Ανατροπές για υπαλλήλους, επιχειρήσεις και μητέρες με το «μίνι ασφαλιστικό»

Στη Βουλή αναμένεται να κατατεθεί έως και αύριο Παρασκευή το περιβόητο «μίνι- ασφαλιστικό»: Οι διατάξεις του φέρνουν ανατροπές σε μια σειρά από ζητήματα που αφορούν όσους χρωστούν στα Ταμεία, ιδιωτικούς υπαλλήλους, επιχειρηματίες, άτομα με αναπηρία, ένστολους, συνταξιούχους, ακόμη και νέες μητέρες. Υπάρχει μάλιστα και πρόβλεψη για μείωση των ασφαλιστικών εισφορών υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις.

Γράφει ο Βαγγέλης Δουράκης

Μέσω του εν λόγω νομοσχεδίου, προωθείται και η παραγραφή χρεών για σχεδόν 250.000 επαγγελματίες, εφόσον όμως αυτά μέσα σε διάστημα 10 ετών δεν έχουν βεβαιωθεί και δεν έχουν αναζητηθεί.

Η αύξηση των δόσεων και η διαγραφή χρεών προς τα Ταμεία

Στο μίνι- ασφαλιστικό προβλέπεται ακόμη οι δόσεις της πάγιας ρύθμισης οφειλών από 12 θα γίνουν 24, προκειμένου ο ΕΦΚΑ να εναρμονιστεί με την Εφορία. Θα υπάρξει δικαίωμα μετατροπής στο νέο καθεστώς για όσους βρίσκονται ήδη σε καθεστώς καταβολής δόσεων, έτσι ώστε να περιοριστεί η μηνιαία επιβάρυνσή τους. Το ελάχιστο μηνιαίο ποσό της δόσης θα είναι 50 ευρώ.

Ορίζονται ακόμη τα 10 έτη ως χρονικό όριο παραγραφής οφειλών προς τον ΕΦΚΑ, μετά και την απόφαση του ΣτΕ που έκρινε πως η 20ετής παραγραφή, η οποία ίσχυε μέχρι σήμερα, είναι αντισυνταγματική.

Η ρύθμιση όμως καλύπτει μόνο όσους δεν έχουν βεβαιωμένες οφειλές από τον ΕΦΚΑ, δεν αφορά, δηλαδή, το σύνολο όσων χρωστούν στον Φορέα. Με άλλα λόγια μιλάμε για παραγραφή οφειλών οι οποίες δεν έχουν αναζητηθεί μέσα σε μια 10ετία από τον ΕΦΚΑ. Οι υπόλοιπες δεν παραγράφονται.

Μπαίνει επίσης «φρένο» -με διατάξεις του νομοσχεδίου- στις ποινικές διώξεις όσων ρυθμίζουν τα χρέη τους προς τα Ταμεία και τα εξυπηρετούν κανονικά, ενώ δίνει «άφεση αμαρτιών» σε εκείνους που είδαν στους τραπεζικούς τους λογαριασμούς να μπαίνουν επιδόματα του ΟΠΕΚΑ… κατά λάθος και τα οποία φυσικά τα ξόδεψαν!

 Τι προβλέπεται για μείωση εισφορών

Υπάρχει επίσης και διάταξη που προβλέπει για τις επιχειρήσεις απαλλαγή της τάξης του 40% στις ασφαλιστικές εισφορές εφόσον μετατρέψουν σε συμβάσεις πλήρους απασχόλησης, υφιστάμενες συμβάσεις μερικής απασχόλησης.

Από 10.9.2022 και έως το τέλος του 2023, όσες επιχειρήσεις έχουν ποσοστό εργαζομένων με μερική απασχόληση άνω του 50%, εφόσον μετατρέψουν κάποια σύμβαση σε πλήρους απασχόλησης, τότε απαλλάσσονται για ένα έτος, από το 40% των ασφαλιστικών εισφορών για τον εν λόγω εργαζόμενο. Το μέτρο αφορά συμβάσεις εργαζομένων τους που έχουν συναφθεί πριν τις 10 Σεπτεμβρίου.

Σε κάθε περίπτωση, η μετατροπή της σύμβασης με την προϋπόθεση μείωσης κατά 40% των ασφαλιστικών εισφορών, καθίσταται εξαιρετικά συμφέρουσα. Και αυτό, γιατί ένας εργοδότης, απασχολώντας έναν εργαζόμενο με μερική απασχόληση, πενθήμερο, από Δευτέρα έως Παρασκευή, για 4 ώρες ημερησίως, καταβάλει 305.56 ευρώ καθαρά στον εργαζόμενο και πληρώνει 132,12 ευρώ ασφαλιστικές εισφορές.  Το συνολικό του κόστος δηλαδή είναι 437,68 ευρώ το μήνα.

Εάν η σύμβαση του συγκεκριμένου εργαζόμενου μετατραπεί σε πλήρους απασχόλησης, 5ήμερο, για 8 ώρες ημερησίως, με βασικό μισθό 713 ευρώ, ο εργαζόμενος θα λάβει στην τσέπη 614,11 ευρώ, και ο εργοδότης θα καταβάλει 154,69 ευρώ, λόγω της έκπτωσης κατά 40%.

Έτσι, το συνολικό του κόστος θα είναι 768,8 ευρώ αντί 871,93 χωρίς την έκπτωση.

Στο τελικό ποσό όμως, θα πρέπει να υπολογιστεί και η ωφέλεια από την έκπτωση δαπάνης μισθοδοσίας από τα ακαθάριστα έσοδα της επιχείρησης (συντελεστής 22%), της τάξης των 95,53 ευρώ το μήνα, με αποτέλεσμα, το συνολικό κόστος να ανέρχεται σε 673,27 ήτοι τελικό όφελος 198,66 ευρώ το μήνα.

Και εκείνη που αφορά στην μείωση κατά 40% των ασφαλιστικών εισφορών σε επιχειρήσεις που μετατρέπουν συμβάσεις μερικής απασχόλησης σε πλήρους.

Η επέκταση της επιδοτούμενης άδειας μητρότητας

«Κομβική» πάντως είναι η αλλαγή που αφορά στην επέκταση της άδειας μητρότητας σε 9 μήνες για τις μητέρες στον ιδιωτικό τομέα: Το νομοσχέδιο που παίρνει τον δρόμο του προς την Βουλή προβλέπει και αύξηση της επιδοτούμενης άδειας μητρότητας κατά 3 μήνες.

Με τον τρόπο αυτό, επιδιώκεται η εξίσωση του ιδιωτικού με τον δημόσιο τομέα, στο θέμα του χρόνου άδειας μητρότητας, ώστε όλες οι μητέρες να δικαιούνται άδεια 9 μηνών. Βάσει του σχεδιασμού, το μέτρο αυτό, θα είναι προαιρετικό και θα μπορεί να εφαρμοστεί εναλλακτικά και για τον πατέρα με καταβολή του αντιστοίχου επιδόματος από την ΔΥΠΑ. Βασική προϋπόθεση για αυτή την περίπτωση θα είναι η μητέρα να επιστρέψει στην εργασία της.

 Ρυθμίσεις για ένστολους και δημοσίους υπαλλήλους και ΑμεΑ

Μπαίνει ακόμη «πλαφόν» στις επικουρικές και διευθετούνται ζητήματα που αφορούν στις συντάξεις των ενστόλων.

Συγκεκριμένα:

• Επεκτείνεται σε όλους τους ενστόλους το δικαίωμα της «μάχιμης πενταετίας», δηλαδή της αναγνώρισης έως και πέντε επιπλέον ετών ασφάλισης, καταβάλλοντας τις αντίστοιχες εισφορές. Πλέον όσοι ένστολοι εξαιρούνταν (π.χ. ορισμένες κατηγορίες πυροσβεστών, λιμενικών, αστυνομικών και υπηρετούντων στην αεροπορία) από τη σχετική ρύθμιση αποκτούν πλέον το δικαίωμα αυτό, ανεξαρτήτως μονάδας υπηρεσίας, αν είναι παλαιοί ή νέοι ασφαλισμένοι (προ ή μετά το 2011) και ανεξαρτήτως της σχέσης εργασίας με την οποία υπηρετούν (μόνιμοι και μη).
• Θεσπίζεται πλαφόν σε υψηλές επικουρικές συντάξεις, ίσο με το 6/20 του πλαφόν κύριας σύνταξης (1.382,40€ /μήνα). Η παρέμβαση κρίθηκε αναγκαία δεδομένου ότι με βάση τη νομοθεσία του 2015-2016 οι επικουρικές συντάξεις υπολογίζονται, κατά ένα μέρος τους, με βάση τις εισφορές που είχαν καταβληθεί κατά το χρονικό διάστημα 2002-2014. Όμως σε κάποιες περιπτώσεις οι εισφορές αυτές ενσωμάτωναν και κοινωνικούς πόρους, με αποτέλεσμα να καταλήγουν θεωρητικά σε πάρα πολύ υψηλές επικουρικές συντάξεις (ακόμα και 15.000 ευρώ το μήνα ή ακόμα και παραπάνω).
• Καταργείται η ειδική εισφορά 1% των ασφαλισμένων του πρώην Ταμείου Πρόνοιας των Δημοσίων Υπαλλήλων (ΤΠΔΥ), η οποία θεσπίστηκε για τη στήριξη της βιωσιμότητας του εν λόγω Ταμείου. Το ΤΠΔΥ είναι πλέον βιώσιμο και δεν υπάρχει λόγος συνέχισης της ειδικής εισφοράς που σταματά να παρακρατείται από τους δημοσίους υπαλλήλους, για τους οποίους η κράτηση δεν ήταν ανταποδοτική.
• Ενιαιοποίηση κανόνων αναπηρίας. Μείωση του ποσοστού αναπηρίας από 67% σε 50% για συγκεκριμένες ομάδες ασφαλισμένων, ως προϋπόθεση λήψης παροχών αναπηρίας. Ωφελούμενοι οι παλαιοί, προ του 1993 ασφαλισμένοι του ΟΑΕΕ, ΝΑΤ και ΟΓΑ. Πλέον, θα υπάρχει κι ενιαία ημερομηνία καταβολής της σύνταξης από την πρώτη ημέρα υποβολής της αίτησης συνταξιοδότησης λόγω αναπηρίας.