Έναν μήνα νωρίτερα φέρνει τις αποφάσεις για τις αυξήσεις στον κατώτατο μισθό η Κυβέρνηση, σε σχέση με τα όσα αρχικά είχαν προγραμματιστεί: Από την 1η Απριλίου του 2023 θα τεθεί σε ισχύ ο νέος «φουσκωμένος» κατώτατος μισθός, που αναμένεται να επιστρέψει σε επίπεδα προ Μνημονίου και συγκεκριμένα από το 2012 οπότε και έπεσε «χοντρό ψαλίδι». Η αύξηση των κατώτατων αποδοχών θα ανεβάσει σε υψηλότερα επίπεδα και μια σειρά από επιδόματα, με πλέον χαρακτηριστικό παράδειγμα το επίδομα ανεργίας.
Γράφει ο Βαγγέλης Δουράκης
Όπως όλα δείχνουν προσανατολισμός είναι ο κατώτατος μισθός να φθάσει τα 751 ευρώ, όσα δηλαδή ήταν και το 2012, όταν με μια Πράξη Υπουργικού Συμβουλίου, περιορίστηκε δραματικά στα 586 ευρώ και στα 510 ευρώ για τους νέους. Αυτό πρακτικά σημαίνει πως –εφόσον συμφωνήσουν βεβαίως εργοδότες και συνδικαλιστές- πάμε σε μια αύξηση της τάξης του 5,3% σε σχέση με τα σημερινά επίπεδα. Ανάλογη θα είναι η αναπροσαρμογή των επιδομάτων που συνδέονται με τον κατώτατο μισθό.
Πόσο αυξάνεται το επίδομα ανεργίας
Έτσι, για παράδειγμα, από την 1η Απριλίου, εφόσον δεν υπάρξουν εκπλήξεις, το επίδομα ανεργίας αυξάνεται στα 461 ευρώ τουλάχιστον από 438 ευρώ που είναι σήμερα. Το ημερήσιο επίδομα θα διαμορφωθεί στα 18,43 από 17,51 ευρώ που είναι τώρα.
Με φόντο την συγκεκριμένη εξέλιξη, αναπροσαρμόζεται και σειρά βοηθημάτων και επιδομάτων που έχουν ως βάση υπολογισμού τον κατώτατο μισθό ή ημερομίσθιο. Σε αυτά περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, το βοήθημα ανεργίας για τους αυτοτελώς απασχολούμενους, τα προγράμματα νέων θέσεων εργασίας, το ειδικό βοήθημα λήξης ανεργίας, το βοήθημα, λόγω επίσχεσης εργασίας, ειδικά εποχικά βοηθήματα για μισθωτούς τουριστικού και επισιτιστικού κλάδου, οικοδόμους, δασεργάτες κ.ά., η ειδική παροχή μητρότητας, το επίδομα γονικής άδειας, οι ανεξόφλητες αποδοχές, λόγω αφερεγγυότητας του εργοδότη, η παροχή διαθεσιμότητας, η αποζημίωση των μαθητών στις Επαγγελματικές Σχολές (ΕΠΑ.Σ) Μαθητείας του ΟΑΕΔ, η αποζημίωση για τα προγράμματα εργασιακής εμπειρίας, κ.ά. .
Ποια επιδόματα αυξάνονται
Ποια είναι όμως συγκεκριμένα τα επιδόματα και τα ειδικά βοηθήματα που συμπαρασύρει η αύξηση των κατώτατων αποδοχών, πέρα από το επίδομα ανεργίας;
- Ειδικό βοήθημα λήξης ανεργίας το οποίο ισούται με 13 ημερήσια επιδόματα ανεργίας: Ειδικό βοήθημα δικαιούνται οι ασφαλισμένοι, εφόσον παρέμειναν εγγεγραμμένοι στα μητρώα ανέργων επί ένα μήνα μετά τη λήξη της τακτικής επιδότησης ανεργίας και δεν είναι εποχικοί (οικοδόμοι, λατόμοι, ασβεστοποιοί, μουσικοί, τραγουδιστές/-ριες, εργαζόμενοι/-ες σε τουριστικά και επισιτιστικά επαγγέλματα κ.λπ.).
Για την καταβολή του ειδικού βοηθήματος οι ασφαλισμένοι πολίτες απαιτείται:
να παραμένουν εγγεγραμμένοι στα μητρώα ανέργων επί ένα μήνα μετά τη λήξη της τακτικής επιδότησης ανεργίας.
- Ειδικό βοήθημα μετά από τρίμηνη παραμονή στα μητρώα των ανέργων, ισούται με 15 ημερήσια επιδόματα ανεργίας: Ειδικό βοήθημα δικαιούνται οι ασφαλισμένοι/-ες, εφόσον δεν συγκεντρώνουν προϋποθέσεις τακτικής επιδότησης, παραμένουν εγγεγραμμένοι/-ες στο μητρώο ανέργων επί τρεις (3) μήνες, έχουν πραγματοποιήσει στην ασφάλιση ανεργίας εξήντα (60) τουλάχιστον ημέρες εργασίας στο έτος που προηγείται της έναρξης του τριμήνου και δεν είναι εποχικοί (όπως οικοδόμοι, λατόμοι, ασβεστοποιοί, μουσικοί, τραγουδιστές/-ριες, εργαζόμενοι/-ες σε τουριστικά και επισιτιστικά επαγγέματα κ.λπ.).
Αυξήσεις στα ειδικά εποχικά βοηθήματα
Αυξημένα θα είναι και τα ειδικά εποχικά βοηθήματα. Που διαμορφώνονται οι αυξήσεις σε αυτά;
- Το ειδικό εποχικό βοήθημα: Το ύψος του προκειμένου για οικοδόμους ορίζεται στο 70% του 37πλασίου του εκάστοτε ισχύοντος ημερομισθίου ανειδίκευτου εργάτη.
- Το ειδικό εποχικό βοήθημα για τα επαγγέλματα των μουσικών – τραγουδιστών, ηθοποιών κ.λπ. στο 70% του 25πλασίου του εκάστοτε ισχύοντος ημερομισθίου ανειδίκευτου εργάτη.
- Βοήθημα ανεργίας αυτοτελώς και ανεξαρτήτως απασχολουμένων – ασφαλισμένων: Το μηνιαίο ποσό της παροχής ισούται με το μηνιαίο επίδομα ανεργίας.
Οι αυξήσεις στα άλλα ειδικά βοηθήματα
- Το ειδικό βοήθημα σε όσους εξέτισαν ποινή στερητική της ελευθερίας, ισούται με 15 ημερήσια επιδόματα ανεργίας.
- Το ειδικό βοήθημα λόγω επίσχεσης εργασίας ή διακοπής εργασιών, ισούται με 20 ημερήσια επιδόματα ανεργίας: Δικαιούχοι είναι οι ασφαλισμένοι/-ες που δεν συγκεντρώνουν προϋποθέσεις τακτικής επιδότησης σε περίπτωση διακοπής των εργασιών της επιχείρησης –εκμετάλλευσης και αδυναμίας για οποιοδήποτε λόγο καταγγελίας της σύμβασης εργασίας από τον εργοδότη, ή σε περίπτωση άσκησης από τον μισθωτό του δικαιώματος της επίσχεσης εργασίας (άρθρο 325 του Αστικού Κώδικα).
Οι δικαιούχοι θα πρέπει να παραμένουν άνεργοι επί τρεις (3) μήνες και να έχουν πραγματοποιήσει στην ασφάλιση ανεργίας εξήντα (60) τουλάχιστον ημέρες εργασίας στο έτος που προηγείται της έναρξης του τριμήνου.
Ο δικαιούχος μπορεί να λάβει το ειδικό βοήθημα μέχρι και τρεις φορές μέσα στο αυτό ημερολογιακό έτος. Στην περίπτωση που συγκεντρώνει τις προϋποθέσεις για την καταβολή του ειδικού βοηθήματος περισσότερες από μια φορά στο αυτό ημερολογιακό έτος, δεν απαιτείται η προϋπόθεση των εξήντα (60) ημερομισθίων που απαιτείται μόνο για την πρώτη καταβολή του βοηθήματος.
Ποια επιδόματα δεν συνδέονται με τις κατώτατες αποδοχές
Υπάρχουν όμως και μια σειρά από άλλες παροχές που συμπαρασύρει η αύξηση του κατώτατου μισθού. Σε αυτά περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων, τα προγράμματα νέων θέσεων εργασίας, η ειδική παροχή μητρότητας, το επίδομα γονικής άδειας, οι ανεξόφλητες αποδοχές λόγω αφερεγγυότητας του εργοδότη, η παροχή διαθεσιμότητας, η αποζημίωση των μαθητών στις Επαγγελματικές Σχολές (ΕΠΑ.Σ) Μαθητείας του ΟΑΕΔ, η αποζημίωση για τα προγράμματα εργασιακής εμπειρίας, κ.α. Εκείνο όμως που δεν αυξάνεται είναι το επίδομα των μακροχρόνια άνεργων δεδομένου ότι το ποσό των 200 ευρώ είναι αποσυνδεδεμένο από οποιαδήποτε αλλαγή στις κατώτατες αποδοχές.