Ο λογαριασμός του ΕΝΦΙΑ θα εξοφληθεί σε 10 ισόποσες μηνιαίες δόσεις, με την πρώτη να καταβάλλεται στις 31 Μαΐου. Ποιοι φορολογούμενοι θα δουν έκπτωση στα εκκαθαριστικά τους και ποιοι απαλλάσσονται πλήρως από τον φόρο των ακινήτων. Πότε θα ανοίξει η πλατφόρμα για την υποβολή τροποποιητικών δηλώσεων και τις διορθώσεις λαθών στο Ε9.
Της ΣΙΣΣΥΣ ΣΤΑΥΡΟΠΙΕΡΡΑΚΟΥ
Aντίστροφα μετρά ο χρόνος για την έκδοση των εκκαθαριστικών του ΕΝΦΙΑ, που θα λάβουν τις επόμενες ημέρες περισσότεροι από 7 εκατ. ιδιοκτήτες ακινήτων. Ο λογαριασμός θα πρέπει να εξοφληθεί σε 10 ίσες μηνιαίες δόσεις, με την πρώτη να καταβάλλεται έως τις 31 Μαΐου 2023 και την τελευταία έως τις 29 Φεβρουαρίου 2024.Το ποσό που θα κληθούν να πληρώσουν οι περισσότεροι ιδιοκτήτες ακινήτων είναι ίδιο με αυτό που πλήρωσαν πέρυσι, αφού δεν υπήρξε καμία ουσιαστική αλλαγή στον τρόπο υπολογισμού του φόρου.
Οι ιδιοκτήτες που θα πληρώσουν περισσότερα είναι όσοι είχαν μεταβολές στην ακίνητη περιουσία τους, αλλά και όσοι χάσουν την έκπτωση του 50% γιατί το φορολογητέο εισόδημά τους ξεπέρασε τα 9.000 ευρώ. Σύμφωνα με λογιστές, σε αυτή την περίπτωση θα καταγραφεί σημαντικός αριθμός ιδιοκτητών που θα απολέσουν την έκπτωση, καθώς την προηγούμενη χρονιά σημειώθηκε αύξηση στους μισθούς του ιδιωτικού τομέα, ενώ δεν υπήρξε αναπροσαρμογή των εισοδηματικών κριτηρίων γι’ αυτούς που τη δικαιούνται.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του πληροφοριακού συστήματος «Εργάνη», σε σχέση με το 2021 αυξήθηκαν κατά 39,6% οι εργαζόμενοι με αποδοχές από 701 έως 1.000 ευρώ μεικτά τον μήνα, ενώ σε σχέση με το 2019 η αύξηση του αριθμού των εργαζομένων σε αυτό το κλιμάκιο υπερβαίνει το 60%.
Αυξημένος λογαριασμός
Μεγαλύτερο φόρο θα πληρώσουν όσοι κατά τη διάρκεια του περασμένου έτους απέκτησαν ακίνητα με αγορές, δωρεές, γονικές παροχές ή κληρονομιές, όσοι απέκτησαν ποσοστά συνιδιοκτησίας ή εμπράγματα δικαιώματα επί ακινήτων (ψιλή κυριότητα ή επικαρπία), όσοι τακτοποίησαν αυθαίρετους χώρους, αφού ο φόρος θα υπολογιστεί φέτος στη μεγαλύτερη επιφάνεια των ακινήτων, όπως αυτή δηλώθηκε στο Ε9, αλλά και όσοι εμφάνισαν στους δήμους τα «ξεχασμένα» τετραγωνικά μέτρα των ακινήτων τους και θα πληρώσουν ΕΝΦΙΑ που θα αντιστοιχεί στην πραγματική επιφάνειά τους.
Σημειώνεται ότι ο φόρος, ανάλογα με την αξία της ακίνητης περιουσίας, για όλα τα φυσικά πρόσωπα μειώνεται κατά:
- 30% για αξία ακίνητης περιουσίας έως και 100.000 ευρώ.
- 25% για αξία ακίνητης περιουσίας έως και 150.000 ευρώ.
- 20% για αξία ακίνητης περιουσίας έως και 250.000 ευρώ.
- 15% για αξία ακίνητης περιουσίας έως και 300.000 ευρώ.
- 10% για αξία ακίνητης περιουσίας έως 400.000 ευρώ.
Μειωμένος φόρος
Ο ΕΝΦΙΑ περιορίζεται στο ήμισυ για τα νοικοκυριά που πληρούν τα ακόλουθα κριτήρια:
1) Το συνολικό φορολογητέο οικογενειακό εισόδημα του τελευταίου φορολογικού έτους δεν υπερβαίνει τα 9.000 ευρώ, προσαυξημένο κατά 1.000 ευρώ για τον ή τη σύζυγο και κάθε εξαρτώμενο μέλος.
2) Το σύνολο της επιφάνειας των κτισμάτων στα οποία κατέχουν δικαιώματά της ο υπόχρεος δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, ο ή η σύζυγος ή συμβιών και τα εξαρτώμενα τέκνα της οικογένειάς του, λαμβανομένων υπ’ όψιν του ποσοστού συνιδιοκτησίας και του είδους του δικαιώματος, δεν υπερβαίνει τα 150 τ.μ. και η συνολική αξία της ακίνητης περιουσίας δεν υπερβαίνει το ποσό των 85.000 ευρώ για τον άγαμο, των 150.000 ευρώ για τον έγγαμο και τον ή τη σύζυγό του ή συμβιούντα ή τη μονογονεϊκή οικογένεια με ένα εξαρτώμενο τέκνο και των 200.000 ευρώ για τον έγγαμο, τον ή τη σύζυγό του ή συμβιούντα και τα εξαρτώμενα τέκνα τους ή τη μονογονεϊκή οικογένεια με δύο εξαρτώμενα τέκνα.
Απαλλαγή
Ο ΕΝΦΙΑ μηδενίζεται για τα νοικοκυριά με τρία εξαρτώμενα τέκνα και άνω, καθώς και για όσους έχουν ποσοστό αναπηρίας άνω του 80%, εφόσον:
- Το συνολικό φορολογητέο οικογενειακό εισόδημα του τελευταίου φορολογικού έτους δεν υπερβαίνει τα 12.000 ευρώ, προσαυξημένο κατά 1.000 ευρώ για τον ή τη σύζυγο ή συμβιούντα και κάθε εξαρτώμενο μέλος.
- Το σύνολο της επιφάνειας των κτισμάτων στα οποία κατέχουν δικαιώματα ο υπόχρεος δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, ο ή η σύζυγος και τα εξαρτώμενα τέκνα της οικογένειάς του, λαμβανομένων υπ’ όψιν του ποσοστού συνιδιοκτησίας και του είδους του δικαιώματος, δεν υπερβαίνει τα 150 τ.μ.
Τρόποι αποπληρωμής
Τρεις δυνατότητες έχουν οι φορολογούμενοι για να αποπληρώσουν τον φόρο, εκτός από τη μηνιαία καταβολή σε δέκα δόσεις:
1) Εφάπαξ καταβολή, χωρίς την έκπτωση του 3% που παρέχεται στην περίπτωση εφάπαξ εξόφλησης του φόρου εισοδήματος.
2) Πάγια ρύθμιση, που προσφέρει έως 24 δόσεις, οι οποίες όμως είναι έντοκες. Για την ένταξη στη ρύθμιση, δεν χρειάζεται να έχει καταστεί ληξιπρόθεσμη καμία δόση της οφειλής του εκκαθαριστικού. Η αίτηση για την υπαγωγή στη ρύθμιση πρέπει να συμπληρωθεί και να υποβληθεί ηλεκτρονικά μαζί με σχετική υπεύθυνη δήλωση. Η ηλεκτρονική υποβολή της αίτησης και της απαιτούμενης υπεύθυνης δήλωσης γίνεται μέσω ειδικής εφαρμογής του συστήματος Τaxisnet, που είναι διαθέσιμη στην ιστοσελίδα της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), στην ηλεκτρονική διεύθυνση aade.gr. Κατά την ηλεκτρονική υποβολή και συμπλήρωση της αίτησης και της υπεύθυνης δήλωσης, ο οφειλέτης υποχρεούται να συμπληρώνει τα σχετικά πεδία που εμφανίζονται στην οθόνη του υπολογιστή του. Ο φορολογούμενος θα πρέπει να συμπληρώσει στοιχεία που αποτυπώνουν την πραγματική εισοδηματική και περιουσιακή του κατάσταση. Εφόσον διαθέτει εισοδήματα ή και ακίνητα τα οποία δεν έχουν περιληφθεί στις σχετικές δηλώσεις, οφείλει να τα δηλώσει επιπροσθέτως. Ο φορολογούμενος πρέπει επίσης να δηλώσει τον IBAΝ ενός τουλάχιστον τραπεζικού του λογαριασμού, μέσω του οποίου θα πραγματοποιεί τις πληρωμές των μηνιαίων δόσεων της ρύθμισης.
3) Πληρωμή με κάρτα σε 12 δόσεις. Οι φορολογούμενοι μπορούν να πληρώσουν ολόκληρο το ποσό του φόρου με την πιστωτική κάρτα.
Διορθώσεις λαθών
Η πλατφόρμα του Ε9 θα ανοίξει εντός του Μαΐου για την υποβολή εμπρόθεσμων τροποποιητικών δηλώσεων έως τις 30 Ιουνίου 2023 από όσους φορολογουμένους διαπιστώσουν λάθη και παραλείψεις στα στοιχεία των ακινήτων τους, που εντόπισαν μετά την έκδοση του νέου ΕΝΦΙΑ. Οι φορολογούμενοι, αφού υποβάλουν την τροποποιητική δήλωση, στη συνέχεια θα περιμένουν την έκδοση του νέου εκκαθαριστικού προκειμένου να αποπληρώσουν τον ΕΝΦΙΑ.
Τα πιο συνηθισμένα λάθη που κάνουν οι φορολογούμενοι στο Ε9, τα οποία τους στοιχίζουν συνήθως, είναι:
Η δήλωση της επιφάνειας, της ηλικίας του ακινήτου και του ορόφου.
- Η λανθασμένη αναγραφή απόστασης του αγροτεμαχίου από τη θάλασσα. Οι φορολογούμενοι θα πρέπει να γνωρίζουν ότι, εφόσον η απόσταση από τη θάλασσα είναι μικρότερη των 700 μέτρων, υπάρχει προσαύξηση στον οφειλόμενο ΕΝΦΙΑ.
- Τα λάθη στη δήλωση των ημιτελών κτισμάτων. Οι φορολογούμενοι που έχουν στην κατοχή τους κενά ημιτελή κτίσματα, τα οποία δεν έχουν ακόμη ηλεκτροδοτηθεί ή ηλεκτροδοτούνται με εργοταξιακό ρεύμα, δικαιούνται έκπτωση 60% στον ΕΝΦΙΑ που αναλογεί στα συγκεκριμένα κτίσματα.
- Τα λάθη και οι παραλείψεις στην αναγραφή των στοιχείων για κτίσματα που βρίσκονται μέσα σε αγροτεμάχια.
Αυτή θα είναι και η τελευταία φορά που οι φορολογούμενοι οι οποίοι είχαν κάποια μεταβολή στην περιουσιακή τους κατάσταση το περασμένο έτος θα πρέπει να επικαιροποιήσουν τη δήλωση στοιχείων ακινήτων Ε9. Οι διορθώσεις στο Ε9 θα γίνονται πλέον αυτόματα. Κάθε φορά που ολοκληρώνεται ένα συμβόλαιο (αγοραπωλησία, γονική παροχή, δωρεά), οι μεταβολές θα περνούν μέσω της πλατφόρμας myProperty στο Περιουσιολόγιο της ΑΑΔΕ. Η αυτόματη συμπλήρωση τυχόν μεταβολών στο Ε9 γίνεται με την ανάρτηση του συμβολαίου στην εφαρμογή myPROPERTY από τον συμβολαιογράφο.
Συγκεκριμένα, θα δημιουργείται αυτόματα ψηφιακή δήλωση στοιχείων ακινήτων με τις απαιτούμενες εισαγωγές, μεταβολές και διαγραφές στοιχείων ακινήτων. Ωστόσο, πριν από την υπογραφή των συμβολαίων και την υποβολή της δήλωσης φόρου μεταβίβασης ή δωρεάς ή γονικής παροχής ακινήτου, οι φορολογούμενοι θα είναι υποχρεωμένοι να ελέγχουν και να επικαιροποιούν τα στοιχεία του μεταβιβαζόμενου ακινήτου στο Περιουσιολόγιο μέχρι και στο επόμενο της μεταβίβασης έτος. Η ίδια υποχρέωση υπάρχει και πριν από την υποβολή της δήλωσης φόρου κληρονομιάς ακινήτου.
Παράλληλα, όσοι θεωρούν ότι έλαβαν φουσκωμένο λογαριασμό ΕΝΦΙΑ θα μπορούν να υποβάλουν ενδικοφανή προσφυγή, με αίτημα την επανεξέταση της πράξης από τη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών της ΑΑΔΕ. Εάν οι φορολογούμενοι αδυνατούν να καταβάλουν το ποσό του ΕΝΦΙΑ που τους έχει βεβαιωθεί, έχουν δικαίωμα να υποβάλουν -μαζί με την ενδικοφανή προσφυγή- και αίτημα αναστολής πληρωμής του 50% του ποσού που τους έχει καταλογιστεί.