Αλλάζουν όλα στο επίδομα ανεργίας – Πότε θα εφαρμοστεί το νέο μοντέλο

Στο πλαίσιο των αλλαγών που θα «τρέξουν», αναμένεται να υπάρξει ο σαφής όρος ότι ο άνεργος, εφόσον αιτείται τη λήψη επιδόματος ανεργίας, θα πρέπει να είναι άμεσα διαθέσιμος για κατάρτιση.
Με αυτόν τον τρόπο, οι άνεργοι δεν θα λαμβάνουν απλά ένα επίδομα για έως 12 μήνες και πλέον δεν θα εφησυχάζουν μέχρι την ολοκλήρωση της καταβολής του, αλλά θα τους δίνεται κίνητρο επαναφοράς στην αγορά εργασίας. Παράλληλα, εξετάζεται η χορήγηση αυξημένου ποσού επιδόματος -ενδεχομένως πιο κοντά στον μισθό του ανέργου το πρώτο χρονικό διάστημα μετά την απόλυση, το οποίο μπορεί να μειώνεται σταδιακά όσο περνούν οι μήνες, χωρίς όμως να πέφτει κάτω από το σημερινό όριο των 400 ευρώ ανά μήνα. Αυτό ισχύει, άλλωστε, και στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες.
Τα προγράμματα κατάρτισης
Το σχέδιο για την καταβολή του επιδόματος ανεργίας θα συνδυαστεί με τις αλλαγές που προωθούνται στα προγράμματα κατάρτισης. Στο εθνικό σχέδιο που απεστάλη στις Βρυξέλλες προβλέπεται ότι τον προσεχή Οκτώβριο θα έχει ψηφιστεί το νέο πλαίσιο για την κατάρτιση, ενώ, σύμφωνα με τον σχεδιασμό, έως το τέλος του 2021 θα έχει διατεθεί τουλάχιστον το ένα τέταρτο, ήτοι 250 εκατ. ευρώ από το 1 δισ. ευρώ που προορίζεται για προγράμματα με αντικείμενο την αναβάθμιση δεξιοτήτων. Παράλληλα, από το 2022 θα εφαρμοστεί πιλοτικά ο νέος τρόπος καταβολής του επιδόματος ανεργίας, για να μονιμοποιηθεί λίγους μήνες μετά. Κεντρικό ρόλο στη «μόχλευση» των κονδυλίων αυτών θα έχει ο ΟΑΕΔ, καθώς ο Οργανισμός αναλαμβάνει σημαντικό μέρος της ευθύνης για το μεγάλο στοίχημα της αναμόρφωσης του πλαισίου κατάρτισης. Ο υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων Κωστής Χατζηδάκης έχει επισημάνει πολλάκις ότι το υπουργείο επεξεργάζεται δύο θεμελιώδεις μεταρρυθμίσεις: Η πρώτη αφορά τον επανασχεδιασμό του συστήματος κατάρτισης, ώστε να αντιμετωπιστούν οι χρόνιες εγγενείς παθογένειες που έχουν διαπιστωθεί.
Η δεύτερη μεταρρύθμιση αφορά την αναμόρφωση των παθητικών πολιτικών απασχόλησης με στόχο την ενίσχυση του δικτύου κοινωνικής ασφάλειας και την προώθηση της συμμετοχής στην αγορά εργασίας. «Ο στόχος μας είναι να δώσουμε περισσότερα χρήματα για τα επιδόματα ανεργίας, επιδιώκοντας όμως να έχουν καλύτερη στόχευση και καλύτερα αποτελέσματα για τους ίδιους τους ανέργους», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Κ. Χατζηδάκης

Τι ισχύει σήμερα
Σήμερα το επίδομα ανεργίας χορηγείται μετά την απόλυση για 5-12 μήνες, ανάλογα με τις ημέρες απασχόλησης των δικαιούχων. Όσοι έχουν από 250 ημέρες εργασίας και πάνω στο 14μηνο πριν από την απόλυση (αφαιρουμένων των δύο τελευταίων μηνών) λαμβάνουν 12μηνη επιδότηση. Το ποσό της επιδότησης είναι σταθερό για όλους, στα 400 ευρώ, και εξαρτάται από τον κατώτατο μισθό. Το επίδομα, ωστόσο, λαμβάνει μια μικρή μόνο μειοψηφία κάτω του 20% των εγγεγραμμένων ανέργων στο μητρώο του ΟΑΕΔ.
Πιλότος
Πρόταση για την αναθεώρηση και τον επανασχεδιασμό του επιδόματος ανεργίας έχει κάνει και η επιτροπή Πισσαρίδη στην τελική έκθεσή της για την ελληνική οικονομία, σημαντικό μέρος της οποίας υιοθετεί και η κυβέρνηση. Οπως αναφέρουν τα μέλη της επιτροπής, με την προϋπόθεση ότι οι ενεργητικές πολιτικές απασχόλησης θα ενισχυθούν και, επομένως, όσοι χάνουν τη δουλειά τους θα υποστηρίζονται άμεσα στην αναζήτηση εργασίας, προτείνεται να μεταβληθεί ο τρόπος προσδιορισμού του επιδόματος ανεργίας, ώστε να μην είναι σταθερό και συνδεδεμένο με τον κατώτατο μισθό, αλλά με τις προηγούμενες αμοιβές του ανέργου. Η πρόταση Πισσαρίδη προβλέπει: Επίδομα ανεργίας στο 55% του μέσου μηνιαίου μισθού του ανέργου στα προηγούμενα 3 έτη, με ανώτατο όριο τα 1.200 ευρώ. Η διάρκεια του αυξημένου επιδόματος να είναι 6 μήνες, αντί για 12 μήνες που είναι σήμερα, και να καταβάλλεται υπό την προϋπόθεση ότι ο άνεργος αναζητεί ενεργά εργασία ή συμμετέχει σε προγράμματα κατάρτισης. Αν ο άνεργος μετά τους 6 μήνες δεν έχει βρει δουλειά, θα λαμβάνει για διάστημα έως 6 μηνών ή έως ότου βρει δουλειά, αν αυτό συμβεί νωρίτερα, το επίδομα ανεργίας στο επίπεδο που είναι σήμερα, δηλαδή στο 55% του κατώτατου μισθού.