Της Εύης Κατσώλη
Η «Black Friday» θα είναι εφέτος… διαφορετική. Το καθιερωμένο «market event», το οποίο κάνει πρεμιέρα σήμερα, Παρασκευή 27 Νοεμβρίου -ακολουθεί και η «Cyber Monday» στις 30 Νοεμβρίου-, δεν θα μοιάζει με άλλες χρονιές. Πραγματοποιείται στον… αστερισμό του κορονοϊού και του lockdown, με τα φυσικά καταστήματα διαρκών αγαθών να είναι κλειστά και γι’ αυτόν τον λόγο εκφράστηκε και από μερίδα εμπόρων η πρόταση να μεταφερθεί το συγκεκριμένο εμπορικό γεγονός σε άλλη ημερομηνία. Κάτι όμως, που δεν φαίνεται να βρήκε ανταπόκριση δεδομένου ότι η «Black Friday» σε ολόκληρο τον κόσμο λαμβάνει χώρα σε συγκεκριμένες ημέρες και επίσης, επειδή κανείς ιδιοκτήτης εμπορικής επιχείρησης δεν επιθυμεί ή δεν αντέχει να προχωρήσει σε προσφορές και μεγάλες εκπτώσεις για «νέα» εμπορεύματα κατά τη διάρκεια της εορταστικής αγοράς των Χριστουγέννων.
Φέτος την «τιμητική» τους θα έχουν τα ηλεκτρονικά «κανάλια» των επιχειρήσεων για online αγορές των καταναλωτών, χωρίς να έχουν τη χαρά του shopping στα φυσικά δίκτυα λόγω του lockdown και με δεδομένο ότι το λιανεμπόριο αναμένεται να ανοίξει ξανά εκτός απροόπτου στις 14 Δεκεμβρίου. Ωστόσο μπορεί αυτό να αποτελεί ευκαιρία για τα μεγάλα καταστήματα, μεμονωμένα ή αλυσίδες, που διαθέτουν οργανωμένα e- shops, όμως, οι μικρές επιχειρήσεις εκφράζουν προβληματισμούς. Και αυτό καθότι μόλις το 17% των επιχειρήσεων της συγκεκριμένης κατηγορίας διαθέτουν e-shops τα οποία μπορούν να αξιοποιήσουν και κατά την «Black Friday» και τη «Cyber Monday». Άλλωστε πρόκειται για δύο εμπορικά events με μεγάλη απήχηση στους καταναλωτές. Οι τζίροι είναι «χρυσοί». Πέρυσι ο τζίρος της Black Friday άγγιξε τα 1,5 δισ. ευρώ. Για φέτος δεν αναμένεται να ξεπεραστεί ο συγκεκριμένος «πήχης» όμως και πάλι ο τζίρος δεν θα είναι αμελητέος.
Τα προϊόντα που αναμένεται να γίνουν ανάρπαστα – Οι δαπάνες των καταναλωτών
Εκτιμάται ότι 6 στους 10 καταναλωτές αγοράζουν από 3-4 προϊόντα αυτές τις ημέρες, ξοδεύοντας από 30 έως 200 ευρώ, με τον μέσο όρο της αξίας των αποδείξεων να ξεπερνά τα 100 ευρώ. Αναμενόμενο είναι ότι οι ηλεκτρονικές συσκευές με 4 στις 10 αγορές θα βρεθούν στην πρώτη θέση των προτιμήσεων, ξεπερνώντας τα καλλυντικά, τα αξεσουάρ, τα gadgets και τα είδη σπιτιού. Να σημειωθεί ότι όλες οι αγορές θα γίνουν φέτος με κάρτα ή e-banking. Οι μεγάλες αλυσίδες ηλεκτρικών συσκευών και ηλεκτρονικών ειδών της Αττικής, όπως και οι επιχειρήσεις με επώνυμα είδη, εμφανίζονται έτοιμες να διεκδικήσουν όσα περισσότερα μπορούν από μια “άρρωστη” κατάσταση στην αγορά. Ωστόσο οι μικρότεροι του λιανεμπορίου στην Αττική με κλειστά τα καταστήματα δεν έχουν τρόπο να αντιδράσουν εάν δεν διαθέτουν ΚΑΔ για e-shop, γεγονός που δικαιολογεί την δυσαρέσκεια.
Σημειωτέον, πως μέσα στο 2020 μετά τα δύο lockdown είχαμε μια αύξηση των online πωλήσεων διαρκών αγαθών, έτοιμου φαγητού, αλλά και τροφίμων κατά 70% με τους «νεοεισερχόμενους» αγοραστές μέσω Διαδικτύου να αυξάνονται κατά 60%. Επίσης είναι σημαντικό να επισημάνουμε πως «προαγορές» περίπου 300 εκ. ευρώ γίνονται μια εβδομάδα πριν τη Black Friday κυρίως μέσω της διαφημιστικής καμπάνιας από τις μεγάλες εμπορικές αλυσίδες.
Ανάμεσα στις επιχειρήσεις που ζεσταίνουν τις μηχανές τους για την Παρασκευή είναι οι αλυσίδες ηλεκτρικών ειδών, ειδών τεχνολογίας, παιχνιδιών, ένδυσης, ακόμα και σουπερμάρκετ. Οι προβλέψεις μιλούν για εκπτώσεις που θα κυμαίνονται από 20% έως και 60% και θα αφορούν κυρίως σε συσκευές χρήσιμες για την ψυχαγωγία των πολιτών που παραμένουν στο σπίτι, όπως είναι ηλεκτρικές συσκευές ήχου και εικόνας (π.χ. τηλεοράσεις), ηλεκτρονικές κονσόλες παιχνιδιών και παιχνίδια, αλλά και προϊόντα περιποίησης όπως ηλεκτρικές συσκευές (ξυριστικές και κουρευτικές μηχανές, πιστολάκια, πρέσες και ψαλίδια για τα μαλλιά).
Επιπλέον μερίδιο εκτιμάται ότι θα έχουν και οικιακές συσκευές για μαγείρεμα όπως π.χ. μίξερ, αρτοπαρασκευαστές, καθώς και είδη για την άθληση εντός σπιτιού όπως π.χ. ποδήλατα, κωπηλατικά κ.λπ. αλλά και βιβλία και παιχνίδια. Τα επιτελεία των επιχειρήσεων, μάλιστα, προσπαθούν να οργανωθούν ώστε να μην αντιμετωπίσουν προβλήματα με τις ηλεκτρονικές τους σελίδες αλλά και να μπορέσουν να εκτελέσουν τις παραγγελίες και τις παραδόσεις έγκαιρα. Στόχος των φετινών εκπτώσεων, είναι τα καταστήματα να εκμεταλλευτούν την άνοδο κατά 170% των ηλεκτρονικών πωλήσεων που παρατηρήθηκε την προηγούμενη περίοδο και την άνοδο των online αγορών και την εξοικείωση με το e-shopping, κάτι που θα αποτελέσει και τη διαφορά της φετινής Βlack Friday σε σχέση με τις προηγούμενες χρονιές, ενώ επιπλέον θα προσπαθήσουν να είναι πιο δελεαστικές ώστε οι αγορές να γίνουν από ελληνικές επιχειρήσεις και όχι από διεθνείς ηλεκτρονικές πλατφόρμες αγορών.
Ο κλάδος της ένδυσης, της υπόδησης και των αθλητικών ειδών αναμένεται να παρουσιάσει μεγάλα ποσοστά εκπτώσεων έως και 60%. Αντίστοιχα μεγάλες προσφορές σε παλαιότερα μοντέλα αναμένεται να γίνουν και στις παιχνιδομηχανές, καθώς κυκλοφόρησαν νέα μοντέλα. Αντίθετα, όπως λένε παράγοντες της αγοράς, δεν αναμένεται κάτι ιδιαίτερο σε υπολογιστές, τάμπλετ και κινητά, καθώς η αγορά άδειασε το προηγούμενο διάστημα και οι επιχειρήσεις ξαιτίας και της αύξησης της τηλεργασίας και της τηλεκπαίδευσης εξάντλησαν το στοκ των προϊόντων που είχαν στις αποθήκες από παλαιότερα μοντέλα. Σημαντική αύξηση προσφορών αναμένεται να έχουν και είδη όπως παιχνίδια, βιβλία, αλλά και χριστουγεννιάτικα που θα καλύψουν ανάγκες για τις γιορτές των Χριστουγέννων.
Τι να προσέχουν οι καταναλωτές
Ενόψει των εμπορικών προσφορών της Black Friday στις 27 Νοεμβρίου, η οποία συχνά δημιουργεί την αίσθηση του «επείγοντος» στη λήψη απόφασης αγοράς, η Γενική Διεύθυνση Προστασίας Καταναλωτή της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή συστήνει στους καταναλωτές να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί κατά τη διενέργεια των ηλεκτρονικών τους συναλλαγών και να ελέγχουν αν παρέχονται οι ακόλουθες πληροφορίες από τα ηλεκτρονικά καταστήματα:
• Η ταυτότητα του προμηθευτή (πλήρης εταιρική επωνυμία, τηλέφωνα επικοινωνίας, email, ταχυδρομική διεύθυνση, ΑΦΜ και αριθμό ΓΕΜΗ).
• Τα κύρια χαρακτηριστικά του προϊόντος.
• Η συνολική τιμή του προϊόντος (συμπεριλαμβανομένων φόρων, επιβαρύνσεων, εξόδων αποστολής, τυχόν έξοδα σε περίπτωση επιστροφής κλπ). Επιβεβαιώστε ότι η τιμή που καλείστε να πληρώσετε ταυτίζεται με αυτήν που δηλώνεται στην ιστοσελίδα. Να είστε ιδιαίτερα επιφυλακτικοί στην περίπτωση που ένα προϊόν πωλείται σε εξαιρετικά χαμηλή τιμή και να αποφεύγετε τις προσφορές που εμφανίζονται σε αναδυόμενα παράθυρα, αν προέρχονται από άγνωστους ιστοτόπους.
• Η διαθεσιμότητα, ο τρόπος πληρωμής και αποστολής του προϊόντος.
Επισημαίνεται ότι οι συναλλαγές μέσω χρεωστικής ή πιστωτικής κάρτας προσφέρουν περισσότερες δικλείδες ασφαλείας για τον καταναλωτή σε περίπτωση που η επιχείρηση δεν παραδώσει το προϊόν, έναντι της κατάθεσης σε τραπεζικό λογαριασμό.
• Το δικαίωμα αναιτιολόγητης, αζήμιας υπαναχώρησης και επιστροφής του προϊόντος εντός 14 ημερών από την παραλαβή του, καθώς και η πολιτική επιστροφής των προϊόντων της επιχείρησης σε περίπτωση άσκησης του δικαιώματος αυτού.
• Ο σύνδεσμος ηλεκτρονικής επίλυσης καταναλωτικών διαφορών (πανενωσιακή πλατφόρμα ΗΕΔ).
• Πληροφορίες ασφάλειας του ιστότοπου: εμφάνιση εικονιδίου ασφάλειας, δηλ. μια κλειδαριά πάνω αριστερά στον browser, ηλεκτρονική διεύθυνση που ξεκινά με https://).
Συστήνεται επίσης στους καταναλωτές:
• Να μην παρέχουν ευαίσθητα δεδομένα αν δεν είναι απολύτως βέβαιοι για την ασφάλεια της ιστοσελίδας.
• Να αγνοήσουν τις προσφορές που εμφανίζονται στην ανεπιθύμητη αλληλογραφία τους.
• Να προτιμούν να συναλλάσσονται με γνωστά σε αυτούς ηλεκτρονικά καταστήματα.
• Σε περιπτώσεις άγνωστων ηλεκτρονικών καταστημάτων και πριν προχωρήσουν στη συναλλαγή, να διερευνούν τη φήμη τους στο διαδίκτυο.
• Να κρατούν αρχείο με τις συναλλαγές τους.
Για καταγγελίες σχετικά με φαινόμενα παράνομων και παραπλανητικών συμπεριφορών οι καταναλωτές μπορούν να απευθύνονται στην τηλεφωνική γραμμή Καταναλωτή 1520 της Γενικής Διεύθυνσης Προστασίας Καταναλωτή ή να υποβάλλουν τις καταγγελίες τους μέσω της φόρμας καταγγελιών που βρίσκεται αναρτημένη στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων (www.mindev.gov.gr) ή μέσω ηλεκτρονικού μηνύματος στη διεύθυνση [email protected]
Βασίλης Κορκίδης (ΕΒΕΠ): Να προτιμήσουμε ελληνικά e-shops
«Το διπλό “market event” της τελευταίας Παρασκευής και Δευτέρας του φετινού Νοεμβρίου, είναι αναμενόμενο να μην έχει το ενδιαφέρον προηγούμενων ετών, αφού θα λάβει χώρα με κλειστά τα φυσικά καταστήματα διαρκών αγαθών. Όλοι θα θέλαμε και οι δύο εμπορικές γιορτές της “Black Friday και Cyber Monday” να γίνουν σε μια ανοιχτή αγορά, χωρίς lockdown, αφού μόνο το 17% των μικρών εμπορικών επιχειρήσεων διαθέτει πλήρως λειτουργικό e-shop. Με όσα όμως δραματικά συμβαίνουν στο μέτωπο της πανδημίας τίποτα δεν είναι το ίδιο. Η πρόταση για “απαγόρευση λόγω αθέμιτου ανταγωνισμού” και για μετάθεση σε μεταγενέστερη ημερομηνία δεν θα μπορούσε να ικανοποιηθεί, αφενός γιατί λαμβάνει χώρα ταυτόχρονα συγκεκριμένες ημέρες σε όλο τον κόσμο και αφετέρου γιατί κανείς δεν επιθυμεί προσφορές και εκπτώσεις για “νέα” εμπορεύματα, κατά τη διάρκεια της εορταστικής αγοράς των Χριστουγέννων» τονίζει ο πρόεδρος του ΕΒΕΠ, Βασίλης Κορκίδης και προσθέτει «η Black Friday με “προ πανδημίας” τζίρο κοντά στο 1,5 δις ευρώ σε διάστημα μιας εβδομάδας, θεωρείται πλέον πετυχημένη προωθητική ενέργεια και προσμετράται στη Χριστουγεννιάτικη αγορά, ενώ για το εμπόριο, ουσιαστικά σηματοδοτεί την έναρξη της εορταστικής περιόδου. Τουλάχιστον για τις αγορές φέτος, με τα εμπορικά της λιανικής σε “black out”, ας προτιμήσουμε τα ηλεκτρονικά καταστήματα ελληνικών επιχειρήσεων. Η πρώτη πρόταση μου λοιπόν για φέτος, είναι να προτιμήσουμε ελληνικά “e-shop”. Η δεύτερη πρόταση μου για τους ανυπόμονους είναι οι τηλεφωνικές παραγγελίες και η τρίτη για τους υπομονετικούς να παραταθεί λίγες μέρες η Black Friday, ώστε να περιμένουν μέχρι το πρώτο 15νθήμερο του Δεκεμβρίου, που προβλέπεται να ανοίξουν τα μικρά εμπορικά καταστήματα».
Σταύρος Καφούνης (ΕΣΑ): 8 στους 10 μικρούς εμπόρους δεν θα επωφεληθούν
«Η Black Friday καλό είναι να μην… ξεχειλώσει αλλά να παραμείνει μια ισχυρή ημέρα για το εμπόριο και τους καταναλωτές, όπως συμβαίνει και στο εξωτερικό, όπου έχει καθιερωθεί εδώ και χρόνια. Η φετινή Black Friday πραγματοποιείται υπό διαφορετικές συνθήκες και οι μικροί επιχειρηματίες που είναι κλειστοί δεν πρόκειται να επωφεληθούν» τονίζει ο πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου Αθηνών, Σταύρος Καφούνης. Σύμφωνα με τον ίδιο, «8 στους 10 μικρούς δεν θα επωφεληθούν γιατί μόλις 2 στους 10 έχουν ηλεκτρονικό κανάλι για να μπορέσουν να συμμετάσχουν». Όσο για το τι πρέπει να προσέξουν οι καταναλωτές; Ο κ. Καφούνης επισημαίνει ότι «οι καταναλωτές πλέον είναι ενημερωμένοι και ξέρουν να ξεχωρίζουν αν κάποιος επιχειρηματίας θέλει να τους κοροϊδέψει, όπως και το πότε και ποιες εκπτώσεις είναι πραγματικές και όχι πλασματικές. Είναι οι ίδιοι οι καταναλωτές που επιβραβεύουν ή τιμωρούν τις επιχειρήσεις ανάλογα με τη συμπεριφορά των τελευταίων απέναντί τους».
στο 