Σχεδόν 250.000 ελεύθεροι επαγγελματίες και αγρότες με μη βεβαιωμένα χρέη φαίνεται πως θα είναι οι «κερδισμένοι» από τη μείωση του χρόνου παραγραφής των οφειλών προς τα ασφαλιστικά Ταμεία. Στο νέο «μίνι» ασφαλιστικό νομοσχέδιο υπάρχει πρόβλεψη και για τα ένσημα μισθωτών που δεν καταβλήθηκαν και εμπίπτουν στην κατηγορία χρεών που παραγράφονται. Σε αυτή την περίπτωση, το ιστορικό του μισθωτού ενημερώνεται κανονικά και δεν χάνονται τα ασφαλιστικά του δικαιώματα.
Γράφει ο Βαγγέλης Δουράκης
Άλλο ένα «κέρδος» των επιχειρηματιών από την παραγραφή των χρεών στη δεκαετία είναι το ότι με τη «διαγραφή» ενός μέρους των οφειλών και εφόσον το εναπομείναν χρέος δεν ξεπερνά τα 20.000 ευρώ για τους επαγγελματίες και τα 6.000 ευρώ για τους αγρότες, θα ανοίξει ταυτόχρονα και η πόρτα της συνταξιοδότησης.
Γιατί μειώθηκε ο χρόνος παραγραφής
Με το νέο μίνι – ασφαλιστικό λοιπόν, μειώνεται σε 10 χρόνια (από 20 σήμερα) ο χρόνος που έχει στη διάθεσή του ο e-ΕΦΚΑ προκειμένου να βεβαιώσει και να εισπράξει απαιτήσεις από ασφαλιστικές εισφορές που δεν καταβλήθηκαν. Εάν η απαίτηση του e-ΕΦΚΑ δεν βεβαιωθεί και δεν κοινοποιηθεί στον ασφαλισμένο η οφειλή μέσα σε αυτό το διάστημα, οι οφειλές παραγράφονται.
Τα 10 έτη ως χρονικό όριο παραγραφής οφειλών προς τον ΕΦΚΑ ορίστηκαν μετά και την απόφαση του ΣτΕ που έκρινε πως η 20ετής παραγραφή, η οποία ίσχυε, έως σήμερα, είναι αντισυνταγματική.
Η ρύθμιση όμως καλύπτει μόνο όσους δεν έχουν βεβαιωμένες οφειλές από τον ΕΦΚΑ, δεν αφορά, δηλαδή, στο σύνολο όσων χρωστούν στον Φορέα.
Με άλλα λόγια μιλάμε για παραγραφή οφειλών οι οποίες δεν έχουν αναζητηθεί μέσα σε μια 10ετία από τον ΕΦΚΑ.
Υπό ποια προϋπόθεση γίνεται η παραγραφή
Η παραγραφή αρχίζει από την 1η Ιανουαρίου του έτους που ακολουθεί το έτος στο οποίο παρασχέθηκε η εργασία/υπηρεσία που υπάγεται στην υποχρεωτική ασφάλιση.
Εάν περάσουν 10 χρόνια, εάν δηλαδή παρέλθει η 31η Δεκεμβρίου του δέκατου έτους μετά από το έτος στο οποίο παρασχέθηκε η εργασία/υπηρεσία, χωρίς ο ασφαλισμένος (ή ο εργοδότης) να έχει ειδοποιηθεί με κάποιον τρόπο για την οφειλή του εντός της 10ετίας, αυτή παραγράφεται.
Οφειλές που δημιουργούνται από 1/1/2026 και μετά θα παραγράφονται στα 5 χρόνια, ώστε οι χρόνοι παραγραφής των ασφαλιστικών οφειλών να προσεγγίζουν αυτές των φορολογικών.
Η παραγραφή διακόπτεται όταν ο e-ΕΦΚΑ (ή το ΚΕΑΟ) ειδοποιήσει με οποιονδήποτε τρόπο τον ασφαλισμένο για την οφειλή: με δικαστικό επιμελητή/ κλητήρα, επιστολή, ηλεκτρονική ειδοποίηση ή λάβει μέτρο διοικητικής εκτέλεσης για την είσπραξή της (κοινοποίηση ατομικής βεβαίωσης, κατάσχεση, πλειστηριασμός κ.λπ.).
Ό, τι… παραγράφεται δεν λαμβάνεται υπόψη για την ενημερότητα
Διευκρινίζεται ότι παραγεγραμμένη απαίτηση αυτοδίκαια δεν λαμβάνεται υπόψη κατά την έκδοση αποδεικτικού ασφαλιστικής ενημερότητας ή βεβαίωσης οφειλής.
Προβλέπεται επίσης ότι οφειλές, ο χρόνος παραγραφής των οποίων μειώνεται αναδρομικά στη δεκαετία σύμφωνα με την προτεινόμενη ρύθμιση, καταλαμβάνονται από τη ρύθμιση και θεωρούνται παραγεγραμμένες -εάν δεν διακόπηκε με κάποιο γεγονός η 10ετής παραγραφή- ακόμα και αν έχει κοινοποιηθεί ατομική ειδοποίηση στον οφειλέτη ή αυτός κατέβαλε ποσά έναντι της οφειλής μετά την πάροδο της δεκαετίας.
Τι ισχύει για τους μισθωτούς τα ένσημα των οποίων… παραγράφονται
Άλλη μία πρόβλεψη που παρουσιάζει εξαιρετικό ενδιαφέρον, είναι το ότι για εργαζόμενο που απασχολήθηκε ως μισθωτός μεταξύ 1η Ιανουαρίου 2006 και 31 Δεκεμβρίου 2011 αλλά για τον οποίο ο εργοδότης του δεν κατέβαλε ένσημα για απασχόλησή του εντός του χρονικού αυτού διαστήματος, επιτρέπεται ο e-ΕΦΚΑ να ολοκληρώσει τον ουσιαστικό έλεγχο της απασχόλησής του αυτής, είτε αυτεπάγγελτα, είτε κατόπιν καταγγελιών που έχουν υποβληθεί μέχρι 30 Ιουνίου 2022.
Κατόπιν αυτού έχει την δυνατότητα να ενημερώσει την ασφαλιστική ιστορία του μισθωτού εργαζομένου με τα μη δηλωθέντα ένσημα, χωρίς ταυτόχρονα να καταλογίσει τις σχετικές απαιτήσεις σε βάρος του εργοδότη, εφόσον κατά τη στιγμή του ελέγχου το δικαίωμα καταλογισμού έχει παραγραφεί.
Έτσι, ακόμα και σε οφειλές εργοδοτών της περιόδου 2006-2011 που έχουν υποπέσει σε παραγραφή, σύμφωνα με όσα περιγράφονται παραπάνω, οι εργαζόμενοι δεν χάνουν τα ασφαλιστικά δικαιώματά τους.
Με τη ρύθμιση για την παραγραφή επιτυγχάνεται η συμμόρφωση με την απόφαση του ΣτΕ που έκρινε ότι η 20ετία για την παραγραφή των απαιτήσεων του e-ΕΦΚΑ, που είχε θεσπιστεί με το «νόμο Κατρούγκαλου», είναι υπερβολικός χρόνος, με το ανώτατο δικαστήριο να θέτει την δεκαετία ως εύλογο χρόνο παραγραφής.
Επιδιώκεται επίσης η θέσπιση ενιαίου χρόνου παραγραφής από τη γέννηση των απαιτήσεων μέχρι την αναγκαστική τους είσπραξη, με ρητή πρόβλεψη των γεγονότων που διακόπτουν και αναστέλλουν την παραγραφή. Με την σύντμηση του χρόνου παραγραφής διασφαλίζεται ότι ο e-ΕΦΚΑ κινείται εντός αποδεκτών χρονικών πλαισίων, ενώ με τη δυνατότητα διακοπής της παραγραφής διασφαλίζεται ότι οι στρατηγικοί κακοπληρωτές δεν θα αποφεύγουν την εκπλήρωση των υποχρεώσεών τους.
στο 