Χατζηδάκης: Έρχεται τροπολογία για τις συντάξεις των ομογενών – Τι είπε για τον ΕΦΚΑ

1. Κύριε Χατζηδάκη, κατατέθηκε στη Βουλή το νομοσχέδιο για τον εκσυγχρονισμό του Ηλεκτρονικού Εθνικού Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (e-ΕΦΚΑ), για το οποίο έχετε αναφέρει ότι στοχεύει στην καλύτερη και αποδοτικότερη λειτουργία του φορέα. Γιατί θεωρείτε ότι ο ΕΦΚΑ είναι ένας οργανισμός για τον οποίο χρειάζεται μiα ειδική παρέμβαση, ξεχωριστά από την υπόλοιπη Δημόσια Διοίκηση;

Μα ο ΕΦΚΑ είναι ο πιο προβληματικός Οργανισμός του Δημοσίου! Μόνος του έχει το 48% των παραπόνων του ευρύτερου Δημόσιου Τομέα στον Συνήγορο του Πολίτη. Με δεύτερη την ΑΑΔΕ με 11%.

Το γνωρίζουν αυτό 6,5 εκατομμύρια ασφαλισμένοι που συναλλάσσονται μαζί του. Οι ιστορίες καθημερινής τρέλας και ταλαιπωρίας που παρατηρούνται στον ΕΦΚΑ είναι γνωστές στους περισσότερους Έλληνες. Εδώ και χρόνια, συζητούνται τα προβλήματα με τις μεγάλες καθυστερήσεις στις συντάξεις, τις ξεχασμένες στοίβες εκκρεμών συντάξεων στις αποθήκες, τα «κατεβασμένα» τηλέφωνα στα υποκαταστήματα, τα μπερδεμένα λογισμικά.

Χρειάζεται επομένως μία ειδική παρέμβαση. Αν αντιμετωπίσουμε αυτό τον Οργανισμό σαν μία συνηθισμένη περίπτωση, θα αποτύχουμε, εκνευρίζοντας ακόμα περισσότερο τους πολίτες! Ακούμε, λοιπόν, τις διαμαρτυρίες της κοινωνίας και πάμε να βρούμε – πέρα από την πρόοδο που πετύχαμε με την επιτάχυνση στην απονομή των συντάξεων και με τον ενιαίο αριθμό 1555, τα οποία είναι σημαντικά, αλλά δεν μας αρκούν – στέρεες και αποτελεσματικές λύσεις! Για έναν ΕΦΚΑ πιο φιλικό στους ασφαλισμένους!

2. Ο ΣΥΡΙΖΑ καταγγέλλει ότι το νομοσχέδιο για τον ΕΦΚΑ «πλήττει τον σκληρό πυρήνα του κοινωνικού κράτους». Τι απαντάτε;

Αναρωτιέμαι πραγματικά για ποιο κοινωνικό κράτος μιλά ο ΣΥΡΙΖΑ, όταν έχουμε έναν ΕΦΚΑ που ταλαιπωρεί τους πολίτες! Το κοινωνικό πρόσωπο του ΕΦΚΑ πρέπει να αποδεικνύεται στην πράξη. Αυτό επιχειρούμε με τις ριζοσπαστικές αλλαγές που κάνουμε: Να δημιουργήσουμε τις προϋποθέσεις για έναν ΕΦΚΑ που θα εξυπηρετεί πραγματικά τους πολίτες και δεν θα τους βασανίζει.

Αντίθετα, η υπεράσπιση από το ΣΥΡΙΖΑ και τα άλλα κόμματα της αντιπολίτευσης της σημερινής κατάστασης μπορεί να ικανοποιεί ορισμένες μειοψηφίες μέσα στον ΕΦΚΑ, αλλά προφανώς έρχεται σε αντίθεση με τα συμφέροντα και τις επιθυμίες των ασφαλισμένων. Και των ίδιων των ψηφοφόρων τους. Άλλωστε, μιλάνε για κοινωνικό πρόσωπο, ενώ έκαναν τη φύρδην-μίγδην συγχώνευση το 2016 και ενώ η κυβέρνηση Μητσοτάκη παρέλαβε από τον ΣΥΡΙΖΑ 1.059.000 ασφαλιστικές εκκρεμότητες! Και σήμερα η μόνη πρότασή τους είναι οι προσλήψεις.

Προφανώς και θα κάνουμε προσλήψεις. Ιδιαίτερα οικονομολόγων και μηχανικών πληροφορικής (ήδη την Παρασκευή έγιναν οι πρώτες προσλήψεις συμβασιούχων που θα βοηθήσουν στις συντάξεις). Αλλά, αν ήταν οι προσλήψεις να λύνουν μόνες τους τα προβλήματα, η Δημόσια Διοίκηση θα «πέταγε» εδώ και χρόνια!

3. Ωστόσο, έχουν εκφραστεί ήδη έντονες αντιδράσεις τόσο από την αντιπολίτευση όσο και από εκπροσώπους των εργαζομένων στον e-ΕΦΚΑ για τη ρύθμιση του νομοσχεδίου που προβλέπει τη δυνατότητα πρόσληψης Γενικών Διευθυντών και Διευθυντών – με τριετή θητεία και δυνατότητα ανανέωσης άπαξ – και από τον ιδιωτικό τομέα. Ενδεικτικά, η ΠΟΣΕ-ΕΦΚΑ υποστηρίζει μεταξύ άλλων ότι επέρχεται βίαιη ανατροπή ως προς το καθεστώς της εργασιακής σχέσης που θα διέπει στο εξής τους Γενικούς Διευθυντές και τους Διευθυντές, αφού πλέον θα καταστούν «μετακλητοί υπάλληλοι» και ότι στην ουσία εισάγεται η εμπλοκή ιδιωτών στην ίδια τη διοικητική ιεραρχία του φορέα. Τι απαντάτε σε αυτές τις αιτιάσεις;

Τα τεράστια προβλήματα του ΕΦΚΑ δεν θα λυθούν με προσευχές και ματζούνια! Χρειάζονται ριζοσπαστικές λύσεις σαν και αυτές που προωθούμε. Οι πολίτες ζητούν μια πολιτική με αποτέλεσμα και αυτό κάνουμε. Η ακινησία μπορεί να βολεύει την αντιπολίτευση, για να χρεώσει τυχόν αποτυχία στην κυβέρνηση, αλλά δεν εξυπηρετεί τους ταλαιπωρημένους πολίτες.

Αυτό για το οποίο μας κατηγορούν (στελέχη δηλαδή και από τον ιδιωτικό τομέα) το έχει εφαρμόσει πρώτος ο ίδιος ο ΣΥΡΙΖΑ στο Κτηματολόγιο! Ο νόμος 4512/2018 του κ. Τσίπρα προέβλεψε αυτή τη δυνατότητα. Ας σταματήσει λοιπόν η υποκρισία!

Η βασική αλλαγή, που εισάγουμε, είναι ένα πλέγμα κινήτρων και ελέγχων. Εισάγουμε κίνητρα, για να προσελκύσουμε ικανά στελέχη, αλλά και για να επιβραβεύσουμε τους καλύτερους υπαλλήλους του ΕΦΚΑ, όταν βγάζουν περισσότερες συντάξεις ή όταν εξυπηρετούν περισσότερους πολίτες, αλλά εισάγουμε και ελέγχους, για να μην υπάρχει καθεστώς ατιμωρησίας. Σήμερα, υπάρχουν πάνω από 1.100 καταγγελίες στο συρτάρι! Είναι, άραγε, νοητό να συνεχίσουμε με αυτή την κατάσταση; Αποδοτικοί και μη αποδοτικοί υπάλληλοι στον ίδιο παρονομαστή; Και μετά να περιμένουμε αποτελέσματα;

4.Μήπως όμως παραείναι ριζοσπαστικές αυτές οι ρυθμίσεις για τον ΕΦΚΑ;

Γνωρίζω ότι οι λέξεις μάνατζμεντ και μέθοδος είναι ξένες για μεγάλο μέρος της αντιπολίτευσης. Ωστόσο, αν ρωτήσουν στην αγορά, θα μάθουν ότι κανένας ικανός και έμπειρος επαγγελματίας δεν θα άφηνε την καριέρα του και τον υψηλό του μισθό στον ιδιωτικό τομέα, για να έρθει στον πλέον προβληματικό δημόσιο φορέα, χωρίς αυτό να συνοδεύεται έστω από καλές απολαβές. Και, μάλιστα, όταν η απασχόληση στον ΕΦΚΑ θα είναι για ορισμένη θητεία 3 ετών (με δυνατότητα μίας μόνο ανανέωσης) και με αυστηρή στοχοθεσία!

Δεν μου κάνει βέβαια καμία εντύπωση ότι στην προσπάθεια να διαστρεβλωθεί ο νόμος αποσιωπούνται και οι προϋποθέσεις που θέσαμε (η προηγούμενη προϋπηρεσία, τα τριετή συμβόλαια, η εκπλήρωση προηγούμενων στόχων, για να λάβεις τις επιπλέον απολαβές σου, κ.λπ.).

Το ίδιο κάνουν με τους μισθούς, καθώς αναφέρονται σε μικτές απολαβές, ενώ η πραγματικότητα είναι ότι οι καθαρές απολαβές θα κινούνται στο 50%-60% των μικτών και τα υπόλοιπα θα επιστρέφουν στο κράτος.

Εν πάση περιπτώσει, ας το κατανοήσουμε όλοι: Χωρίς προσέλκυση πραγματικά ικανών στελεχών από τον ιδιωτικό και από τον δημόσιο τομέα, χωρίς ενθάρρυνση και επιβράβευση των αποδοτικών υπαλλήλων του ΕΦΚΑ, αλλά και χωρίς έλεγχο όλων αυτών που αδιαφορούν για την εξυπηρέτηση των πολιτών, δεν πρόκειται να αλλάξει τίποτα ουσιαστικό στον ΕΦΚΑ. Αδιαφορώ λοιπόν για τους δημαγωγούς. Πιστεύω πάντοτε σε μία πολιτική με αποτέλεσμα!

5.Και γιατί προχωρείτε με αυτές τις ειδικές διαδικασίες στις προμήθειες;

Επιδιώκουμε και εδώ να επιταχύνουμε τις διαδικασίες και να αντιμετωπίσουμε αδικαιολόγητες καθυστερήσεις. Σε σχέση με τις προμήθειες, ο ΕΦΚΑ χρειάζεται σήμερα 6-8 μήνες για την προμήθεια ενός εκτυπωτή! Και 4-6 μήνες για ένα ανταλλακτικό κλιματιστικού! Πολλές φορές, αναγκάζονται οι ίδιοι οι υπάλληλοι του ΕΦΚΑ να βάλουν το χέρι στην τσέπη, για να κάνουν τη δουλειά τους. Ενώ, για πολλές κατηγορίες προμηθειών που αφορούν λειτουργικές ανάγκες, απαιτείται η υπογραφή του υπουργού, για να προχωρήσουν.

Είναι μία αλλαγή θετική πρωτίστως για τους ίδιους τους υπαλλήλους του ΕΦΚΑ. Απλοποιούμε λοιπόν και επιταχύνουμε τις διαδικασίες, για να τελειώνουμε με αυτές τις τραγελαφικές καταστάσεις, σεβόμενοι πάντοτε τη νομοθεσία της ΕΕ.

6. Σας κατηγορούν όμως ότι στοχοποιείτε τους υπαλλήλους με τα πειθαρχικά…

Σήμερα, έχουμε πάνω από 1.100 εκκρεμείς καταγγελίες, με μεγάλες καθυστερήσεις και στα πειθαρχικά. Ο μέσος χρόνος ολοκλήρωσης φτάνει τα 2 έτη! Αυτό πλέον αλλάζει.

Η άσκηση της πειθαρχικής δίωξης θα γίνεται σε έναν μήνα (αντί 3 μηνών) και θα ολοκληρώνεται σε 1 μήνα από την κλήση σε απολογία (αντί 2 μηνών). Ενώ για την ενίσχυση της αμεροληψίας, οι ΕΔΕ θα διενεργούνται υποχρεωτικά από υπάλληλο άλλου υπουργείου και το Πειθαρχικό Συμβούλιο του ΕΦΚΑ θα συγκροτείται χωρίς συμμετοχή των συνδικαλιστών του ΕΦΚΑ. Οι συνδικαλιστές δεν έχουν καμία δουλειά στα πειθαρχικά!

Συστήνουμε παράλληλα Μονάδα Εσωτερικών Ερευνών για την πιο συστηματική αντιμετώπιση των καταγγελιών που αφορούν στον ΕΦΚΑ – με επικεφαλής πρώην Εισαγγελέα ή Αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου. Θα ξεμπλοκάρει έτσι η εξέταση των εκατοντάδων καταγγελιών πολιτών εις βάρος υπαλλήλων. Καταγγελίες που, μέχρι και σήμερα, δεν έχουν εξεταστεί, με αποτέλεσμα να επικρατεί ατιμωρησία. Πρόκειται για ρυθμίσεις με τις οποίες διασφαλίζουμε, ότι, μαζί με την επιβράβευση για την επίτευξη στόχων, οι υπάλληλοι θα ελέγχονται για την εκτέλεση του έργου τους!

7. Με το νομοσχέδιο επέρχονται αλλαγές στον τρόπο με τον οποίο θα αξιοποιείται η ακίνητη περιουσία του e-ΕΦΚΑ, μέσω σύστασης Εταιρείας Ειδικού Σκοπού. Πού αποσκοπεί αυτή η ρύθμιση;

Είμαστε και σε αυτό το επίπεδο αντιμέτωποι με έναν παραλογισμό που δείχνει το μέγεθος του προβλήματος. Ο ΕΦΚΑ διαθέτει πολύ σημαντική ακίνητη περιουσία. Ωστόσο, τουλάχιστον το 20% των ακινήτων του – και μάλιστα τα ακίνητα της πιο μεγάλης αξίας – μένει παντελώς αναξιοποίητο, ενώ, την ίδια στιγμή, ο Οργανισμός αναγκάζεται να πληρώνει ενοίκιο σε δεκάδες ακίνητα, για να στεγάσει τις ανάγκες του σε όλη τη χώρα! Υπάρχει, διερωτώμαι, λογικός άνθρωπος που να το θεωρεί φυσιολογικό όλο αυτό;

Γι’ αυτόν τον λόγο, προωθούμε την αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας του, μέσω σύστασης Εταιρείας Ειδικού Σκοπού. Με εξειδικευμένους μάνατζερς που θα γνωρίζουν το αντικείμενο και θα αξιοποιήσουν τα ακίνητα του ΕΦΚΑ προς όφελος του οργανισμού και των ίδιων των ασφαλισμένων! Είναι μία κίνηση απλής λογικής.

8.Στις υπόλοιπες διατάξεις έχετε συμπεριλάβει μία διάταξη με την οποία το όριο για την έκδοση ασφαλιστικής ενημερότητας ανεβαίνει από τα 0 στα 100 ευρώ. Πόσο επηρεάζει αυτό το μέτρο;

Τα στοιχεία βεβαίως θα αλλάζουν κάθε μέρα. Ωστόσο, αυτή την περίοδο, ο ΕΦΚΑ υπολογίζει ότι το μέτρο αυτό μπορεί να αφορά περίπου 130.000 πολίτες που το σύστημα δεν θα τους επέτρεπε να εκδώσουν ασφαλιστική ενημερότητα για μικροοφειλές κάτω των 100 ευρώ. Κάτι που δεν είναι λογικό. Να μην μπορείς δηλαδή να πάρεις ενημερότητα, όχι διότι χρωστάς πραγματικά, αλλά λόγω κάποιας μικροοφειλής ή διότι το λογισμικό του ΕΦΚΑ «τοκίζει» ακόμα και μερικά λεπτά του ευρώ, που για κάποιο λόγο εμφανίζονται ως χρέος!

Ξεχωρίζω όμως και άλλη μία διάταξη στο νομοσχέδιο: Την παροχή άδειας 10 επιπλέον ημερών μετ’ αποδοχών σε γονείς παιδιών με σπάνια νοσήματα. Μιλάμε για ειδικά νοσήματα, τα οποία, σύμφωνα με τις ιατρικές στατιστικές, προσβάλλουν 5 στα 10.000 άτομα στην κοινότητα και στην πλειονότητά τους είναι γενετικής φύσης (αυτοάνοσα νοσήματα, συγγενείς δυσπλασίες, κ.λπ.). Οι γονείς αυτών των παιδιών καταβάλλουν μία ηρωική προσπάθεια και η Πολιτεία οφείλει να τους το αναγνωρίσει εμπράκτως. Είμαι πραγματικά πολύ ικανοποιημένος γι’ αυτή τη ρύθμιση!

9. Ωστόσο, αυτή την περίοδο ανανεώνεται και η ασφαλιστική ικανότητα των ασφαλισμένων. Θα δοθεί σχετική παράταση του δικαιώματος σε κάποιες κατηγορίες άνευ προϋποθέσεων και, αν ναι, σε ποιες;

Ναι, θα δοθεί και αυτό είναι ένα ακόμα σοβαρό μέτρο κοινωνικού χαρακτήρα, που αφορά πρωτίστως στην ιατροφαρμακευτική κάλυψη ευαίσθητων κοινωνικών ομάδων και λαμβάνεται και λόγω της πανδημίας.

Πράγματι, την 1η Μαρτίου, ανανεώνεται η ασφαλιστική ικανότητα, δηλαδή η πρόσβαση σε ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, όσων κατά το προηγούμενο έτος είχαν πραγματοποιήσει τουλάχιστον 50 ημέρες (ή δύο μήνες) ασφάλισης.

Στις τροπολογίες, που θα καταθέσουμε στο νομοσχέδιο αυτό, ωστόσο, περιλαμβάνεται ρύθμιση για την παράταση χωρίς προϋποθέσεις για έναν χρόνο της ασφαλιστικής ικανότητας των ασφαλισμένων και των μελών των οικογενειών τους για τους οποίους η ασφαλιστική ικανότητα ανανεωνόταν με ειδικές διατάξεις μέχρι και το 2020. Σε αυτούς περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, οι μακροχρόνια άνεργοι ηλικίας 29-55 και οι ανασφάλιστοι υπερήλικες.

Επιπλέον, παρατείνεται με την ίδια διάταξη η ασφαλιστική κάλυψη εργαζομένων οι οποίοι κατά το προηγούμενο έτος συνέχισαν να υφίστανται τις επιπτώσεις της πανδημίας και έλαβαν αποζημίωση ειδικού σκοπού από το υπουργείο Εργασίας για χρονικό διάστημα τουλάχιστον 2 μηνών.

Πιστεύω ότι το μέτρο αυτό ανακουφίζει αρκετούς συμπολίτες μας!

10. Πώς προχωρούν οι πρωτοβουλίες που έχουν αναληφθεί από το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων για την αντιμετώπιση του σοβαρού ζητήματος των εκκρεμών συντάξεων. Θεωρείτε ότι το χρονοδιάγραμμα που έχει τεθεί για πλήρη εκκαθάρισή τους έως το τέλος του πρώτου εξαμήνου του 2022 είναι ένας εφικτός στόχος;

Απ: Το 2021 πετύχαμε ρεκόρ όλων των εποχών και με όλες τις κυβερνήσεις στην απονομή των συντάξεων, με 225.000 απονομές (έναντι 123.000 απονομών το 2019 και 161.000 το 2020). Πρόκειται για αύξηση των απονομών κατά 83% σε σχέση με το 2019.

Είναι χαρακτηριστικό πως το 2021 εκκαθαρίστηκαν περισσότερες από 57.000 υποθέσεις κύριων συντάξεων του τ. ΟΓΑ, αριθμός ρεκόρ σε όλη την ιστορία του ΕΦΚΑ.

Αυτό δεν έγινε τυχαία. Είναι το αποτέλεσμα της συντονισμένης προσπάθειας που κάναμε από τον Ιανουάριο του 2021 μέχρι σήμερα: Με την απλοποίηση της απονομής συντάξεων με το ν. 4798/2021. Με την ειδική ομάδα για τις διαδοχικές συντάξεις. Τους 3.000 καινούργιους ηλεκτρονικούς υπολογιστές. Τον ηλεκτρονικό «Πύργο Ελέγχου» στον ΕΦΚΑ και, τώρα, τους πιστοποιημένους δικηγόρους και λογιστές.

Σε αυτή την κατεύθυνση συνεχίζουμε και είμαι αισιόδοξος ότι η πλήρης εκκαθάριση των κύριων εκκρεμών συντάξεων, μέχρι το τέλος Ιουνίου, είναι ένας εφικτός στόχος!

11. Έκλεισε 6 μήνες λειτουργίας ο ενιαίος αριθμός 1555 για την εξυπηρέτηση των πολιτών από τους φορείς του υπουργείου Εργασίας. Ποια πρόοδος έχει συντελεστεί;

Έχουμε ουσιαστικά αφήσει πίσω μας το πρόβλημα των κατεβασμένων τηλεφώνων! Στους 6 και κάτι μήνες λειτουργίας του, το 1555 έχει εξυπηρετήσει πάνω από 1 εκατομμύριο κλήσεις πολιτών. Και αυτό το κάνει δωρεάν, 24 ώρες το 24ωρο, 7 μέρες την εβδομάδα και με έμπρακτα αποτελέσματα, καθώς το 97,5% των ερωτημάτων απαντήθηκαν είτε άμεσα την ώρα της κλήσης είτε έπειτα από λίγες ημέρες, ενώ το υπόλοιπο 2,5% απαντάται κατά προτεραιότητα το αμέσως επόμενο διάστημα.

Είναι χαρακτηριστικό ότι, σύμφωνα με τα αποτελέσματα της πρόσφατης έρευνας ικανοποίησης πολιτών για το 1555, που πραγματοποιήθηκε πανελλαδικά τον Δεκέμβριο του 2021, σχεδόν 8 στους 10 πολίτες που εξυπηρετήθηκαν από τον Ενιαίο Αριθμό Εξυπηρέτησης 1555 για θέματα του ΕΦΚΑ, του ΟΑΕΔ και του ΟΠΕΚΑ, δηλώνουν απόλυτα ή πολύ ικανοποιημένοι!

Βελτίωση όμως παρατηρείται και για τους υπαλλήλους του ΕΦΚΑ, καθώς μειώνεται έτσι ο φόρτος της εργασίας τους.

Δεν μένουμε όμως σε αυτά. Ήδη, εργαζόμαστε πάνω σε νέες ψηφιακές δυνατότητες για την εξυπηρέτηση του πολίτη, όπως η νέα ιστοσελίδα του 1555, που πρόκειται σύντομα να τεθεί σε πλήρη λειτουργία. Μέσα από αυτή, οι πολίτες θα μπορούν να υποβάλουν ερωτήματα και να βρίσκουν άμεσα απαντήσεις.

Εστιάζουμε παράλληλα στη μείωση του χρόνου αναμονής σε ώρες αιχμής, αλλά και στην καλύτερη διαχείριση των πιο περίπλοκων υποθέσεων, ώστε οι πολίτες να λαμβάνουν πιο σύντομα τις απαντήσεις που περιμένουν. Η βελτίωση της καθημερινότητας των υπαλλήλων και η εξυπηρέτηση των πολιτών είναι και αυτή μία πτυχή της κοινωνικής πολιτικής!