Τη δυνατότητα να «πολεμήσουν» τα τεκμήρια διαβίωσης της εφορίας έχουν οι φορολογούμενοι καθώς μπορούν να αμφισβητήσουν μεταξύ άλλων το τεκμαρτό εισόδημα που προκύπτει από την κύρια και τη δευτερεύουσα κατοικίας αλλά και τα αυτοκίνητα.
Διευκρινίζεται δε πως αμφισβητείται το τεκμήριο μόνο όταν αυτό είναι μεγαλύτερο από την πραγματική δαπάνη του φορολογουμένου και των εξαρτώμενων μελών που τον βαρύνουν και αποδεικνύεται από τον υπόχρεο με βάση πραγματικά περιστατικά ή στοιχεία. Τέτοιου είδους περιστατικά συντρέχουν κυρίως στο πρόσωπο των υπόχρεων που:
- Νοσηλεύονται σε νοσοκομείο ή κλινική.
- Είναι άνεργοι και δικαιούνται βοήθημα ανεργίας.
- Υπηρετούν τη στρατιωτική θητεία τους στις Ένοπλες Δυνάμεις.
- Είναι ορφανοί ανήλικοι οι οποίοι έχουν στην κυριότητά τους επιβατικά αυτοκίνητα ιδιωτικής χρήσης από κληρονομιά του πατέρα ή της μητέρας τους.
- Είναι φυλακισμένοι
- Συγκατοικούν με συγγενείς πρώτου βαθμού και έχουν μειωμένες δαπάνες διαβίωσης λόγω αποδεδειγμένης συμβολής στις δαπάνες αυτές των συγγενών τους με την προϋπόθεση ότι οι τελευταίοι αυτοί έχουν εισόδημα από εμφανείς πηγές.
- Προσκομίζουν στοιχεία από τα οποία αποδεικνύεται ότι για λόγους ανώτερης βίας πραγματοποίησαν δαπάνη μικρότερη από την αντικειμενική.
Το παράδειγμα
Παρακάτω παρατίθεται ένα σχετικό παράδειγμα προκειμένου να γίνει κατανοητό σε ποιες περιπτώσεις αμφισβητούνται τα τεκμήρια διαβίωσης:
Το ποσό της ετήσιας αντικειμενικής δαπάνης που προκύπτει από την ιδιοκτησία ΙΧ αυτοκινήτου αμφισβητείται και δεν υπολογίζεται όταν ο φορολογούμενος δεν έχει πληρωθεί για έναν ολόκληρο χρόνο από την εργασία του και δεν έχει άλλο εισόδημα ούτε ο ίδιος αλλά ούτε και η σύζυγός του.
Όταν όμως συντρέχει μία ή περισσότερες από τις περιπτώσεις αυτές, ο φορολογούμενος είναι υποχρεωμένος να υποβάλει μαζί με τη δήλωσή του και τα αναγκαία δικαιολογητικά για την απόδειξη των ισχυρισμών του. Από την πλευρά της η εφορία ελέγχει κατά πόσο ακριβή είναι τα αποδεικτικά στοιχεία του φορολογουμένου και ανάλογα μειώνει τη σχετική ετήσια αντικειμενική δαπάνη.
Σημείωση: Για τον υπολογισμό της συνολικής αντικειμενικής δαπάνης του γονέα ή του τέκνου που συμβάλλει στις αντικειμενικές δαπάνες διαβίωσης του υπόχρεου λαμβάνεται υπόψη η διαφορά μεταξύ της αντικειμενικής δαπάνης και της πραγματικής δαπάνης. Όσον αφορά τις αντικειμενικές δαπάνες των τέκνων επισημαίνεται πως η διαφορά αντικειμενικής δαπάνης καταλογίζεται σε εκείνον τον γονέα που έχει το πιο υψηλό εισόδημα.
Ποιοι εξαιρούνται
Υπενθυμίζεται πως τα τεκμήρια διαβίωσης και απόκτησης περιουσιακών στοιχείων δεν εφαρμόζονται σύμφωνα με τη φορολογική νομοθεσία για:
- Σκάφη αναψυχής μόνιμων κατοίκων εξωτερικού, ανεξάρτητα από το μήκος και αν χρησιμοποιούν ή όχι προσωπικό.
- Επιβατικό αυτοκίνητο ΙΧ αναπήρου που απαλλάσσεται από τη καταβολή των τελών κυκλοφορίας.
- Επιβατικό αυτοκίνητο ΙΧ ή της κατοικίας για αλλοδαπό προσωπικό που δεν διαμένει μόνιμα στην Ελλάδα ή για τους Έλληνες που διαμένουν μόνιμα στο εξωτερικό και απασχολούνται αποκλειστικά σε γραφεία επιχειρήσεων που είναι εγκατεστημένα στην Ελλάδα.
- Αγορά πάγιου εξοπλισμού επαγγελματικής χρήσης από πρόσωπα που ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα.
- Τα τεκμήρια διαβίωσης του άρθρου 31 στα φυσικά πρόσωπα που έχουν τη φορολογική κατοικία τους στην αλλοδαπή ακόμη και εάν αποκτούν εισόδημα στην Ελλάδα.
- Αγορά επιβατικών αυτοκινήτων ιδιωτικής χρήσης ειδικά διασκευασμένων για πρόσωπα που παρουσιάζουν κινητικές αναπηρίες που υπερβαίνουν σε ποσοστό το 67%.
- Φυσικά πρόσωπα που έχουν τη φορολογική κατοικία τους στην αλλοδαπή εφόσον δεν αποκτούν εισόδημα στην Ελλάδα.
Τεκμήρια διαβίωσης: Για ποιους είναι κουρεμένα κατά 30%
Κουρεμένα κατά 30% είναι τα τεκμήρια διαβίωσης για τους συνταξιούχους που έχουν υπερβεί το 65 έτος της ηλικίας τους.