ ελάχιστον στην ‘’Δ’’ μετά τις επεμβάσεις. Αυτό ενδεικτικά σημαίνει ότι ο ενδιαφερόμενος πρέπει να επέμβει στο κέλυφος του σπιτιού (θερμομόνωση, αντικατάσταση παλιών κουφωμάτων με αντίστοιχα νέα ενεργειακά υψηλής αποδοτικότητας), επίσης να επέμβει στα παλιά συστήματα θέρμανσης ψύξης, ώστε να τοποθετήσει πχ λέβητες αερίου νέας τεχνολογίας, ή αντλίες θερμότητας με υψηλό βαθμό απόδοσης, να προβεί σε αντικατάσταση των παλιών κλιματιστικών με νέα, τύπου inverter κλπ.
Τα «μυστικά» του προγράμματος «Εξοικονομώ 2023»
Ιδιαίτερη σημασία έχει το να αντικατασταθεί ο ηλεκτρικός θερμοσίφωνας με έναν ηλιακό, κι αν υπάρχει τεχνική δυνατότητα, το θερμοδοχείο του ηλιακού θα ήταν καλό να συνδεθεί και με τον λέβητα αερίου ή την αντλία θερμότητας που χρησιμοποιείται για την θέρμανση του ακινήτου.
Αν μιλάμε για ένα σπίτι περίπου 80 τ.μ. στην Β Κλιματική ζώνη (πχ στο Λεκανοπέδιο των Αθηνών), η εκτιμώμενη δαπάνη για όλες αυτές τις παρεμβάσεις μπορεί να ανέλθει γύρω στα 16.000 ευρώ, όπου για ένα μέσο ετήσιο οικογενειακό εισόδημα της τάξεως των 25.000 ευρώ το πρόγραμμα θα επιδοτήσει τον ενδιαφερόμενο με 55%, δηλαδή με 8.800 ευρώ, ενώ τα υπόλοιπα 7.200 ευρώ μπορούν να καλυφθούν με άτοκο δάνειο ή με ίδια κεφάλαια. Η απόσβεση του ποσού που θα καταβάλει ο ενδιαφερόμενος μετά την ολοκλήρωση των ενεργειακών επεμβάσεων εκτιμάται ότι θα γίνει σε 4 με 5 έτη περίπου.
Επισημαίνεται ότι όλα τα επιπλέον κόστη διαχείρισης του φακέλου, όπως η αμοιβή του Συμβούλου έργου, του κόστους των ενεργειακών πιστοποιητικών και των τεχνικών μελετών που απαιτούνται για την ολοκλήρωση του προγράμματος, επιδοτούνται σχεδόν στο σύνολο τους και οι τιμές είναι προκαθορισμένες από τον οδηγό του προγράμματος.
Αυτό που δεν επιδοτείται και θέλει ιδιαίτερη προσοχή είναι τα πρόστιμα και οι αμοιβές μηχανικών για τακτοποίηση πολεοδομικών παραβάσεων του υπό ένταξη ακινήτου που τυχόν θα προκύψουν στα πλαίσια της έκδοσης της ηλεκτρονικής ταυτότητας του ακινήτου.
Σε κάθε περίπτωση ο ενδιαφερόμενος οφείλει να γνωρίζει ότι για κάθε κατοικία που θα επιλεγεί προς ένταξη στο «Εξοικονομώ 2023» στόχος είναι η υποχρεωτική αναβάθμιση κατά τουλάχιστον τρεις ενεργειακές κατηγορίες, ώστε να εξασφαλίζεται εξοικονόμηση πρωτογενούς ενέργειας σε ποσοστό άνω του 30%.
Επιλέξιμος προϋπολογισμός και παρεμβάσεις
Ο ανώτατος επιλέξιμος προϋπολογισμός παρεμβάσεων (με ΦΠΑ) ανά αίτηση ωφελούμενου δεν μπορεί να υπερβαίνει:
- το γινόμενο του 1,10 ευρώ (από 1 ευρώ στο προηγούμενο «Εξοικονομώ 2021») επί το σύνολο της εκτιμώμενης ετήσιας εξοικονόμησης πρωτογενούς ενέργειας (kWh) όπως προκύπτει από το Α΄ Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης (ΠΕΑ),
- το γινόμενο του 220 ευρώ (από 200 ευρώ στο «Εξοικονομώ 2021») επί την επιφάνεια κυρίων χώρων όπως αυτή προκύπτει από το έντυπο Ε9,
- τις 28.000 ευρώ (από 22.500 ευρώ στο «Εξοικονομώ 2021»).
Τα ποσά αφορούν σε παρεμβάσεις, για:
- Αντικατάσταση κουφωμάτων.
- Τοποθέτηση/Αναβάθμιση θερμομόνωσης.
- Αναβάθμιση συστήματος θέρμανσης/ψύξης.
- Σύστημα ζεστού νερού χρήσης (ΖΝΧ) με χρήση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ).
- Λοιπές παρεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας (εγκατάσταση έξυπνου συστήματος διαχείρισης (smart home), έξυπνα συστήματα διαχείρισης ηλεκτρικών φορτίων, Έξυπνα συστήματα ελέγχου της θέρμανσης/ψύξης, έξυπνα συστήματα απομακρυσμένου ελέγχου και παρακολούθησης).
Τα ποσοστά των επιδοτήσεων
Τα ποσοστά επιχορήγησης ανάλογα με το εισόδημα και το αν η κατοικία είναι ιδιόκτητη ή μισθωμένη διαμορφώνονται ως εξής:
- Ατομικό εισόδημα έως 5.000 ευρώ/οικογενειακό έως 10.000 ευρώ: επιχορήγηση 75 % για ιδιοκατοίκηση από τον αιτούντα, 65 % για Δωρεάν Παραχώρηση σε έτερο Πρόσωπο/Ενοικίαση.
- Ατομικό εισόδημα από 5.000 -10.000 ευρώ/οικογενειακό από 10.000 – 20.000 ευρώ: επιχορήγηση 70 % για ιδιοκατοίκηση από τον αιτούντα, 60 % για Δωρεάν Παραχώρηση σε έτερο Πρόσωπο/Ενοικίαση.
- Ατομικό εισόδημα από 10.000 -20.000 ευρώ/οικογενειακό από 20.000 – 30.000 ευρώ: επιχορήγηση 55 % για ιδιοκατοίκηση από τον αιτούντα, 45 % για Δωρεάν Παραχώρηση σε έτερο Πρόσωπο/Ενοικίαση.
- Ατομικό εισόδημα από 20.000 -30.000 ευρώ/οικογενειακό από 30.000 – 40.000 ευρώ: επιχορήγηση 45 % για ιδιοκατοίκηση από τον αιτούντα, 40 % για Δωρεάν Παραχώρηση σε έτερο Πρόσωπο/Ενοικίαση.
- Ατομικό εισόδημα πάνω από 30.000 ευρώ/οικογενειακό πάνω από 40.000 ευρώ: επιχορήγηση 40 % για ιδιοκατοίκηση από τον αιτούντα, 40 % για Δωρεάν Παραχώρηση σε έτερο Πρόσωπο/Ενοικίαση.
Προϋποθέσεις για ένταξη στο Εξοικονομώ
Οι κατοικίες που θα επιλεγούν για υπαγωγή στο Πρόγραμμα, θα πρέπει να πληρούν τις εξής προϋποθέσεις:
- Να υφίστανται νόμιμα.
- Να μην έχουν κριθεί κατεδαφιστέες.
- Να χρησιμοποιούνται ως κύριες κατοικίες.
- Να έχουν καταταχθεί βάσει του Πρώτου Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης (Α’ Π.Ε.Α.) σε κατηγορία χαμηλότερη ή ίση της Γ.
- Να μην είναι επιλέξιμες με χρήση βραχυχρόνιας μίσθωσης (τύπου Airbnb).
Αφού η αίτηση για ένταξη στο Πρόγραμμα κριθεί «Καταρχήν Επιλέξιμη», απαιτείται η έκδοση και υποβολή στο Πρόγραμμα Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου.
Δεν θα είναι επιλέξιμα έργα τα οποία, βάσει των προσκομιζόμενων παραστατικών δαπάνης, έχουν ολοκληρωθεί ως προς το φυσικό αντικείμενο ή έχουν εκτελεστεί πλήρως έως και την ημερομηνία υποβολής της αίτησης.
Το Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης (Π.Ε.Α.), θα πρέπει να έχει εκδοθεί από την 1η Φεβρουαρίου 2020 κι έπειτα.