«Ξεμπλόκαρε» για τα καλά η διαδικασία διαγραφής χρεών, μετά τη μείωση στα 10 χρόνια (από 20 που ίσχυε) του χρόνου που έχει στη διάθεσή του ο e-ΕΦΚΑ προκειμένου να βεβαιώσει και να εισπράξει απαιτήσεις από ασφαλιστικές εισφορές που δεν καταβλήθηκαν: Μετά και τις τελευταίες «πινελιές» που χρειάστηκε να μπουν στις απαραίτητες εγκυκλίους, οι υπηρεσίες άρχισαν να υποδέχονται τις σχετικές αιτήσεις, αλλά και να «τρέχουν» τις σχετικές διαδικασίες για όσες ήδη είχαν υποβληθεί και παρέμεναν «παγωμένες».
Γράφει ο Βαγγέλης Δουράκης
Τα 10 έτη ως χρονικό όριο παραγραφής οφειλών προς τον ΕΦΚΑ ορίστηκαν μετά και την απόφαση του ΣτΕ που έκρινε πως η 20ετής παραγραφή, η οποία ίσχυε μέχρι πρότινος ήταν αντισυνταγματική.
Η ρύθμιση όμως καλύπτει μόνο όσους δεν έχουν βεβαιωμένες οφειλές από τον ΕΦΚΑ, δεν αφορά, δηλαδή, στο σύνολο όσων χρωστούν στον Φορέα: Με άλλα λόγια μιλάμε για παραγραφή οφειλών οι οποίες δεν έχουν αναζητηθεί μέσα σε μια 10ετία από τον ΕΦΚΑ.
Ποιοι απαιτείται να κάνουν αιτήσεις
Σε κάθε περίπτωση μόνο κατόπιν αίτησης του ενδιαφερόμενου θα ξεκινήσει η διαδικασία παραγραφής οφειλών προς τον e-ΕΦΚΑ, καθώς μπορεί χιλιάδες ελεύθεροι επαγγελματίες κι εργοδότες να έχουν «κέρδη» από αυτή την εξέλιξη, πλην όμως, στην περίπτωση των μη μισθωτών η διαγραφή αφορά και τον αντίστοιχο ασφαλιστικό χρόνο.
Η απόφαση για 10ετή παραγραφή των οφειλών προς τον e-ΕΦΚΑ, υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις, ξεκίνησε να εφαρμόζεται και η διοίκηση του Φορέα εξέδωσε οδηγίες για τη «βήμα προς βήμα» εφαρμογή του μέτρου που αφαιρεί σημαντικό «βάρος» χρεών από τους πολίτες, ενώ παράλληλα «ανοίγει» την πόρτα προς τη συνταξιοδότηση για υποψήφιους συνταξιούχους που οφείλουν στο ΕΦΚΑ-ΚΕΑΟ.
Πρόκειται για την ενεργοποίηση διάταξης νόμου που ψηφίστηκε σε εφαρμογή απόφασης του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ) και μειώνει σε 10 χρόνια (από 20 που ίσχυε παλαιότερα) τον χρόνο που έχει στη διάθεσή του ο Φορέας προκειμένου να βεβαιώσει και να εισπράξει απαιτήσεις από ασφαλιστικές εισφορές που δεν καταβλήθηκαν.
Η διαδικασία για τη διαγραφή των χρεών
Ειδικά για τους μη μισθωτούς ασφαλισμένους με οφειλές στα πρώην ταμεία ΟΑΕΕ, ΟΓΑ, ΤΣΜΕΔΕ κ.λπ. ισχύουν τα εξής:
- Ο έλεγχος της παραγραφής πραγματοποιείται μόνο κατόπιν αιτήσεως του ασφαλισμένου, προκειμένου να παρέχεται η συγκατάθεσή του για την αποποίηση του χρόνου ασφάλισης που αντιστοιχεί στην παραγεγραμμένη οφειλή.
- Οι αιτήσεις υποβάλλονται στις κατά τόπον αρμόδιες Τοπικές Διευθύνσεις e-ΕΦΚΑ όπου και εξετάζονται.
- Για την υποβολή της σχετικής αίτησης, ο ασφαλισμένος μπορεί να εξυπηρετηθεί με ηλεκτρονικό ραντεβού, αποφεύγοντας πολύωρες αναμονές και συνωστισμό. Συγκεκριμένα, μέσω της εθνικής δικτυακής πύλης (gr) ή του δικτυακού τόπου της υπηρεσίας www.efka.gov.gr/rv, εισέρχεται στην πλατφόρμα, αφού προηγουμένως αυθεντικοποιηθεί με τη χρήση των κωδικών-διαπιστευτηρίων taxisnet. Στη συνέχεια, επιλέγει το υποκατάστημα και το τμήμα που επιθυμεί να εξυπηρετηθεί και κλείνει αυτόματα το πρώτο διαθέσιμο ραντεβού που επιθυμεί. Την ημέρα του ραντεβού, αρκεί να προσέλθει λίγα μόνο λεπτά νωρίτερα και να εξυπηρετηθεί άμεσα και με ασφάλεια.
Τι ισχύει με τα ασφαλιστικά δικαιώματα των μισθωτών
Για οφειλές εργοδοτών, από απασχόληση μισθωτών (οφειλές τ. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ):
- Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να απευθύνονται κλείνοντας ηλεκτρονικό ραντεβούefka.gov.gr/rv στις κατά τόπον αρμόδιες Τοπικές Διευθύνσεις e-ΕΦΚΑ μέχρι την ολοκλήρωση της υλοποίησης νέας εσωτερικής διαδικασίας, η οποία θα επιτρέπει τον χαρακτηρισμό με μαζικό και αυτόματο τρόπο των εν λόγω οφειλών ως παραγεγραμμένων.
- Κατ’ εξαίρεση, όταν πρόκειται για χορήγηση Αποδεικτικού Ασφαλιστικής Ενημερότητας για μεταβίβαση ακινήτου, οι ενδιαφερόμενοι θα απευθύνονται στις αρμόδιες υπηρεσίες ΚΕΑΟ.
Πρέπει, πάντως, να γίνει ξεκάθαρο ότι οι μισθωτοί δεν χάνουν κανένα ασφαλιστικό τους δικαίωμα και ο χρόνος παραγραφής δεν επηρεάζει τα έτη ασφάλισής τους.
Εκείνοι που ωφελούνται κατά κύριο λόγο είναι ελεύθεροι επαγγελματίες του πρώην ΟΑΕΕ, καθώς για αυτούς ίσχυε η 20ετής παραγραφή, ενώ για πάρα πολλά έτη τα χρέη τους βεβαιώνονταν με την υποβολή της αίτησης συνταξιοδότησης. Οι περισσότεροι δε από αυτούς, που εκτιμάται ότι θα απεγκλωβιστούν από τις οφειλές και θα «τρέξουν» τις διαδικασίες συνταξιοδότησής τους, είναι ήδη ηλικίας 67 ετών και άνω, που είχαν οφειλές προς τον πρώην ΟΑΕΕ ή το ΕΤΑΑ πάνω από 20.000 ευρώ.
Αυτοί, αν και έχουν τα απαιτούμενα 15 έτη ασφάλισης (τουλάχιστον), δεν μπορούν να συνταξιοδοτηθούν λόγω του χρέους. Εάν αυτό παραγραφεί, τότε ανοίγει η διαδικασία συνταξιοδότησης, μέσω διακανονισμού του υπόλοιπου της οφειλής.
Να υπογραμμιστεί ωστόσο, πως αφενός παραγράφονται μόνον οφειλές για τις οποίες δεν έχει κινηθεί η διαδικασία αναζήτησής τους από τον ΕΦΚΑ, αφετέρου, οι χρόνοι που διαγράφονται λόγω παραγραφής δεν μπορούν να συνυπολογισθούν στον χρόνο ασφάλισης των μη μισθωτών, γεγονός που σε ορισμένες περιπτώσεις δυσχεραίνει τη συνταξιοδότηση, ιδίως γι’ αυτούς που σχεδιάζουν να συνταξιοδοτηθούν με σαράντα έτη ασφάλισης.