Οκτώ συχνά λάθη κάνουν οι ιδιοκτήτες ακινήτων κατά τη συμπλήρωση του Ε9 με αποτέλεσμα να “φουσκώνουν” τα εκκαθαριστικά σημειώματα του ΕΝΦΙΑ.
Τα λάθη
Αναλυτικά, τα λάθη αυτά είναι τα εξής:
Ο όροφος
Οι κύριοι και βοηθητικοί χώροι
Η καταχώρηση βοηθητικών χώρων ως κύριων. Στη περίπτωση αυτή χρεώνεται κανονικός φόρος ανά τετραγωνικό μέτρο και όχι ο μειωμένος κατά 90% σε σχέση με τον φόρο που αναλογεί σε χώρο κύριας χρήσης. Πάντως κάποιοι φορολογούμενοι δηλώνουν τις υπόγειες επιφάνειες των ακινήτων ως χώρους κύριας χρήσης ή του παταριού που επικοινωνεί με εσωτερική κλίμακα με τους κύριους χώρους του ακινήτου ενώ κάποιοι αναγράφουν περισσότερα τετραγωνικά μέτρα για τις επιφάνειες των κύριων ή και των βοηθητικών χώρων.
Συνιδιοκτησία
Εάν δεν αναγράφεται το ποσοστό συνιδιοκτησίας ή αναγράφεται το λανθασμένο ποσοστό συνιδιοκτησίας, τότε ο ΕΝΦΙΑ υπολογίζεται με την παραδοχή ότι το ποσοστό συνιδιοκτησίας είναι 100%. Δηλαδή ότι όλο το ακίνητο ανήκει στον ιδιοκτήτη ακινήτου, οπότε καταλογίζει στον ίδιο φορολογούμενο ολόκληρο το ποσό του φόρου για το συγκεκριμένη κατοικία. Ο ιδιοκτήτης ακινήτου θα πρέπει να ελέγξει:
- τη στήλη 16 του πίνακα 1 του Ε9, αν πρόκειται για κτίσμα.
- τη στήλη 19 του πίνακα 1, αν είναι για οικόπεδο εντός σχεδίου.
- ή στη στήλη 20 του πίνακα 2 αν πρόκειται για εδαφική έκταση εκτός σχεδίου πόλεως ή οικισμού).
Δεν δηλώνουν στο Ε9 οι ιδιοκτήτες ακινήτων την ψιλή κυριότητα ή την επικαρπία αλλά την πλήρη κυριότητα με αποτέλεσμα να χρεώνονται επιπλέον ΕΝΦΙΑ. Για αυτό κατά την εκκαθάριση του φόρου δεν υπολογίζεται η έκπτωση επί της φορολογητέας αξίας του ακινήτου που προβλέπεται σε περίπτωση ψιλής κυριότητας ή επικαρπίας.
Τα ημιτελή κτίσματα. Έκπτωση 60% στον ΕΝΦΙΑ δικαιούνται να λάβουν όσοι έχουν στην κατοχή τους κενά ημιτελή κτίσματα, τα οποία δεν έχουν ακόμη ηλεκτροδοτηθεί ή ηλεκτροδοτούνται με εργοταξιακό ρεύμα. Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, για να υπολογιστεί η έκπτωση κατά 60% στον ΕΝΦΙΑ που αναλογεί σε κενό ημιτελές κτίσμα το οποίο δεν έχει ποτέ ηλεκτροδοτηθεί ή ηλεκτροδοτείται με εργοταξιακό ρεύμα, ο φορολογούμενος θα πρέπει κατά την αναγραφή των στοιχείων του συγκεκριμένου κτίσματος στον πίνακα 1 του Ε9 να έχει συμπληρώσει, οπωσδήποτε, και τις παρακάτω ενδείξεις:
- Στη στήλη 10 του πίνακα 1, θα πρέπει να έχει αναγράψει τον κωδικό αριθμό 9 που σημαίνει «ημιτελές κτίσμα».
- Στη στήλη 30 του πίνακα 1 πρέπει να έχει συμπληρώσει την ένδειξη ΟΧΙ εάν το ημιτελές κτίσμα είναι «μη ηλεκτροδοτούμενο» ή την ένδειξη ΝΑΙ, εάν το ημιτελές κτίσμα ηλεκτροδοτείται με εργοταξιακό ρεύμα. Στην περίπτωση συμπλήρωσης της ένδειξης «ΝΑΙ» στη στήλη 30 θα πρέπει να έχει αναγραφεί και ο αριθμός της εργοταξιακής παροχής ηλεκτρικού ρεύματος στη στήλη 31 του πίνακα 1
- Στη στήλη 32 «ειδική κατηγορία» του πίνακα 1 θα πρέπει να έχει αναγράψει τον κωδικό 8 που σημαίνει ότι το δηλούμενο κτίσμα είναι «κενό».
- Εάν στο Ε9 που απεικονίζει την εικόνα της ακίνητης περιουσίας την 1η Ιανουαρίου του 2022 δεν εμφανίζεται συμπληρωμένη έστω και μία από τις τρεις αυτές ενδείξεις, τότε η προβλεπόμενη από τον νόμο έκπτωση 60% στον αναλογούντα ΕΝ.Φ.Ι.Α. δεν θα έχει υπολογιστεί στο εκκαθαριστικό του ΕΝΦΙΑ .Για να κερδίσει την έκπτωση ο φορολογούμενος, εκ των υστέρων μετά την έκδοση του εκκαθαριστικού, θα πρέπει να υποβάλει τροποποιητική-διορθωτική δήλωση Ε9 στην οποία θα πρέπει να αναγράψει εκ νέου όλα τα στοιχεία του ημιτελούς κτίσματος και ταυτόχρονα να συμπληρώσει και τις παραπάνω στήλες του πίνακα 1 (στήλες 10, 30 και 32 αν πρόκειται για μη ηλεκτροδοτούμενο ή 10, 30, 31 και 32 εάν πρόκειται για ηλεκτροδοτούμενο με εργοταξιακό ρεύμα).
Όταν στην οριζόντια ιδιοκτησία οι επαγγελματικοί χώροι ως αποθήκη. Αυτό συμβαίνει όταν το ακίνητο είναι μισθωμένο ως επαγγελματικός χώρος. Υπενθυμίζεται ότι οι αποθήκες, ακόμη και αν είναι ξεχωριστή οριζόντια ιδιοκτησία, έχουν σημαντικά μειωμένο ΕΝΦΙΑ σε σχέση με τους κανονικούς επαγγελματικούς χώρους ή τις κατοικίες.
Τις αξίες και τους φόρους στα αγροτεμάχια θα πρέπει να ελέγξουν οι φορολογούμενοι. Ο έλεγχος αυτός θα πρέπει να γίνει διότι υπάρχουν το ενδεχόμενο να έχουν χρεωθεί με ακόμη μεγαλύτερο φόρο και για μια άγονη εδαφική έκταση όταν έχουν δηλώσει μόνο την ονομασία της θέσης στην οποία βρίσκεται η έκταση και τον νομό στον οποίο υπάρχει η συγκεκριμένη περιοχή και δεν έχουν δηλώσει το Δήμο ή την Δημοτική Ενότητα που βρίσκεται το ακίνητο.
Εάν έχει συμβεί αυτό τότε ο ΕΝΦΙΑ έχει υπολογιστεί με τη μεγαλύτερη φορολογητέα τιμή αφετηρίας (Αρχική Βασική Αξία) ανά τετραγωνικό μέτρο, η οποία ισχύει σε ολόκληρο τον νομό. Επίσης λαμβάνεται υπόψη η μεγαλύτερη Αρχική Οικοπεδική Αξία (Τ.Ο. Αρχικό) του νομού. Οι φορολογούμενοι θα πρέπει να φροντίσουν να ξανά δηλώσουν το αγροτεμάχιό τους και να συμπληρώσουν ορθά τα στοιχεία της διεύθυνσής τους.
Κτίσματα σε αγροτεμάχια
Εάν ο φορολογούμενος έχει κάνει λάθος δήλωση στο Ε9 για ένα αγροτεμάχιο με κτίσμα τότε θα χρεωθεί υπέρογκο φόρο για αυτό.
Λίγες ημέρες έχουν ακόμα στη διάθεσή τους οι ιδιοκτήτες ακινήτων για να εξοφλήσουν την πρώτη δόση του ΕΝΦΙΑ για το φορολογικό έτος 2021. Όπως αναφέρεται σε σχετική τροπολογία του υπουργείου Οικονομικών, η πρώτη δόση του φόρου θα πρέπει να καταβληθεί έως τις 31 Μαΐου και η τελευταία έως το τέλος Φεβρουαρίου 2023.
Σημειώνεται ότι όσοι δεν μπορούν να εξοφλήσουν τον φόρο σύμφωνα με τον προγραμματισμό του υπουργείου Οικονομικών, μπορούν να εντάξουν την οφειλή στην πάγια ρύθμιση σε έως 24 μηνιαίες δόσεις, οι οποίες επιβαρύνονται με ετήσιο επιτόκιο της τάξεως του 5% ενώ υπάρχει και η λύση των 12 άτοκων δόσεων που προσφέρουν οι τράπεζες με τις πιστωτικές κάρτες.